1% % #3'!+%. () .*%-.),&0-!%. - ORBi: Home Morgen - recensie... · \fmyxpfth^ :&203$9

1
M DE MORGEN WOENSDAG 7 NOVEMBER 2012 EXCLUSIEVE AVANT-PREMIÈRE Hoe winnen? Wil u die avond als eerste OFFLINE op het grote scherm zien, neem dan zo snel mogelijk deel aan onze wedstrijd op www.demorgen.be/offline en maak als lezer kans op een duotickets voor deze avant-première met OFFLINE “Na een gevangenisstraf van 7 jaar heeft Rudy Vandekerckhove een duidelijk doel voor ogen: hij wil opnieuw aan de slag als hersteller van wasmachines en – belangrijker nog – hij hoopt op een verzoening met het gezin dat hij achter- liet. Ondanks de steun van de gepensioneerde kapster Denise en van zijn vriend Rachid, wordt geen van beide plannen echter een succes. Net wanneer een hereniging uiteindelijk toch nog in zicht lijkt, neemt het verleden opnieuw de bovenhand en komt Rudy voor de moeilijkste beslissing van zijn leven te staan.” Om deze Vlaamse topper in stijl af te trappen, palmt De Morgen op 13 november drie bioscoop- zalen (Kinepolis Antwerpen, Sphinx Gent, Utopolis Mechelen) in, enkel en alleen voor DM-lezers. Vanaf 14 november in uw bioscoop! Om de avond volledig af te maken, komt filmrecensent Jan Temmerman met de cast van OFFLINE langs in Antwerpen en Gent. OFFLINE - dinsdag 13 november De Morgen geeft weg: Win CD’s van TRIGGERFINGER! Mail naar [email protected] I like disco’, bekende Sam Sparro in de AB. Hij had net zo goed een open deur kunnen intrappen: de liefde voor gay disco beheerste zowat heel het concert, net als zijn adoratie voor Prince. GUNTER VAN ASSCHE Natuurlijk heeft Sam Sparro zijn carrière niet te danken aan Bart De Wever. Maar de grote roerganger van de N-VA is wel onbewust een katalysator geweest voor het succes van de Australisch-Amerikaanse artiest. Zo dook ‘Happiness’ opnieuw de hitlijsten in na het grijsgedraaide ‘Zet die ploat af’- debacle. Het sprak dus voor zich dat zowel het origineel als de remix van The Magician hun opwachting mochten maken in de set van deze zelfverklaarde disco queen. De opkomst in de AB kleurde vreemd genoeg niet flamboyant roze. Zo vonden vooral heel wat jonge meisjes en oudere koppels hun weg naar het concert van Sparro. Op een van de eerste rijen zagen we zelfs een knaap van tien met een gestift dun snorretje, zoals die van de zanger. Met zo’n negen- honderd toeschouwers bleek de zaal ook allerminst afgeladen. Daar zat de late aankondiging van het concert voor iets tussen, maar ook de timing van het discofeestje (maandagavond!) en de recente doortocht van dat andere homo- icoon Mika speelden Sparro par- ten. De zanger liet het niet aan z'n hart komen: breed grijnzend dwong hij een zangkoor af bij het publiek na de aankondiging van zijn verjaardag. Verder liet hij zich ook graag verhitte kreetjes welge- vallen terwijl hij als een slang langs zijn microfoonstandaard kron- kelde in een grandioos ‘The Shallow End’, of scheurde hij de bil- naad van zijn broek tijdens het dan- sen op ‘Gypsy Woman’ van Crystal Waters. Helaas stond Sparro ook al eens met de figuurlijke billen bloot. ‘Yellow Orange Rays’ zette de zan- ger verkeerd in, en tijdens ‘I Wish I Never Met You’ vond hij zijn draai niet snel op de toonladder. Nog een geluk dat zijn uitdagende danseres- jes wel steeds over een geweldige strot beschikten. Eén groot raadsel drong zich na afloop op: waarom vloekte de euforische disco van Sparro zo brutaal met de kale set- ting op het podium, of de mono- chroom zwarte kledingcode? Verdiende een sexy 'Black and Gold' dan geen kleurrijke visuals? Op die manier legde de ingewe- ken Amerikaan onvrijwillig de klemtoon op wat had kunnen zijn in de AB. Je beleefde de aanzet tot een broeierig feestje, maar het echte spektakel bleef achterwege. ●●●●● Sam Sparro, gezien op 5/11 in de AB, Brussel. Met de billen bloot Rock De vele gezichten van Leonard Cohen ‘D arling”, zo vertrouwt Cohen zijn biografe Sylvie Simmons toe in de proloog, “ik ben geboren in een pak.” En Simmons zelf bevestigt dat haar beeld van de Canadees niet echt gewijzigd is na het minu- tieus neerpennen van zijn lang en bochtig parcours. Cohens levens- loop wordt verteld in zo’n slordige vijfhonderd pagina’s, waarin de auteur geen moment weet te ver- velen. Dat heeft niet alleen te maken met Simmons’ narrative non fiction stijl maar uiteraard ook met het rijk gevulde leven