Leuvens StudentenweekbladJaargang 13, '86-'87Nr. 22, dd. 9 maart 1987ISSN: 0773-5162

Klaas Tindemans

dan alleen maar schone kunsten; het isook mode, architektuur ... U weet wel:Vlaanderen leeft. In diezelfde lijn isslechts 14% van het budget vanKultuur gereserveerd voor de schonekunsten, dus gaat het niet om zoveelgeld.Dewael is ook voorstander van een

andere financieringswijze, maar danmoet bijvoorbeeld sponsoring welfiskaal een stuk aantrekkelijker ge-maakt worden. Het publiek is nietdom, maar van kunst heeft het geenkaas gegeten. Vraag het dus niet of hetteater moet blijven bestaan, maar zorgdat de kinderen op school teater lerenkennen en automatisch ook lerenwaarderen.

VredesbijlDe Universitaire Vredesweek zit er weerop. Voor u nu weer aan iedereen de oorloggaat verklaren, mekaar in de haren vliegten alle moeizaam bedongen akkoordenverscheurt, vragen wij u toch even aan-dacht voor het verslag van die Vredesweekin Leuven. Misschien komt u dan tot beteregedachten. En' als dat niet helpt, hebbenwe volgende week nog een flard Vrede. Omzelfs de ergste vechtersbazen wat zacht-heid te schoppen. Pagina 1 en 3.

LisstMisschien hebt u ze vorige week ookgezien, de 'sportieve' buitenlandse stu-denten die ter gelegenheid van het Lisstvorige week naar Leuven waren afgezakt.Onze reporter., die zich een tijdje met henhad opgehouden, is nog altijd niet bij Zijnpositieven. Daarom vindt u pas volgendeweek - en niet deze week - eenuitgebreid verslag over het Lisst.

Avocado'sKom nu niet beweren dat u nog nooit vanGerardjan Rijnders gehoord hebt. Rijndersis een regisseur, meneer. En hij schrijftteater, meneer. In Leuven, meer bepaaldbij de sektie Theaterwetenschappen, heeftmen voeling met deze meneer. Heelbinnenkort uit zich die verhouding in deopvoering van een stuk van Rijnders doorde studenten Theaterwetenschappen. Hetding heet "Dollie, of Avocado's bij deLunch". Een niet zo heel gewoon stuk,vermoeden we. Nu ja, reden genoeg vooreen gesprek met Rijnders zelve, en eenvooruitblik op de produktie, pagina 5.

Leuvense Overkoepelende KringorganisatieVerant. Uitg.: Filip Huyzentruyt's Meiersstraat 5, 3000 Leuven

Tel. 016/22.44.38

Jan Hoet Paul De· Grauwe Patriek Dewael

Kunst en Beleid

"Simplifikatieop de grootst mogelijke schaal"

van de studenten slaagde het debat "Kunst en Beleid" vanEkonomika vorige dinsdag er in heel wat volk te lokken.

Dat was ook wel te verwachten, want het panel was "op niveau":Jan Hoet (konservator van het Museum voor Hedendaagse Kunst teGent), minister van Kultuur van de Vlaamse Gemeenschap PatriekDewael, professor Paul De Grauwe (stilaan een vaste rubriek inVeto ...), en Klaas Tindemans (dramaturg van de Nationale Opera),Tindemans verving Gerard Mortier, direkteur van de Munt, die ziekwas. Het geheel werd in goede banen geleid door Johan Thielemans,bekend van "Eiland" op BRT-TV.

Het gesprekstema Kunst en Beleidwerd al snel beperkt tot de vraag of jeal dan niet subsidies mag verlenen aankunstenaars - beeldhouwers, schil-ders, auteurs, kineasten, teatermakers,enzovoort. Het uitgangspunt van de .diskussie werd hierbij Paul DeGrauwes visie op het probleem.De Grauwe had zich voorzien van

grof geschut, namelijk cijfers en gra-

fieken over vooral de participatie aande verschillende kunstvormen. Hieruitbleek duidelijk dat maar een beperktdeel van de populatie naar de operagaat, een klassiek koncert meepikt,teater bezoekt. Dat is vooral de hoogstgeschoolde laag van de bevolking, dievoor een deel ook de rijkste is.Subsidie is geld van de .gemeenschap,en vindt bij De Grauwe alleen genade

J. Fontaine: .. Walen hebben een eigen kultuur die duidelijk onderscheidendient te worden van de Franse". (Foto Jeroen Revalk)

S heel de gemeenschap ervan profi-teert. Dat laatste is niet het geval, dusis er een probleem. Nu zouden diesubsidies er wel nog door kunnen als zeniet zo hoog waren, maar nu gaat menvoor De Grauwe echt te ver. Het teaterbijvoorbeeld leeft volgens hem tot80% op basis van het overheidsgeld ...De konklusie is eenvoudig: de elite

die aan kultuur deelneemt, moet erdan maar wat meer voor betalen, zehebben toch geld zat. Konkreet zou hijwillen dat de overheid alleen een"enveloppe" vastlegt - een dunne

Maandag.Haar principe getrouw een niet-konserva-tief weekblad te zijn voor de studenten,verandert Veto vanaf deze week haarverschijningsdatum. Daar waar u dè vorigeweken de Veto op woensdagavond met uwsoep en patatten in de Alma kreegaanqeboden, krijgt u dit blad nu al opmaandagavond voorgeschoteld (wie weetverschijnen we binnen een paar wekenzelfs vóór de feiten ...). Alle bijdragen,zoekertjes, Agenda, advertenties, enzo-voort, moeten vanaf nu dus vrijdagmiddagin het redaktielokaal liggen.

