De Eerste Wereldoorlog, 1914-1918

cdgmemo

Oorzaken

• Sterk nationalisme (liefde voor je eigen volk)• Sterk militarisme (steeds meer bewapening)• Imperialisme (elk Europees land wil koloniën

in Afrika, Zuid-Amerika en Azië)• Bondgenootschappen (Duitsland, Donau-

monarchie en Italië tegenover Rusland, Engeland en Frankrijk).

De lont in het kruitvat op 28 juli 1914: de moord op kroonprins Frans-Ferdinand

van de Donau-monarchie

Het begin - 1914

• In het begin was er zeer veel enthousiasme voor de oorlog.

• Miljoenen jongemannen in alle deelnemende landen meldden zich vol enthousiasme aan.

• Iedereen verwachtte dat ze vóór Kerstmis 1914 weer thuis zouden zijn.

• Maar het Duitse plan om Parijs te omsingelen mislukte en men groef zich in: de loopgraven- oorlog in België en Noord-Frankrijk begon.

Alle aanvallen mislukten:

• De slag bij Verdun: 378.000 Franse slachtoffers, waarvan 163.000 doden / 330.000 Duitse slachtoffers, waarvan 143.000 doden.

• De slag bij de Somme: 420.000 Britse en 200.000 Franse doden/ 500.000 Duitse doden.

• De slag bij Passchendaele (derde slag bij Ieper): 508.800 Franse en Britse doden / 348.300 Duitse doden.

Waarom zoveel doden?• In deze oorlog werden veel nieuwe wapens voor het

eerst gebruikt:- mitrailleur- vlammenwerper- gifgas- landmijnen- handgranaten

• Deze wapens waren vooral in het voordeel van de verdedigende partij. Soldaten die uit hun loopgraven kwamen en aanvielen hadden maar weinig kans om te overleven.

De situatie in de loopgraven• Ratten, kou, verveling,

luizen, dood, ziekte: het leven in de loopgraven was geen pretje.

• Bovendien was de stress door de nieuwe vorm van oorlogvoeren zeer hoog: soldaten deserteerden, verwondden zichzelf of leden aan ‘shell shock’.

• Tijdens de oorlog waren er zo’n 40.000.000 gewonden om te verplegen. 9.000.000 per jaar. 25.000 per dag.

Aan het Oostfront was de oorlogsvoering heel anders

• Hier vochten de Duitsers, Oostenrijkers en Ottomanen(Turken) tegen Engelsen, Russen, Serven, Arabieren en Italianen.

• Er werd gevochten in de sneeuw, in de bergen en in de woestijn.

• Vooral onder de Russen vielen er veel doden

Ook op zee was het oorlog• De Engelse marine

blokkeerde de Duitse havens.

• De Duitse bevolking had hier zwaar onder te lijden.

• Het Duitse opperbevel probeerde de blokkade te doorbreken met een nieuw wapen: de onderzeeboot.

1917 is een beslissend jaar in de oorlog

• In 1917 breekt de Russische revolutie uit in Rusland en uiteindelijk nemen de communisten onder leiding van Lenin de macht over.

• Lenin tekent vervolgens in april 1918 de Vrede van Brest-Litovsk met Duitsland: aan het Oostfront komen dus troepen vrij die naar het Westfront kunnen

De oorlog eindigt uiteindelijk in 1918

• De Duitsers openen voorjaar 1918 een groot offensief. Dit is aanvankelijk een succes.

• Maar door de verse Amerikaanse troepen en de inzet van tanks loopt het offensief uiteindelijk op niets uit.

• Op 11 november, om 11 uur, wordt de wapenstilstand getekend, in een treinwagon.

1919: de Vrede(?) van Versailles

• Duitsland en de Donaumonarchie krijgen de schuld van de oorlog en worden zwaar gestraft:

• Duitsland mag geen leger meer hebben, moet een zeer zware herstelbetalingen doen, moet Elzas-Lotharingen afstaan aan Frankrijk en een groot gedeelte van Duitsland aan Polen.

• De Donaumonarchie wordt opgebroken in o.a. Oostenrijk, Hongarije en Tsjechoslowakije.