van Cohen zelf. In vijfentwintig hoofd- stukken worden de belangrijkste episodes uit Cohens leven belicht: de totstandkoming van alle muzi- kale albums, maar ook het privé- leven (al wilde Simmons niet “door het sleutelgat van de slaap- kamer gluren”), de invloed van Cohens boeddhistische leermees- ters, de financiële perikelen met zijn manager Kelley Lynch en de comeback in 2008. Van in de eer- ste bladzijden zet Simmons het beeld neer van een toegewijde en gevoelige maar vastberaden jon- geman die zijn weg zoekt als kun- stenaar. Die zoektocht begint in de stra- ten van het multiculturele en meertalige Montréal van de jaren dertig en veertig, waar Cohen als dertienjarige ’s nachts rond- zwierf. Aan de prestigieuze McGill University wordt zijn talent als dichter ontdekt. Hij geeft er ook zijn eerste poëzie- bundel uit, Let us Compare Mythologies. Na een tussenstop in New York belandt Cohen in Londen en later op het zonovergoten Griekse eiland Hydra, waar hij intens schrijft aan verschillende romans en poëziebundels. In 1967 maakt hij zijn debuut als zanger, een carrièrewending waarover de inkt maar niet opgedroogd raakt. Simmons beaamt dat vooral financiële motieven de doorslag hebben gegeven. Ze ontkracht wel de hardnekkige mythe dat Cohen zijn bekendste hit ‘Suzanne’ via de telefoon zou gezongen hebben aan de folkzan- geres Judy Collins, die op slag verkocht was en het nummer prompt op haar nieuwe LP opnam. Dat heeft ze wel degelijk gedaan, maar de samenwerking verliep een stuk pragmatischer. Tegen 1971 had Cohen al drie albums uitgebracht, die nog steeds tot de beste van zijn oeuvre behoren: Songs of Leonard Cohen (1967), Songs from a Room (1969) en Songs of Love and Hate (1971). Simmons beschrijft ook andere aspecten van Cohens ‘leven in de kunsten’: de soms woelige con- certtournees, de teleurstellingen en mislukkingen in de jaren tach- tig, de mediatieke wederopstan- ding met het album I’m your Man in 1988, en de recente bekroning van zijn werk. Eén constante: wie of wat Cohens pad ook zou krui- sen, hij zou altijd terugkeren naar zijn schrijftafel. Sluier van depressie Veel van dat alles was al bekend: het rijtje biografen is lang. Toch steekt I’m your Man er bovenuit. Om te beginnen is dit een van de enige biografieën over Cohen die in het Nederlands beschikbaar is en bovendien up to date. Zo wordt er ruime aandacht besteed aan Cohens recente activiteiten, zoals zijn spirituele rondreis die hem onder meer in India bracht. “Er was in India iets gebeurd met Leonard”, schrijft Simmons. “Iets (had) eenvoudigweg de sluier van de depressie ‘opgetild’ waardoor hij de wereld altijd had bekeken. Zijn depressie was verdwenen.” De recensenten zagen daarvan de weerslag in zijn werk: “Het verlangen houdt aan, maar de gevangenschap is voorbij”, schreef een van hen. Bovenal is de volledigheid van Simmons’ studie opmerkelijk: dat komt niet alleen door de nauwkeurigheid van de auteur maar ook door de talloze boeiende getuigenissen. Meer dan honderd stemmen worden aan het woord gelaten. Tot de opmerkelijkste behoren Cohens jeugdvriend Mort Rosengarten (die model stond voor een personage in zijn eerste roman The Favourite Game, 1963), de rabbi die Cohen voorbe- reidde op zijn bar mitswa, Bob Johnston (de producer van drie albums : Songs from a Room (1969), Songs of Love and Hate (1971) en Live Songs (1973)) en Rebecca de Mornay, met wie Cohen een tijdje verloofd was. Ook de schimmige samenwer- king met de muziekproducer Phil Spector (die onder meer The Beatles produceerde) wordt uit- voerig gereconstrueerd. Simmons had ook het voorrecht om Cohen zelf te kunnen inter- viewen, waardoor hij als een aparte getuige een uniek licht kan werpen op zijn eigen leven. Ze is pas de tweede biografe die deze eer te beurt valt. Voordien mocht ook Ira Nadel op de koffie. Hij schreef het ondertussen gedateerde maar nog steeds lezenswaardige Various Positions. Bovendien mocht Simmons gras- duinen in Cohens omvangrijke archieven. “Dit is het echte werk”, vertelde Cohen ooit, wijzend naar een stapel gevulde archiefdozen. “Ik blijf maar bladzijden toevoe- gen”. I’m your Man bevat dan ook heel wat intrigerende referenties naar onuitgegeven nummers die ergens op een plank stof liggen te vergaren. Tot voor kort werden sommige daarvan als bonustrack opgenomen bij heruitgaves van oude albums. Cohen