#10 19 maart Europese mobilisatie De ... · Alima Arouali, die het verloop vertelt van de...

roodDe wereld bbeeggrriijjppeenn om de wereld te vveerraannddeerreenn

Belgie - BelgiqueP.B.

1/9352Afgiftekantoor Brussel 7

#10 WWW.SAP-POS.ORG

PRIJS: 1,50 EUROJAARGANG 38 FEBRUARI 2005

MAANDBLAD

Frank Slegers“De lange weg naar een

Europese sociale beweging”

19 maartEuropese mobilisatieDe strijd bundelen!

v.u. D

avid

Dess

ers,

Plan

tinstr

aat 2

0, 10

70 B

russ

el

Alternatieven

Wat ook ons sociaal of cultureel milieu is, we stellen het elke dag weer vast : de precariteit neemt razendsnel toe.Een groep mensen die zelf ervaren (hebben) wat het betekent een precaire job te hebben, leggen zich daar nietbij neer en besloten zich te verzetten. Begin december 2004 creëerden zij een Belgische tak van het netwerk StopPrecariteit, dat ontstond in Frankrijk in 2003. DOOR CÉLINE CAUDRON

Nagenoeg alle verkoopssectoren wor-den getroffen door de precariseringvan de arbeid, zowel in de publiekeals de private sector, en vaak zelfs inde dienstensector ! Of het nu gaatom die snelle hap bij MacDonald,Quick en Pizza Hut, je laatste CD,boek of andere harde schijf bij Fnacof Virgin Megastore, je H&M vestje, jediscussie laatst aan de kassa van deGB met de student-kassierster, eencinematicket, of het telefoontje dat ikrecent had met iemand van een call-center die alleen mijn geboortedatumwilde… Precaire werknemers vind jeoveral. Het wordt bijna eennormale zaak.Onderbetaalde jobs, flexi-bele uurroosters, eenenorme turn-over, repeti-tieve taken, oninteressantwerk, vaak onder zwaredruk, waarbij de hygiënischevoorwaarde niet aan hetarbeidswetgeving voldoen…Maar er is meer: deaaneenschakeling van con-tracten van korte duur zon-der mogelijkheid tot aan-werving, werk onder jekwalificaties… Het weegtallemaal zwaar door in hetalledaagse leven.

In België bestond tot voorkort geen enkeleorganisatie van precairearbeiders die een strijdvoert tegen de voorwaar-

Een passionerend verhaal dat zichlaat lezen als een Big-Mac (zonder deindigestie achteraf tenminste).Het Belgisch netwerk inspireert zichdus op het model van Stop-PrécaritéFrankrijk. Daarbij wordt de hulp vande vakbonden ingeroepen indienmogelijk, gecombineerd met een opengeest en andersglobalistische ideeën.Maandelijks worden avondlessenarbeidsrecht georganiseerd. Er wordtook tussengekomen op het terrein.Het netwerk organiseerde er zelfseen aantal stakingen met een mooie

overwinning…Het Belgisch netwerk stelt zichtot doel bij te dragen aan debewustwording via militanteorganisatie en steun te ver-lenen aan de strijd van pre-caire arbeiders (met of zonderjob), voor het recht opwaardig werk.

Op 17 maart organiserenStop-precariteit België en deBeursschouwburg een infor-matieavond over professioneleprecariteit (om 20 uur,Auguste Orts straat, 20 - 28,1000 - Brussel). Na het debatvolgt een vertoning van defilm "On n'est pas de steakshachés", van Anne Galland enAlima Arouali, die het verloopvertelt van de 'historische'staking van 115 dagen in hetMcDonaldsrestaurant in deBoulevard Saint-Denis in Parijs.

den waaronder zij werken. Een groepgemotiveerden creëerde daaromrecent 'Stop precariteit België', innavolging van de gelijknamigeorganisatie die een jaar ervoor inFrankrijk ontstond op initiatief vanAbdel Mabrouki. In "Génération pré-caire" vertelt deze zijn militant par-cours: arbeider bij Pizza-Hut sinds 12jaar, syndicaal afgevaardigde voor deCGT, actief in de stakingen van pre-cairen in de verkoopssector in Parijstussen 2000 en 2002, de onverdrotenstrijd om niet ontslagen te worden.

De nieuwe slavernij[Stop precariteit]

WWeebbssiittee vvaann hheett FFrraannssee nneettwweerrkk::http://www.stop-precarite.org

WWiill jjee mmeeeerr iinnffoo oonnttvvaannggeenn??http://lists.riseup.net/www/info/stop.precarite.belgique-news

rood maandblad voor socialistische democratie. Uitgegeven door de Socialistische Arbeiderspartij (SAP), Belgische afdeling van de Vierde Internationale

Verantwoordelijke uitgever: D. Dessers. Redactie: Ataulfo Riera, Matthias Lievens, Céline Caudron, Freddy De Pauw, David Dessers, Chris Den Hond, Isabelle Ponet, Michaël Duthu, George Dobbeleer, Marcel Solbreux, Fréderic Lehembre, Olivier Bonfond.Werkten mee aan dit nummer: André Henry, Daniel Tanuro, Eric Matrige, Johny Lenaerts, Virginie Godet, Lies DewallefRedactie en administratie: Plantinstraat 20, 1070 Brussel, 02/523.40.23, [email protected], www.sap-pos.org.

Tarieven:Prijs per nummer: 1,5 euroAbonnementen: 15 euro per jaar (10 nummers), buitenland: 25 euro per jaar.Aanrader: neem een permanente opdracht van bijvoorbeeld 15 euro per jaar!Storten op rekening "Avanti" 001-4012225-90 met vermelding van "Rood"

Overname van artikels wordt toegejuicht, mits bronvermelding

edito

rood #10 FEBRUARI 2005 03

Het interprofessioneel akkoord (IPA) dat uiteindelijk na veelpalaver binnen de zogeheten Groep van de Tien uit debus kwam, voldoet absoluut niet aan de verwachtingen ende wensen van de 50.000 betogers van 21 december. Depatroons hebben helemaal gelijk als ze het een 'even-wichtig' akkoord vinden dat beantwoordt aan 'een aantalvan onze prioriteiten'. Die waren duidelijk: loonblokkering,lastenverlaging en meer flexibiliteit. Op die punten hebbenze kunnen scoren. Uiteraard claimt de syndicale leidingdat 'het ergste is vermeden kunnen worden' (de 40 uren,de afbraak van het brugpensioen, het einde van de syn-dicale controle op de overuren…). Maar zoals we eerderbetoogden, eiste het patronaat het maximum, en zelfs nogmeer dan dat, om zo toch een grote slag te kunnen slaan.En dat hebben we zien gebeuren. In ruil krijgt de wereldvan de arbeid enkele kruimels toegeworpen, die dan nogten laste van de regering vallen en niet van de patroons.

De achteruitgang is het meest duidelijk op het vlak van

de lonen en de koopkracht. De valstrik van de wet van1996 over de loonnorm heeft duidelijk gewerkt. Volgensdeze wet, die 'de competitiviteit moet handhaven', mogende loonsverhogingen in België het gemiddelde van deDuitse, Franse en Hollandse loonstijgingen niet overtreffen.De norm die werd vooropgesteld in het IPA voor 2005-2006 (4,5 %) staat garant voor de zwakste loonstijgingsinds 1996! Daarenboven is ze lager dan de al matige 5,3% die de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven voorop-stelde. Voor de eerste keer sinds 1996 is het 'teveel' aanBelgische loonstijgingen van de laatste twee jaar invergelijking met de buurlanden (1,4%) gedeeltelijkafgetrokken (0,8%), en daar is het patronaat uiteraardheel blij om. Zonder de inflatie mee te rekenen, zal dereële loonsverhoging minder dan 2 % bedragen. Gegevende stijging van de levensduurte komt dit simpelweg neerop de loonblokkering die de patroons zo graag wilden enop een belangrijk verlies van koopkracht voor de werkers.En hetzelfde geldt voor alle uitkeringstrekkers, wiensinkomen afhankelijk is van de lonen van de actieven… Als

de syndicale leidingen het 'indicatief' karakter van denorm benadrukken, hoe denken ze dan meer uit de brandte slepen op sectorniveau dan op nationaal niveau?

Wat de lastenverlagingen betreft, werd het patronaattevreden gesteld met de 240 miljoen euro die de regeringvoorstelde. Opnieuw gaat het om een reductie waar geenvoorwaarden op het vlak van jobcreatie tegenover staan.Een klein deeltje van dat bedrag mag dan al dienen vooreen verhoging van de laagste lonen, het grootste deel zalgebruikt worden om de flexibiliteit te laten toenemen dooroveruren goedkoper te maken. Ook op dat terrein kan hetpatronaat dus victorie kraaien door te spreken van een'betekenisvolle doorbraak'. Via de uitbreiding van de quotavoor overuren, van 65 naar 130 uren, introduceert hetpatronaat via een omwegje eigenlijk een verhoging van dearbeidsduur. Daarenboven is voor de eerste schijf van 65uren de verplichting om deze te recupereren, afgeschaft.De leidingen van het ABVV en het ACV gaan er prat op

dat ze de syndicale controle op de overuren hebben kun-nen handhaven. Toch hebben ze door deze opening naarmeer flexibiliteit te aanvaarden, zichzelf de strop om dehals gelegd. In de praktijk zal de patroon perfect deoppositie van de syndicale afvaardiging kunnen omzeilenvia de sectoriële paritaire comissie.

Tenslotte werd het vraagstuk van het brugpensioen ver-wezen naar een conferentie over de eindeloopbaan in delente van 2005. Door dat voorstel überhaupt te aanvaar-den, stellen de vakbonden zich op voorhand zwak op omde onderhandelingen aan te vatten.

'Het gaat niet om het groot solidariteitsakkoord dat wehadden gewenst", zegt de syndicale leiding. Neen, en hetis zelfs nog slechter dan dat. Het voorliggend voorstelmoet verworpen worden door de syndicale basis. Die moetde leiding dwingen tot een serieuze mobilisatie gebaseerdop een echt actieplan om een nieuw bevredigend akkoorduit de wacht te slepen.

Interprofessioneel akkoord : 0/10

DOOR ATAULFO RIERA

4 rood #10 FEBRUARI 2005

eco-logisch

MOET ER NOG WATER ZIJN?De zeespiegel steeg 0,1 tot 0,2 meter gedurende de voor-bije eeuw ten gevolge van de warmte-uitzetting van dewatermassa en van het afsmelten van ijs. Die ontwikkelingzal zich in de 21ste eeuw doorzetten. De projecties dieworden gemaakt variëren binnen een vork van 9 tot 88centimeter afhankelijk van de gebruikte scenario's en kli-maatmodellen. Een aantal grote onzekerheden wegenzwaar door. De pronostiek door het gemiddelde modelvoorspelt over de verschillende scenario's heen eenstijging van meer dan 40 centimeter tegen 2100. Dat isal heel wat. Toch moeten daar nog twee opmerkingen aantoegevoegd worden.

1) Het afsmelten van de ijskap en de warmte-uitzettingvan de oceanen zullen zich gedurende meerdere eeuwenof zelfs duizenden jaren doorzetten, zelfs indien het kli-maat en de oppervlaktetemperatuur stabiliseren. Eenstijging van 5,5°C van de temperatuur boven Groenlandzou een stijging van het gemiddeld zeeniveau veroorzak-en van meer dan drie meter, waardoor 30% van dewereldbevolking geraakt zou worden.

2) Het gemiddelde model is niet noodzakelijk het meestwaarschijnlijke. De gemiddelde oppervlaktetemperatuur zoumet 1,4 tot 5,8°Cmoeten stijgen tegen2100. Maar de lokaleopwarming bovenGroenland zalwaarschijnlijk één totdrie keer het globaalgemiddelde bedragen.Gegeven de huidige ver-snelling van de opwarm-ing zou de ontwikkelingzich kunnen doorzettenin de richting van debovengrens van devork. Daarom kan eenstijging van hetzeeniveau van meer dan een meter in de loop van dekomende 150 jaar niet afgewezen worden als'onwaarschijnlijk'.

Het vraagstuk van de extreme meteorologische fenomenenis controversiëler. Toch bestaat er een consensus overeen aantal punten: de variabiliteit van het klimaat neemttoe; de variabiliteit van het systeem van de moessons inde zomer stijgt; het fenomeen El Niño zal hoogstwaarschijnlijk nog extremere vormen aannemen; de neer-slag zal waarschijnlijk toenemen, maar met grote regionaleverschillen (een toename van het overstromingsrisico inbepaalde delen van de wereld, en een vergroting van hetrisico op droogte elders). De klimaatmodellen zijn nogonvoldoende ruimtelijk verfijnd om lokale fenomenen zoalsstormen te kunnen vatten, maar bepaalde indicaties doenintensere wind en neerslag vrezen binnen de tropischecyclonen (tenminste in sommige regio's) en zwaarderestormen op de Atlantische Oceaan.

EEN ONGELIJKE KOERSOp basis van deze gegevens zien we duidelijk dat we eengevaarlijke periode zouden kunnen ingaan wat betreft destabiliteit van het ecosysteem Aarde en onze mogelijkheidveilig te overleven. De enorme verwoestingen door detsunamis zouden nog overtroffen kunnen worden bij eencombinatie van een aantal fenomenen: verhoging van hetzeeniveau, overstroming door uitzonderlijke regenval,geweldige stormen of cyclonen - zonder de epidemieën

mee te tellen, of dechemische vergiftiging wan-neer overstromingen indus-triële zones raken. Zelfs zon-der catastrofescenario zullende sociale, ecologische eneconomische gevolgen van destijging van de zeespiegelomvangrijk zijn. Vijftig miljoenmensen in Zuid-Azië en tussende tien en twintig miljoenAfrikanen zouden bij eenstijging van 40 centimeterbedreigd worden en moetenverhuizen. Ook een vierde vande bevolking van Vietnam zou

hierdoor geraakt worden.Het is een evidentie dat de neoliberale klimaatspolitiek diegebaseerd blijft op de markt en (zo moeizaam) in voege

Aardbevingen kunnen uiteraard niet toegeschreven worden aan de opwarming van de planeet. Toch maaktde catastrofe die de kusten van de Indische Oceaan trof het mogelijk een idee te vormen van een aantalgevaren die ons bedreigen als we niet de adequate maatregelen nemen om de klimaatswijziging tebeperken. Inderdaad, twee belangrijke verschijnselen - naast vele andere - die het gevolg zijn van de kli-maatswijziging, zijn de stijging van het zeeniveau en de toename van extreme meteorologische fenomenen.De combinatie van die twee factoren maakt de vrees voor andere rampen gegrond. DOOR DANIEL TANURO

Tsunamiwe zijn g e w a a r s c h u w d !

Dossier: Tsunami


trad sinds Kyoto niet tegen dergelijkegevaren opgewassen is. Een recentvoorbeeld: de Europese markt waaropvervuilingsrechten worden verhandeldis recent van start gegaan en moetals model gelden voor eengelijkaardige wereldmarkt. Ex-euro-commissaris Margot Wallström verk-laarde dat dit systeem beoordeeldzou worden op basis van deaankoopprijs per ton CO2. Een hogeprijs zou synoniem zijn voor deecologische effectiviteit van het sys-teem, omdat de bedrijven dan aange-moedigd zouden worden om teinvesteren in de reductie van hun uit-stoot eerder dan dure emissierechten

maatregelen om de effecten ervan tebeperken. Secundo, de mensheidbegint die koers met een zwarehandicap, waarvan ze zich kanbevrijden als ze wil: de winstjacht, deaccumulatiedrang en de neoliberaleideologie van 'alles aan de markt'.

te kopen. Wel, de prijs per ton CO2is ineengestort: van 14 euro in janu-ari 2004 daalde hij tot 7,7 euro van-daag. Waarom? Omdat de onderne-mingen hun voorspelde uitstoothebben opgeblazen (om gemakkelijkeronder hun quota te blijven) en omdatde regeringen de middelen niethebben voorzien om die fraude teontmaskeren.

Besluit : we moeten niet in een altijdietwat irrationeel catastrofismeverzinken. Twee zaken moeten weechter voor ogen houden. Primo, eensnelheidskoers is ingezet tussen deklimaatsverandering en de te nemen

[[EErriicc TToouussssaaiinntt - KKooddeewweess]]

"Scheld de SCHULDENLAST kwijt"

Na de ramp in Azië volgde een enorme golf van solidariteit.Duizenden mensen stortten geld of organiseerdenbenefietactiviteiten. Ook een aantal meer structurelevoorstellen staken opnieuw de kop op, zoals de Tobintax ofde kwijtschelding van de schuldenlast van de getroffenlanden. Rood had een gesprek hierover met EricToussaint, van het Comité voor de opheffing van de derdewereldschuld (Kodewes).INTERVIEW DOOR CHRIS DEN HOND

U VRAAGT STRUCTURELE OPLOSSINGEN. BENT U TEGENEEN HUMANITAIRE HULP? ERIC TOUSSAINT: Natuurlijk niet, er moet humanitaire nood-

hulp zijn om een onmiddellijke verbeteringteweeg te brengen bij de bevolkingendie het slachtoffer zijn van de

Tsunami. Nu moeten er wel struc-turele oplossingen gevonden wor-

den om te verhinderen dat gelijkaardige fenomenendezelfde gevolgen zouden hebben. Ik geef een voorbeeld:als een sterke orkaan de Caraïben teistert, dan zijn deinwoners van Cuba of van Florida veel minder getroffendan de inwoners van Haïti of Santa Domingo. Dat komtomdat er in Cuba en in Florida een heel stevige infra-structuur bestaat voor de woningen, terwijl landen waarde woningbouw heel slecht is, met houten of zelfs kar-tonnen woningen, veel meer slachtoffers kennen bijnatuurrampen. Er moeten structurele oplossingen gevon-den worden op vlak van huisvesting, gezondheidszorg enz.