Johan Thielemansdenk ik zo - en verder "het volk laatbeslissen". Gemor bij het publieknatuurlijk, maar De Grauwe gingdoor: "Ik weet dat dit geen populaireidee is in kunstenaarsmiddens, maar ikweet ook dat we veel meer moetenvertrouwen op de goede smaak van hetpubliek." Zo zal je dan, volgens DeGrauwe uiteindelijk een kultuuraan-bod krijgen dat aansluit bij de nodenvan het wHIr, want geen volk in de zaalof het museum betekent... geen geld inde kassa.

Geen van de andere leden in het panelkon hiermee akkoord gaan. De aanvaltegen De Grauwe was ingezet. Mi-nister Dewael - die er die avond inslaagde zichzelf erg goed te "pro-moten" - stelde het eenvoudig:"Kunst is geen ekonomie". De wet vanvraag en aanbod - een heiligeekonomische wet - geldt niet bijkultuur. Bovendien is kultuur meer

Een anekdote van Klaas Tindemanstoonde hoe dat "analfabetisme" hetteater bedreigt: in Nederland moestonlangs een voorstelling voor kleutersworden stopgezet omdat met \:Iekinde-

vervolj! op p. 4

Vlamingen contra Walen

Pers werktvooroordelen in de handZijn Walen vuiler en luier dan Vlamingen; is de BRT een

bastion van fransgezinde kommunisten; zijn wij meerbevooroordeeld dan onze Waalse buren? Op deze en andere

vragen trachtten een viertal mensen vorige woensdag een antwoordte formuleren, dit in het kader van de vredesweek. Het koude weeren een 'belangrijke' voetbalwedstrijd konden niet verhinderen dathet zaaltje op de bovenste verdieping van de 'bunker' toch nogredelijk gevuld was.Zoals de moderator, professor La-grou, had aangegeven, zou hel eentalkshow worden, eerder dan eendebat. De vier heren vertelden rustig,één na één, wat ze te vertellen hadden,zonder elkaar in de haren te vliegen, enna de pauze antwoordden ze al bijnaeven netjes op de (schriftelijke) vragenvanuit het publiek. Geen getier, geenbitsige woordenwisselingen, gewooneen gezapige, bijwijlen interessantebedoening.J. Fontaine, een Waals publicist,

onder andere verantwoordelijk voor"Brief uit Wallonië" in Kultuur/even,mocht de spits afbijten. Hij deed dit inhet Frans: zijn Nederlands was van alte bedenkelijke kwaliteit, rechtvaar-digde hij achteraf (in het Neder-lands)Allereerst legde hij er de nadruk op

dat hij Waal was, en geen franstaligetout court. Walen hebben een eigenkultuur, een eigen taal, die duidelijkonderscheiden dienen te worden van

de Franse.Even later kregen we te horen dat

niet enkel Vlamingen een aantalwelomlijnde idëeèn hebben over deWalen, maar dat, stel je voor, hetomgekeerde ook waar is. Zo zou degemiddelde franstalige Belg de strijddie de Vlamingen gestreden hebbenvoor een evenwaardige status welbegrijpen, maar ziet hij de huidigeVlaamse- beweging, en misschien welde Vlaming als zodanig als zijndelichtjes fascistisch getint. Een andergevoel dat tegenwoordig sterk leeft bijonze zuidelijke landgenoten is datBelgië gedomineerd wordt door deVlamingen.Ook Walter Zinzen. BRT-medewerker,had het over vooroordelen. Iederezichzelf respekterende Vlaming weetdat de Walen lui zijn, rood, en dat zelustig de zuurverdiende Vlaamse cent-jes opsouperen. De Belgische persgeeft weinig informatie over het an-dere landsgedeelte en werkt zelfs

dikwijls deze vooroordelen in de hand.De rol van BRT en RTBf bestaat ervolgens Zinzen in de bestaande ma-laise te bestrijden ..Wel vreest hij dat de invloed die de

media, dus ook de BRT, kunnenuitoefenen op de publieke opinie, nietenorm groot is. De pers zou hooguiteen opinie-bevestigende rol spelen.Eenieder haalt uit een televisiepro-gramma of een krantenartikel slechtsdatgene wat de eigen mening versterkt.Toch doet de BRT soms (niet al te

dikwijls) een lovenswaardige pogingom iets aan de toestand te veranderen.Een bijdrage over Happart. enkelewoordjes over de IJzerbedevaart; hetdoet er niet toe. De reakties zijnvoorspelbaar: die linkse BRT laatalweer een bendeleider aan het woord;can het voor de zoveelste maal niet.aten om het symbool van de Vlaamsetrots te kraken. Als het om kommu-nautaire zaken gaat, wordt de rationa-liteit in België blijkbaar overboordgeworpen.Een derde bijdrage aan deze avondwas afkomstig van Fordijn, een kom-munikatiewetenschapper verbondenaan de Gentse unief.Die wist de aanwezigen te vertellen