vond dat dit het oorspronkelijke geheel echter te veel oneer aan deed en verbood zijn platenmaatschappij die prak- tijk nog toe te passen. Simmons vroeg Cohen ook of er nog iets is wat hij koste wat het kost, al wordt het zijn dood, wil voltooien. Cohen: “Er is inder- daad een nummer dat ik graag wil voltooien, maar dat me veel hoofdbrekers geeft. Ik wil het heel graag op mijn volgende album hebben, maar dat wilde ik bij de laatste twee, drie, mis- schien zelfs vier platen ook al.” Meer komen we niet te weten, maar de geruchten uit Cohens entourage bevestigen dat een nieuw album in de maak is. “Ik zou erg verrast zijn mocht dat nieuwe album er niet komen”, verklaarde Cohens musical direc- tor Roscoe Beck nog enkele maanden terug. En ook een nieuwe tournee lijkt ondertussen zo goed als zeker. Mierenfluisteraar Door haar studieobject te betrek- ken in haar verhaal stelt Simmons zich wel bloot aan het gevaar om de biografische persoon niet meer te onderscheiden van het feno- meen ‘Leonard Cohen’ – inder- daad, hij die in een pak werd gebo- ren. Zeker, de feiten zijn nauwkeurig en correct weergege- ven, maar de duiding ervan gebeurt niet altijd op een even kri- tische manier. De man die sinds zijn come- back in 2008 volledig lijkt samen Wie zijn helden wil ontmoeten, loopt het risico om de magie te doorprikken. Als ervaren rockjournaliste en biografe kende Sylvie Simmons die gevaren ongetwijfeld toen ze zich stortte op het levensverhaal van Leonard Cohen. Maar ook nu I’m your Man: Het leven van Leonard Cohen in de rekken ligt, blijft veel van de magie overeind. Francis Mus Dit is de beste en meest volledige biografie van de Canadese bard die tot nog toe verschenen is. Verplichte lectuur voor alle fans Sam Sparro weigerde kleur te bekennen in de AB. © ALEX VANHEE M 5 DE MORGEN WOENSDAG 7 NOVEMBER 2012 VINYL OP WOENSDAG Werd elke nieuwe plaat maar zo mooi uitgegeven als Piramida van Efterklang (●●●●, 4AD). Niet alleen heeft het Deense trio oog voor mooi artwork, er zit ook een erg verzorgd fotoboek in deze uit- klaphoes waar je wel even zoet mee bent. Maar wat telt is de muziek, uiteraard. En die is gelukkig eveneens om door een ringetje te halen. De groep rond creatieve tandem Mads Brauer en Casper Clausen lijkt zichzelf bij elke plaat opnieuw uit te vin- den, en neemt naargelang de omstandigheden daarom vra- gen telkens een andere vorm aan. Ook dit keer geven weer een heel arsenaal gastmuzikan- ten present– waaronder zange- res Agnes Obel, pianist Nils Frahm en Peter Broderick op viool. Wie de band al langer volgt, weet dat Efterklang het experiment niet schuwt maar er tegelijk altijd op toeziet dat het resultaat beluisterbaar is. Piramida klinkt iets verstil- der – en dus minder poppy- dan voorganger Magic Chairs, en vertoont eigenlijk meer raak- punten met het inmiddels acht jaar oude Tripper: de sound is gelaagder, en veel van de songs wentelen zich in melancholie. De muziek ontstaat grotendeels uit laptops, maar de geluiden komen niet zomaar uit een pre- setje. Op zoek naar ongebruike- lijke geluiden trok de band naar Spitsbergen en meer specifiek het verlaten spookstadje Piramida, waar ze de achterge- laten koolmijn indonken om er geluidsopnamen te maken van mijnschachten, grotten, afvoer- buizen en rails. Die werden nadien net zolang geloopt, gesampled en vertimmerd tot er écht muziek doorheen sche- merde, en het resultaat vormde het uitgangspunt voor de tien nummers die uiteindelijk deze vierde plaat vormen. De sam- ples worden aangevuld met strijkers, een meisjeskoor, en een blazerssectie. De vergelijking met de pla- ten van Talk Talk ligt voor de hand. Dat Efterklang op Piramida haast hetzelfde niveau haalt als die Britse band, is minder evident. Het commerciële hoogte- punt van Counting Crows ligt intussen alweer een jaar of vijf- tien achter ons. Underwater Sunshine (or What We Did On Our Summer Vacation) (Music On Vinyl, ●●●) haalt het uiter- aard niet op classics als August And Everything After en Recovering The Satellites, maar is toch de moeite waard. De folkrockband uit California heeft een geluid dat herkenbaar is uit de duizenden, zodat ook deze coverplaat met nummers van ondermeer Teenage Fanclub, Travis, Richard Thompson en obscuurdere namen als Pure Prairie League of Kasey Anderson verrassend coherent aandoet. Coverplaten als deze dienen vaak om