SOMMIGE LANDEN PLEITEN VOOR EEN MORATORIUM OPHET TERUGBETALEN VAN DE SCHULD. DAT VINDT U NIETVOLDOENDE?ERIC: Nee, een moratorium is geen goede zaak. Wat is eenmoratorium? Een land met schulden krijgt hierdoor enkelde gelegenheid om de schulden gedurende een bepaalde

EUROPA EN DE USA BELOVEN EEN GOEIE 300 MILJOENDOLLAR AAN NOODHULP, TERWIJL DE BUITENLANDSESCHULD VAN DE VIJF GETROFFEN LANDEN 300 MILJARDDOLLAR BEDRAAGT, DUS 1000 KEER ZOVEEL? ERIC: Inderdaad en ze betalen elk jaar 30 miljard dollarvan de schuldenlast terug voor een totale schuldenlastvan meer dan 300 miljard dollar. En de USA en Europastellen 340 miljoen dollar hulp voor, dus 1000 keer min-der. Dat is onaanvaardbaar. Heel de internationalegemeenschap zou samen 2 miljard dollar geven. Als jecijfers wil: je moet weten dat één maand bezetting vanIrak 4 miljard kost aan de USA. Op één maand tijdbesteden de USA in Irak het dubbele van wat de helewereld zou gaan geven aan de regio waar 150.000doden zijn gevallen. Dat toont aan dat de hulp die wordtgezien als het bewijs van vrijgevigheid, helemaal niet zovrijgevig is. Burgers overal ter wereld zijn oprechtvrijgevig. Ze geven geld en dat is belangrijk, maar destaten blijven achter. De structurele oplossing betekentvoor mij aan die landen hun vrijheid en soevereiniteitteruggeven, zodat ze niet enkel onmiddellijke hulp kun-nen bieden aan de slachtoffers, maar ook structurelehulp in de zin van het creëren van jobs, de verminderingvan de armoede, een betere infrastructuur van

huisvesting, gezondheidszorg en communicatie.

ARTSEN ZONDER GRENZEN HEEFT HET INNEN VANGELDEN VOOR NOODHULP STOPGEZET. ZE STELT DATER GENOEG GELD IS BINNENGEKOMEN VOOR NOOD-HULP EN DAT HET GELD VOOR STRUCTURELE HULPVAN DE REGERINGEN MOET KOMEN. DE MENSENBETALEN DAARVOOR TROUWENS BELASTINGEN.GAAT U DAARMEE AKKOORD? ERIC: Inderdaad, dat is een juiste beslissing. Degetroffen landen hebben behoefte aan noodhulp,maar daarbuiten hebben die landen vooral behoefteaan het vinden van de middelen om hun eigen poli-tiek te kunnen voeren om hun bevolking beter tebehandelen. Dat is dus niet de taak van het RodeKruis of de Rode Halve Maan of Artsen ZonderGrenzen. De regeringen moeten de structurele hulpopvoeren. De mensen betalen daar trouwensbelastingen voor.


periode niet terug te betalen. Dat betekent absoluut geenvermindering van de schuldenlast. Een land dat een mora-torium verkrijgt op de terugbetaling van de schulden, moetdan ook nog eens aan voorwaarden voldoen. Een mora-torium voor een land betekent concreet dat deWereldbank en het Internationaal Muntfonds een bepaaldeeconomische en sociale politiek zullen kunnen opleggenaan de landen die een moratorium aanvaarden. Wat ermoet komen is simpelweg een kwijtschelding van de open-bare schuld van die getroffen landen, zonder voorwaar-den.

HOE NATUURLIJK ZIJN NATUURRAMPEN EN IN WELKEMATE KAN DE MENS TUSSENKOMEN IN DE GEVOLGEN VANNATUURRAMPEN? ERIC: De systemen om natuurrampen te voorzien in de USAof in Europa zijn veel meer ontwikkeld dan wat er bestaatin het Aziatisch deel van de wereld. Behalve in Japan dan.In zogenaamde derde-wereldlanden zijn de investeringen indat soort preventiesystemen bijna onbestaande. Je moetook beseffen dat de gebouwen aan de kust in rijke lan-den heel stevig zijn. Daarnaast is de infrastructuur aanhospitalen en gezondheidszorg beter ontwikkeld. Dat laateen snellere onmiddellijke hulp toe aan de slachtoffers. InAzië zijn de mensen verschillende dagen aan hun lotovergelaten geweest, zonder medische hulp.

U STELT DAT DE SCHULD VAN SOMMIGE LANDEN ZOALSEGYPTE OF IRAK WORDT KWIJTGESCHOLDEN EN VANANDERE NIET EN DAT DIT GEBEURT OM STRATEGISCHEREDENEN? ERIC: Aan "vriendjes" worden sterke reducties van deschuld toegestaan. Toen de USA tijdens de eerstegolfoorlog de steun wilde van Egypte, werd 50% van deEgyptische schuld kwijtgescholden. Toen Polen hetWarschaupact verliet en toenadering zocht tot de NATO,werd de helft van de Poolse schuldenlast kwijtgescholden.Toen de USA besliste om Afghanistan aan te vallen werdéén week voordien een deel van de schuldenlast van

Pakistan kwijtgescholden opdat Musharraf steun zou ver-lenen aan de aanval van de USA tegen Afghanistan.Waarom moeten er oorlogen of natuurrampen uitbrekenvooraleer de schuldenlast wordt verminderd? Er bestaanveel meer waardevolle argumenten op menselijk vlak omde schulden kwijt te schelden: de bevolking heeft algenoeg geleden. Dat is een menselijke strategie in plaatsvan een militaire.

Totale hulp aan getroffen landen: 300 miljoen dollar

Dossier: tsunami

300 miljard dollarTotale schuld van getroffen landen:

Oproep NSSPSri Lanka


oproep

De SAP besloot om een oproep te doen voor financiëlesolidariteit met onze Sri Lankaanse kameraden die getrof-fen zijn door de natuurramp van tweede kerstdag. Het nieuws van laatste weken werd beheerst door deTsunami in Zuid Azië. Ook Sri Lanka kreeg zijn deel vande miserie. Daarom lanceerde onze zusterorganisatie in SriLanka, de NSSP, een noodoproep. Op Sri Lanka werdener reeds tienduizenden doden geteld. Miljoenen mensenzijn getroffen door de ramp. Onder hen ook velekameraden van de NSSP.Uiteraard is er geld nodig om deze verschrikkelijke situ-atie te boven te komen. De NSSP vraagt daarom finan-ciële solidariteit. Zij is ter plaatse actief en kan best

inschatten aan welke noden dit geld het best kan wordenbesteed. We besloten hoe dan ook als SAP een fikse somover te maken op de rekening van de NSSP. Daarbuitenkan iedereen die dat wil ook individueel een gift doen. Wieonze kameraden wil helpen kan geld overschrijven op derekening "Avanti" in België met vermelding "solidariteit SriLanka":

001-44012225-990We zullen zo snelmogelijk het eerstebedrag overschrijvenop de rekening vande NSSP. Hierondervind je denoodoproep van deNSSP. Gelieve geengeld rechtstreeksover te maken aanhen. Geldoverschrijven naar SriLanka kost trouwensop zich al een duit.Daarom willen weéén of twee maaleen groter bedragovermaken.

Solidariteit met Sri Lanka

Vele duizenden mensen stierven, meer dan 2,5miljoen mensen werden getroffen door dedodelijke tsunamis in Zuid-Oost Azië. Daarbijwerd Sri Lanka het hardst geraakt. Veel van onzekameraden waaronder veel vakbondsleden in dekuststreek zijn zwaar getroffen.

Definitieve cijfers en details van de schade vooronze kameraden zijn nog niet beschikbaar.Alle infrastructuur in deze gebieden is echterbeschadigd.De situatie in de provincies in het noordenen het oosten (vooral bewoond door Tamilsen Moslims) is nog rampzaliger. Talrijkegebouwen in deze gebieden zijn verwoest.Mensen die ginder leven en familieleden enhuizen verloren, hebben onze hulp nodig.Vaak werden ganse families dakloos toenhele dorpen werden weggevaagd.We stellen vast dat in deze gebieden onvol-doende steun op gang komt. Daarom is hetonze verantwoordelijkheid onze kameradendie dringend hulp nodig hebben, bij te staan.

We zijn dan ook allerlei goederen en geld begin-nen inzamelen. De viering van de verjaardag vanonze partij, die voorzien was voor 30 december2004, hebben we afgelast.We doen een oproep aan u: verspreid het nieuwsover de ellende die achterblijft onder dekameraden en organisaties rond je, en probeermiddelen te vinden om de getroffen mensen te

helpen.1. Als de ontwikkelde enlenende landen werkelijkbezorgd zijn om de huidigesituatie, dan moet een cam-pagne georganiseerd wordenom Sri Lanka's schuld kwijt teschelden.2. We roepen allesympathiserende organisatieswereldwijd op om financiëlestortingen te doen om degetroffen mensen dringendehulp te verlenen.

1975 - 2005


[[VVaann GGllaavveerrbbeell-GGiillllyy......

sociaal

Een strijd met een

Wekenlang zijn de arbeiders van Splintex - AGC in staking voor het behoud van hun jobs (zieRood nr. 9). Deze voorbeeldige staking heeft een belangrijke voorgeschiedenis. In 1975vond bij Glaverbel-Gilly een wekenlange staking plaats die een hoogtepunt zou worden in degeschiedenis van de antikapitalistische arbeidersstrijd. DOOR ANDRÉ HENRY

Op 10 januari 1975 kondigde dedirectie van de holding Glavebel-Mécaniver, die de afdeling plat glasvan de multinational BSN GervaisDanone controleerde, haar beslissingaan, de ovens van het filiaal in Gillyte zullen sluiten voor de eerste feb-ruari. De arbeiders zouden simpelwegontslagen worden. Onmiddellijk gin-gen zij in staking, bezetten het bedri-jf en verkozen ze een stakingscomité.De staking zou 7 weken duren. Eenklassenconflict zonder medelijden washet, tegen een machtige multination-al. De arbeiders van Gilly hadden ééngrote troef die BSN zou doenwijken, namelijk hun traditie vanantikapitalistisch strijdsyndical-isme, geworteld in een reële prak-tijk van syndicale democratie. Zewas het resultaat van het bewusteen sinds tien jaar georganiseerdewerk van een groep strijdsyndical-isten die gegroepeerd waren rondhet maandblad "La nouvelledéfense". Die militanten en arbei-ders hadden al belangrijkeervaringen opgedaan tijdens destakingen van 1972 en 1974, dieop een overwinning waren uitge-draaid. Voor de arbeiders in Gilly was deinzet van het conflict drievoudig.Het ging erom hun jobs teverdedigen en de ontmanteling vanhet bedrijf te verhinderen, de verwor-venheden van de klassenstrijd teverdedigen en een strijd te voerentegen het multinationaal bedrijf. BSNmaakte gebruik van het voorwendselvan de recessie om twee vliegen inéén klap te slaan. Door Gilly tesluiten wou ze de rationalisering ver-

snellen en tegelijk het arbeidersverzetin Charleroi breken. Eens de strijd-baarheid van de arbeiders gebrokenzou zijn, zou BSN immers veelgemakkelijker kunnen rationaliseren,of zelfs haar bedrijvigheid volledigkunnen schrappen. Uit het vervolgzou blijken dat dit laatste de werke-lijke bedoeling was. Die kon echterniet waargemaakt worden omwille vande strijd waar de arbeiders van Gillyals overwinnaars uitkwamen.

DE ORGANISATIE VAN DE STAKINGHet stakingscomité dat gekozen was

door de algemene vergadering vanarbeiders had als eerste taak debezetting en het onderhoud van deoven te organiseren. Elke dag moesthet verslag uitbrengen van de situatiebij de vergadering van arbeiders dieals enige de beslissingsmacht had enop elk moment ieder lid van het stak-ingscomité kon afzetten. Het is onder

de impuls van het stakingscomité datde strijd gestructureerd en georgan-iseerd geraakte. Op vraag van hetcomité werden verschillende com-missies gecreëerd die werdenverkozen door en verantwoordelijkwaren tegenover de algemene ver-gadering. Zo waren er commissiesvoor financiën, onderhoud en beheervan de ovens, veiligheid, de bekend-making van de staking, cultuur enanimatie, verkoopscommissie… Een eerste actie vond plaats op 16januari, toen de arbeiders van Gillymassaal de maatschappelijke zetel

van Glaverbel in Boisfort bezetten.Deze actie toonde in alleduidelijkheid de vastberadenheidvan de stakende arbeiders en liethen toe hun staking uit te leggenaan het personeel van Boisfort.Een gelijkaardig initiatief werdopgezet in Sauche, waar een fab-riek van Gervais Danone is inge-plant. De arbeiders van Gilly gin-gen er de bedoeling van hun stri-jd uitleggen en riepen er op totsolidariteit onder de arbeiders vandezelfde multinational.

IMPACTDe arbeiders en het stak-ingscomité beseften al snel dat desluiting van hun fabriek een

ontstekingsmechanisme zou zijn voorde strijd voor de verdediging van dejobs in de hele regio. Die geraaktestilaan gesensibiliseerd door dezebuitengewone staking. Voor de arbei-ders van Gilly was de interprofes-sionele solidariteit in de actie vankapitaal belang om de krachtsver-houding te wijzigen tegenover BSN.Dankzij de strijdbaarheid van het

voorgeschiedenis

nnaaaarr SSpplliinntteexx - AAGGCC]]

André Henry tijdens de staking van Glaverbel, 1975

stakingscomité en de arbeiders hadden deze een groteimpact op belangrijke politieke beslissingen.In het manifest dat ze uitgaven, werden hun centrale eisenuitgelegd. Deze waren gegroepeerd rond vier assen:1.Geen ontslagen, geen ontmantelingZe eisten dat het bedrijf in één enkele productie-eenheidgeorganiseerd bleef. Dat was het enige middel om verenigdte blijven en de verworvenheden van hun vroegere strijdtegen het patronaat te verzekeren.2.Creatie van een float in de regio met daaraan gekoppeldde creatie van bedrijven voor de transformatie van glas.3.Onvoorwaardelijke nationalisering van de hele trustGlaverbel onder arbeiderscontrole.4.Radicale reductie van de arbeidstijd naar 36 uren zonderloonsverlies en sterke vermindering van het werkritme onderarbeiderscontrole.Het manifest getuigt van het klassenstrijdperspectief waarinde strijd van de arbeiders van Gilly zich inschreef. Hetwordt ook als platform aangenomen door soli-dariteitscomités die zich overal in het land vormden enwaarin de SAP een cruciale rol speelde. De tekst kende eenenorme weerklank in de regio. Zodanig zelfs dat het FGTB-coördinatiecomité dat alle glasfabrieken van de regioCharleroi verenigde met een meerderheid voor de nation-alisering van Glaverbel stemde. Op 21 januari vond eenbuitengewoon congres van de FGTB plaats, waar werdbeslist in alle fabrieken vergaderingen te organiseren overhet probleem van Gilly. Daarnaast werd een betoging gep-land op 24 januari. Meer dan 10.000 arbeiders kwamen erop basis van een oproep van het gemeenschappelijk vak-bondsfront hun steun betuigen aan de stakers vanGlaverbel-Gilly.Op 10 februari werd een nieuwe fase geopend met deverkoop van de glasstocks van het bedrijf. De arbeiderstoonden dat ze niet zouden capituleren voor BSN door zichde vrucht van hun eigen arbeid toe te eigenen. De direc-tie van Glaverbel BSN diende klacht in tegen elke persoonof firma die overging tot illegale inbeslagnames van hetglas van Gilly. De verkoop van het glas paste voor het stak-ingscomité echter in de poging om de krachtsverhoudingverder in zijn voordeel om te buigen. Ze overtrof alleverwachtingen.Een volgende belangrijke stap was de organisatie van eenbetoging op 17 februari in Parijs aan de zetel van BSN.Meer dan duizend glasarbeiders beantwoordden de oproep.Ook Franse en zelfs een grote Duitse delegatie glasarbei-ders vervoegden zich bij de betoging. De arbeiders dron-gen de zetel van BSNbinnen en dwongende PDG AntoineRiboud om tekst enuitleg te geven. Opdie manier toondenze hun vastbesloten-heid om hun strijdvoort te zetten tothun eisen ingewilligdzouden zijn. DeInternationale zin-gend, trokken zeopnieuw huiswaarts.