dat onderzoek had uitgewezen dat BRTen RTBf veruit de meest neutralenieuwsbronnen zijn voor de Vlaams-

vervolg op p. 3

·2 ~èto, jllaT'gang 13 nr. 22, dd. 9 maart 1987

Nochtans wordt er niet meer dan degewone fakbarprijzen gevraagd. An-derzijds is het wel zo dat de inzet vande godsdienstwetenschappers voorhun kring onwaarschijnlijk groot is,zodat er meer dan genoeg volk tevinden is, zowel om voor of achter detoog plaats te nemen, als om te kuisen.Daarom juist werd het drakonischckontrakt aanvaard: de kring kangewoon niet zonder bar, en zeker nietin de maand oktober, als er elke dageen onthaalaktiviteit is.

Afgezien van de nogal ongewoneovervloed aan ruimte - als iedereenzijn adem inhoudt kan de volledigefakulteit erin, professoren inbegrepen- is het overigens een gewone gezel-lige bar. Trouwens, hoewel er nage-noeg alleen godsdlenstwetenschanoersen hun vrienden komen, wordt er nietof nauwelijks over godsdienst gespro-ken of minder alkohol gedronken danelders, wat je met enig vooroordeel zoukunnen denken. Zoals men ons zei:"Die fanatieke konservatieve gelovi-gen, daar zijn er wel een paar van,maar die komen niet naar de bar." Degrootste en hoogste bruine kroeg inLeuven dus, en dat is ook wat waard.

Tuur Ruytjens

:C'éJ;"."1ê?lê?t~~6È~. :C;::C'/} Fakbar godsdienstwetenschappen

Zoiets als: als je wat minder zou Kakkerlakken van rworden op de het redaktiesekreta- moralizeren; zou je imago wat vriende-riaat in de 's Meiersstraat S, 3000 lijker worden, wat in deze kerk-krisis-. dui d f kLeuven. tijd niet slecht zou zijn. Of ook: door

De brieven moeten betrekking een andere houding zouden meer tien ulzen ranhebben op in Veto behandelde homo's vn lesbiennes zich misschienonderwerpen of op Leuvense (stu- wel een (huis kunnen voelen in de kerk.denten)aktualiteit, en ondertekend Ma,n Ik heb er geen zin meer in. Vanopzijn met naam, studiejaar en adres. een afstandje kijk ik toe hoe deze kerkWie liever niet heeft dat zijn naam haar eigen graf delft. Ik heb respektgepubliceerd wordt, moet dit duide- voor mensen die overtuigd hun kris-lijk motiveren. ten-zijn beleven, maar het kerkelijk

Brieven die langer zijn dan 2S geleuter wens ik niet meer te pikken.regels van 68 aanslagen (spaties De kerk zou er goed aan doen metinbegrepen; dit komt overeen met eindelijk eens te erkennen dat ze eenca. I getikte blz. met een dubbele groep van mensen is. Ze heeft echter deinterlinie) worden in principe in- pretentie de mens te willen kontro-gekort. Ieren, ordenen in oprecht en vals. Nog

steeds wil ze een greep op het individudoor simplistische vraag-en-ant-woord-spelletjes. Dit spel met woor-den is verwerpelijk. Ik hou niet vangrote woorden, niet van de groterechtvaardigheid, niet van de grotetolerantie. Ik geloof ook dat homo's enlesbiennes geen behoefte hebben aanwoorden. Ondertussen heb ik echtertoch geschreven ...

Inde hemel is geen bier,daarom ... fakbar godsdienst-wetenschappen. Zo luidt het

in het vademekum van de (inoktober nog) ASR, en wie zijn wijom bij de orakeltaal van de ASReen vraagteken te zetten? Wijliedus naar de fakbar van degodsdienstwetenschappers, nuhet nog kan. Overigens vragenwij ons af of de kerel die opbruiloften water veranderde inwijn wel dezelfde mening heeftover het nuttigen van alkohol alsde katolieke kerk - om over hetcelibaat nog maar te zwijgen.

tegensteJling tot wat je zou verwachtenvan een katolieke unief krijgen ze nietbepaald gunstvoorwaarden : om ge-durende acht maanden in het jaar drieavonden per week (maandag, woens-dag en donderdag) de bar te mogenopenhouden, moet er twaalf keer10.800 fr. betaald worden. Dat vooreen kale hal zonder water maar metkakkerlakken, waar de akademischeoverheid toch niets mee kan aan-vangen in haar huidige toestand.Tussen haakjes, door de problemenmet kakkerlakken te onthullen riske-ren we gekruisigd te worden door dedoor ons geïnterviewde tapster. In elkgeval, het zal duidelijk zijn dat zo'nexuberante huur onmogelijk op tebrengen is door een kring met eenvierhonderd tal leden.