een creatieve impasse te camoufle- ren, maar de keuze van song- materiaal is zo onvoorspelbaar, dat deze Counting Crows-plaat toch meer is dan een gewoon tussendoortje. Hulde ook voor de verhelderende hoesnota’s van zanger Adam Duritz, die bij elk nummer omstandig uitlegt waarom het uiteindelijk de selectie heeft doorstaan. Een groeiplaat. (BS) Van Spitsbergen naar California te vallen met zijn imago is com- plexer dan een eenzijdig beeld, zoals bijvoorbeeld op de uitklap- bare hoes van het live-album Songs from the Road te zien is: Cohen gehuld in een mysterieuze schaduw en met een glas whisky en een wijnglas in de hand. In I’m your Man wordt hij zelfs opge- voerd als katten- en mierenfluiste- raar. “Hij boog zich naar de mie- ren toe, stak zijn vinger naar ze uit en waarschuwde ze: ‘Nu ogenblik- kelijk mijn keuken uit, allemaal. Wegwezen en wel meteen!’ Zo deed hij een paar minuten en toen, echt waar, gingen alle mie- ren weg.” Het adoratief gehalte van dergelijke getuigenissen is iets te opzichtig. Nochtans haalt Simmons ook verschillende voorbeelden aan die dat geconstrueerde beeld onder- uit halen. Soms letterlijk: in zijn getuigenis vertelt Mort Rosengarten dat hij ooit een mas- ker maakte voor Cohens optre- dens, een gipsen afdruk van zijn gezicht. “Leonard had het idee dat hij met het masker op het podium makkelijker een rol kon spelen. Een masker is een neutraal voor- werp. De drager wekt het tot leven door de manier waarop hij zijn hoofd en ogen beweegt, dat soort dingen. Dat maakt het tot iets krachtigs.” Simmons geeft dus wel aan dat Cohen verschillende gedaantes aanneemt, maar ze laat na om uit te zoeken hoe die perso- nae zich tot elkaar verhouden. Daar is evenwel alle reden toe, omdat die als een rode draad door Cohens oeuvre lopen. Nergens zo duidelijk als in ‘Going Home’, uit de recente plaat Old Ideas: “I love to speak with Leonard, he’s a sport- sman and a shepherd, he’s a lazy bastard living in a suit.” Het is natuurlijk geen gemak- kelijke opgave om die relatie tus- sen auteur en personage uit te spitten. De inzet is wel bijzonder boeiend: een inkijk in Cohens secret life, zoals het gelijknamige nummer uit Ten New Songs. Wanneer Simmons het heeft over het vroege werk, schrijft ze dat al die verhalen “een fraaie reeks baboesjkapoppetjes (vormden) met Leonards beeltenis, die als in een spiegel tot in het oneindige werd weerspiegeld en vervormd”. In ‘Tower of Song’ heeft Cohen het over voodoopoppetjes: “I’m very sorry baby, doesn’t look like me at all.” Aan Simmons’ archiefwerk kan weinig worden toegevoegd, maar haar beschrijvende aanpak van buitenaf kan vervolledigd worden met een verfrissende blik van binnenuit. Dat zou betekenen dat het leven wordt bekeken van- uit het werk. Een goed voorbeeld daarvan is ’Night Comes On’, een nummer uit 1985 dat Cohen dit jaar in Gent nog opnieuw vanon- der het stof haalde. Zelden beschreef hij zo open en treffend zijn gevoelens van rouw en ver- twijfeling na de dood van zijn vader. Het nummer blijft onver- meld in Simmons’ werk. Maar voor we zover zijn is I’m your Man verplichte en onge- meen boeiende lectuur voor al wie Leonard Cohens levensloop wil ontdekken. Dit is de meest volledige biografie tot nog toe. I’m your Man, het leven van Leonard Cohen, Sylvie Simmons, Nijgh & Van Ditmar, 584 blz., 19,95 euro. Uit-tips Jazz Bram Weijters Quartet De Antwerpse pianist en compo- nist Bram Weijters kwam in 2011 eindelijk met een eigen album voor de dag. Op Imaginary Sketches prijken de namen van enkele gerenommeerde Amerikaanse musici, zoals trom- pettist Chad McCullough en drummer John Bischop. Eigen composities met een pittig randje! Om 20.30 uur in kc nOna, Mechelen. Jeugdfilm Nono, het zigzagkind Nono, het zigzagkind is gebaseerd op het boek The Zigzag Kid van de bekende Israëlische schrijver David Grossman. Daarin staat het 13-jarige jongetje Nono en zijn groei naar volwassenheid cen- traal. Regisseur Vincent Bal moest maar liefst acht jaar wach- ten voor het Nono-project in de steigers stond, maar het resultaat is het wachten waard. Nu in de bioscoop. Eerder verschenen al tal van biografieën over Leonard Cohen. Aan slechts een daarvan werkte de man zelf mee, I’m your Man is de tweede waarin hij zijn licht laat schijnen over zijn eigen leven, als was hij een bevoorrechte getuige. © NICOLAS MAETERLINCK/BELGA

