Aanpak stankoverlast Brouwhuis

Notitie van de Wijkraad Brouwhuis

Juni 2014

Inleiding

Deze notitie is bedoeld om bij overheden op alle niveaus de overlastsituatie, waarmee de Helmondse wijk Brouwhuis nu al tientallen jaren kampt, in beeld te brengen. Concreet zijn wij als Bestuur van de Belangenvereniging Wijkraad Brouwhuis uit op een aanpassing van de Wet Milieubeheer waardoor stankoverlast effectief is in te perken.

Brouwhuis is van oorspong een gehucht, gelegen in landelijk gebied ten zuidoosten van Helmond en sterk gericht op Deurne. In de 20’er jaren lukt het de bevolking om een kerk te bouwen en groeit Brouwhuis uit tot een dorp mét de noodzakelijke voorzieningen als een lagere school, café, een kruidenierszaak en zaken die in een dorp nodig zijn.

Figuur 1 Brouwhuis rond 1980

In 1968 wordt Brouwhuis door de tot groeistad benoemde stad Helmond geannexeerd. Vervolgens komt er langzaam maar zeker een vorm van verstedelijking op het dorp af die zelfs een vergelijking met het inmiddels met opheffing bedreigde dorp Moerdijk mogelijk maakt.

1

Korte beschrijving overlast in de loop van de tijd

Ten eerste wordt ten noorden van het dorp een nieuwbouwwijk gerealiseerd waardoor het dorp van enkele honderden inwoners uitgroeit tot een Helmondse wijk van bijna 10.000 inwoners.

Ten oosten van de wijk wordt een provinciale weg N279 gepland en vervolgens aangelegd. Ten westen van de wijk wordt Brouwhuis afgesneden van het oorspronkelijk landelijk gebied door de aanleg van de kanaalomleiding. Het gebied ten westen van het kanaal wordt omgevormd tot een bedrijventerrein, Varenschut genaamd, grenzend aan het reeds bestaande bedrijventerrein Hoogeind. Pal ten zuiden van de wijk wordt een bovenregionaal bedrijventerrein BZOB geprojecteerd voor milieucategorie 4-5, het voor omwonenden ergste bedrijventerrein ná Moerdijk in Brabant. Milieucategorie 4-5 betekent in de praktijk dat procesindustrieën toegelaten moeten kunnen worden. Kenmerk van dit type bedrijvigheid (overigens met maar een kleine arbeidsintensiteit!) is dat deze bedrijven (haast) continu stank en geluid emitteren en dat het dus afhankelijk is van de wind of omwonenden er last van hebben. Laten nu net de bedrijfsterreinen Varenschut en BZOB zo gelegen zijn ten opzichte van Brouwhuis dat bij de overheersende zuidwesten winden (zie figuur 2) Brouwhuis onevenredig zwaar belast wordt, en dat al tientallen jaren lang!

Figuur 2 Windrozen die in Beek de overheersende ZW-winden weergeven

2

Figuur 3 geeft de situatie weer zoals gepland in het ASP (Algemeen Structuur Plan) van 1990. Helaas wordt dit plan na zo’n 25 jaar werkelijkheid, maar blijft het daar niet bij. De geprojecteerde bedrijfsterreinen Varenschut en BZOB worden beide in de huidige plannen nog verder vergroot!

Figuur 3 Brouwhuis (rechtsonder op de kaart) omgeven door bedrijventerrein volgens ASP 1990

Tot overmaat van ramp ontvouwt de Provincie heilloze plannen, gelukkig door de huidige gemeentebesturen van Helmond en Eindhoven gedwarsboomd(!), om pal ten oosten van de wijk de provinciale weg N279 uit te bouwen tot 2x2 strooks autoweg met meer dan provin-ciale betekenis!! De druk op het bosgebied ten oosten van Brouwhuis, de zogenaamde Brouwhuisse Heide, onderdeel van de EHS, wordt daarmee nog groter om op termijn ook dit gebied te gaan verstedelijken. Het doemscenario Moerdijk dringt zich steeds verder op, terwijl de (nieuwe) inwoners van Brouwhuis destijds (jaren ’80 en ’90) naar de wijk toe gelokt zijn met de gedachte “leven in een groene omgeving”!

In de belangenafweging (boven)stedelijk belang tegenover plaatselijk belang blijkt Brouwhuis steeds weer het onderspit te moeten delven. Zo worden de nadelen van het creëren van werkgelegenheid in stad en regio steeds weer op het bordje van Brouwhuis gelegd.

Terugdringing van overlast

Deze cri-de coeur gaat over de gerechtvaardigde Brouwse eis om overlast van de omgeving op Brouwhuis terug te dringen. Bij de overlast te denken aan geluids- en fijnstof- overlast en vooral stankoverlast van bedrijven, geluids-, trilling- en fijnstofoverlast en barrièrewerking van de weg-, rail- en waterinfrastructuur in de onmiddellijke nabijheid van Brouwhuis.

3

En juist op dit punt van terugdringen van overlast wringt de schoen. Omwonenden worden volstrekt onvoldoende beschermd. Alleen de zogenaamde geluidscontour voor het totale bedrijventerrein BZOB biedt enige begrenzing van de verdere uitbreiding van geluidsoverlast van bedrijven op de omgeving, tenminste indien deze contour in de loop van de tijd niet wordt opgerekt. Voor stank bestaat er niet zo’n contour. Bij navraag schijnt het juridisch zo te zijn dat slechts voor strikt gelijksoortige bedrijven ‘stankcirkels’ kunnen worden ‘opgeteld’. Dit is in feite vreemd omdat stankcirkels berekend en gemeten worden aan de hand van standaard geureenheden. Hier willen wij een dringende oproep doen aan allen, op welk overheidsniveau dan ook, die zich in het land en Europa met wetgeving bezighouden om deze situatie voor omwonenden fundamenteel en juridisch te verbeteren. In de Geledings-zone Brouwhuis zijn agrarische bedrijven (kalkoenen en varkens) die veel stankoverlast veroorzaken. Op BZOB zijn voor Brouwhuis de belangrijkste stankverwekkers: een mestverwerkingsbedrijf, een mengvoederbedrijf en een groot slachtbedrijf. Kijkend naar de ontwikkelingen in de (veel te grote) intensieve veeteelt in Brabant, i.c. meer benodigde capaciteit voor mestverwerking, vrezen wij dat verdere uit- en inbreiding van BZOB en Varenschut nog meer stankoverlast met zich mee gaat brengen. Gezien het bovenstaande een volstrekt onverkwikkelijke en onacceptabele ontwikkeling!!

Afsluitend, wat wij u vragen is als volgt samen te vatten:

Breng alle typen overlast van buiten Brouwhuis op Brouwhuis effectief en op korte termijn terug.

Realiseer op korte termijn methoden en wetgeving waarbij stankcirkels van bedrijven kunnen worden opgeteld, waardoor het mogelijk wordt om bedrijventerreinen en landbouwgebieden te voorzien van niet alleen een geluidscontour maar ook een stankcontour.

B. Vogel J. Martens

Voorzitter BWB secretaris BWB

P.S. Lees ook bijgaande recente artikelen uit het Eindhovens Dagblad:

1. d.d. 29-4-2014: “Aanpak van stankoverlast in gevaar”2. d.d. 2-5-2014: “De burger heeft nu niets aan regels over stank”3. d.d. 2-5-2014: “Vieze luchten” (ingezonden brief)4. d.d. 3-5-2014: “Acht milieugroeperingen: ‘Fouten stankberekening waren bekend’”

4

5

6

7