VerwerpelijkIk schrijf! Ik verzamel enkele woord-jes over iets wat me enigszins kwaadmaakte de voorbije weken. Ooit, eentijd geleden, vond de mens het zinvol- in zijn drang om alles te ordenen inwit en zwart - om zijn soortgenotenin te delen volgens seksuele 'gericht-heid'. Bij deze poging tot greep QP dewerkelijkheid is het allemaal een beetjebegonnen. Het wordt echter helemaalerg als men ook gaat indelen in goed enkwaad, volledig en onvolledig. Onzeenige ware kerk vertikt het nog steedsom dit gedrag af te leren, integendeel!Ik lces in Veto hoe homoseksuele oflesbiese studenten nog steeds moeilijk-lieden ondervinden om in de les hunaktivitcitcn aan te kondigen, "omdatdit een katolieke 'universiteit is". Iklees dat de akademische overheid hetniet gepast vindt om in een veertien-daagse rond relatievorming en seksua-liteit ook homo's en lesbiennes tebetrekken. Ik lees het gezwets vanDaelemans in Veto. Ik lees ietsgelijkaardigs in het nieuwe 'geloofs-hoek' En dan zou ik woest willenworden, soms Ik zou diplomatischkunnen worden en leggen dal hetgeloefsbock een taktischc föut is.

Voor een goed begrip (wij wisten hetook niet): godsdienstwetenschapperstudeer je niet om priester teworden, en ook geen teoloog. Priester-studies doe je op een seminarie,waarvan elk bisdom er een heeft, enteologie is een driejarige studie die jemag beginnen na 'Vierjaar godsdienst-wetenschappen, maar ook na eenaantal andere studies. De Amerikanenaan het instituut studeren bijvoorbeeJcteologie, en geen godsdienstweten-schap.

Gód is groot, maar vooral veel.zijdig.

Jan Mertem

HoffelijkZou het mogelijk zijn op zo'n manieraffiches te plakken dat:I. er plaats over blijft voor de volgen-de plakploeg. Zoniet moet deze jouwaffiches overplakken en zeg nu zelf:da's werk, affiches en centen verloren,dus ekologisch en ekonomisch on-verantwoord;2. indien de vorige plakploeg regel Iheeft in acht genomen, je niet hunaffiches overplakt, of geldt ook hier"het recht" van de sterkste? Trou-wens, wat anderen organiseren kanook interessant zijn.Ik weet, het vergt een inspanning enwat zelfdiscipline. Maar het is eenkwestie van gezond verstand, verant-woordelijkheidsgevoel en hoffelijk-heid. Of is dat soms teveel gevraagd?

HiIdegard Franco

AfzetterijDe bar van Godsdienstwetenschappen- en dus ook de kring, want ze zittenin dezelfde vzw - heeft dit jaarserieuze problemen. Toen ze vorigjaarvrij onverwacht hun stek in de Vlamin-genstraat moesten verlaten, konden zeniets beters vinden dan een soortbalzaal bovenin het gebouw waar ookScorpio zit, in de Naamsestraat. Zehuren die van de' KUL, maar in

Hier zit het normaal vol met godsdienstwetenschappers. Op deze fotoontbreken ze, de kakkerlakken daarentegen zie je zelfs zonder vergrootglas.

(Foto Pascal Grooten). Demokratie bij het Stuc?

KUL .rechtsstudentenBij Romania deed dit soort van uitspraken nogalwat stof opwaaien. Op het debat van 15 januaristelde deze kring twee duidelijke vragen, dieoverigens opnieuw werden gesteld op de A.V. van25 januari, twee vragen die op beide vergade-ringen op enig hoongelach werden ontvangen enin elk geval onbeantwoord bleven: (1) wil KURAeen echte studentenraad worden zoals b.V. Sport-raad dat is, en (2) wil KURA in de toekomst eenécht studentgericht beleid voeren, dat nl. demo-kratisch is ontworpen?

Gezien deze twee vragen niet eens een ant-woord kregen en KURA-'t Stuc hiermee duidelijkkleur bekende, werd op haar jongste presidium-vergadering (11 februari) met eenparigheid vanstemmen beslist dat Romania niet langer wenstvertegenwoordigd te worden op KURA. Niet uitwrok of om enige andere belachelijke reden, maaromdat Romania heeft vastgesteld dat wie 9PKURA de lakens uitdeelt, niet tot enige demo-kratische toegeving bereid is, en dat zij dan ook,als studentenvereniging, op KURA niets anderskan komen uitrichten dan tijd verliezen. Romaniabedankt KURA-'t Stuc voor zijn lovenswaardigeinzet, maar rekent ook op zijn begrip in deze zaak:Romania heeft bijvoorbeeld niets in de pap tebrokken bij Phillips-petroleum en geen haar van

. een romanist dat er dus aan denkt aan debesluitvorming van dit bedrijf deel te nemen.

Sinds geruime tijd brengt de werking van 'tStuceen meerderheid van de studenten bevolking uithaar humeur. Zo legden KLiO en Germaniaaan deAlgemene Vergadering van Kultuurraad van 25januari elk een alternatieve begroting voor, diebedoeld was als motie van wantrouwen. En inmenig presidiumvergadering is de werking vandatzelfde Stuc een geliefd onderwerp van dis-kussie.