Transcript of 1% % #3'!+%. () .*%-.),&0-!%. - ORBi: Home Morgen - recensie... · \fmyxpfth^ :&203$9

� • M • DE MORGENwoensdag 7 november 2012

EXCLUSIEVE AVANT-PREMIÈRE

Hoe winnen?Wil u die avond als eerste OFFLINE op het grote scherm zien, neem danzo snel mogelijk deel aan onze wedstrijd op www.demorgen.be/offlineen maak als lezer kans op een duotickets voor deze avant-première met

OFFLINE“Na een gevangenisstraf van 7 jaar heeft RudyVandekerckhove een duidelijk doel voor ogen:hij wil opnieuw aan de slag als hersteller vanwasmachines en – belangrijker nog – hij hooptop een verzoening met het gezin dat hij achter-liet. Ondanks de steun van de gepensioneerdekapster Denise en van zijn vriend Rachid, wordtgeen van beide plannen echter een succes.Net wanneer een hereniging uiteindelijk tochnog in zicht lijkt, neemt het verleden opnieuwde bovenhand en komt Rudy voor de moeilijkstebeslissing van zijn leven te staan.”

Om deze Vlaamse topper in stijl af te trappen,palmt De Morgen op 13 november drie bioscoop-zalen (Kinepolis Antwerpen, Sphinx Gent,Utopolis Mechelen) in, enkel en alleen voorDM-lezers. Vanaf 14 november in uw bioscoop!

Om de avond volledig af te maken, komtfilmrecensent Jan Temmerman met de castvan OFFLINE langs in Antwerpen en Gent.

OFFLINE - dinsdag 13 november

De Morgen geeft weg:

Win CD’s vanTRIGGERFINGER!

Mail [email protected]

‘I like disco’, bekendeSamSparro indeAB.Hij hadnet zo goedeenopendeurkunnen intrappen: deliefde voor gaydiscobeheerste zowatheel hetconcert, net als zijnadoratie voorPrince.

Gunter Van assche

Natuurlijkheeft SamSparrozijncarrièreniet tedankenaanBartDeWever.Maardegrote roergangervandeN-VAiswelonbewust eenkatalysatorgeweest voorhet succesvandeAustralisch-Amerikaanseartiest. Zodook ‘Happiness’opnieuwdehitlijsten innahetgrijsgedraaide ‘Zetdieploataf’-debacle.Het sprakdusvoorzichdat zowelhetorigineel alsde remixvanTheMagicianhunopwachtingmochtenmaken indeset vandezezelfverklaardediscoqueen.Deopkomst indeABkleurde

vreemdgenoegniet flamboyantroze.Zovondenvooralheelwatjongemeisjes enouderekoppelshunwegnaarhet concert vanSparro.Opeenvandeeerste rijenzagenwezelfs eenknaapvan tienmeteengestift dunsnorretje, zoalsdievandezanger.Metzo’nnegen-honderd toeschouwersbleekdezaalookallerminstafgeladen.Daarzatde lateaankondigingvanhetconcert voor iets tussen,maarookde timingvanhetdiscofeestje(maandagavond!) enderecentedoortochtvandatanderehomo-icoonMikaspeeldenSparropar-ten.Dezanger liethetniet aanz'nhartkomen:breedgrijnzenddwonghij eenzangkoorafbijhet

publieknadeaankondigingvanzijnverjaardag.Verder liethij zichookgraagverhittekreetjeswelge-vallen terwijlhij als eenslang langszijnmicrofoonstandaardkron-kelde ineengrandioos ‘TheShallowEnd’, of scheurdehij debil-naadvanzijnbroek tijdenshetdan-senop ‘GypsyWoman’vanCrystalWaters.Helaas stondSparroookal eens

metde figuurlijkebillenbloot.‘YellowOrangeRays’ zettedezan-gerverkeerd in, en tijdens ‘IWish INeverMetYou’ vondhij zijndraainiet snelopde toonladder.Nogeengelukdat zijnuitdagendedanseres-jeswel steedsovereengeweldigestrotbeschikten.Eéngroot raadseldrongzichnaafloopop:waaromvloektedeeuforischediscovanSparrozobrutaalmetdekale set-tingophetpodium,ofdemono-chroomzwartekledingcode?Verdiendeeensexy 'BlackandGold' dangeenkleurrijkevisuals?Opdiemanier legdede ingewe-

kenAmerikaanonvrijwilligdeklemtoonopwathadkunnenzijnindeAB. Jebeleefdedeaanzet toteenbroeierig feestje,maarhetechte spektakelbleef achterwege.

●●●●●

Sam Sparro, gezien op5/11 in de aB, Brussel.

MetdebillenblootRock

De vele gezichten van Leonard Cohen

‘Darling”, zo vertrouwtCohenzijnbiografeSylvie Simmons toe inde

proloog, “ikbengeboren ineenpak.”EnSimmonszelf bevestigtdathaarbeeld vandeCanadeesniet echt gewijzigd isnahetminu-tieusneerpennenvanzijn langenbochtigparcours. Cohens levens-loopwordt verteld in zo’n slordigevijfhonderdpagina’s,waarindeauteurgeenmomentweet te ver-velen.Datheeft niet alleen temakenmetSimmons’narrativenon fiction stijlmaaruiteraardookmethet rijk gevulde levenvanCohenzelf. In vijfentwintighoofd-stukkenwordendebelangrijksteepisodesuit Cohens levenbelicht:de totstandkomingvanallemuzi-kale albums,maarookhetprivé-leven (alwildeSimmonsniet“doorhet sleutelgat vande slaap-kamergluren”), de invloedvan