EEN HISTORISCH AKKOORDHet protocolakkoord werd ondertekend op 24 februari 1975tussen Glaverbel-BSN, de ministers van economische zakenen van arbeid en tewerkstelling en de syndicale organ-isaties. Dit protocol voorzag dat er geen enkel ontslag zouplaatsvinden zonder dat er een job ter compensatie zouworden gecreëerd. Twee derden van de arbeiders zoudenopnieuw een job vinden op de site van Gilly. In afwachtingvan de nieuwe jobs garandeerde een sociaal fonds aan dewerkers hun integrale loon. Arbeiders van 58 jaar konden,als ze dat wensten, op brugpensioen aan 95 % van hetloon, met compenserende aanwerving in de verschillendezetels in de regio. Het is ten gevolge van deze lange stri-jd dat op interprofessioneel niveau het brugpensioenontstond. Dat bedraagt vandaag veel minder dan 95% vanhet loon. De compenserende aanwervingen ontbreken. Dit akkoord is een hoogtepunt in de geschiedenis van dearbeidersbeweging. Het was de eerste keer dat een multi-national moest wijken en zo'n toegevingen moest doen.Men kan zich nog altijd de vraag stellen waarom dit pro-gramma, dat de tewerkstelling en het behoud van het inte-graal loon garandeerde, nooit opnieuw is opgepikt door desyndicale organisaties bij de vele sluitingen en ontslagendie volgden na het conflict in Gilly. In de staalindustriebijvoorbeeld werd enkel het brugpensioen behouden maardan buiten het kader van het reconversieplan en het loon-behoud. Dit liet het patronaat toe zonder slag of stootover te gaan tot ontslagen door het systeem van het brug-pensioen toe te passen…

EN NU AGC SPLINTEX FLEURUSDe akkoorden van 1975 zouden uitmonden in de reorgan-isatie van de hele glasindustrie in Charleroi. Drie nieuwesites werden gecreëerd in 1978, die van Seneffe,Lodelinsart en Splintex Fleurus-AGC vandaag. Dertig jaar nade staking van Glaverbel Gilly, die aan de basis ligt van hetontstaan van AGC Splintex, zijn de arbeiders van dit bedri-jf sinds 1 december opnieuw in staking om hun jobs te red-den. Eens te meer worden de arbeiders geconfronteerd metdezelfde kapitalistische logica, die van het winstbejag. In2000 schrapte de directie al 300 jobs in naam van de rend-abiliteit en, zoals ze zelf zegt, om het behoud van hetbedrijf op langere termijn zeker te stellen. Vandaag moetendezelfde patronale argumenten het nieuwe plan met 284ontslagen rechtvaardigen, nog steeds in naam van de rend-abiliteit maar ten koste van de fundamentele belangen van

de arbeiders. Deze laatstenweigeren de ontslagen, enterecht. Wekenlang zijn ze alin staking. Op het momentvan dit schrijven zag noggeen enkel voorstel hetdaglicht, afgezien van dedwangsom van 5.000 europer persoon per dag. Sindsde aankondiging van dezesanctie, komen honderdenarbeiders 's morgens naar depoort van de fabriek uit soli-dariteit.


de glasarbeiders en hun syndicale organisaties om in de regio totindustriële reconversieprojecten met toekomstmogelijkheden tekomen, zou lang duren (1975-1983). Uit dit gevecht ontstond hetbedrijf Splintex, evenals de sites van Seneffe en Lodelinsart.

Splintex werd trouwens deels met ons geldgecreëerd, zowel via het Waals gewest als viade federale regering. Wat in het geding is, isdus de verdediging van een verworvenheidvan de syndicale beweging en eenhoogtepunt van de syndicale actie in de heleregio. Maar voor alles is het de toekomst vande streek die op het spel

staat. Die is zwaargetroffen door de velesluitingen en herstruc-tureringen.Daarom lanceert hetSolidariteitscomité datis opgericht om hetlegitieme gevecht vande arbeiders van AGCAutomotive (ex-Splintex) Fleurus, teondersteunen, een oproep:

Stuur solidariteitsboodschappenBezoek het stakingspiketNeem deel aan de verschillende

acties die georganiseerd worden doorde syndicale delegatie en hetstakingscomité.

Organiseer financiële solidariteit enstort een bijdrage op hetrekeningnummer 063-1589760-62.


Solidariteitmet de arbeiders van

AGC Fleurus

De arbeiders van AGC Automotive(ex-Splintex) Fleurus gingen op ééndecember in staking tegen het her-structureringsplan dat wasaangekondigd door de directie en284 ontslagen voorzag.In 2000 had de directie al 300 jobsgeschrapt in naam van derendabiliteit, en om zoals ze zelf zei,het overleven van de ondernemingop lange termijn te verzekeren.Vandaag worden dezelfde patronaleargumenten gebruikt om het nieuweplan te rechtvaardigen, en dat ineen context waarin de principes vanhet voorafgaandelijk overleg met devoeten worden getreden (de proce-dure van de wet-Renault werd nietgerespecteerd). Eens te meer krijgtde onmiddellijke winstzucht van depatroons prioriteit boven detoekomst van de arbeiders.Het is belangrijk in het hoofd tehouden dat dit bedrijf ontstond naeen lang syndicaal gevecht datbegon in 1975 naar aanleiding vande sluiting van Glaverbel Gilly enLodelinsart (Barnum). De strijd van

Onderteken de electronische petitie terondersteuning van de stakende arbeidersvan Splintex :

www.petitiononline.com/souagc/petition.html.

Contactpersonen:André Henry: 0472-53.36.50Gustave Dasche: 071-56.14.11Jeannine Tips: 0478-49.02.36Mail: [email protected]: 063-1589760-62


Frank Slegers stond mee aan de wiegvan het Sociaal Forum van België, hetsamenwerkingsverband van de tweegrote vakbonden, een aantal groteNGO's en tal van sociale bewegingenen actiegroepen in het kader van hetandersglobalisme. Als vertegenwoordi-ger van dat Belgisch Sociaal Forumwerd hij ook snel een kartrekker vanhet Europees Sociaal Forum, dat voorde eerste keer plaatsvond in Firenzein 2002. Er loopt één rode draaddoorheen al dat engagement; debetrachting om een Europese socialebeweging op te bouwen die dedegens kan kruisen met de neoli-berale Europese politiek.

FRANK SLEGERS: We stellen met deEuromarsen vast dat de aanvallentegen de werklozen, de pensioenen,de gezondheidszorg, de openbarediensten, de sociale zekerheid, zegmaar tegen de verworvenheden diede arbeidersbeweging heeft opge-bouwd middels de krachtsverhoudin-gen van na de tweede wereldoorlog,land na land plaatsgrijpen. Er is ooktelkens land na land verzet. Maar datverzet loopt vaak uit op nederlagen.En één van de redenen waarom datverzet op nederlagen uitloopt, is dater meer en meer krachtsverhoudingenspelen op Europees vlak. Voor eengroot stuk wordt het beleid opEuropees vlak bepaald. De enigemanier om daadwerkelijk weerstandte bieden en op te komen voor alter-natieven bestaat erin om denationale strijd te koppelen aanEuropese strijd. Dat betekent dat je in

de Europese Unie een kracht moetopbouwen die tegenover hetneoliberalisme in staat is om weer-stand te bieden, in verzet te gaan enop te komen voor alternatieven.

Deze stelling lokt op zich al heel watdebat uit. Sommigen zullen aanvoerendat de sociale politiek nog steedseen bevoegdheid van de lidstaten is.Kijk naar de Europese verdragen,naar de Europese grondwet; socialezekerheid blijft inderdaad de factoeen bevoegdheid van de lidstaten.Dat is dus juist maar tegelijkertijdook onjuist. Een aantal bevoegdhedenworden immers wel op Europeesniveau georganiseerd, namelijk heelhet financieel-economisch kader enhet budgettair beleid. Zo is er hetstabiliteitspact, dat aan alle lidstatenbeperkingen oplegt in verband methun begrotingen. Het vrij verkeer van

kapitalen zorgt er bovendien voor datook het fiscaal beleid sterk doorEuropa bepaald wordt. Bovendienwordt de monetaire politiek van delidstaten bepaald door de EuropeseCentrale Bank. Het concurren-tiebeleid, het handelsbeleid en noemmaar op… het wordt allemaal bepaaldop Europees niveau. Dat Europees economisch, fiscaal enmonetair kader wordt op neoliberaleleest geschoeid. Dan is het natuurlijkzeer relatief om te beweren dat hetsociaal beleid op nationaal vlak wordtbeslist. Wat valt er immers nog tebeslissen als heel dat economisch-financieel kader op Europees niveauwordt vastgelegd? Méér nog, het iseen bewuste politiek om die socialepolitiek, die heel concrete vormenaanneemt, op nationaal niveau tehouden. Dat betekent immers dat hetverzet op nationaal vlak geconcen-

In gesprek met Frank Slegers (Euromarsen)Op zaterdag 19 maart trekken de Europese vakbonden samen met de Europese andersglobalisten de straat op inBrussel. Ze richten hun pijlen op de Europese lentetop, die enkele dagen later van start gaat in de hoofdstad en hetneoliberale beleid van de lidstaten in een hogere versnelling wil brengen. Rood sprak hierover met Frank Slegers, vande Europese Marsen tegen de werkloosheid, precaire arbeid en sociale uitsluiting, het Europees netwerk dat reeds in1997 werklozenmarsen organiseerde vanuit alle hoeken van het continent richting de Europese top van Amsterdam.. INTERVIEW DAVID DESSERS

De LANGE WEG naar eenEuropese sociale beweging


treerd blijft zodat het economisch en financieel kaderbuiten schot blijft. En dat terwijl dat financieel-economischkader de sociale politiek stuurt en begrenst. Die situatiemoet absoluut doorbroken worden. De sociale bewegingmag deze situatie niet aanvaarden en moet haar eisenzelf op het Europese vlak naar voor brengen. Het natio-naal verzet is vandaag een verbrokkeld verzet als het nietverbonden wordt met Europese strijd. Vandaar stapelen wede nederlagen op elkaar.

Vandaag horen we vaak sprekenover de strijd voor een sociaalEuropa. Daar worden nogal uiteen-lopende invullingen aan gegeven.Sommigen eisen meer socialebevoegdheden voor Europa.Anderen vinden dat niet voldoendeen eisen meteen sociale rechten die Europees gegaran-deerd moeten worden. Maar opdat het debat ergens overzou gaan moeten we beginnen met een sociale bewegingop Europees vlak op te bouwen. Anders blijven de anderende agenda bepalen. Dat is wat ons betreft de inzet vande betoging van 19 maart in Brussel. Wij willen een stapvooruit zetten in de richting van een sociale beweging diein staat is om op Europees vlak te handelen. Wanneerkunnen we zeggen dat de betoging een succes is? Wel,op het moment dat al die mensen die de jongste jarenin de verschillende Europese landen -recent in Frankrijk,Duitsland, Nederland- op straat zijn gekomen tegen hetasociale beleid van hun regeringen, het gevoel hebben datde betoging van 19 maart hun strijd optilt tot op hetEuropese niveau. Dat is voor ons de inzet van 19 maart.

HOE KOMT HET DAT DE OPBOUW VAN ZO'N EUROPESESOCIALE BEWEGING GEPAARD GAAT MET ZOVEEL MOEI-LIJKHEDEN?FRANK SLEGERS: De moeilijkheden situeren zich op verschil-lende niveaus. Het eerste probleem is dat de Europeselinkerzijde actief heeft meegewerkt aan de Europeseneoliberale constructie. Die constructie werd gevormddoor de eenheidsakte van 1986 en het Verdrag vanMaastricht van 1992. Dat zijn de sleutelverdragen dievorm hebben gegeven aan de huidige Europese structuur.Tot daarvoor was Europa een douane-unie en was de ideedat er vooruitgang geboekt zou worden door aan diedouane-unie een Europese structuur te geven; doorEuropese fiscale wetgeving, Europese monetaire wetgeving,Europese budgettaire wetgeving enz. Dat is echter nietgelukt. Europa raakte in de jaren ‘70 en ‘80 in crisis.Onder andere de Britten wilden niet meer meedoen enheel de besluitvorming liep vast. Daarvoor was er ook alde lege-stoelpolitiek van de Gaulle. Halfweg de jaren ‘80werd het geweer dan van schouder veranderd. Voortaanging men ervan uit dat de markt Europa één zou maken.De concurrentie zou op alle terreinen vrij spel krijgen enzo zou Europa ééngemaakt worden. Het was de tijd vande opkomst van de neoliberale politiek met Reagan enThatcher. Die nieuwe koers betekende een totale draai inde methode van Europese opbouw. Het was onder leiding

van de sociaal-democraat Jacques Delors dat dezekoerswijziging gerealiseerd werd. Het Europees Vakverbondbegon wel ongerust te worden door dat neoliberale offen-sief. Op zeker moment dreigde het EVV zelfs metmobilisaties tegen die neoliberale koers. Maar hetEuropees Vakverbond heeft zich laten foppen doorJacques Delors, die toen plots een gans pakket aan her-vormingen op Europees vlak beloofde om een sociaal luikte realiseren. Het EVV liet haar dreigementen varen maar

van het so-ciaal Europa werd verder nietveel meer vernomen. Het neoliberaleEuropa werd dus geslikt. Diemedeplichtigheid van de linkerzijde heeftheel de linkerzijde ontwapend en betekentvandaag een serieuze handicap. Toch kan je je de vraag blijven stellen hoehet mogelijk is dat al die krachtige

Europese vakbonden, die sterk verbonden waren met denaoorlogse welvaartsstaat, dit zomaar hebben latenpasseren. Wel, dat komt omdat de vakbeweging - en delinkerzijde in het algemeen - zich identificeert met deEuropese opbouw. Dat is het tweede probleem. Er heerststerk het gevoel dat je in een wereld met hevige concur-rentie van de VS, Japan en China, het Europees sociaalmodel maar zal kunnen handhaven, indien je dit opEuropees niveau organiseert. De vakbonden gingen er dusvanuit dat de Europese éénmaking zou moéten lukken omhet Europees sociaal model te kunnen laten standhouden.Dit bracht de vakbonden in een zeer defensieve situatie.Je hebt daar echter een nobele en een minder nobeleversie van.De minder nobele versie gaat ervan uit dat Europa deconcurrentieslag moet winnen van de Amerikanen, deChinezen en de Japanners. Dat was bijvoorbeeld lange tijdde houding van het Europees Vakverbond, dat geen weer-stand biedt tegen de neoliberale éénmaking van Europamaar zich integendeel aanbiedt als sociale partner om dieneoliberale éénmaking van Europa beter te laten lukken.Het Lissabonproces houdt in dat de Europese economiede meest competitieve ter wereld zou moeten worden. Datwil dus zeggen dat wij het moeten winnen van de rest vande wereld. Wat zegt het EVV daarover? Het EVV kan ak-koord gaan met die doelstellingen maar meent dat je dieconcurrentiedoelstellingen niet enkel kan realiseren via li-beraliseringen en privatiseringen. Je hebt er ook hoog-opgeleide arbeidskrachten en een regulerend kader voornodig. En daarom is het EVV als partner nodig, zo zegthet zelf, om die doelstellingen te realiseren… Er is dushelemaal geen breuk met de Europese neoliberale politiek.Het draait eerder rond de vraag wie het best in staat isom de Europese concurrentiekracht uit te bouwen. Dat isde opstelling van het EVV totnogtoe. Je merkt het ookals je de akkoorden bekijkt die het EVV vandaag opEuropees vlak afsluit. Die draaien allemaal rond tele-arbeid, deeltijdse arbeid enzovoort. Allemaal akkoordenom de flexibilisering van de arbeidsmarkt te reguleren.Men reguleert de flexibilisering in plaats van er strijd tegente leveren. Dat is de rol die het EVV voor zichzelf zietweggelegd.


Er is ook een nobelere versie van die opstelling. Die houdtin dat het Europees sociaal model onhoudbaar wordt opnationaal vlak. De enige manier om het te redden bestaatin het reproduceren van dat model op Europees vlak.Maar om het te kunnen reproduceren is er wel eerst eenEuropa nodig. Dus, stelt men dan, laten we Europa uit-bouwen, gezien het onmogelijk is om een sociaal luik tebouwen aan Europa zolang er geen Europa is. Ook in datgeval gaat men er dus van uit dat iedere stap in de uit-bouw van Europa een stap in de goede richting is, gezienhet de kans op het totstandkomen van een sociaal luikvergroot. De mensen die die stelling aanhangen zien nietdat Europa in de feiten een neoliberale machinerie is diede nationale welvaartsstaat afbreekt in plaats van ze tereproduceren op Europees vlak. Ze willen ook op geenenkele wijze het Europees project destabiliseren gezien zeervan uitgaan dat dit enkel maar zou betekenen dat hetsociaal Europa verder af blijft dan ooit. In hun ogen werkje enkel maar nationalistische en xenofobe krachten in dehand als je conflict zoekt met de Europese Unie. Dat isdus de nobelere versie van datzelfde verhaal.