•winnen weeromGutermann, Jan Inghelram, FilipPetillion en Jan Vreys worden ge-coacht door assistente Anneliese Mon-den. Traditioneel torst professor Hansvan Houtte de algemene leiding.

Jessup start op 6 april. Vierendertiglanden zullen er vertegenwoordigd zijnom te pleiten rond een geschil over hetgebruik van internationale waterlo-pen.

Weze nog vermeld dat iedere ka-pitaalkrachtige die zich geroepen voeltde ploeg nog kan sponsoren ook ...Kwestie van onze Alma Mater niet teveel geld uit te zakken te kloppen.

(GC)

RECHTEN - Welja, het wordt zo-waar eentonig. Na de preselekties voorde Telders pleitwedstrijd in Den Haag(zie Veto nr. 16) haalden Leuvenserechtsstudenten het nu ook in depreselektie voor jessup, de Ameri-kaanse tegenhanger. 21 februari be-tekende voor onze universiteit dan ookhaar, zesde opeenvolgende selektievoor Boston.

De nationale strijd werd deze keer inGent uitgevochten. De thuisploeg al-daar kreeg de prijs zowel voor de bestekonklusies als voor de beste pleiter.Desalniettemin werd de Leuvenseafvaardiging als team bekroond. Arne

Was 't Stuc een gewoon kultureel centrum, danzou zo'n diskussie misplaatst zijn. Geen enkelpresidium dat er ook maar aan denkt de werkingvan bijvoorbeeld "Romaanse Poort" in vraag testellen. Doch - en hier wringt het schoentje, enblijkbaar niet zo'n beetje - 't Stuc wordt door demensen van 't Stuc en van KURA vereenzelvigdmet KURA (of omgekeerd: KURA wordt ver-eenzelvigd met 't Stuc). Getuige hiervan de titelvan een paper dat Bruno Verbergt, voorzitter vanKURA, opstelde ter voorbereiding van de debat-avond omtrent dit probleem ('t Stuc, 15 januari):"Waarom de Kultuurraad der Leuvense Studentenhet Stuc Is".

Deze gelijkschakeling druist in tegen de LOKO-beginselen die via alle kringen bij het begin van ditakademiejaar werden uitgewerkt en ter stemmingvoorgelegd. KURA behoort één van de vijf raden tezijn die samen het etiket "LOKO" dragen. Ditbrengt o.a. het volgende met zich mee: (1) KURAmoet een onafhankelijke (d.i. uitsluitend afhan-gend (# afhankelijk) van LOKO) raad van en voorstudenten zijn, (2) KURA moet een op demo-kratische leest geschoeide programmatie aan-bieden, .die gebeurlijk in samenwerking met hetdynamische Stuc kan worden verwezenlijkt. ZoalsB. Verbergt in zijn paper schrijft, bij KURA is hetvandaag "praktischer of zelfs noodzakelijk om aanindirekte demokratische besluitvorming te doen(eerst delegeren, dan evalueren)". Waarom is niethelemaal duidelijk; wellicht omdat het.dernokra-tische spel moet worden vermeden bij KURA,want, zo luidt het nog in Verbergts paper, "kunst isniet de grootste gemene deler van wat eenmaatschappij 'schoon' vindt; integendeel: kunstheeft steeds iets unieks, ja zelfs elitairs."

Veto, jaargang 13 nr 22 dd. 9 rnaart 1987Redaktieadres: 's Meiersstraat 5,3000 Leuven (016/22.44.38)Hoofdredaktie: Didier WijnantsRedaktiesekretaris: Hilde DevoghelRedaktie: Geert Coene, Lode Desmet, Marc Heeren, Jan Huyse,Trui Moerkerke, Carla Rosseels, Marc Sys, Peter VermeirenDoka: Jeroen RevalkZetwerk: Polleke Bijnens, Ria De Schutter, Marc Heeren,Trui Moerkerke. Didier WijnantsLay out: Hilde Devoghel, Marc Heeren, Trui Moerkerke, Carla Rosseels,Jan Van der Linden, Koen Van MuylemMedewerkers: Peter Breugelmans, Jan Camerlinck, Geert Dhont,Hildegard Franco, Het Uur Zwans, Erwin Jans, Luk Raeymaekers,Isabelle Rossaert, Tuur Ruytjens, Michael SCOlt, Koen Van MuylemEindredaktie: Marc Heeren en Trui Moerkerke

Romania roept, tenslotte, alle kringen op dezeredenering in overweging te nemen bij eenvolgende presidiumvergadering.

Paul Dirkx, preses Romania,in naam van het presidium

J.B. Van Monsstraat 363000 Leuven

Veto plaatst geregeld bijdragen ingezondendoor derden onder de noemer "Vrije Tri-bune". De auteurs zijn zelf verantwoordelijkvoor de gepubliceerde tekst. Standpuntendie in een Vrije Tribune worden ingenomen..zijn volledig voor rekening van de auteurs.

