1

Europa’s water op een kruispunt

5 succes – indicatoren voor waterbeheer

3 December 2008 2

3

5 indicatoren

• Transparant en publiek gedragen waterbeheer• Verminderen van verspilling – water goed gebruiken• Meer ruimte voor levende rivieren• Schoon en gezond water voor mensen en natuur• Visionair en aangepast waterbeheer

4

Transparant en publiek gedragen waterbeheer

Waarom is het belangrijk ?

• Veilig water blijft een van de belangrijkste milieu bekommernissen van EU-burgers

• Waterbeleid heeft een directe invloed op het leven van alledag

• Maar toch lijdt waterbeleid onder slechte PR en vertrouwt slechts 9% van de EU – burgers hun regering inzake milieu-informatie.

Wat is er nodig ?

• Transparantie over waar we nu staan, welke de opties zijn, welke worden voorgesteld en waarom.

• Gebruik verschillende consultatie - instrumenten.

• Schep reële verwachtingen en leg uit hoe opmerkingen worden verwerkt

3 December 2008 5

Transparant en publiek gedragen waterbeheer : Schelde / Escaut

• Publieke participatie over stroomgebiedsbeheerplannen wordt gedaan door de leden van de ISC. Resulaat:

– verschillende snelheden

– verschillende aanpak

– verschillend “verhaal” vanuit regionaal / nationaal oogpunt

• Internationale dimensie waterbeheer dreigt onderbelicht te blijven

• Zichtbare meerwaarde van de ISC ?

6

Verminderen van verspilling – water goed gebruiken

Waarom is het belangrijk ?

• Water beschikbaar maken vraagt energie, ruimte en chemicaliën

• Er is te weinig water beschikbaar voor onze rivieren, wetlands, grondwaterlagen om in cruciale diensten te voorzien.

Wat is er nodig ?

• Stel doelstellingen op inzake waterbesparing en controleer onttrekkingen.

• Zorg voor een eerlijke waterprijs waarin alle sectoren een eerlijk aandeel van de koste dragen.

• Steun vanuit de overheid voor technologische voorlopers

3 December 2008 7

Reduce water wastage and use it well: Schelde / Escaux

• Besparingspotentieel is erg groot

• Innovatie en betere implementatie van state-of-the art water-technologie bieden directe en indirecte economische perspectieven

• Harde noodzaak in het licht van klimaatscenario’s

8

Meer ruimte voor levende rivieren

Waarom is het belangrijk ? • Rivieren hebben ruimte nodig om hun functies te vervullen

• De EU heeft 50% van zijn wetlands verloren aan (sommige bekkens zelfs 80 – 90 %)

Wat is er nodig ?

• Bufferzones dienen te worden aangelegd naast rivieren – inclusief de vallei

• Herstel riviersystemen door niet-functionele dammen en dijken te verwijderen – vermijd het bouwen van nieuwe.

• Ontwikkel mechanismen (vergunningen en financieel) die een evenwicht vinden tussen de rechten van landgebruikers en de plichten inzake waterbeheer

3 December 2008 9

Meer ruimte voor levende rivierenSchelde / Escaux

• Ecosystem goods and services

• Herstel wetlands, winterbeddingen, oeverzones, …

– bescherming tegen overstromingen

– bio-processor waterkwaliteit

• Bijzonder kosten-efficiënt (cfr MKBA SIGMA)

• Potentie in hoger gelegen gebieden – maar grootste baten in lager gelegen gebieden

10

Schoon en gezond water voor mensen en natuur

Waarom is het belangrijk ?

• Watervervuiling is gestabiliseerd – maar op een onaanvaardbaar hoog niveau: bvb 50-80% van de belasting met N is afkomstig van de landbouw

• Waterbehandeling is duur en vraagt veel energie

• De effecten van veel chemische stoffen (en hun combinaties) zijn onvoldoende gekend.

Wat hebben we nodig ?

• Meer ruimte voor water om de functionaliteit te herstellen

• Reduceer het gebruik van pesticiden en meststoffen.

• Pak vervuiling aan de bron aan – bvb door het substitutie-beginsel.

• Zorg dat de vervuiler betaalt voor de kosten om het water terug proper te krijgen én het verlies aan ecosysteemdiensten.

3 December 2008 11

Schoon en gezond water voor mensen en natuur : Schelde / Escaut

• Sanering huishoudelijk afvalwater

– hoge kosten

– kosten worden meer en meer doorgerekend

– maximaliseer efficiëntie: druk de kosten door best-practices, maximaliseer de baten door te werken met ecologische output-parameters

– Maximaliseer draagvlak door transparantie

• Vervuiling landbouw – doorrekening kosten ?

12

Visionair en aangepast waterbeheer

Waarom is het belangrijk ?

• Gewoonten veranderen is moeilijk – het vraagt visie en politieke wil.

• Klimaatverandering betekent onzekerheid (meer droogte, meer overstromingen) én de nood om met die onzekerheden om te gaan

Wat hebben we nodig ?

• Duurzaam waterbeleid moet geïntegreerd worden in energie- landbouw en mobiliteitsbeleid.

• Beperk de onzekerheden door de veerkracht (resilience) van watersystemen te verhogen.

3 December 2008 13

Visionair en aangepast waterbeheer : Schelde / Escaut

• Huidig transportbeleid is een bedreiging voor het bereiken van de doelen van de KRLW

• In heel het Scheldebekken worden plannen gemaakt / uitgevoerd in functie van een schaalvergroting van de (binnen)scheepvaart

• De (potentiële) impact van deze plannen op het Scheldebekken is enorm – zeker op kwantitatief vlak

• De impact van deze plannen en projecten wordt dikwijls onvoldoende afgetoetst aan de doelstellingen van de KRLW, de verplichtingen onder de NATURA 2000 wetgeving en klimaatscenario’s.