Vandaag stellen we vast dat er meer en meer vragengesteld worden bij deze opstelling. Er ontstaat een debatin de vakbeweging. Een aantal mensen zien die opstellingniet langer zitten en stellen vandaag dat we, indien weecht een sociaal Europa willen, op zijn minst hetzelfdezullen moeten doen als wat de vakbonden op nationaalvlak gedaan hebben in de 19de en de 20ste eeuw. Metandere woorden, ze stellen dat er een minimum aan con-flictuele relaties moet komen met het neoliberalisme. Zo'nvisie betekent dat je als vakbonden ook 'neen' durft tezeggen en dat je krachtsverhoudingen opbouwt. Zonderconflicten, zonder tegenstellingen, zonder krachtsver-houdingen zal het sociaal Europa er nooit komen.We stellen vast dat vandaag de Belgische vakbondenevolueren en meer in de richting van die laatste visieopschuiven. In ieder geval uiten ze meer en meerkritiek op het optreden van het EuropeesVakverbond. Een aantal Europese vakbon-den komt tot de conclusie dat er eenechte Europese vakbond nodig is. Dat wilzeggen een vakbond die ook kan beto-gen, die ook kan staken, die ookkrachtsverhoudingen kan opbouwen.Kortom: op Europees vlak doen wat er opnationaal vlak gebeurt. Dat lijkt misschienhet A B C, maar het EVV speelde die rolin ieder geval de jongste jaren niet.

Dat brengt ons bij het derde prob-leem. Eénmaal dat je ervanovertuigd bent dat erEuropese strijd nodig is,dan dringt de vraagzich op hoe je datconcreet kan realis-eren. Er is derealiteit van de ver-

schillende landen, met elk hun eigen geschiedenis, hunsociale relaties, hun tradities... Indien we op Europees vlakwillen handelen, moeten we erin slagen om een soort vanaangepaste, gelaagde structuur uit te bouwen. Je kan nietgewoon een Europese structuur in het leven roepen, diegeen rekening houdt met die nationale verschillen, enwaarbinnen er simpelweg via meerderheid beslist wordt.Neen, er moet een wisselwerking, een dialectiek ontstaantussen nationale structuren en die nieuwe Europese struc-tuur. We hebben een Europese sociale beweging nodig, dievertrekt vanuit de nationale bewegingen, maar daar eenEuropees niveau aan toevoegt. We staan eigenlijk voorexact dezelfde problemen als die van de Europese Unie;welke representativiteit, welke supranationaliteit enzovoort?

Op dat vlak hebben de Europese sociale bewegingenenerzijds wel een gigantische stap vooruit gezet, met deEuropese sociale fora van Firenze, Parijs en Londen. DrieEuropese sociale fora op zo'n korte tijd, met die diver-siteit aan onderwerpen, aan talen, voorbereid door echteEuropese vergaderingen, die telkens in andere Europesesteden samenkwamen; Barcelona, Londen, Istanbul, Berlijnet cetera. Dat is een gigantische inspanning. Iedereen diedat de grond inpraat of banaliseert moet met pek enveren ingestreken worden en aan een paal gehangen enbuitengedragen worden. Het is een gigantische stap voor-waarts. Anderzijds blijkt het erg moeilijk om ook effectiefeen Europese structuur uit te bouwen. Het EuropeesSociaal Forum blijft een Europese ruimte, waarbinnen ge-werkt wordt door middel van coördinatie en discussietussen bewegingen die fundamenteel nationaal ingeplantebewegingen zijn. Er bestaat nog steeds geen Europesebeweging met een minimum aan organisatie en organen.Het ESF functioneert enkel via algemene vergaderingen dieom de twee maanden ergens in Europa samenkomen. Datis dus in feite belachelijk als je het vergelijkt met wat ertegenover ons staat. Dit maar om te zeggen hoe moeilijkhet is om een Europese sociale beweging uit te bouwen.

Er bestaan trouwens ook geen binnenwegen. Zo'nbeweging kan enkel maar doorheen een concretegemeenschappelijke ervaring worden opge-bouwd.

Tot slot is er nog een extra probleem. Er zijnook mensen die zich afkeren van Europa en deEuropese Unie, omdat ze het beschouwen alseen egoïstische kracht. De Europese Unie wil in

de eerste plaats haar eigen concurrentiepositieverbeteren om zo de slag te kunnen winnen vande rest van de wereld. Uit die vaststelling trekken

een aantal mensen de conclusie dat ander-sglobalisten zich niet op Europees niveaumoeten organiseren omdat we andersin hetzelfde bedje ziek zouden zijn. Hetzijn mensen die stellen dat onsreferentiekader 'de mensheid' moetzijn en dat we ons dus op wereld-vlak moeten organiseren. IedereEuropese organisatie wordt dan


beschouwd als 'eurocentristisch', eenloutere terugplooi op de verdedigingvan onze eigen verworvenheden. Enals je onze problemen vergelijkt metde problemen in de derde wereld danzijn die van ons toch maar klein bier.

Deze houding vinden we nogal eensterug bij de nieuwe generaties die hetandersglobalistisch verzet op ganghebben gebracht. Ze hebben deenorme verdienste het verzet tegenhet neoliberalisme georganiseerd tehebben en de legitimiteit van hetneoliberalisme in vraag te hebbengesteld. Het zijn vaak mensen diezich identificeren met de strijd tegende oorlog en tegen de ergste uit-wassen van het neoliberalisme, zoalsde dakloosheid, mensen zonderpapieren enzovoort. Maar de situatievan het gros van de werkendemensen houdt hen minder bezig. Hetzijn die milieus die vaak reservesuiten bij de opbouw van eenEuropese tegenmacht in de EuropeseUnie, omdat ze het zien als een vormvan eurocentrisme. Die krachten spe-len natuurlijk wel een belangrijke rolin die andersglobaliseringsbeweging.Het is allerminst simpel om diekrachten te verbinden met deEuropese vakbeweging. Nochtans isdie verbinding net nodig om eenEuropese sociale beweging op tebouwen met een breed maatschap-pelijk draagvlak en een visie opEuropa die verder gaat dan enkelmaar de verdediging van de onmid-dellijke belangen. Maar het gaat dusom een moeilijke combinatie en hetprobleem ligt aan beide kanten. Devakbonden worden ervan verdachtenkel maar de verdedigers te zijn vande enge materiële belangen van dewerkende mensen hier, wat ten deleeen terechte kritiek is. Maar dienieuwe krachten onderschatten danweer vaak de sociale kwestie en deravages die het neoliberalisme aan-richt onder de werkende bevolking bijons; de stress, de nieuwe ziektes, deachteruitgang van de kwaliteit vanhet leven. Bovendien zien ze vaak teweinig dat wij, indien we een bijdragewillen leveren aan een andere wereld,die bijdrage in Europa zullen moetenleveren. En die bijdrage kan je enkelmaar leveren indien je vertrekt van-

uit de levenssituatie van de mensenhier. Anders doe je hier je job niet...Een probleem van beide kanten dus. Het zal ook weer een lange weg vra-gen om daarin stappen vooruit tezetten. We zien het probleem terug opduikenmet de betoging van 19 maart. Omer een massabetoging van te makenmoet die betoging draaien rondonmiddellijke objectieven die verbon-den zijn met het leven van dewerkende mensen hier. Maar zeersnel ontstaat er een wantrouwentegenover die benadering en komt erdruk om ze te verbinden met desituatie in de wereld, met de strijdtegen de oorlog, om er een betogingvan te maken die een globaalmaatschappijbeeld uitdraagt. Debetoging van 19 maart dreigt eenbeetje de twee tegelijkertijd te wor-den. De vakbonden hebben deterechte wil om concrete eisen testellen op een moment dat deEuropese leiders het Lissabonprocesbespreken. Daarnaast zijn er demensen die op straat willen komenvoor een ander Europa in een anderewereld, gekoppeld aan alle groteproblemen die de mensheid vandaagbedreigen. Je krijgt dus snel tweebetogingen in één. Ik haal dit voor-beeld maar aan om duidelijk temaken dat het niet zo eenvoudig isom die Europese kracht op tebouwen. Op 19 maart kunnen wehopelijk opnieuw een stap in degoede richting zetten.

WAT GAAN DAN DE BELANGRIJKSTETHEMA'S ZIJN VAN DE BETOGING VAN19 MAART?

FRANK SLEGERS: In het Belgisch SociaalForum zijn we er wel reeds ingeslaagd om de strijd voor eensociaal Europa te koppelen aan eenbrede maatschappelijke visie. Zo waser de anti-GATS betoging van febru-ari 2003 en de betoging tegen deBolkestein-richtlijn in juni 2004. Diebetogingen maakten een duidelijkelink tussen enerzijds de arbeidssitu-atie van werknemers in Europa enanderzijds een algemene visie opEuropa en de maatschappij. Hetzelfdemoeten we realiseren op 19 maart.De campagne tegen de Bolkestein-richtlijn krijgt steeds meer aanhang inEuropa. Het wordt dus een belangrijkthema van de betoging van 19 maart. We moeten een stap vooruit trachtente zetten ten opzichte van die schit-terende mobilisatie van 14 december2001 naar aanleiding van de top vanLaken. Dat kan doordat we vandaagbeter in staat zijn om die slogan'voor een ander Europa in eenandere wereld' te verbinden met con-crete politieke gevechten, rondondermeer de richtlijn Bolkestein.Tegelijkertijd zal de betoging van 19maart een zeer brede en diversebetoging blijven waarin heel watthema's aan bod zullen komen. Dejongerenmobilisatie is gericht tegenjongerenwerkloosheid en racisme envoor gratis onderwijs. De vredesbe-weging zal aanwezig zijn om de startvan de oorlog in Irak te herdenkenen te protesteren tegen de militari-sering van de Europese Unie. Hetthema van de Europese grondwetwerd niet opgenomen in de algemeneactieoproep omdat de standpuntenerover te sterk uiteen lopen. Maarhet staat wel vast dat bewegingen alsAttac of de Euromarsen op 19 maartook hun bezwaren tegen dieEuropese grondwet zullen kenbaarmaken. 19 maart wordt een test om te kijkenwaar we nu staan in de opbouw vandie Europese tegenmacht. We moetenconcrete politieke gevechten aan-gaan, zodat we ook kunnen nagaanof we in staat zijn om overwinningente boeken. Tegelijkertijd zal 19 maartopnieuw een mobilisatie met eenbrede kijk op Europa en de wereldworden die tal van bewegingensamen kan brengen.


In 1997 namen de vakbonden van Renault het initiatiefvoor de eerste Eurobetoging in Brussel, voor werk.In december 2001 betoogden we opnieuw, voor eenander Europa in een andere wereld.Op 15 februari 2003 beantwoordde een massa-betoging in Brussel de oproep van het EuropeesSociaal Forum tegen de oorlog in Irak.Wij roepen op om opnieuw samen te betogen inBrussel, op zaterdag 19 maart 2005.Immers, land na land volgen in Europa de aanvallen opsociale rechten elkaar op. De openbare diensten wor-den gedereguleerd en geprivatiseerd. De mensen ver-dienen beter!Meer dan ooit blijft ook de strijd tegen een egoïstischEuropa actueel. De Europese Uniewerkt volop mee aan de neoliberaleglobalisering. Die neoliberale globalis-ering is op zijn beurt wereldwijd eenbron van oorlog, milieurampen ensociale achteruitgang. Zij voedtongelijkheid, uitsluiting en racisme. De jongerenmars voor werk,

gelijkheid en gratis onderwijs eist voorde jongeren duurzame enkwaliteitsvolle jobs. Zij eist ook gratisonderwijs in degelijke omstandighe-den. Zij klagen het racisme en defascistische ideologieën aan. De sociale bewegingen hebben na

het Europees Sociaal Forum van Londen een oproepgelanceerd voor een centrale manifestatie in Brusselop 19 maart, tegen oorlog en racisme, tegen hetneoliberale Europa, tegen de privatiseringen, tegen derichtlijn Bolkestein, tegen de aanvallen op de arbeids-duur, voor een Europa van rechten en van solidariteittussen de volkeren. De Europese vakbonden gaan door met hun strijd

voor een sociaal Europa. Zij betogen voor meer enbetere jobs. Zij zeggen ja aan kwaliteitsvolle jobs endiensten, en verwerpen daarom de Bolkesteinrichtlijntot liberalisering van de diensten. Zij zeggen ja aanfundamentele sociale rechten om het sociale Europate versterken.Zij verzetten zich tegen de herziening van de richtlijnover de werktijden, zoals die voorgesteld wordt doorde Europese Commissie. Dat voorstel toont nog maareens de onwil aan op Europees niveau degelijke arbei-dsomstandigheden te waarborgen voor iedereen.De strijd tegen de Bolkesteinrichtlijn, die symbool

staat voor de vermarkting van onze samenleving, iseen prioritair doel voor ons allen, vakbonden, socialebewegingen, burgerbewegingen en ngo's. Twee jaar na de invasie in Irak blijft de strijd tegen

de oorlog brandend actueel: onwettige bezetting vanIrak, onderdrukking van het Palestijnse volk,… De stri-jd voor vrede kan niet losgekoppeld worden van onzeinzet voor een ander Europa. Wij weigeren deomvorming van Europa tot een militaire grootmacht.De strijd tegen massavernietigingswapens, in casukernwapens, moet ook op eigen bodem gevoerd wor-den met de start van multilaterale onderhandelingenvoor een wereldwijd verdrag op kernwapens.In maart zullen de Europese staatshoofden en

regeringsleiders in Brussel hunjaarlijkse 'lentetop' aan hetLissabonproces wijden. Zij willende Europese economie omvormentot de meest competitieve terwereld, terwijl er minder dan ooitsprake is van een sociaal Europa.Wij weigeren deze logica van deeeuwige concurrentie te aanvaar-den, continent tegen continent,land tegen land, mens tegen mens.Wij staan voor een wereld waarduurzame ontwikkeling mogelijkgemaakt wordt door solidariteit ensamenwerking.

Europa kan niet worden eengemaakt tegen de mensendie er wonen. Europa zal sociaal, solidair en democra-tisch zijn, of het zal niet zijn.Daarom bouwen we verder aan de sociale bewegingdie Europa nodig heeft. Zij is onze bijdrage aan eenwereld gebaseerd op rechtvaardigheid en vrede. Wijvoeren deze strijd samen met de volkeren in hetZuiden. Samen met hen voeren we campagnes zoalsdie voor de onvoorwaardelijke opheffing van deschuldenlast van de derde wereld, de Tobintaks,...Samen verzetten wij ons tegen een wereld gestuurddoor vrijhandel (GATS) en tegen de globale privatiser-ingsgolf (bv. water).Daarom roepen wij - wij zijn vakbonden, ngo's enandere sociale bewegingen, die sinds 2002 samen-werken in de schoot van het Sociaal Forum van België- de Europese vakbonden en sociale bewegingen opom samen met ons massaal te betogen op 19 maart2005 in Brussel, voor onze rechten, en voor een anderEuropa in een andere wereld.

Oproep van BrusselOp 19 maart 2005 in BrusselSamen voor een ander Europa, sociaal, solidair, egalitair en vreedzaam

De brutale racistische rellen die in februari 2000 in El Ejido in Andalusië losbarstten,onthulden een realiteit die weinig bekend is bij de Europese publieke opinie: deonmenselijke uitbuiting van clandestiene immigranten in de landbouw en vooral in desector van de groenten- en fruitteelt. De aanwezigheid van grote aantallen mensen zon-der papieren is cruciaal voor deze economische sector. DOOR ERIC MATRIGE

Planeet zonder visa

De bittere smaak van ons fruit en onze groenten

GANGMASTERSDe situatie is nog spectaculairder inde regio van Almeria, hoewel de mis-bruiken in de fruit- en groententeeltoveral in Europa voorkomen. In Groot-Brittannië noemt men het systeem datwordt gebruikt om deze sector vanarbeidskrachten te voorzien de 'gang-masters'. Een 'gang' betekent eengroep arbeiders, de 'masters' zijn hunmeesters. Het gaat om groepschefsdie het loonniveau en de arbeidsvoor-waarden regelen. Ze worden door delandbouwer betaald voor deze dienst.Sinds 10 of 15 jaar is dit big businessgeworden. Sommige gangmastersstellen tot 2000 personen tewerk, enhebben een zakencijfer van 15 miljoenpond per jaar. De beschikbare mensenuit de betrokken regio volstaan nietmeer, daarom worden steeds verderweg arbeidskrachten gezocht, vooral inOost-Europa. De gerecruteerden uitdie landen betalen elk tussen 2000 en3000 pond aan deze maffia die henvisa en vaak valse papieren bezorgt. InNederland, één van de eerste landenter wereld die zijn landbouw intensi-fieerde, bevindt een derde van declandestiene arbeiders zich in de land-bouw en vooral in de groententeelt.Een studie van de universiteit vanRotterdom schat het aantal clan-destiene werkers vandaag op 100.000.