Oplage! 8000 eksemplarenDrukkerij: Rotatyp BrusselAbonnementen: Studenten: 200,-; niet-studenten: 300,-; steun vanaf 500,-;over te schrijven op rek nr. 001-0959719-77Agenda en Ad Valvas: ten laatste vrijdag voor verschijnen om 1400 u ophet redaktieadres bezorgenRedaktievergadering: iedere vrijdagnamiddag om 1500 u.

OOIT AL JAN DECLEffi OVER DE SCENE ZIEN DANSEN?.. ,N_ r.....

Kom naar 'De Tijger' & 'Het eerstemirakel van 't kindeke Jezus'.

Woensdag 18 maarten 'Wolfsklem' met Els Dottermans enMarc Van Eeghem.

Do 19, vrij 20, zat 21 maartStadsschouwburg Leuven,telkens om 20.30uur (016/22.21.13).Laatste swingende voorstellingen in Brabant!

Evolutie inde vredesbeweging

Woensdag 11 maart FUIF metOverzicht New Musical ExpressTop 150 singles

Gratis Inkom

De un iversiteit

Vragen rond evidentieInde loop van deze maandorganiseert het Stuc nog 4

lezingen over de universiteit.De laatste maanden is er, vooralnaar aanleiding van de vraag omdemokratisering, veel rond deuniversiteit te doen geweest:betogingen, colloquia, inter-views...Toch blijft alles vaak steken in slogansof statistische gegevens. Een globalevisie op de funktie van een universiteitwordt haast nooit verkondigd. Hetlijkt wel alsof de mensen die er iets overkI.WQS:I11=J:""o. el ~j:e<':f in ,zitten,ze geen afstand meer kunnen nemen.Een voorbeeld: de demokratiseringvan het onderwijs. De hele diskussielijkt zich wel toe te spitsen op definanciële kwestie. Maar er zijn nogandere vragen: is het intelektueelniveau dat men in de wetenschapnastreeft, niet in tegenspraak met deintentie om kennis en de instellingen tedemokratiseren? Hoe vermijdt menhet gevaar van wetenschapsnivelle-ring? Moet alleen de universiteit ofook de wetenschap gedemokratiseerdworden? Wat is er nog te doen indiende financiële drempel weg zou zijn?Enkele studentenafgevaardigden (uit

Leuven en Parijs) geven op woensdag18 maart hun visie.

Maar de demokratisering is niet hetenige tema waarrond merï mensen aanhet denken kan zetten. De heleuniversitaire struktuur wordt geken-merkt door een erg grote vanzelf-sprekendheid. Roger Borghgraef (op11 maart) doceert aan de fakulteitgeneeskunde en is voorzitter van degroep biomedische wetenschappen.Hij wordt sterk gekonfronteerd met deband van een universiteit en de brederesamenleving. Voortdurend wordt van-uit die samenleving gevraagd dat deuniversiteit meer vakopleidingen zougeven, dat het onderzoek in samen-werking met de industrie gebeurt, datmen zoveel mogelijk praktisch onder-zoek doet. Dit geeft problemen, wanthoe zit het dan met de autonomie vanhet onderwijs, het teoretisch onder-zoek?Jacques Devisscher (op 25 maart) is

docent filosofie in Gent en is nogalsterk bezig geweest met de bredereimpakt van een universiteit. Hetspecialisme binnen een universitaireinstelling mag er niet toe leiden datalgemeen filosofische en kultureleaspekten uit het oog verloren worden.Welke universele filosofische en we-

Walen - Vlamingenvervolg \'lIR' p. 1

Waalse problematiek. Zo waren deVoerwandelingen vrij negatief ont-haald in de Vlaamse pers, maar bleekde BRT-houding hierover, op eenschaal gaande van negatief tot positief.rond het nulpunt te schommelen. DeBRTstond dus minder negatief tegen-over dit fenomeen dan de Vlaamseopiniepers .Ook maakt de BRTveel gebruik van

interviews en wendt hij een beduidendminder extreme taal aan dan deopinie pers, wat ook al wijst op eenzekere neutraliteit.Fordijn eindigde door te stellen dat

het kommunautaire probleem te vaakmisbruikt wordt als struikelblok doorBelgische regeringen. Door te vallenover een kommuna utair twistpuntslagen ze er dikwijls in de wareoorzaak achter het failliet van deregering te verhullen: namelijk eenmislukt sociaal of ekonomisch beleid,wat uiteraard lastiger is om te moetentoegeven. De Belgische bevolking zelfis eigenlijk veel minder geïnteresseerdin de Vlaams-Waalse perikelen. Pro-bleempjes zoals werkloosheid en hetvredesvraagstuk worden bijvoorbeeldveel belangrijker geacht door demodale burgerDe sociaal-psycholoog Van Avermaetsloot het rijtje met een uiteenzettingover stereotiepen, vooroordelen envijandsbeelden.Stereotiepen zijn een uitvloeisel van

