zorg

70 2-2005 > zorg & financiering

Bernhove

Hoogervorst noemde in het bijzonder de voor-genomen samenvoeging van de ziekenhuizenvan Oss en Veghel (‘Bernhove’), die al jaren gele-den werd aangekondigd, maar die door veel ver-zet van de plaatselijke bevolking en uiteindelijkook door de standstill, nooit van de grond isgekomen. ‘Die ziekenhuizen dreigen nu onderde grens van het Waarborgfonds te komen endaar is eigenlijk sprake van een financiële nood-

situatie’, stelde Hoogervorst. Hij kondigde aande situatie daar spoedig op zijn merites te willenbeoordelen en wilde niet garanderen dat destandstill voor Bernhove ook nog in stand blijft.Duidelijk was in ieder geval dat met het vankracht worden van de WTZi de fusiestop voor deziekenhuizen van de baan is. Wel blijft de klein-schaligheidstoeslag voor de kleine ziekenhuizenbestaan, garandeerde de Minister.Bron: Stcrt. 2005, nr. 19<

Minister Hoogervorst heeft tijdens een debat inde Tweede Kamer aangegeven zich niet verderte willen bemoeien met de gang van zaken rondde ziekenhuizen in Amsterdam-West.

In de ziekenhuizen van Amsterdam is sprakevan overcapaciteit. Om dit terug te brengen wilzorgverzekeraar Agis het Slotervaartziekenhuisomvormen tot een polikliniek.

Minister Hoogervorst zei nu dat de drie zieken-huizen en de verzekeraar samen een plan vanaanpak moeten maken. Hoogervorst ging nietin op de eis van de oppositie om af te dwingende overcapaciteit over alle Amsterdamse zieken-huizen te verdelen.In Zorg & Financiering 2005, nr. 1 (p. 104-107) ismeer informatie over de kwestie te vinden.Bron: MedNet, 27 januari 2005<

236 geen overheidsbemoeienis slotervaart

De Inspectie voor de Gezondheidszorg ver-scherpt het toezicht op de kwaliteit van de zorgin verpleeghuizen. De hele verpleeghuissectorzal de komende 22 maanden onder de loep wor-den genomen. Daartoe wordt de inspectie uit-gebreid met extra mensen. Dat schrijft Staats-secretaris Ross-van Dorp van VWS in een briefaan de Tweede Kamer. Arcares, de branche-organisatie, vindt dit meer van hetzelfde.

Verder opent de inspectie per 1 maart een gratismeldpunt waar cliënten, hun familie en perso-neel van verpleeghuizen, zo nodig vertrouwelijk,hun klachten over de kwaliteit van de zorg kun-nen neerleggen. Consulententeams zullen de

verpleeghuizen zo nodig verplicht ondersteunenbij het verbeteren van de kwaliteit.Tijdens het debat over verpleeghuiszorg van3 februari 2005 vroeg de Vaste KamercommissieVolksgezondheid inzicht te geven in de actiesdie zijn ingezet na het inspectierapport Verpleeg-huizen garanderen minimale zorg niet (zie Z&F2004/1260, nr. 8, p. 117-120) over de kwaliteitvan verpleeghuiszorg, dat eind vorig jaar ver-scheen, en een oordeel te geven over aanvullen-de voorstellen uit de Tweede Kamer.

> verpleeg- en verzorgingshuizen

237 ross verscherpt het toezicht op verpleeghuizen

ZenF-0205-cyaan.qxd 28-2-2005 22:36 Pagina 70

71zorg & financiering > 2-2005

verpleeg- en verzorgingshuizen

Onderzoek

De 48 verpleeghuizen die volgens het rapportniet aan de minimale normen voldeden, zijn deafgelopen weken opnieuw geïnspecteerd nadatzij verbeterplannen hebben doorgevoerd, zomeldt Ross de Tweede Kamer. Op 22 maart zalde inspectie de resultaten van dat vervolgonder-zoek presenteren en de namen van de huizenbekendmaken waar nog altijd niet aan de nor-men wordt voldaan en verscherpt toezicht isingesteld.Daarnaast is de inspectie direct begonnen meteen schriftelijke enquête onder alle 377 ver-pleeghuizen en 253 verzorgingshuizen met ver-pleegafdelingen: de eerste fase van nieuwgefaseerd toezicht. Voor 1 juli volgt de tweedefase waarin instellingen worden bezocht, dieals slechtste uit de enquête kwamen. Voor31 december 2006 zullen ook alle andere instel-lingen door de inspectie worden bezocht. Deresultaten daarvan zullen openbaar gemaaktworden.

Bestuursdwang

Als een verpleeghuis onder de maat presteert,krijgt de directie drie maanden om de zorgver-lening te verbeteren. Als de kwaliteit dan nogniet is verbeterd, dan zal de Staatssecretarisgebruik maken van de mogelijkheid een aan-wijzing te geven en de zorginstelling verplichteneen consulententeam, bestaand uit deskundigenuit de sector, toe te laten. Als de kwaliteit daarnanog niet beter wordt, zal zij bestuursdwang toe-passen en het verpleeghuis in het uiterste gevalsluiten.