Elk bedrijf heeft enkele hooggekwali-ficeerde permanenten nodig en daar-naast een hoop seizoensarbeidersvoor korte periodes. Clandestienenzijn daar uitermate geschikt voor. De productie wordt daarbij op eenultramoderne manier georganiseerd.Een groot deel van de serres is geïn-formatiseerd en sinds kort kunnenzelfs de arbeiders gesurveilleerd wor-den via de computer. Ze hebben elkeen barcode, net als elke rij groen-ten of fruit. Op die manier kan degroentenkweker de kwantiteit enkwaliteit van het werk van elke arbei-der controleren.

ZWITSERLANDMet 7 miljoen inwoners waarvan 19,8% buitenlanders is Zwitersland voorzijn economische ontwikkeling heelafhankelijk van buitenlandsearbeidskrachten. Vandaag bevinden erzich tussen 150.000 en 300.000mensen zonder papieren. De waardevan het zwartwerk wordt geschat op35 miljard Zwitserse frank per jaar, of9 % van het BNP. En nog altijd is ereen tekort aan arbeidskrachten inbepaalde sectoren.Net zoals in andere landen, is delandbouweconomie er gebaseerd opslecht betaalde arbeidskrachten.Daarom waren de eersten die deze

sector ontvluchtten dan ook deZwitsers zelf. In de jaren '50 en '70deed men een beroep op Italianen,Spanjaarden, Portugezen enJoegoslaven die werkten onder hetstatuut van seizoensarbeider. Zoiemand kan maximaal 9 maandblijven, kan zijn familie niet latenkomen, heeft niet het recht van jobte veranderen en is slechts minimaalverzekerd. Het arbeidsrecht wordtniet gerespecteerd. Nachtwerk wordtzonder restricties toegelaten.

In de context van de toenadering totde EU verminderde de Zwitserseregering het aantal vergunningenvoor seizoensarbeiders van 160.000in 1990 tot 88.000 in 1998. Op ter-mijn moet dit statuut zelfs verdwijnen.Het gevolg is dat het aantal arbei-ders zonder papieren peilsnel dehoogte ingaat, aangezien de vraagnaar arbeidskrachten hoog blijft. Hunaantal wordt geschat op 8.000 tot10.000 in de landbouwsector.Frankrijk ontsnapt niet aan hetfenomeen dat vooral in het zuiden,namelijk in de Rhônestreek, de kopop steekt. In het algemeen worden ditsoort prakrijken in wijnstreken steedsvaker toegepast. Frankrijk was ookhet eerste land dat IOM-contractengebruikte…


zuiden of uit Polen, en dan vooralvoor mannen. De uitbreiding van deEU naar het oosten en devervrouwelijking van de arbeidskrachtopenden nieuwe wingewesten voor demoderne slavendrijvers. Mensen uitdie kant van Europa kunnen zichgemakkelijker verplaatsen, het busver-keer is er sneller en minder duur enlaat toe meer arbeiders te latenkomen dan het aantal toegekendecontracten.Deze evolutie heeft als gevolg datmensen uit het zuiden en het oosten,aangegeven en clandestiene jobsonderling moeten concurreren. Datgeeft het landbouw- en anderpatronaat een aantal voordelen. Deaanwezigheid van legale of illegaleimmigratie is voor de patroons op

IOM-CONTRACTENGeconfronteerd met het enormetekort aan goedkope arbeidskrachtenontwikkelden de EU en verschillendenationale regeringen het instrumentvan seizoenscontracten, die toelatenarbeiders te laten komen ondertijdelijk statuut, zonder dat dezeverblijfsrecht krijgen of het recht vangezinshereniging. De contracten vande IOM (Internationale Organisatievoor migratie) in de landbouw zijneen daarvan een typevoorbeeld. Bij de IOM-contracten geldt hetprincipe van extraterritorialiteit, dit wilzeggen dat volgens het recht dearbeid(st)ers zich niet op het territo-rium bevinden waar ze werken, maarwel in het land dat op hunidentiteitskaart staat vermeld. De tijddie iemand met een IOM-contractdoorbrengt in een land telt dus nietvoor zijn anciënniteit noch voor zijnregularisatie-aanvraag.Hetzelfde geldt op het vlak van desociale rechten. De werknemers inkwestie dragen bij aan de socialezekerheid van het land waar zewerken, maar ze worden enkelbeschermd tijdens de duur van hetcontract. Het gebeurt vaak dat ziekeof gekwetste arbeiders langer gehos-pitaliseerd worden dan hun contractduurt. In dat geval moeten ze zelf dekosten op zich nemen.Gezinshereniging is niet mogelijk wantjuridisch gezien is de persoon inkwestie in zijn land van oorspronggebleven. Daarenboven wordt degezinstoelage berekend volgens denormen die heersen in het land vandomicilie. Voor een Marokkaanbijvoorbeeld die in Frankrijk werkt,blijft ze beperkt tot een vijfde of zelfseen zesde van de normale toelagenin Frankrijk.Elk IOM-contract staat op naam. Dearbeider is daardoor gebonden aanzijn patroon en kan niet van jobveranderen zonder een vrijheidscerti-ficaat. Elk jaar moet de werkgeverzijn contracten vernieuwen. Als eenarbeider zijn lage loon in vraag steltof weigert niet of nauwelijks betaaldeoveruren te kloppen, weet hij dat hijer de volgende keer niet bij zal zijn.IOM-contracten werden tot voor kortgereserveerd voor mensen uit het

zich al een bijzonder belangrijketroef. In de westerse landen laten eenblanke huidskleur of een zo christelijkmogelijke cultuur toe dit soort prak-tijken daarenboven onzichtbaar temaken. Daardoor zagen we hoe nade racistische rellen tegen deMarokkanen in Spanje werkkrachtenwerden aangeworven uit de voorma-lige sovietrepublieken. In 2002 warenin de regio Huelva in Andalusië, gek-end voor zijn arbeienteelt, 55.000seizoensarbeiders tewerkgesteld,waarvan 10.000 vreemdelingen. DeSpaanse regering kende een quotatoe van 7.000 vreemdelingen: 5.800Polen, 1.000 Roemenen, 418Marokkanen, 150 Colombianen… Meerdan 6.000 Marokkanen die er jaren-lang werkten, verloren hun job.

Serres in Almeria

Ook in België...De inzet van immigranten in de fruit-sector is in België vooral geconcen-treerd in de regio van Tongeren, Sint-Truiden, Gent… De uurlonen variërener tussen 8 en 3 euro, afhankelijkvan het humeur van de patroon envooral van de vraag of men al danniet papieren heeft. Onder de mensenzonder papieren zijn het vooral deTsjetsjenen en Guinezen die devoorkeur genieten. Zonder vergun-ning, en dus zonder bescherming, kanje met hen doen wat je wil. Vaaklogeren ze ter plaatse, in viezeschuren, zonder enige vorm vanhygiëne. Ze worden gedwongen gratisoveruren te doen en worden naar dievelden gestuurd die het verst van hethuis van hun patroon liggen, omgemakkelijker aan controles te kun-nen ontsnappen. Congolezen,

Ivorianen en Kameroenezen plaatstmen liever dichterbij, want zij zijn nietalleen vaker in orde met hunpapieren, maar zijn ook snellergeneigd om te revolteren. Contracten worden maar ondertekendnadat het werk is beëindigd, en vaakcorresponderen de lonen niet met deaangekondigde barema's. Watmedische verzekering betreft… durftniemand bij de aanwerving daarovervragen te stellen. Ongelukken komenheel vaak voor, en als je niet overpapieren beschikt…! In het volgende nummer komen weterug op de InternationaleOrganisatie voor Migraties (IOM) diesinds haar oprichting zegt zich bezigte houden met het leven van meerdan 14 miljoen personen.



FADWA BARGHOUTI: De inmenging in onze verkiezingen vanuitde kant van de Amerikanen, de Arabische landen,Europese staten en Israël was heel groot. Allen deden zeverklaringen ten voordele van de ene of de andere kan-didaat. Tony Blair kondigde een vredesconferentie aan,maar alleen op voorwaarde dat Abou Mazen de verkiezin-gen zou winnen. Het is duidelijk dat ze de Palestijnenonder druk willen zetten. Ook Colin Powell deed een aan-tal degoutante verklaringen toen Marwan zich kandidaatstelde voor de verkiezingen.

Veel mensen waren ontgoocheld toen Marwan zichterugtrok uit de verkiezingsrace. Ook al deed hij dit innaam van de eenheid van Fatah. Is de tijd niet rijp vooreen politieke opheldering binnen Fatah zelf, moet de oudegeneratie niet bedankt worden voor bewezen diensten omzo een kans te geven aan de nieuwe generatie?FADWA: Met zijn kandidatuur voor de verkiezingen opendeMarwan een discussie over de democratie binnen Fatah.De keuze voor Abbas gebeurde niet op een democratischemanier: het is het centraal comité van Fatah dat hemuitkoos. Dat telt niet meer dan 16 mensen. Er werdengeen voorverkiezingen georganiseerd binnen Fatah. Doorzichzelf als kandidaat naar voor te schuiven, heeft Marwaneen debat gestimuleerd over de interne democratie bin-nen Fatah en over de manier waarop Mahmoud Abbasaangeduid is geworden. Marwan heeft zich altijd ingezetvoor die democratie. Hij meent dat als Fatah, de sterkstepartij in Palestina, de Palestijnse maatschappij op eendemocratische manier wil beheren, de partij zelf democ-ratisch moet worden. De boodschap van Marwan tijdensde verkiezingen luidde: "Jullie hebben de basis van Fatahverwaarloosd. Jullie hebben haar niet geconsulteerd". Wijgeloven dat de jonge generatie nu voor de eerste keerhet woord heeft genomen. De democratisering van Fatahis een belangrijk discussiethema geworden: op welk niveauzou die democratie moeten worden toegepast en de oudegeneratie vervangen door de nieuwe? Dat zijn de vragenwaarrond Marwan een debat wilde creëren.

Veel media en westerse politici verklaarden dat de doodvan Arafat een kans was voor de vrede, alsof hij eenobstakel daarvoor was. Dat shockeerde ons erg, jullie ook?FADWA: Het was een van de belangrijkste redenen waaromMarwan beslist heeft zich kandidaat te stellen voor de

verkiezingen. Hij voelde dat een aantal westerse landen enIsraël op een feestelijke manier over Arafats dood praat-ten. Ze hadden het over het tijdperk van Arafat als eentijd van terrorisme en over de opening van een nieuw tijd-perk nu. Dat maakte Marwan erg kwaad: Yasser Arafatveroordelen komt neer op de veroordeling van de helePalestijnse strijd, dus ook van de Intifadah. Tezelfdertijdomhelsden dezelfde commentatoren Sharon en vergatenze dat precies hij verantwoordelijk is voor de bezettingvan Palestina. Marwan wilde beklemtonen dat het tijdperkvan Arafat een tijd was waarop we fier zijn als Palestijnenen dat we die willen voortzetten.

Wat zal er gebeuren als de politiek van Mahmoud Abbasgeen resultaten behaalt?FADWA: Er staan grote uitdagingen te wachten voor Abbasin de komende periode. De eerste is de uitbreiding vande democratie en de strijd tegen de corruptie en uiteraardtegen de Israëlische bezetting. De Israëli's bevinden zichnog altijd in dezelfde positie. Op het terrein is niets veran-derd. Yasser Arafat is dood, er zijn nu verkiezingen, maarvan Israëlische zijde is er geen wijziging te bespeuren.Waarom doet iedereen dan zo enthousiast over de vrede?De mentaliteit van de Israëlische bezetters veranderdegeen moer. De tweede uitdaging betreft de internationale gemeen-schap. Zij die denken dat we een nieuw tijdperk van vredezijn binnengetreden, alsof ook Sharon veranderd zou zijn,hebben er niets van begrepen. Nu is het aan de interna-tionale gemeenschap om werkelijk zijn rol te spelen, doorde druk op Israël, en niet op de Palestijnen, te verhogen.De Palestijnen hebben hun best gedaan om de verkiezin-gen op een democratische manier te organiseren. Wij zijnbereid om de draad van de onderhandelingen en van hetvredesproces opnieuw op te pikken, maar het is nu aande Israëli's om iets substantieels te bieden aan dePalestijnen. Dat is de echte uitdaging voor MahmoudAbbas.Ik ben optimistisch dat de Palestijnen op het einde vande rit zullen winnen, omdat wij vechten voor elementairerechten. Maar op korte termijn ben ik pessimistisch, wantde Israëli's eisen van Mahmous Abbas veel zaken die hijniet kan verwezenlijken. Hij zal snel geblokkeerd geraken,en op dat moment is het aan de internationale gemeen-schap om hem te helpen door de druk op Israël te ver-hogen.

"Mahmoud

Palestina

zal snel geblokkeerd raken”

[Interview met Fadwa Barghouti]

Abbas

Marwan Barghouti, de leider van de tweede intifadah, was aanvankelijk kandidaat in dePalestijnse presidentsverkiezingen, maar trok zich terug. Rood sprak met zijn vrouw, de advo-cate Fadwa Barghouti, over zijn redenen daarvoor. De ontmoeting vond plaats op 30 december2004 in de bureaus van de "Free Marwan Barghouti campaign", op twee passen van deMouqhata in Ramallah. INTERVIEW DOOR CHRIS DEN HOND EN MIREILLE COURT


Het Palestijns Hooggerechtshof verordende jullieinvrijheidsstelling enkele maanden geleden al. Waarom zittenjullie dan nog steeds in de gevangenis?SAADAT: Het is niet de eerste keer dat een beslissing van hetHooggerechtshof niet wordt toegepast. Er zijn tientallenandere gelijkaardige gevallen. Een deel van de'veiligheidsverplichtingen' van de Palestijnse Autoriteitbestaat erin te plooien naar de eisen van de Amerikanenen de Israëli's. Dat is de reden waarom we nog steeds hierzijn, gegijzeld als bewijs voor de goeie wil van de PalestijnseAutoriteit. Yasser Arafat werd door de Israëli's en de Amerikanen

beschreven als een 'obstakel voor de vrede'. Heeft zijnverdwijning iets veranderd?SAADAT: Eerst moet je duidelijk definiëren wat een obstakelis. Voor Israël is elke Palestijnse leider die niet alleIsraëlische eisen aanvaardt, een obstakel. Als Abu Mazen ende volgende regering de fundamentele rechten van dePalestijnen verdedigen, zullen ze ook alsobstakels beschouwd worden. Olmert verk-laarde overigens net dat het onmogelijk zalzijn een vredesakkoord af te sluiten metAbu Mazen omdat hij de eis voor het rechtop terugkeer voor de vluchtelingen steunt!

De PFLP presenteerde geen kandidatenvoor de verkiezingen op 9 januari, hoewelde PPP en de DFLP elk hun kandidaathebben. Was het niet mogelijk één enkelelinkse kandidaat naar voor te schuiven?SAADAT: Het is eigenlijk al onaanvaardbaar

om deel te nemen aan deverkiezingen onder de bezetting inde eerste plaats. Daarenbovendenken we dat de verkiezingenalgemeen hadden moeten zijn, metde hernieuwing van alle instituties van de PalestijnseAutoriteit, de Palestijnse wetgevende Raad en de gemeen-tebesturen. De verkiezingen zouden ook een strijdmiddelmoeten zijn tegen de bezetting, een mechanisme voor hetrecht op zelfbeschikking. We hebben niettemin een poging gedaan een gemeen-schappelijke kandidaat van de linkerzijde naar voor teschuiven. Er waren ontmoetingen met andere groepen, metde PPP (de Palestijnse Volkspartij, de voormalige PalestijnseCommunistische Partij), met de DFLP (Democratisch Frontvoor de bevrijding van het volk), en zelfs met FIDAH, waar-van een deel de akkoorden van Genève ondersteunt. We zijnin de discussies uitgegaan van de kwestie van het pro-gramma. Dat was voor ons de belangrijkste inzet, meer danpersonenkwesties. Wij wilden een programma dat zichvolledig ter linkerzijde situeerde. Er waren uiteraardmeningsverschillen met de DFLP, die het 'routeplan' in haarprogramma integreerde, en met de PPP die de principes vanhet 'Arabisch initiatief' rond het recht op terugkeer voor devluchtelingen aanvaardt. Dat initiatief is gebaseerd op eenopvatting die het eigenlijke principe van het recht op terug-keer ondergraaft, omdat het uitgaat van quota, en aanIsraël de macht geeft de terugkeer van de vluchtelingen aldan niet te aanvaarden. Ondanks die divergentie hebben wede discussie voortgezet. Daarna kwam de onaangename ver-rassing dat de PPP en de DFLP hun eigen kandidaten alhadden aangeduid: Bassam Sahali voor de PPP en TayserKhaled voor de DFLP. Denken jullie dat de twee-sstatenoplossing haalbaar is?