Cohensboeddhistische leermees-ters, de financiëleperikelenmetzijnmanagerKelleyLynchendecomeback in2008.Van indeeer-stebladzijdenzet Simmonshetbeeldneer vaneen toegewijde engevoeligemaarvastberaden jon-gemandie zijnwegzoekt als kun-stenaar.Die zoektocht begint in de stra-

ten vanhetmulticulturele enmeertaligeMontréal van de jarendertig en veertig,waar Cohen alsdertienjarige ’s nachts rond-zwierf. Aande prestigieuzeMcGill Universitywordt zijntalent als dichter ontdekt. Hijgeeft er ook zijn eerste poëzie-bundel uit,Let us CompareMythologies.Na een tussenstop inNewYork

belandt Cohen in Londen en laterophet zonovergotenGriekseeilandHydra,waar hij intens

schrijft aan verschillende romansenpoëziebundels. In 1967maakthij zijn debuut als zanger, eencarrièrewendingwaarover deinktmaar niet opgedroogd raakt.Simmons beaamt dat vooralfinanciëlemotieven de doorslaghebben gegeven. Ze ontkrachtwel de hardnekkigemythe datCohen zijn bekendste hit‘Suzanne’ via de telefoon zougezongenhebben aande folkzan-geres JudyCollins, die op slagverkochtwas enhet nummerprompt ophaar nieuweLPopnam.Dat heeft zewel degelijkgedaan,maar de samenwerkingverliep een stuk pragmatischer.Tegen 1971 hadCohen al drie

albumsuitgebracht, die nogsteeds tot de beste van zijn oeuvrebehoren: Songs of LeonardCohen(1967), Songs fromaRoom (1969)en Songs of Love andHate (1971).Simmons beschrijft ook andereaspecten vanCohens ‘leven in dekunsten’: de somswoelige con-certtournees, de teleurstellingenenmislukkingen in de jaren tach-tig, demediatiekewederopstan-dingmet het album I’m yourManin 1988, en de recente bekroningvan zijnwerk. Eén constante:wieofwat Cohens pad ook zou krui-

sen, hij zou altijd terugkerennaarzijn schrijftafel.

Sluier van depressieVeel van dat alleswas al bekend:het rijtje biografen is lang. Tochsteekt I’m yourMan er bovenuit.Om te beginnen is dit een vandeenige biografieën over Cohendiein hetNederlands beschikbaar isen bovendienup to date. Zowordt er ruime aandacht besteedaanCohens recente activiteiten,zoals zijn spirituele rondreis diehemondermeer in India bracht.“Erwas in India iets gebeurdmetLeonard”, schrijft Simmons. “Iets(had) eenvoudigweg de sluier vande depressie ‘opgetild’waardoorhij dewereld altijd had bekeken.Zijn depressiewas verdwenen.”De recensenten zagendaarvan

deweerslag in zijnwerk: “Hetverlangenhoudt aan,maar degevangenschap is voorbij”,schreef een vanhen. Bovenal isde volledigheid van Simmons’studie opmerkelijk: dat komtnietalleen door de nauwkeurigheidvande auteurmaar ook door detalloze boeiende getuigenissen.Meer danhonderd stemmenworden aanhetwoord gelaten.

Tot de opmerkelijkste behorenCohens jeugdvriendMortRosengarten (diemodel stondvoor eenpersonage in zijn eersteromanThe Favourite Game,1963), de rabbi die Cohen voorbe-reidde op zijn barmitswa, BobJohnston (de producer vandriealbums : Songs fromaRoom(1969), Songs of Love andHate(1971) enLive Songs (1973)) enRebecca deMornay,metwieCohen een tijdje verloofdwas.Ook de schimmige samenwer-

kingmet demuziekproducer PhilSpector (die ondermeerTheBeatles produceerde)wordt uit-voerig gereconstrueerd.Simmonshad ookhet voorrechtomCohen zelf te kunnen inter-viewen,waardoor hij als eenaparte getuige eenuniek licht kanwerpen op zijn eigen leven. Ze ispas de tweede biografe die dezeeer te beurt valt. Voordienmochtook IraNadel op de koffie.Hij schreef het ondertussen

gedateerdemaar nog steedslezenswaardigeVarious Positions.Bovendienmocht Simmons gras-duinen inCohens omvangrijkearchieven. “Dit is het echtewerk”,vertelde Cohenooit, wijzendnaareen stapel gevulde archiefdozen.“Ik blijfmaar bladzijden toevoe-gen”. I’m yourManbevat dan ookheelwat intrigerende referentiesnaar onuitgegevennummers dieergens op eenplank stof liggen tevergaren. Tot voor kortwerdensommige daarvan als bonustrackopgenomenbij heruitgaves vanoude albums. Cohen vonddat dit

het oorspronkelijke geheel echterte veel oneer aandeed en verboodzijn platenmaatschappij die prak-tijk nog toe te passen.Simmons vroegCohenook of ernog iets iswat hij kostewat hetkost, alwordt het zijn dood,wilvoltooien. Cohen: “Er is inder-daad eennummer dat ik graagwil voltooien,maar datme veelhoofdbrekers geeft. Ikwil hetheel graag opmijn volgendealbumhebben,maar datwilde ikbij de laatste twee, drie,mis-schien zelfs vier platen ook al.”Meer komenweniet teweten,

maar de geruchtenuit Cohensentourage bevestigen dat eennieuwalbum indemaak is. “Ikzou erg verrast zijnmocht datnieuwe albumerniet komen”,verklaarde Cohensmusical direc-torRoscoeBecknog enkelemaanden terug. En ook eennieuwe tournee lijkt ondertussenzo goed als zeker.