Klokkenluiders

Per 1 maart zal daarnaast een gratis meldpuntbij de inspectie worden ingericht waar mensenterecht kunnen met klachten over de kwaliteitvan de zorg in verpleeghuizen. Het gaat daarbijom cliënten, hun familie, maar ook personeel

van verpleeghuizen zoals verzorgenden en ver-pleeghuisartsen. Klokkenluiders zullen hunklacht vertrouwelijk bij het meldpunt kunnenneerleggen. De inspectie onderneemt actie naaraanleiding van de klachten.

Gezant

Omdat het onderzoek door het advies- en onder-zoeksbureau Twijnstra en Gudde naar debestuurskracht van verpleeghuisdirecties nietrepresentatief wordt geacht voor de sector, gaatde Staatssecretaris een gezant, deskundige vanbuiten, aanzoeken om gedurende drie maandende succes- en faalfactoren voor de kwaliteit vande zorg in de bedrijfsvoering te onderzoeken.Dat onderzoek zal in april van start gaan engelijkenis vertonen met het doorlichten van deziekenhuizen.

Registratie particuliere verpleeghuizen

De particuliere verpleeghuizen, die ook onder deKwaliteitswet vallen, zullen zich moeten gaanregistreren. Op dit moment is de inspectie nietin staat alle particuliere verpleeghuizen te con-troleren, omdat zij niet geregistreerd zijn.Alleen de instellingen die zijn aangesloten bij debrancheorganisatie zijn bekend. StaatssecretarisRoss wil die lacune dichten door alle particuliereinstellingen te verplichten zich in te schrijven ineen register, zoals dat ook voor privé-kliniekengaat gelden.

Veldnormen

Met de verpleeghuissector heeft Ross verderafgesproken dat die eind maart met een set aan-gescherpte concept-veldnormen (zie ook Z&F2004/1474, nr. 9, p. 111) voor kwaliteit van ver-pleeghuiszorg komt. Verzuimt de sector invul-ling te geven aan dat verzoek, dan zal Ross eencommissie van deskundigen benoemen die desector helpt de huidige normen verder uit tewerken. Voor 1 juni moeten de uitgewerkte veld-

ZenF-0205-cyaan.qxd 28-2-2005 22:36 Pagina 71

zorg

72 2-2005 > zorg & financiering

normen geformuleerd zijn. Tot die tijd zal deinspectie werken met de huidige normen, dieook zijn gebruikt zijn voor het onderzoek vanvorig jaar, en eerder door de sector zelf zijngemaakt.

Reactie Arcares: brief Staatssecretaris biedtgeen uitzicht

Arcares, de brancheorganisatie van 1700 ver-pleeg- en verzorgingshuizen, is van mening datde brief over verpleeghuiszorg van de Staats-secretaris van VWS geen uitzicht biedt op struc-turele verbetering van de verpleeghuiszorg. DeStaatssecretaris negeert in haar brief volledighet probleem van de achtergebleven tarieven enbiedt slechts uitbreiding aan van het huidigecontrole-instrumentarium. Naar de mening vanArcares komt de inhoud van de brief dan ookeerder voort uit politieke verlegenheid dan uiteen langetermijnvisie.In de brief aan de Tweede Kamer wordt vooralingegaan op uitbreiding en intensivering vanhet instrumentarium om tekortschietende ver-pleeghuiszorg op te sporen. Daarmee negeertde Staatssecretaris het probleem dat de huidigetarieven niet toereikend zijn voor de zware zorgdie nodig is voor de cliënten van nu. Als de dis-cussie daarover nu met deze brief wordt afgeslo-ten dan blijft de zorg hooguit gehandhaafd ophet huidige, verschraalde, niveau. Overigens ziet de branche het verscherpte toe-zicht op de verpleeghuizen met vertrouwentegemoet. De basiszorg is in het overgrote deelvan de verpleeghuizen in orde. De échte discus-sie die gevoerd moet worden is die over de vraagwat maatschappelijk gezien goede zorg is.

Brief NVVA over slechte kwaliteit

Het debat in de Tweede Kamer was verscherptdoor een brief van de Nederlandse Verenigingvan Verpleeghuisartsen (NVVA) aan de Inspectievoor de Gezondheidszorg waarin zij de Inspec-

tie attendeert op zorgwekkende signalen uit hetveld van de verpleeghuiszorg.Regelmatig ontvangt de NVVA berichten dat degeboden zorg niet aan de minimale kwaliteits-eisen voldoet. Wanneer een verpleeghuisartshet desbetreffende management daarop wijst,wordt de arts genegeerd en worden geen actiesondernomen om verbetering in de situatie tebrengen. Zo is het voorgekomen dat een ver-pleeghuisarts contact opnam met de Inspectievoor Gezondheidszorg vanwege de tekort-schietende zorg, en dat de arts vervolgens opnon-actief werd gesteld, zodat hij de Inspectiebij een inspectiebezoek in de instelling niet tewoord kon staan. Ook zijn er verpleeghuizenwaar het volledige medisch team is opgestapt,omdat er niet aan de voorwaarden voor hetdragen van de medische verantwoordelijkheidwerd voldaan.

