Trappen van vergelijking

Terminologie

Met betrekking tot het Nederlandse bijvoeglijk naamwoord onderscheiden wij drie trappen van vergelijking.

Hieronder volgen de Nederlandse aanduidingen voorzien van terminologie die bij Grieks en Latijn gebruikt

worden.

Nederlands Latijn / Grieks Voorbeeld

- stellende trap = positivus groot, mooi

- vergrotende trap = comparativus groter, mooier

- overtreffende trap = superlativus grootst, mooist

Vorm

Bij de comparativus en de superlativus zijn er twee soorten verbuigingen:

1. comparativus op -tero~, superlativus op -tato~

2. comparativus op -(i)wn, superlativus op -isto~

Ad 1. Positivus Comparativus Superlativus

n sg. deinov~ deinhv deinovn deinovtero~ deinotevra deinovteron deinovtato~ deinotavth deinovtaton g deinou deinh~ deinou deinotevrou deinotevra~ deinotevrou deinotavtou deinotavth~ deinotavtou d deinw/ deinh/ deinw/ deinotevrw/ deinotevra/ deinotevrw/ deinotavtw/ deinotavth/ deinotavtw/ a deinovn deinhvn deinovn deinovteron deinotevran deinovteron deinovtaton deinotavthn deinotaton n pl. deinoiv deinaiv deinav deinovteroi deinovterai deinovtera deinovtatoi deinovtatai deinovtata g deinwn deinwn deinwn deinotevrwn deinotevrwn deinotevrwn deinotavtwn deinotavtwn deinotavtwn d deinoi~ deinai~ deinoi~ deinotevroi~ deinotevrai~ deinotevroi~ deinotavtoi~ deinotavtai~ deinotavtoi~ a deinouv~ deinav~ deinav deinotevrou~ deinotevra~ deinotevrou~ deinotavtou~ deinotavta~ deinovtata

Ad 2

Positivus Comparativus Superlativus

n sg. ajgaqov~ ajgaqhv ajgaqovn beltivwn Fem. = Masc. bevltion bevltisto~ beltivsth bevltiston g beltivono~ beltivono~ beltivstou beltivsth~ beltivstou d beltivoni beltivoni a beltivona bevltion

(wordt verbogen als deinov~) (wordt verder verbogen als deinov~) n pl. beltivone~ beltivona g beltiovnwn beltiovnwn d beltivosi(n) beltivosi(n) a beltivona~ beltivona

Gebruik

A. Voor het gebruik van de trappen van vergelijking gelden de volgende regels:

Positivus Comparativus Superlativus

1. groot 1. groter 1. grootst

2. nogal / tamelijk groot 2. zeer groot

3. te groot

4. ’t grootst (van twee, vb. hij is de grotere (= grootste) van de twee’)

B. De eerste gebruiksvorm van de comparativus (‘groter’) komt in het Grieks op twee verschillende manieren

voor:

1. 1e lid van de vgl. in de comp. + h[ + 2e lid van de vgl. in de nominativus

Vb. tiv~ ejsti beltivwn h] su; - ‘wie is beter dan jij?’

Vb. tiv~ ejstin deilovtero~ h] doulo~; - ‘wie is er laffer dan een slaaf?’

2. 1e lid van de vgl. in de comp. + 2

e lid van de vgl. in de genitivus comparationis

Vb. tiv~ ejsti beltivwn sou; - ‘wie is beter dan jij?’

Vb. tiv~ ejstin deilovtero~ douvlou; - ‘wie is er laffer dan een slaaf?’

Overig

Er zijn enkele trappen van vergelijking die je goed moet onthouden:

Positivus Comparativus Superlativus

ajgaqov~ ajmeivnwn a[risto~

beltivwn bevltisto~

kreivttwn kravtisto~

kakov~ h{ttwn ------

mevga~ meivzwn mevgisto~

poluv~ pleivwn (N: plevon) pleisto~