MierenfluisteraarDoorhaar studieobject tebetrek-ken inhaar verhaal stelt Simmonszichwelbloot aanhet gevaaromdebiografischepersoonnietmeerteonderscheidenvanhet feno-meen ‘LeonardCohen’ – inder-daad,hij die in eenpakwerdgebo-ren. Zeker, de feitenzijnnauwkeurig encorrectweergege-ven,maardeduidingervangebeurtniet altijd opeenevenkri-tischemanier.Demandie sinds zijn come-

back in2008volledig lijkt samen

Wie zijn helden wil ontmoeten, loopthet risico om de magie te doorprikken.als ervaren rockjournaliste en biografekende Sylvie Simmons die gevarenongetwijfeld toen ze zich stortte op hetlevensverhaal van leonard Cohen. Maarook nu I’m your Man: Het leven vanLeonard Cohen in de rekken ligt, blijftveel van de magie overeind. Francis Mus

Dit isdebesteenmeestvolledigebiografievandeCanadesebarddie totnog toeverschenen is.Verplichte lectuurvooralle fans

● SamSparroweigerde kleurte bekennen in deAB.© alex vanhee

M • 5DE MORGEN • woensdag 7 november 2012

ViNyl Op WOeNSDag

Werdelkenieuweplaatmaarzomooi uitgegevenalsPiramida vanEfterklang(●●●●● , 4AD).Niet alleenheeft hetDeense trio oog voormooi artwork, er zit ook een ergverzorgd fotoboek indezeuit-klaphoeswaar jewel even zoetmeebent.Maarwat telt is demuziek, uiteraard. Endie isgelukkig eveneens omdoor eenringetje te halen.De groep rondcreatieve tandemMadsBrauerenCasperClausen lijkt zichzelfbij elke plaat opnieuwuit te vin-den, enneemtnaargelangdeomstandighedendaaromvra-gen telkens eenandere vormaan.Ookdit keer gevenweereenheel arsenaal gastmuzikan-tenpresent–waaronder zange-resAgnesObel, pianistNilsFrahmenPeterBroderick opviool.Wiedebandal langervolgt,weet dat Efterklanghetexperimentniet schuwtmaarer tegelijk altijd op toeziet dathet resultaat beluisterbaar is.Piramidaklinkt iets verstil-

der – endusminder poppy- danvoorgangerMagicChairs, envertoont eigenlijkmeer raak-puntenmethet inmiddels achtjaar oudeTripper: de sound isgelaagder, en veel vande songswentelen zich inmelancholie.Demuziek ontstaat grotendeelsuit laptops,maarde geluidenkomenniet zomaaruit eenpre-setje. Op zoeknaar ongebruike-lijke geluiden trokdebandnaarSpitsbergen enmeer specifiekhet verlaten spookstadjePiramida,waar zede achterge-latenkoolmijn indonkenomergeluidsopnamen temakenvanmijnschachten, grotten, afvoer-buizen en rails. Diewerdennadiennet zolang geloopt,

gesampled envertimmerd toter échtmuziekdoorheen sche-merde, enhet resultaat vormdehet uitgangspunt voor de tiennummersdie uiteindelijk dezevierdeplaat vormen.De sam-pleswordenaangevuldmetstrijkers, eenmeisjeskoor, eneenblazerssectie.De vergelijkingmet depla-

ten vanTalkTalk ligt voor dehand.Dat EfterklangopPiramidahaast hetzelfdeniveauhaalt als dieBritse band,isminder evident.Het commerciële hoogte-

punt vanCountingCrows ligtintussenalweer een jaar of vijf-tien achter ons.UnderwaterSunshine (or What We Did OnOur Summer Vacation) (MusicOnVinyl,●●●) haalt het uiter-aardniet op classics alsAugustAnd Everything After enRecovering The Satellites,maaris tochdemoeitewaard.Defolkrockbanduit Californiaheeft een geluiddat herkenbaaris uit de duizenden, zodat ookdeze coverplaatmetnummersvanondermeerTeenageFanclub, Travis, RichardThompsonenobscuurderenamenals PurePrairie LeagueofKaseyAndersonverrassendcoherent aandoet. Coverplatenals dezedienenvaakomeencreatieve impasse te camoufle-ren,maarde keuze van song-materiaal is zo onvoorspelbaar,dat dezeCountingCrows-plaattochmeer is dan eengewoontussendoortje.Hulde ook voorde verhelderendehoesnota’svan zangerAdamDuritz, die bijelk nummeromstandiguitlegtwaaromhet uiteindelijk deselectie heeft doorstaan. Eengroeiplaat. (bS)