het normale kognitieve redeneren: weplaatsen mensen en zaken altijd in eenbepaalde kategorie. Dit is een zeerfunktioneel verschijnsel; het stelt onsin staat de wereld te ordenen, bevatte-lijk te maken. Wat stereotiepen onder-scheidt van gewone kategorieën isdat ze enerzijds voorbij gaan aan deverschillen tussen bepaalde mensen, endat ze anderzijds de gelijkenissenoverbeklemtonen zodat ze deze per-sonen in één groep kunnen wringen.Voorbeeld: alle Nederlanders zijn'zuinig'.Stereotiepen kunnen verworden tot

vijandsbeelden : zeer negatieve ge-dachten over een bepaalde groepwaarmee men in een vijandige relatiestaat. Zo'n vijandsbeeld bestaat uittwee komponenten : hoe denk ik overde andere groep; en hoe denk ik datde andere groep over mij denkt? Eenkenmerk van vijandsbeelden is dat zevaak wederzijds zijn. Voorbeeld : deVlaming die ervan overtuigd is dat hetland gedomineerd wordt door Walenen aan de andere kant de Waal diehetzelfde denkt in omgekeerde rich-ting.

Brussel/BruxellesNa deze iétwat teoretische uitleghaalde Van Avermaet een onderzoekvan Persoons aan, verricht bij frans- ennederlandstalige Brusselaars. Daaruitbleek onder andere dat VlaamseBrusselaars het positiefst staan tegen-

tenschappelijke waarden heeft eenuniversiteit? Hij vraagt zich afwat eenuniversiteit bij haar studeaten moetontwikkelen?Mensen aan het denken zetten is de

bedoeling van deze lezingen van hetStuc. U kan zelf oordelen, elkewoensdagnamiddag om 17u. in deStuc-zaal, in hoeverre ze daarin ge-slaagd zijn. Gratis, overigens. 0

· 1Ie, wat, waar.Woensdag 11 maart: Roger Borgh-graef, gewoon hoogleraar aan defakulteit geneeskunde zal pratenover 'Universiteit: beroepsgerichtonderwijs en toegepast onderzoek,kan dit wel?'Woensdag 18 maart: Geert Van

Eeckert, student en lid van deKringraad K.U.Leuven, zal pratenover 'Studeren is (g)een (voor)recht'en Thaima Samman, student en lidUNEF, studentenbeweging te Parijs,zal praten over 'Y a-t-il un point devue typiquement français sur ladémocratisation ?'Woensdag 25 maart zal Jacques

Devisscher, docent filosofie a n hetSint-Lucasinstituut te Gent ;Jratenover 'Universiteit en universialiteit'.Woensdag I april: (onder voor-

behoud) Mark Debrock, gewoonhoogleraar aan de fakulteit Letterenen Wijsbegeerte, K.U.Leuven, zalpraten over 'Demokratisering enUniversiteit: een utopie?'.Telkens om 17 uur in het Stuc.

over Vlamingen die konsekwentVlaams spreken, iets minder tegenoverVlamingen die zich aanpassen als hetnodig is, en, u had het al geraden,negatief tegenover verfranste Vlamin-gen. Merkwaardig was wel dat dezemening het meest uitgesproken naarvoren kwam bij de verfranste Vlamin-gen zelf.Franstaligen, zo denken Vlaamse

Brusselaars, kunnen waarschijnlijk hetbest overweg met verfranste Vlamin-gen, en franssprekende Brusselaarsworden iets minder scheef bekekennaargelang hun wil om af en toe eensVlaams te spreken, toeneemt.Dezelfde vragenlijst, voorgelegd

aan franstalige Brusselaars, leverderaar genoeg niet helemaal hetzelfderesultaat op Het vijandsbeeld dat diezich gevormd hebben van de neder-landstalige Brusselaars valt veel min-der extreem uit dan omgekeerd. Eenverklaring hiervoor? Misschien moetdie gezocht worden in de relatiefonzekere positie van de nederlands-taligen in de hoofdstad. Ze voelen eenzekere (be)dreiging aan, en zettenzetten zich daarom af tegen de frans-taligen, besloot Van Avermaet zijnbetoog.Na de pauze kreeg Zinzen, zoals we

dat wel verwacht hadden, kritiek teslikken omdat hij het aangedurfd hadte beweren dat het zingen van hetZuidafrikaans volkslied op de IJzer-bedevaart wel eens racistisch zoukunnen overkomen bij de Walen.Verder nog een paar interessantevragen en dito antwoorden, maar uhoeft ook niet àlles te weten, nietwaar.

Michael Scott

De vredesweek, die ditjaar voor de vijfde keergeorganiseerd werd,

zit erop. Ter afsluiting vanhet geheel vond er een pers-konferentie plaats, waaropprofessor Leirman en Anne-mie Lauryssens een beeldschetsten van de evolutie diede vredesbeweging de laatstejaren heeft doorgemaakt.

Professor Leirman begon bij heteinde: in 1986 werd het LeuvensUniversitair Vredesforum opge-richt, dat zich tot doel stelt, eenforum te bieden voor diskussie,overleg en reflektie over vredes-vraagstukken. Er werden reeds se-minaries gehouden over tema's alsvijandsbeelden, SDI, vredesopvee-ding, kernenergie, het interracialekonflikt in Zuid-Afrika, ... Naast deoprichting van dit vredesforum zijner nog twee andere belangrijkeontwikkelingen te melden. Teneers-te is er de groei van een 'vredes-wetenschap'. Waar de 'polemolo-gie' zich vooral toespitste op hetvermijden van grootschalig geweld,wil de 'vredeswetenschap' een recht-vaardige en geweldarme beschaving" tot stand brengen.