De NVVA heeft redenen om aan te nemen datzorginstellingen er in steeds mindere mate inslagen om aan de verantwoorde zorg volgens deKwaliteitswet te voldoen, onder meer door devele neventaken die de overheid hieraan heefttoegevoegd, zoals administratieve controle, pro-ductieverhoging en kostenbesparing. De NVVA is van mening dat er maatregelengenomen moeten worden waardoor verpleeg-huisartsen en andere professionals hun profes-sionele verantwoordelijkheid kunnen waar-maken. Verpleeghuisartsen hebben onvoldoen-de mogelijkheden om hun vak conform de pro-fessionele normen uit te oefenen. Hierdoor is deverpleeghuiszorg in de gevarenzone gekomen.De NVVA doet een dringend beroep op deInspectie de situatie diepgaand te onderzoekenen daar waar de zorg onder de maat is of dreigtte raken maatregelen voor kwaliteitsverbeteringaan de desbetreffende instellingen op te leggen.De NVVA heeft de namen van drie verpleeghui-zen waar de zorg voor patiënten extreem slechtis aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg(IGZ) bekendgemaakt.

ZenF-0205-cyaan.qxd 28-2-2005 22:36 Pagina 72

73zorg & financiering > 2-2005

verpleeg- en verzorgingshuizen/revalidatie-instellingen

Arcares bestrijdt uitspraken NVVA

Arcares is het volstrekt oneens met de NVVA.Arcares betreurt het zeer dat de NVVA de sug-gestie heeft gewekt dat de geboden zorg in ver-pleeghuizen ‘regelmatig’ niet aan de minimalekwaliteitseisen voldoet en wil dat de NVVA haarnegatieve uitspraken toelicht. Arcares neemt in

het bijzonder de beschuldigingen aan het adresvan het management van verpleeghuizen hoogop en vindt dat de NVVA haar in staat moet stel-len om de beschuldigingen te verifiëren.Bronnen: persbericht Ministerie van VWS, 10 februari2005, Stcrt. 2005, nrs. 23 en 24, NVVA, 2 februari2005 en persberichten Arcares, 2 februari 2005 en10 februari 2005<

Onlangs is het Brancherapport Revalidatie 2003verschenen. Dit rapport is in opdracht vanRevalidatie Nederland gemaakt. Samengevatbood de revalidatiesector in 2003 zorg aan37.000 poliklinische patiënten (eerste consul-ten), onder wie ruim zevenduizend kinderen enjongeren en zevenduizend klinische patiënten,inclusief vijfhonderd kinderen en jongeren.

In de revalidatie wordt veruit de meeste zorgpoliklinisch geboden. Dit geldt zowel voor kin-deren en jongeren voor wie bijna negentig pro-cent van de zorg poliklinisch plaatsvindt, alsvoor volwassenen voor wie deze tachtig procentis. Revalidatie kent veel patiënten met chroni-sche problematiek, waardoor de poliklinischebehandeling veelal langdurig is.De grootste patiëntengroepen in 2003 in depoliklinische zorg zijn:– bij kinderen en jongeren: ‘infantiele encefalo-

pathie’ (39%) gevolgd door ‘overige neurolo-gische aandoeningen’ (10%);

– bij volwassenen: ‘orthopedische aandoenin-gen’ (22%) en ‘neurologische aandoeningen’(36%) waaronder ‘hersenletsel’ (21%).

Productie

De totale productie in 2003 is gestegen tenopzichte van 2002. De zorgconsumptie in de

vorm van het aantal klinische opnamen is overde laatste vijf jaar voor kinderen en jongerengestegen met 27 procent en voor volwassenenmet 17 procent. De gemiddelde verpleegduur isdalend. Het betreft een daling van twaalf pro-cent over de laatste vijf jaar.Het wettelijke budget aanvaardbare kosten in derevalidatie in 2003 is 350 miljoen euro. Dit istwee procent van het budget voor curatieve zorgin Nederland, dat bijna achttien miljard eurobedraagt. Personeelskosten bedragen zeventigprocent van het totale budget voor de revalidatie.

Personeel

In de branche werken 7500 mensen. De gemid-delde leeftijd van het personeel is veertig jaar.Het verloop is 11,4 procent. Dit is iets hoger danin de algemene ziekenhuizen (10,8%). Het ziek-teverzuim is 5,6 procent. Dit is lager dan hetgemiddelde in de totale zorg, maar iets hogerdan in de algemene ziekenhuizen.

Het volledige rapport is op te vragen bijRevalidatie Nederland, tel. (030) 27 39 384 ofdirect in te zien op www.revalidatie.nl.Bron: Revalidatie Nederland, 27 januari 2005<

> revalidatie-instellingen

238 brancherapport revalidatie 2003

ZenF-0205-cyaan.qxd 28-2-2005 22:36 Pagina 73