Van Spitsbergen naar California

te vallenmet zijn imago is com-plexerdaneeneenzijdigbeeld,zoals bijvoorbeeldopdeuitklap-barehoes vanhet live-albumSongs from the Road te zien is:Cohengehuld ineenmysterieuzeschaduwenmet eenglaswhiskyeneenwijnglas indehand. In I’myour Manwordthij zelfs opge-voerdals katten- enmierenfluiste-raar. “Hij boogzichnaardemie-ren toe, stak zijn vingernaar zeuit

enwaarschuwdeze: ‘Nuogenblik-kelijkmijnkeukenuit, allemaal.Wegwezenenwelmeteen!’ Zodeedhij eenpaarminutenentoen, echtwaar, gingenallemie-renweg.”Het adoratief gehaltevandergelijke getuigenissen is ietste opzichtig.Nochtanshaalt Simmonsook

verschillendevoorbeeldenaandiedat geconstrueerdebeeldonder-uit halen. Soms letterlijk: in zijn

getuigenis verteltMortRosengartendathij ooit eenmas-kermaakte voorCohensoptre-dens, eengipsenafdrukvanzijngezicht. “Leonardhadhet ideedathijmethetmaskerophetpodiummakkelijker een rol konspelen.Eenmasker is eenneutraal voor-werp.Dedragerwekthet tot levendoordemanierwaarophij zijnhoofdenogenbeweegt, dat soortdingen.Datmaakthet tot iets

krachtigs.” Simmonsgeeft duswelaandatCohenverschillendegedaantes aanneemt,maar ze laatnaomuit te zoekenhoedieperso-nae zich tot elkaar verhouden.Daar is evenwel alle reden toe,

omdatdie als een rodedraaddoorCohensoeuvre lopen.Nergens zoduidelijk als in ‘GoingHome’, uitde recenteplaatOld Ideas: “I loveto speak with Leonard, he’s a sport-sman and a shepherd, he’s a lazy

bastard living in a suit.”Het isnatuurlijk geengemak-

kelijkeopgaveomdie relatie tus-senauteur enpersonageuit tespitten.De inzet iswelbijzonderboeiend: een inkijk inCohenssecret life, zoalshet gelijknamigenummeruitTen New Songs.WanneerSimmonshetheeft overhet vroegewerk, schrijft zedat aldie verhalen “een fraaie reeksbaboesjkapoppetjes (vormden)metLeonardsbeeltenis, die als ineen spiegel tot inhet oneindigewerdweerspiegeld envervormd”.In ‘Towerof Song’ heeft Cohenhetover voodoopoppetjes: “I’m verysorry baby, doesn’t look like me atall.”AanSimmons’ archiefwerk

kanweinigworden toegevoegd,maarhaarbeschrijvendeaanpakvanbuitenaf kanvervolledigdwordenmet eenverfrissendeblikvanbinnenuit.Dat zoubetekenendathet levenwordtbekekenvan-uit hetwerk. Eengoedvoorbeelddaarvan is ’NightComesOn’, eennummeruit 1985datCohenditjaar inGentnogopnieuwvanon-derhet stofhaalde. Zeldenbeschreefhij zoopenen treffendzijngevoelens van rouwenver-twijfelingnadedoodvanzijnvader.Hetnummerblijft onver-meld inSimmons’werk.Maar voorwe zover zijn is I’m

your Man verplichte en onge-meenboeiende lectuur voor alwie LeonardCohens levensloopwil ontdekken.Dit is demeestvolledige biografie tot nog toe.

I’m your Man,het leven vanLeonard Cohen,Sylvie Simmons,Nijgh & VanDitmar, 584 blz.,19,95 euro.

Uit-tipsJazzBramWeijtersQuartetDeAntwerpse pianist en compo-nist BramWeijters kwam in 2011eindelijkmet een eigen albumvoor de dag. Op ImaginarySketchesprijken denamen vanenkele gerenommeerdeAmerikaansemusici, zoals trom-pettist ChadMcCullough endrummer JohnBischop. Eigencompositiesmet eenpittigrandje!

Om 20.30 uur in kc nOna,Mechelen.

Jeugdfilm

Nono, het zigzagkindNono, het zigzagkind isgebaseerd ophet boekThe Zigzag Kid vande

bekende Israëlische schrijverDavidGrossman.Daarin staathet 13-jarige jongetjeNono en zijngroei naar volwassenheid cen-traal. RegisseurVincent Balmoestmaar liefst acht jaarwach-ten voor hetNono-project in desteigers stond,maar het resultaatis hetwachtenwaard.

Nu in de bioscoop.

● Eerder verschenen al tal van biografieën over Leonard Cohen. Aan slechts een daarvanwerkte deman zelfmee, I’m yourMan isde tweedewaarin hij zijn licht laat schijnen over zijn eigen leven, als was hij een bevoorrechte getuige. © NICOLAS MAETERLINCK/bELgA