SAADAT: Die stap is een startpunt dat het noodzakelijk kli-maat moet creëren om tot een vreedzameoplossing te komen. Natuurlijk kan de strijd vooréén democratische staat, zonder enige vorm vanetnische of religieuze discriminatie nooitophouden, want dat is de enige echte oplossingvoor een aantal grote problemen, zoals het prob-leem van de Palestijnen van '48 en dat van hetrecht op terugkeer. In dat gevecht hebben wenood aan internationale solidariteit en aan deeenheid van al diegenen die aan onze zijdemeevechten. Als Palestijnen en als PFLP zijn wetrots op al die solidariteitsacties met hetPalestijnse volk.

Palestina

Ahmet Saadat, algemeen secretaris van de PFLP, wordt gevangengehouden in een Palestijnse gevangenis nabij Jericho, samen metdrie leden van het commando dat in oktober 2001 de extreem-rechtse Israëlische minister van toerisme Zeevi executeerde alsantwoord op de moord door de Israëli's op Abu Ali Mustafa, leidervan de PFLP. Het proces dat, om te plooien naar de eisen vanSharon, georganiseerd werd in april 2002 binnen de Mouqata inbezet Ramallah, was een bespottelijke vertoning. Deomstandigheden waarin ze nu zijn opgesloten, zijn evenzeerongelooflijk. Ze worden vastgehouden door Palestijnen, maar vanop de daken worden ze permanent gesurveilleerd doorAmerikaanse en Britse soldaten. In lokalen vol micro's en aller-hande communicatiesystemen worden ze voortdurend afgeluis-terd, en dat alles in naam van hun 'veiligheid'. Op de laatste dagvan 2004 ontmoetten we Saadat en zijn kameraden in de gevan-genis. INTERVIEW DOOR CHRIS DEN HOND EN MIREILLE COURT

" De strijd voor

[[IInntteerrvviieeww mmeett

aallggeemmeeeenn sseeccrreettaarriiss

of religieuze discriminatie

zal nooit ophouden”

Ahmet Saadat,

van het PFLP]

één democratische staat, zonder enige vorm van etnische

Foto: Palestijnse strijdersvan het PFLP tijdens eenanti-Israëlprotest in het

vluchtelingenkamp in Rafah

Ahmet Saadat


columnLaatst bracht de postbode een blad van Duitse Alt-Achtundsechziger. Het viert zijn 35-jarig bestaan. Eenvrouw blikt terug op haar verleden. Bij het artikel staat een grof-korrelige foto, zwart-wit. Een demonstratie.Een spandoek met het bekende vrouwensymbool op de achtergrond. Vooraan een jonge vrouw met een rodevlag. Ze draagt een lange pelsen mantel, namaakbont, en een jeans. Haar haren wapperen in de wind. Eenpolitie-agent, het vizier omhooggeschoven, kijkt haar aan met een hautaine blik. De vrouw kijkt in de andererichting. Naar een verre toekomst. Ze was 16 in 1968. En werd weldra lid van een revolutionaire organisatie.Nu heeft ze zich in het privéleven teruggetrokken, en leidt ze een onopvallend bestaan. Ze schreef me eenbrief. En ik schreef haar terug. DOOR JOHNY LENAERTS

[[BBrriieeff aaaann hheett mmeeiissjjee mmeett ddee rrooddee vvllaagg]

De marginale enkelingHoi Gabi ! We hebben dus gistereneen vergadering gehad. Het was heelgoed meegevallen, er was een relaxtesfeer, zelfs zeer gezellig. Het is ookheel mooi te zien hoe er langzaamen aarzelend nieuwesamenwerkingsverbanden ontstaan,boven de diverse stromingen uit. Hetwas een bont allegaartje dat rond detafel verenigd zat: A en B, als ondog-matische trotskisten; C en D, alsanarchisten; E, als ecologist; F, diespiritueel geïnspireerd is (ik noemhem: de Taliban); en dan ikzelf - enik weet niet hoe ik mezelf moetdefiniëren (seks, revolutie ofmystiek??). Neen, vrouwen waren erniet! We hebben enkele dingen uit-geklaard, en afspraken gemaakt,maar het belangrijkste is toch dat demensen elkaar op die manier beterleren kennen, en vooroordelenweggewerkt worden. Zie je, dat is watMarx bedoelt met 'de werkelijkebeweging', als hij zegt: 'Het commu-nisme is voor ons niet een toestanddie tot stand gebracht moet worden,geen ideaal waarnaarde werkelijkheid zichmoet richten.Communisme noemenwij de werkelijkebeweging die dehuidige toestandopheft.' Je ziet hierhoe tussen zo uiteen-lopende mensen ertoch iets nieuwsontstaat. Dat is ookheel anders danvroeger, en eigen aandeze tijd, wij noemenhet 'de multitude' of'eenheid in de ver-

scheidenheid'. Je brief dus. Haast een existentiëlevraag. Waar te beginnen? Laat ikeerst iets rechtzetten. Ik weet niethoe je mijn zin gelezen hebt, waarinik schrijf dat ik niet zou weten wataan te vangen op de dag van deoverwinning. Ik heb dat zonder veelnadenken neergeschreven. Ik dachtdaarbij aan de Black Panters, dievoor alles een minister hadden:Minister of Information, Minister ofEducation, Minister of Defenceetcetera. Een heus schaduwkabinet,dat klaar stond om op de dag vande revolutie de macht over te nemen.En wat had ik dan moeten doen?Volkscommisssaris van Cultuur wor-den? Laat me niet lachen! In een landals Eritrea, bijvoorbeeld, zijn velevoormalige vrijheidsstrijders ministergeworden. Maar of ze het daarombeter doen dan een burgerlijkeregering, is nog maar zeer de vraag.Dus ik kan me een overwinning nietconcreet voorstellen.

Gabi, ik denk, om te beginnen, datvroeger niet alles verkeerd was. Opheel veel vlakken hadden we gelijk:de kritiek op Moskou, op de sociaal-democratie, op de vakbondsbureau-cratie etcetera. In China hebben weons vergist. Maar spraken we welover China? Wat wisten wij eigenlijkover China? Vrijwel niets! Het is pasheel kort geleden dat ik voor heteerst Mao's stem in een TV-docu-mentaire gehoord heb, en beeldenvan de Culturele Revolutie gezienheb. Waar wij het over hadden was'China in ons hoofd': een aantal ide-alen waarvan we wisten dat ze zelfsin China niet gerealiseerd waren,maar waar voor gevochten werd: deopheffing van de tegenstelling tussenhandenarbeid en intellectuele arbeid,tussen stad en platteland, tussen lei-ders en geregeerden etcetera. Wasdat zo erg verkeerd? Natuurlijkstellen de problemen zich in de huidi-ge maatschappij op een anderemanier, maar in de toenmalige con-text lijken me dat nog steeds acht-

enswaardige idealen. Ofhadden de carrièremakersdan zoveel betereideeën...? Wat hebben zíjervan terechtgebracht?

Het is natuurlijk zeer juistdat er een haast blindactivisme heerste, en dater nauwelijks tijd voorreflectie was. En hetwerken in collectief ver-band had zeker velevoordelen, maar waarbleef het individu? Washet niet veeleer de leider(de 'voorzitter') die mocht

Paul-LLouis DELANCEStaking in Saint-Ouen (1908)


denken, en de rest moest uitvoeren?

Ik heb als 'Einzelkämpfer' mijn weg voortgezet, maar ik hebhet collectief verband altijd zeer gemist. En mis dat nogsteeds: de problemen zijn veel te complex om te kunnenaangepakt worden door één enkel individu, daarvoor iseen collectief nodig. Dus ik wijs het model van de revo-lutionaire partij af, maar ik ben wel een zeer groot voor-stander van een collectieve werkzaamheid. Ik probeer mezoveel mogelijk bij gelijkgezinden aan te sluiten, en diekom ik ook tegen.Want moet je het collectief altijd zo ver gaan zoeken?Komt het er niet opaan enkele gelijkgestemden te vinden,en samen aan iets gemeenschappelijks te werken? Ikgeloof niet meer dat het onze taak is 'de massa's wakkerte schudden'. De massa's bereiken we sowieso niet. En jekunt niet van buitenuit iets bewerkstelligen. Je kunt jesamenzetten met enkele lotgenoten(belangenbehartigingsorganisaties), of met mensen waar jeaffiniteit mee hebt, of voor iets waar je direct betrokkenbij bent (een straatactie). En dat hoeft niet in een strakkestructuur gegoten te worden. Soms overvalt me wel denostalgie naar die ene grote allesomvattende partij, zoalsik me de Franse of Italiaanse Communistische Partij uit dejaren ‘50 en ‘60 voorstel, maar ik besef dat dat definitieftot de verleden tijd behoort. En maar goed ook. In dezetijd is er meer nood aan de autonomie van het individu,precies omdat de maatschappij al zo veeleisend gewordenis. En in deze tijd gelooft men niet meer in eeuwigewaarheden. Men eist het recht op te mogen twijfelen. Enzolang deze twijfel niet tot vertwijfeling en lethargie leidt,is daar ook niets mis mee, meen ik.

Wanneer gelatenheid tot vrijblijvendheid wordt, ja, daarheb ik het ook moeilijk mee. En je vraag is dan ook zeerterecht: waarin verschil je dan nog van die kleinburgersdie enkel aan hun egoïstisch profijt denken? Maar ik hebook de indruk dat je een te geforceerd beeld hebt vaneen politieke activiteit. Dat speelt zich tegenwoordig opeen beperkte schaal af, in je concrete leefomgeving, envoor concrete, tastbare vereisten. Wat zou je in godsnaamanders kunnen doen in deze versplinterde, geatomiseerdemaatschappij? Zoals ik al zei, het beste lijkt me enkelelotgenoten te vinden, en te beginnen met ideeën uit tewisselen. Dan, denk ik, zul je in je privéleven ook rust kun-nen vinden.Van belang lijkt me ook dat je je 'roots' vindt. Ik denkhierbij aan een zin van Faulkner: 'Alles is tegenwoordig,begrijp je? Gisteren zal pas morgen eindigen, en morgenis tienduizend jaar geleden begonnen.' Je hebt inzicht inje roots nodig om je op een stabiele manier in het hedente kunnen gedragen. Daar ben ik vast van overtuigd. Maarmaak je je verleden voor een groot deel ook niet zelf?Ik heb ergens gelezen: 'Men is de som van zijn leven,maar een veranderende som, een som die voortdurendvan betekenis verandert.' Vergelijk het met iemand diedepressief is. Die bekijkt zijn verleden door een donkerebril, en ziet enkel treurigheid, maar als hij zijn depres-siviteit te boven komt, begint hij zich ook vrolijke dingente herinneren, en dat doet hem op een nieuwe maniernaar het heden (en naar de toekomst) kijken. En mijn poli-

tiek verleden heb ik hertekend via de lectuur van en overde situationisten, die in de jaren 50 en begin jaren 60leefden, een tijd dus die ik niet bewust meegemaakt heb,maar waarin ik méér van mezelf teruggevonden heb. Ikherontdekte verborgen kanten in mezelf, en dat verzoendeme met mezelf.

Gabi, waarom zou er voor jou geen toekomst meerbestaan? Misschien dat de toekomst zich voor je opentals je klaar ziet in je verleden? 'Men is slechts zichzelf opvoorwaarde dat men zich ondergedompeld weet in destroom van de herinnering.' En op voorwaarde dat mende herinnering verwerkt heeft. Maar herinner je je nogalles? Of is je herinnering selectief?Wat me heel diep geraakt heeft, is wanneer je zegt datje met de huidige tijd niets kunt aanvangen: 'Ze is te vol,te luid, te schel, te snel, te agressief en daarom opper-vlakkig en banaal.' Ik voel het precies op dezelfde manier.En voel me machteloos daartegenover. Op zo'n momentengrijp ik terug naar de boeken voor mijn vroegere proffilosofie. Hij was vóór de oorlog en kort nadien lid vande Communistische Partij, onder de oorlog verbleef hij inBuchenwald. Sta me toe dat ik met hem eindig. Het ver-duidelijkt, meen ik, ook enkele dingen die ik eerderschreef. Het komt uit een hoofdstuk met als titel 'De mar-ginale enkeling'. Het boek heet 'Zelfvervreemding enzelfzijn' en is van 1966.

Leopold Flam: 'Uitgesloten zijn, zich steeds afgekeurdweten, bij niemand op goedkeuring kunnen rekenen, bijelke ontmoeting met anderen de veroordeling in hun ogenlezen, dit alles schept een geestelijke atmosfeer van wan-hoop en van fierheid. Wie zichzelf zo ver kon gebrachthebben dat de uitsluiting hem wel pijnlijk, maar anderzijdseen aansporing werd tot verder werken, heeft het pad vande vrijheid betreden. (...) Een uitgesloten enkeling zijn,betekent op geen enkele erkenning te rekenen en demoed te hebben tot de eenzaamheid. Niets verwachtenvan de anderen, tenzij veel tegenwerking en haat, maarniet op de vlucht slaan, staan blijven, alleen doorgaan, opgeen oordeel letten. Langs alle kanten kan de eenzameenkeling omsingeld worden, een na een kunnen zijn vrien-den van hem wegvallen, elk uiterlijk houvast kan hij ver-liezen en op de duur niet meer weten tot wie hij spreekt,zodat zijn woord onzinnig wordt, vooral omdat hij niet opde toekomst rekent, noch op enige erkenning. (...) Die een-zaamheid is geen vlucht, ze geschiedt en wordt ver-wezenlijkt onder de anderen. De uitgestotene blijft nietpassief, hij beaamt zijn uitstoting, hij wordt bewust mar-ginaal, een man van de minderheid, niet van het onder-grondse. (...) Als hij iets voortbrengt, weet hij dat het opvoorhand afgekeurd en geweigerd zal worden. Waaromhandelt of leeft hij dan? Wenst hij zich toch te doen goed-keuren en aanvaarden juist door hen die hem afgekeurden geweigerd hebben of doet hij beroep op anderen, diehem wel zullen begrijpen? Die anderen moeten totaal enradicaal anders zijn dan zij die hem uitgestoten hebben.Ze zijn zelf uitgestotenen en geweigerden. Zo vormt zicheen stille band van uitgestoten, vervloekte, geweigerdeenkelingen, met de wanhoop in het hart, er ontwikkelt zicheen anti-maatschappij in de maatschappij...'

WAARVOOR STAAT HET COMITÉ FOERT-FOURTE,PATDAGACH?FOeRT-FOuRTe is een tweetalig collectief dat in maart2002 in het Flobecqse taalgrensgehucht d'Hoppe ontstond.De verenigingen die zich daarin groepeerden (CDCH, BBL,IEW, Natuurpunt, Rangers, Omer Wattez, Uilenkot, buurt-bewoners…) brachten de milieuproblemen van d'Hoppe inkaart. Van de gemeente ondervond FOeRT-FOuRTeslechts tegenkanting en om de verzetsstem kracht bij tezetten ontstond na één jaar de onafhankelijke groepPatdagach. Patdagach is de Picardische benaming voor deboshyacint, die in de lente in de beukenbossen vand'Hoppe bloeit. Om de milieuschande van d'Hoppevolledig bekend te maken, bezette Patdagach, na detweede editie van het vertelweekend Blauwkousjes-Patdagach, het gemeentelijk stukje d'Hoppebos. Patdagachbestond uit een dertigtal mensen, waaronder bosbezettersvan het Brugse Lappersfortbos, ervaren boomklimmers enmensen van FOeRT-FOuRTe.

WAT LIGT AAN DE BASIS VAN JULLIE STRIJD, EN HOEHEEFT DIE ZICH ONTWIKKELD?Door het versjacheren van de zavel groef de familie Forttwee heuvels, de Pottelberg en de Mont-de-Rhodes, uitd'Hoppe weg. Met het (o.m. industrieel en voornamelijkVlaams) afval bouwde Marcel Fort de Pottelberg opnieuwop tot een gevaarlijke en giftige afvalberg. Eind 2001scheurde het stort in de Pottelberg (de 'Radar') open en10 hectare beukenbos werd onder de gescheurde wandbedolven. De dorpspolitiek was allang betrokken partij engeen haan kraaide naar de ecologische ramp die zich ind'Hoppe voltrok. De toevloed van afval maakte Marcel Fortdan ook probleemloos miljardair. In de lente van 2002kocht Marcel Fort alle resterende bossen van d'Hoppe op

eco-logisch


FOERT!

en door de bossen met prikkeldraad voor de wandelaarsaf te sluiten, maakte hij van d'Hoppe een heus concen-tratiekamp. d'Hoppe is vanouds een wandeloord en de(economische) overleving van het gehucht is afhankelijkvan de wandelaars en van de bossen. Groot was dan ookde verontwaardiging over het afsluiten van het d'Hoppebosen om een vuist te maken tegen Marcel Fort zag het col-lectief FOeRT-FOuRTe het levenslicht. Zoals reeds vermeldbracht het collectief de milieuproblemen van d'Hoppe inkaart en het resultaat was hallucinant. Het stort de'Radar' bevond zich in 'groene zone'. Om als stort inWallonië erkend te zijn moest het in een CET-lijstopgenomen zijn, wat ook niet het geval was voor de'Radar'. De andere d'Hopse heuvel, de Mont-de-Rhodes,daarvan waren de graafmachines het laatste plateau aanhet weggraven. Nochtans had Fort sinds 1998 geen enkelevergunning om de heuvel verder af te graven. In debossen van Fort leven zeldzame planten en dieren en ter-wijl de gebieden daarrond beschermd werden, had deoverheid geen beschermend regeltje over voor de bossenvan de grootgrondbezitter.

Tegen de afsluiting van de bossen begonnen de eersteacties. Op het eerste d'Hopse vertelweekend Blauwkousjes-Patdagach werden de talrijke bezoekers geïnformeerd overde drie problemen van d'Hoppe (de bossen, het stort, dezavelgroeve), kinderen 'versierden' de prikkeldraad vanFort, de bewoners van Flobecq werden met strooibriefjesingelicht over het 'concentratiekamp van d'Hoppeenzovoort. Onder druk besliste de gemeente de prikkel-draad te verwijderen. Daarna werden de Flobecquois mid-dels busacties verder op de hoogte gebracht van de glob-ale problematiek van d'Hoppe en de eerste persconferen-ties van FOeRT-FOuRTe namen een aanvang. Door de

Het Brugse Lappersfortbos werd gered door een groepactivisten die het bos een jaar lang bezetten. Ook in Flobecqwordt een waardevol stukje natuur bedreigd door het winst-bejag. Het Comité FOeRT, Patdagach bond de strijd aan voorde redding van het bos. Rood had een gesprek met hen.DDOOR MMARCEL SSOLBREUX

Voor het behoud van het Hoppebos!

lagere en de hogere beleidsniveau'swerd de milieuproblematiek vand'Hoppe in alle toonaarden ontkend. Omdat er niets veranderde, werden inFlobecq de eerste manifestaties (mettelkens een 300tal mensen) ingerichten werden de acties in de zomer van2002 harder. Tezamen met deWaalse actiegroep de Rangers,beklom FOeRT-FOuRTe de 'Radar' enhield aldaar een picknick. De vol-gende dag kon de Waalse bevolkingde opengescheurde 'Radar' op debeeldbuis aanschouwen. De dag daar-na besloot Waals Milieuminister M.Foret het stort te sluiten. Het lagtenslotte in 'groene zone'. MarcelFort stapte met het argument dat hijfailliet zou gaan naar de Raad vanState. De gemeente Flobecq zondhaar advocaat, maar eigenaardiggenoeg had die niet eens de jaar-balansen van Fort bij zich. Gelukkigkwam FOeRT-FOuRTe op de valreepmet een eigen advocaat en met dejaarbalansen op de proppen. Daaruitbleek overduidelijk dat Fort niet opfailliet stond. De Raad van Statebesliste dat het stort onherroepelijkdicht moest. Als reactie begon Fort met een (o.a.met asbest) verharde en brede ille-gale weg te trekken door hetd'Hoppebos. Om de wegenwerken testoppen, sloegen een twintigtalmensen van FOeRT-FOuRTe voor demachines een tentenkamp op. MarcelFort en zijn zoon Tony kwamen ineen jeep aangevlamd. De tenten vlo-gen in het rond en een VRT-journalistwerd, onder het toeziend oog vaneen Flobecqs politieagent, door TonyFort tweemaal met een hamer op hethoofd geslagen. De journalist bleefeen half jaar werkonbekwaam endraagt nog steeds de gevolgen vande slagen. Desalniettemin werd deklacht daartegen door de rechtbankvan Doornik als 'onbelangrijk'geklasseerd…

Uiteindelijk werden ook de wegen-werken gestaakt, maar ondanks hetarrest van de Raad van State blevende afvaltransporten doorgaan, vol-gens de gemeente om deafgescheurde wand te 'rehabiliteren'.'Rehabiliteren' werd een andere naamvoor het storten van giftig en onge-

sorteerd afval. Vanaf dan blokkeerdeeen vijftigtal actievoerders geregeldde afvaltransporten naar d'Hoppe.Door dergelijke acties en doorpersconferenties behaalde ded'Hopse problematiek regelmatig deVlaamse en de Waalse pers. Tochbleven de lagere en hogere instantiesde gang van zaken in d'Hoppe verzwi-jgen of zelfs ronduit verdraaien.Bovendien hamerde de gemeenteFlobecq in februari van 2003 eengroot aantal beukenbomen bij het 4hectare tellende gemeentebos, dataansloot bij de bossen van Fort(hameren betekent het aanduiden vanbomen die gerooid mogen worden) .Marcel Fort had al meermaalsgedreigd van 'zijn' d'Hoppebos eenkaalslag te maken. De gemeente gafdaardoor impliciet aan Fort een vri-jgeleide om zijn bomen te rooien.Om zich hiertegen en tegen de gansemilieuschande van d'Hoppe teverzetten werd het gemeentelijk stuk-je d'Hoppebos, na de tweede editievan het vertelweekend Patdagach-Blauwkousjes, door Patdagach bezet.Een heus boomhuttenkamp had zichop 20 meter hoogte voltrokken engedurende de twee maanden dat debosbezetters er verbleven, volgden deacties zich in sneltempo op. Wegenwerden bezet, de bevolking werdgeïnformeerd, manifestaties werdengehouden, een internationale actie-week vond plaats…De plaatsvervangende burgemeestervan Flobecq verklaarde ooit dat hijgeen leger kon inschakelen om Fort

in zijn stortwerkzaamheden te stop-pen, maar na twee maanden werdPatdagach door 160 politieagenten,overvalwagens en een helikopter uithet d'Hoppebos geplukt…

Tijdens de bosbezetting beslootMinister Foret het stort te latenonderzoeken door het WaalseSpaque. Het rapport van Spaque wasalarmerend. Het stort de 'Radar'bleek één van de meest veron-trustende van Wallonië. Men vondzware verontreinigingen terug in hetgrond- en oppervlaktewater en in delucht. Bovendien waarschuwde hetrapport voor het gevaar van eennieuwe afscheuring van de stortwand.Het rapport duidde op de noodzaakvan 'sanering' (het oplossen van devervuiling) en toch bleef de gemeenteFlobecq de nood van 'rehabilitering'(het met afval opbouwen van deheuvel) volhouden.

HOE REAGEERT DE BEVOLKING ?Fort had de bevolking met 'giften' ofanderszins met dreigementen hetzwijgen opgelegd. In het begin van destrijd, durfde de bevolking nauwelijkste reageren. Toch betuigden veelFlobecquois mondeling hun steun aande acties. De gemeente trachtte eenharde kern van Fort-gezinden tegende actievoerders op te stoken en degemeente wou de milieustrijd com-munautair maken. Ze wou m.a.w. deaandacht van het milieuprobleemafleiden naar een taalprobleem.Gelukkig slaagde ze niet in haar



opzet. Daarna trachtte de gemeente de actievoerders tecriminaliseren. In de media werden ze door Flobecqvoorgesteld als integristen, relschoppers en eco-terroris-ten. Tegenwoordig wordt door de bevolking echter open-lijk steun verleend aan het collectief FOeRT-FOuRTe.

EN DE 'VERANTWOORDELIJKEN' ?Van de beleidsverantwoordelijken (zowel bij het gewest alsbij de gemeente) heeft FOeRT-FOuRTe voornamelijktegenkanting ondervonden. Bovendien werden de proble-men door hen geminimaliseerd en werd de bevolking somsgedesinformeerd.In december 2004 verspreidde Marcel Fort een "toutesboîtes" in Flobecq, waarin hij erop wees dat een recentdoor de gemeente tegen hem ingespannen vordering (dieniet tot de grond van de zaak ging en waarin proce-durefouten voorkwamen) door de rechtbank van Doornik(sic) afgewezen werd. Zijn stort zou volgens de rechtbankvan Doornik o.m. geen gevaar voor het milieu inhouden…Onder de titel 'La forme ou le fond? La paille ou laPoutre?'’ reageerde de gemeente op de open brief vanFort eveneens met een "toutes boîtes". Eindelijk wordtdaarin klare taal gesproken, waarbij het milieuprobleemonderkend wordt en waarbij alle door FOeRT-FOuRTegeformuleerde probleemstellingen aangehaald worden. De

In het vorige nummer berichtten wereeds over de acties tegen hetVeiligheidsplan in Antwerpen. In hetkader van dat plan trekken ermomenteel patrouilles van de politieen de Dienst Vreemdelingenzakendoor Antwerpse "risicowijken". Ze con-troleren er huis na huis de woonom-standigheden en het verblijfsstatuutvan de bewoners. Een brug te ver, zovonden een aantal Antwerpse socialebewegingen. Samen richtten ze hetactiecomité Basta op. Basta eist eenmenswaardig bestaan voor alleinwoners van Antwerpen, destopzetting van de patrouilles en eenprogressieve oplossing voor deheersende sociale problemen.Militanten van de Antwerpse SAPstonden mee aan de wieg van Basta.

Inmiddels lanceerde Basta een petitie.De tekst doet nu volop de ronde.Opvallend is dat ook steeds meermensen uit Groen! en sp.a deprotesttekst ondertekenen. Meestopvallende ondertekenaar op dat vlakblijkt sp.a-senator Mimount Bousakla.Niet onbelangrijk gezien het plan

gemeenteraad heeft blijkbaar unaniem beslist het stortdefinitief te sluiten, de milieuproblemen aan te pakken ende zavelgroeve te sluiten. Als zulks nu nog in effectievemaatregelen wordt omgezet, dan heeft de strijd vanFOeRT-FOuRTe en van Patdagach vruchten afgeworpen.

WAT MOGEN WE IN DE TOEKOMST NOG VERWACHTEN ?Het juridisch kader om het storten en de zavelwinning ind'Hoppe stil te leggen, was voorhanden en vrijwel alleactiemiddelen waren uitgeput, maar door een onwillig(gemeente)beleid bleef alles bij het oude. 5 inwoners vanFlobecq stelden zich dan ook in de plaats van degemeente en samen met een Luikse advocaat gingen zejuridisch in het verweer. In de eerste plaats om middelshet vorderingsrecht de illegale zavelwinning te stoppen,maar, in afwachting van wat Flobecq gaat ondernemen,kunnen er ook nieuwe juridische stappen voor destopzetting van het stort volgen. Bovendien worden ermomenteel verschillende parlementaire vragen gefor-muleerd: op Europees niveau (waarvoor FOeRT-FOuRTeeen aantal jaar geleden reeds een klacht formuleerde),op Federaal niveau (aan Rudy Demotte, die naastverkozen burgemeester ook Minister van Volksgezondheidis) en op de Gewestelijke niveaus (aan Waals MilieuministerLutgen en aan Vlaams milieuminister Peters).

Actiegroep Basta wint aanhangAntwerpen:goedgekeurd werd door de gansegemeenteraad, meerderheid tegenoppositie. Met andere woorden: dezeGroen en sp.a-leden gaan met hetondertekenen van de tekst in tegenhun eigen verkozenen. Ook is hetbemoedigend dat reeds twee vak-bondscentrales de petitieondertekenden.In de basistekst van de petitie lezenwe het volgende: "Met klem wensenwij te protesteren tegen de volgendeelementen en tendensen die het planbevat:

de verregaande schending van hetrecht op privacy : gegevens van poli-tiediensten, van gerechtelijke dien-sten, van het OCMW en anderesociale diensten, welzijnswerkenzovoort, zullen, per persoon, verza-meld worden in één databank...

het actief en gericht opsporings-beleid van mensen zonderpapieren.(...)

de schending van de kinderrechten:met name de "Balkankinderen" wor-den in het bijzonder geviseerd en"binnen diezelfdemensenrechtenethiek kan een

weloverwogen terugkeerbeleid nietworden uitgesloten".

de verregaande marginalisering encriminalisering van mensen die inarmoede leven : ‘Als gevolg vanfamiliale of individuele problemenontstaan er dus buurtproblemen engevoelens van onzekerheid en onvei-ligheid die overlast in de hand kun-nen werken’.” Extreemrechts bekamp je niet meteen rechts beleid. Basta slaagt ervandaag in om in de uiterst moeilijkeAntwerpse politieke context, delenvan de linkerzijde te winnen voor dieboodschap. We citeren nogmaals uitde petitietekst: "Wij zijn er ons vanbewust dat de problemen in de wijkenwaarover in het plan sprake is, nietgering zijn. En wij zijn ook vragendepartij voor een krachtdadig beleid omdeze problemen en hunonderliggende oorzaken aan tepakken. Deze situeren zich op hetvlak van onderwijs, huisvesting entewerkstelling." Rood zal de actiesvan Basta blijven volgen.

Je vindt de petitie opwww.sap-pos.org!

Vrouwen

Wereldvrouwenmars 2005

8 maart komt eraan. 8 maart? Wiensverjaardag mag dat dan wel zijn? Ofwordt dan de expo over Ouzbeeksekunst geopend? Mis. Acht maart isinternationale vrouwendag. Het is degelegenheid voor de wereldvrouwenmarsom er in schoonheid opnieuw tegen aante gaan, met de publicatie van hetMondiaal Vrouwencharter voor eenandere wereld.De Wereldvrouwenmars brengt vrouwen-groepen bijeen met verschillendeachtergronden, politieke of filosofischeoriëntatie. Ze verenigen zich uit soli-dariteit, met als bedoeling de armoede,het geweld, de uitsluitingen teelimineren en op te komen voor eenandere wereld, waarin de rijkdommengedeeld worden en de fysieke enmorele integriteit van iedereen wordtgerespecteerd. Na een eerste mars in2000, die hen in New York bracht, waarze hun eisen onder de neus schovenvan de leiders van de grote interna-tionale instellingen, zonder dat dit bijhen overigens enthousiaste reacties konontlokken, investeerden ze zich in deandersglobalistische beweging. Zelfs

daar waren de lacunes op het vlak vande vrouwenstrijd merkbaar. Steedsopnieuw moesten ze de legitimiteit vanhun strijd verdedigen. Het vrouwencharter poogt te argu-menteren dat als de vrouwen eropvooruitgaan, het de wereld als zodanigis die verbetert. Het somt de principesop van een maatschappij 'waarin diver-siteit een troef is en waar zowel deindividualiteit als de collectiviteit bron-nen van rijkdom zijn… Deze wereldbeschouwt elke menselijke persoon alshet meest waardevolle van alle rijkdom-men'. Aan de oorsprong van de uit-sluiting, het patriarchaat en het kapital-isme, 'die mekaar wederzijds versterken,liggen racisme, seksisme, misogynie,xenofobie, homofobie, kolonialisme,imperialisme, slavernij en dwangarbeidverworteld'. Vandaar is het noodzakelijkeen andere wereld op te bouwen,gebaseerd op gelijkheid, vrijheid,solidariteit, rechtvaardigheid envrede. Elk van die waarden wordtuitgewerkt in een hoofdstukje.Soms lijken het wel artikels uiteen grondwet (het zou een aan-

tal Europese politici kunnen inspireren).Enkele voorbeelden: 'De democratieveronderstelt vrijheid en gelijkheid; desolidariteit tussen personen en volkerenwordt er bevorderd zonder enige vormvan manipulatie; de natuurlijke bronnenen levensnoodzakelijke goederen endiensten zijn publieke en kwaliteitsvollegoederen en diensten waar elk persoontoegang toe heeft op egalitaire enrechtvaardige basis; sociale recht-vaardigheid is er gebaseerd op eeneerlijke verdeling van de rijkdommen diede armoede elimineert, de accumulatievan rijkdom beperkt, de bevrediging vande essentiële behoeften verzekert enhet welzijn van iedereen nastreeft'.Tja, er zijn er die zullen lachen metzoveel gekheid en utopie… Maar als wedie ideale maatschappij nu eens in onshoofd hielden, als horizon waar we

steeds weer naar streven? Als we nueens zo hard droomden dat

de droom waar wordt? Alswe nu eens het onmo-gelijke vroegen?

VIRGINIE GODET

Waarom eigenlijk 8 maart ?Moeilijke vraag. De feministische traditiewil dat op 8 maart 1857 de textielar-beidsters uit New York in staking gingenvoor de tienurenwerkdag, de afschaffingvan de slechte arbeidsvoorwaarden enloongelijkheid. Wel, in de pers van diedatum vinden we geen enkel spoor vandeze gebeurtenis. Het is een probleemvoor historici: als er geen geschrevenbronnen zijn, valt er niets te bewijzen.Alleen het verhaaltje kan doorverteldworden. Andere data worden daarente-gen wel erkend:

8 maart 1910 : Kopenhagen. ClaraZetkin stelt aan de socialistischevrouwen voor een jaarlijkse vrouwendagte organiseren om hun strijd voor hetstemrecht meer zichtbaarheid te geven.

8 maart 1914 : Mary Richardson ver-scheurt met een mes de Venus vanVelasquez om te protesteren tegen degevangenneming van Pamela Pankhurst,een Brits feministe.

8 maart 1915 : Alexandra Kollontaïorganiseert in Christiana, dichtbij Oslo,een vrouwenbetoging tegen de oorlog,en Clara Zetkin tegelijk een interna-tionale vrouwenconferentie die deprelude zou vormen voor de conferen-tie van Zimmerwald.

8 maart 1917 (23 februari volgens deGregoriaanse kalender) : Trotsky schrijftin zijn Geschiedenis van de RussischeRevolutie : 'Zonder rekening te houdenmet onze instructies, gingen de arbeid-

sters van verschillende weefateliers instaking en zonden ze delegaties naarde metaalarbeiders om hun steun tevragen… Het kwam niet in het hoofdvan één enkele arbeider op dat dit deeerste dag van de revolutie zou kunnenzijn'.

In de jaren '70 zal 8 maart een sym-bolische dag worden voor de vrouwen-beweging. Doorheen de jaren zal hij eenvariabel succes kennen, maar vandaagis het een dag van groot belang (tja,ook al is het een promodatum gewor-den voor parfumeurs enschoonheidsspecialistes…). Misschienwordt het wel tijd dat 8 maart in navol-ging van 1 mei een feestdag word.Want we verdienen het!


bedrijf in geen tijd voet aan de grondhad. De verontwaardiging die ik n.a.v.deze confrontatie voelde, heeft mijertoe aangezet de strijd tegen ditsoort onrechtvaardige praktijken aante binden.

WELKE NIEUWE INZICHTEN DEED OPTIJDENS JE LAATSTE REIS? DAAN: Ik was 3 dagen op bezoek bijhet vicariaat voor milieubeschermingin Jaén: een NGO van 3 personenmet als uitdagende doelstelling hetmilieu te beschermen in een gebiedongeveer zo groot als Vlaanderen.Nicanor, de directeur is een grootidealist met een onuitputtelijkengagement. Hij heeft eind jaren '70als jonge snaak samen met zijn vaderde rondas campesinas opgericht.Rondas zijn een soortbasisorganisaties van boeren, diedoor de gebrekkige aanwezigheid vande staat zichzelf zijn beginnen organ-iseren. Uiteraard zagen de rechtseregeringen daarin een bedreigingvoor hun macht. Verschillende ron-deros zijn dan ook verdwenen,gemarteld of gevlucht in de jaren '80en '90. Ook Nicanor moest vluchten.Toen hij bijna 3 jaar geledenterugkwam en zag hoe zijngeboortestreek erbij lag, heeft hijgezworen nooit meer zijn land teontvluchten voor bedreigingen, al zouhet hem zijn leven kosten.... DePeruaanse minister van Energie enMijnbouw heeft in de streek waar werondreden (Tabaconas - San Ignacio)zo'n 163 concessies uitgedeeld aanverschillende multinationalemijnbedrijven. Veel landbouwgrondvan deze boeren is dus simpelwegverkocht zonder dat ze het wisten.Als je weet dat een mijnbedrijf (min-era Yanacocha) een beetje verderop


HOE BEN JE OORSPRONKELIJK INAANRAKING GEKOMEN MET DERAVAGES DIE DE MIJNBOUW IN DEANDES AANRICHT? DAAN: In december 2001 was ik toe-vallig in een dorpje, Iroco, om onder-zoek te doen naar hetmilieubewustzijn van de Aymara-india-nen, toen daar zo'n niets ontziendmijnbedrijf neerstreek. De arrogantiewaarmee die daar toekwamen, waswerkelijk onbeschrijflijk. Vlakbij hetstadje Oruro zouden ze metsupergevaarlijke technologie goud enedele metalen komen winnen. Zezouden cyanide gebruiken en dit vlakaan een rivier. In geen tijd warenbijna alle mensen ervan overtuigd dathun komst positief zou zijn voor de"ontwikkeling" van de streek. Het mis-leidende discours van "werkgelegen-heid en vooruitgang" en deomkoping van de lokale overhedenzorgde ervoor dat dit multinationale

internationaal

Daan Janssens trok vorig najaar met Broederlijk Delen rond in Perú en Bolivia. Het wasreeds zijn vijfde reis naar de Andes, die de kroon zou worden op 8 jaar studie in en overde Aymaracultuur. Deze linkse ecologist was vastberaden om op deze tocht onderandere meer te weten komen over de impact van de mijnbouw in de regio. Hij bezochtverschillende NGO's die rond dit thema werken. Hier volgt het verhaal over zijn ervarin-gen met de mijnbouw in Perú. INTERVIEW DOOR LIES DEWALLEF

¡NO PASARÁN!4 keer zoveel water verbruikt als de200.000 inwoners van deze streek,dan moet je niet vragen welk effecteen mijnbedrijf met dezelfde tech-nologie in een zone met relatievewaterschaarste zal hebben...

LAAT MEN DIT GEBEUREN OF KOMTMEN ERTEGEN IN VERZET? DAAN: Gelukkig bestaan de rondascampesinas nog en verenigen ze zichom samen te strijden vóór duurzamelandbouw, vóór het leven en tegenmijnbouw onder de bestaande vorm.In Tabaconas zijn ze er in april ingeslaagd om het mijnbedrijf dat hetgebied kwam exploreren naar huis testuren. Alle lokale autoriteiten kregende mijningenieurs over de vloer.Naargelang het geboden bedrag ende beloofde diensten stegen, zijnsommigen gezwicht. Alle dorpenwaren verdeeld tussen omgekochtenenerzijds en "strijders voor het leven"anderzijds. Elke strijd heeft helaas zijnoffers. Tot op vandaag werd er éénboerenleider om het leven gebrachten vielen er 40 gewonden. Dieboerenleider werd door de helicoptervan het mijnbedrijf nog naar het hos-pitaal gebracht. Onderweg hebben zealcohol in zijn bloed gespoten en deofficiële autopsie van het hospitaalwas: doodgedronken en daarbijgevallen wat hem de (kogel?)wondeopleverde... In de eveneens corruptepers kwam het mijnbedrijf eruit alsdiegene die kost wat kost toch heeftgeprobeerd de boerenleider te red-den ondanks zijn fatale val, zijn alco-holmisbruik en ondanks het feit dathij een tegenstander was van"ontwikkeling en vooruitgang". Door de bezetting van de explo-ratiesite in april vorig jaar door 300vrouwen, gewapend met kokend water

[Mijnbouw in Peru]


en chilipepers, de aanhoudendemarsen en de dag en nacht bemandeblokkades op de toegangswegen,konden ze de strijd winnen. Dertigboerenleiders werden omwille van hunstrijd beschuldigd van verraad aanhet vaderland, marteling, inbreuk opde privé-eigendom, terrorisme enzelfs drugshandel.

HET VERZET WORDT DUS GECRIMI-NALISEERD EN DE PERS OMGEKOCHT? DAAN: Ja, bijvoorbeeld CONACAMI,een partner van Broederlijk Delen en11.11.11. in de Andes, verenigt ensteunt op nationaal vlak de gemeen-schappen aangetast doormijnbedrijven. Zij worden voortdurenddoor de regering en de mijnbedrijvendoor het slijk gehaald.

HEB JE ZELF MEEGEMAAKT HOE HETVERZET IN HET GEHEIMGEORGANISEERD WERD? DAAN: Nicanor riep, toen ik in Jaénwas, een volksvergadering bijeen vaneen aantal gemeenschappen. Zo'n150 personen kwamen van heinde enver te voet afgezakt naar een zeeronherbergzame plaats. De boerendaar weten nog niet eens dat hungronden verkocht zijn door de staat.De bergen zijn hier immers nog vanniemand. Door de stijging van degoudprijs, de liberalisering en de"verbetering" van het belastingssys-teem is een ware goudkoorts merk-baar bij de multinationale

mijnbedrijven. Hoe stellen we ons optegenover hen? Hoe voorkomen wedat de helft van de mensen wordtomgekocht? Hoeveel tijd rest onsnog? Wat richten ze precies aan? Zaler nog water zijn? Duizenden vragenover hun toekomst met moeilijkeantwoorden passeerden de revue.Nooit in mijn leven voelde ik zoveelenergie, verslagenheid en woedesamengebald in één lokaal. Eensbuiten gewurmd om een luchtje tehappen, galmden uit het lokaal revo-lutionaire slogans vóór huntoekomst, vóór het leven en tegende mijn.

WAT KUNNEN WE VAN HIERUIT DOENOM HUN LOKALE STRIJD TEONDERSTEUNEN? DAAN: Uiteraard zou je CONACAMIfinancieel kunnen steunen viaBroederlijk Delen of 11.11.11. Ook ishet mogelijk om heel concreet bij tedragen door te helpen aan de inter-nationale bewustmaking rond dezeproblematiek. In mei 2004 richttenwe een groepje op van enkeleVlaamse ingenieurs en ecologistenom technische ondersteuning televeren aan NGO's in het Zuiden. Wetrachten de technische argumentenvan de mijnbedrijven te ontkrachten.Die beweren dat hun zogenaamdespitstechnologie volkomen ongevaar-lijk is. De ingenieurs in de Andes zijnhelaas bijna allemaal omgekocht, totde professoren toe. Onze ingenieurs

hebben de talenkennis en technischekennis die ze ginder ontberen. Eenander groot voordeel is dat ze schrikhebben van ons. Als blanken hebbenwe ginder heel wat credibiliteit. Deoplossing ligt echter lang niet alleenginder, maar ook in de aanpassingvan onze eigen levensstijl: consumin-deren, eerlijke producten kopen, dekrachten tegenwerken die datmogelijk maken,... Een andere wereldis mogelijk!

GELOOF JE ÉCHT DAT DE STRIJD VANDAVID TEGEN GOLIATH, VAN BOEREN-LEIDERS TEGEN MULTINATIONALEMIJNBEDRIJVEN, GEEN ZINLOZESTRIJD IS?DAAN: Ik wil en kan niet fatalistischzijn. Ik heb veel verslagenheid enwoede gezien, die ontsproot uit eendiep geworteld gevoel van onrecht-vaardigheid, maar dat geeft ookkracht. Ik heb heel fors leuzen horenscanderen. Ze galmen nog na:"Eenheid!", "Het verenigde volk zalnooit verslagen worden", “nopasarán". Er heerst wel een angst inme dat de strijd zinloos zal zijn optermijn maar waar ik 100% van over-tuigd ben, is dat hij vandaag zinvol isen het eeuwig een waardig verzet zalgenoemd kunnen worden. Het ismisschien allemaal veel gecom-pliceerder dan men in Porto Alegrevoorhoudt. Maar we moeten blijvengeloven én ik geloof in de kracht vandit volk.

“De boeren weten soms niet eensdat hun gronden verkocht zijndoor de staat. De bergen zijn hierimmers nog van niemand.”

inhoud

ALTERNATIEVENStop precariteitED I T OInterprofessioneel akkoord 0/10D O S S I E R T S U N A M ITsunami, We zijn gewaarschuwdScheld de schuldenlast kwijtSolidariteit met Sri LankaS O C I A A L1975 - 2005, Van Glaverbel-Gilly naar Splintex AGCSolidariteit met de arbeidersvan FleurusI N T E R V I E WIn gesprek met Frank SlegersDe lange weg naar een Europese sociale bewegingDe oproep van BrusselP L A N E E T Z O N D E R V I S ADe bittere smaak van groenten en fruitP A L E S T I N AInterviews met Fadwa Barghouti en Ahmet Sadaat C O L U M NDe marginale enkelingECO-LOGISCHVoor het behoud van het HoppebosKORTActiegroep Basta wint aan aanhangVROUWENWereldvrouwenmars 2005INTERNATIONAALMijnbouw in Peru: No pasaran!

2

3

4

8

11

16

1 8

2 0

2 2

2 4

2 5

2 6

EtensrestenZondagavond. Méér zin om met mijn liefin bed te kruipen dan om column teschrijven. Maar Rood roept. Straks ben ikweer te laat en verpatst het hoofd vandees gazet mijn pagina weer aan iemanddie méér betaalt.We zijn er bijna door. De laatsteetensresten hangen in mijn keel tezwalpen tussen overschotten verschraaldealcoholische dranken. Dat iemand mij indeze periode drie kussen wil geven ver-wondert me altijd. De was met de wijn-vlekken mag stilaan gedaan worden. Defeestdagen zijn aan het vertrekken en hetwordt klaar buiten!Ik heb bij deze dagen een dubbel gevoel.Als twee mensen aan het feesten slaan,dan ben ik graag de derde, dus veel kla-gen mag ik niet. Zo hadden we er eenprachtig oudejaarsfeestje in 't Uilekot opzitten, met zware Underground (filmgezien?) allures. Alleen kies je niet altijd jegezelschap zelf en dat kan pijn doen.Gelukkig heb ik mijn familie tijdens depuberale periode grotendeels afgeschaften is dat verder zo gebleven. Mijnmoeders echtscheiding was een zegen opdat vlak! Volgens de Saar zijn wel meerkenmerken uit die periode blijven hangen:doorgedreven narcisme, zelfbevlekking(wat een mooi woord, moesten al dievlekjes nu nog een kleur hebben), agressietegen al wat naar gezag ruikt… Ik zeg datze zelf voor zo een geval gekozen heeft,dat ze maar een jonger individu hadmoeten schaken… Zij zegt dat mijnredenering weer vol tegenstellingen zit. Ikzeg dat ze beter voortdoet met de afwasin plaats van over mijn schouder mee tesjoeren! Zij zegt dat ze de helft gaat latenstaan voor mij. Bweiikkkees!Bovendien ben ik geïrriteerd door hetvoortdurend nieuws over die vloedgolf inAzië. Ik bedreig de radio er mee hetmedeleven voor de rest van de tijd tezullen afschaffen als de cijferdans blijftduren, maar die trekt zich daar niets vanaan en spuwt een uur later terug in hetrond hoeveel doden er zijn en hoeveelcenten er ingezameld worden. Onze VRTkomt soms kritisch uit de hoek en steltregelmatig vraagtekens bij de beloofderegeringscenten. De helft daarvan wordt

niet betaald en de andere helft dient omtijdens de heropbouw de politieke en han-delsinvloed te vergroten. Van Bush zou ikgeen cent willen. Als je met die manzaken doet, dan krijg je gegarandeerdenkele jaren later een paar bommen naarje hoofd en dat heb ik er niet voor over.Bush is gewoon een groot kind, op zichgeeft dat niet, maar kinderen geef jebeter nepsoldaatjes in de handen. Metdank aan Vincent Quikkie die beslist heeftdat we vanaf nu à volonté buitenlandsestaatshoofden mogen belasteren. Zet Udus in uw zetel, haal even diep adem enbegin eraan: Mijnheer de president, ge zijteen groot kieken, een achterbakse lul-broek, een pasjakroet van mijn kloten, eenstuk vuil, een ongeluk, een te veelgebruikte schotelvod en houd uw kopscheef, zodat uw verstand een bekesamenrolt en zet in alle oceanenwaarschuwingssystemen tegen bevingen inplaats van alleen voor uw deur! Vwala,zoiets lucht op!Op de radio is iemand bezig overMonseigneur Van Gheluwe, KardinaalDanneels en nog wat andere bandieten.Pas op, roept mijn lief, dat zijn geenbuitenlandse staathoofden. Neen, wat zijndat dan misschien, binnenlandsestaatshoofden? En willen ze hun discipe-len oproepen om nu op zijn minst al diekerstmannen die bij nacht en ontij aan degevels opgehangen worden, weer eenbeetje warmte te gunnen. Het christendom(mooi woord al zag ik het liever met eenk)) is gebaseerd op afzien, dat zie je zoaan die sukkels. Overal bengelen ze inalle mogelijk formaten als uitgeblustelijken aan de gevels van dit tochtgat aande Noordzee. Degoutant gewoon, en meteen lege zak! Hoogstens opgevuld metpapier misschien.Na de feestdagen wil ik hier altijd evenweg. Het Wereld Sociaal Forum in PortoAlegre komt net op tijd. U zal van mijnadellijk figuur twee weken geen last meerhebben. Het hoofd van dees gazetdaarentegen… die slaap naar het schijntin dezelfde kamer en heeft nog niet doordat ik de rest van de columns voor ditjaar daar wil schrijven. Voor elk een beter2005! FILIP DE BODT

www.sap-pos.org

#10 19 maart Europese mobilisatie De ... · Alima Arouali, die het verloop vertelt van de...

Documents

Transcript of #10 19 maart Europese mobilisatie De ... · Alima Arouali, die het verloop vertelt van de...