Ook het onderzoekskader is ver-schoven: de studie van de vredes-problematiek binnen de politiekewetenschappen is verruimd naar deexakte wetenschappen toe.

DoodDe vredesbeweging is volgens pro-fessor Leirman niet uitgestorven,zoals sommigen wel eens durvenbeweren. Het is wel zo dat het aantalsympatisanten en sporadische deel-

nemers is afgeslankt, maar deorganisatoren en de militanten zijnnog altijd even aktief. Bovendienheeft de vredesbeweging ook eenaantal konkrete gevolgen gehad: deinternationale politiek is een maat-schappelijk diskussiepunt gewor-den, regeringen aarzel(d)en over hetplaatsen van kernraketten, er zijnstrategieën ontwikkeld voor niet-gewelddadig verzet, en er is aan-dacht gekomen voor vredesopvoe-ding en vredesonderwijs. Men kanstellen dat de sociaal-politieke vre-desbeweging zich ontwikkeld heefttot een sociaal-kulturele vredes-beweging, die een ander waarden-patroon hanteert: soberheid, soli-dariteit, kleinschaligheid, respektvoor mens en natuur, ...

Minder volkAnnemie Lauryssens wees er nogop dat zo'n vredesweek aan deuniversiteit vooral tot doel heeft devredes problematiek op een univer-sitair, wetenschappelijk niveau tebespreken en de studie van dieproblematiek uit de vrije-tijdssfeerte halen (via alternatieve lessenbijvoorbeeld).

Een evaluatie van vijf jaar vredes-week levert de volgende resultatenop: minder volk dan enige jarengeleden, een verschuiving naar kon-nikten die dichter bij huis liggen,een verschuiving in het dynamismevan de werkgroepen: vroeger wasmen het aktiefst binnen humanewetenschappen, nu is dat het gevalbinnen positieve wetenschappen entenslotte, uitgaande van de vraagvan de studenten, meer aandachtvoor het raakvlak 'mijn' vak envrede.

Carla Rosseels

Colloquium in godgeleerdheid

Pacifisme:de politiek van Jezus

Ook de godsdienstweten-schappers droegen hunsteentje bij tot de opvul-

ling van een gevarieerde vredes-week. Op donderdag 5 maartorganiseerde Pax Christi Vlaan-deren in samenwerking met hetCentrum voor Vrede_stheologie. een studiedag. Het was voor eennokvolle kleine aula dat profes-sor Burggraeve een inleidendwoordje mocht plaatsen.

Burggraeve beklemtoonde vooral hetfeit dat het Centrum voor Vredestheo-logie sinds 7 februari van dit jaarofficieel bestaat maar eigenlijk reedsdrie jaar aktief is. Verder situeerde hijkort de opzet van het colloquium.Daarvoor moeten we teruggaan naar'83. Toen werd het eerste (in een reekscolloquia rond vredespastoraal, -etieken -teologie) colloquium opgezet rondhet tema "kernwapens en etiek". Hetcolloquium van dit jaar is eigenlijkeen vervolg op dat van '85: "bijbel envrede: kunnen we met de bijbel allekanten uit in het vredeswerk?" Decentrale vraag was nu: biedt hetevangelie een grondslag voor eenpolitiek van pacifisme en geweldlozeweerbaarheid?

RechterwangAls eerste kwam prof. Jan Lambrecht,exegeet en dekaan van de fakulteit dergodgeleerdheid aan het woord. Hijbegon met enkele exegetische aan-tekeningen bij de vijfde antitese van debergrede zoals we die vinden in hetvijfde hoofdstuk van Mattheus ( ... alsiemand u op de rechterwang slaat, keerhem dan ook de andere toe ...).Vervolgens ging hij meer expliciet in

op Jezus' bedoeling met deze uit-spraak en op de betekenis voorvandaag .: Na de middag was het debeurt aan Jo De Tavernier die hetgeheel bekeek vanuit de moraalteolo-gische invalshoek. Hij stelde de vraagnaar de relevantie van de vijandsliefde.Johan Verstraeten tenslotte bracht eenuiteenzetting rond de konfrontatietussen de Verantwortungsethiek (ver-antwoordelijkheidsetiek) en de Gesin-ningsethiek (getuigenisetiek), bekenduit de teorie van Max Weber.In dit artikel kunnen we niet verder

ingaan op de inhoud van de verschil-lende referaten. Personen die geïn-teresseerd zijn in de volledige weergavevan deze studiedag kunnen we alvastmelden dat er binnenkort een bro-chure zal verschijnen met alle uit-geschreven teksten.

Jezus?Om het kollokwium te besluiten was ernog een podiumgesprek met de drieinleiders voorzien, waarbij ook ruimtegeboden werd voor diskussie en vra-gen vanuit het publiek. Verschillendevraagstellers hadden problemen metde "pretentie" van moraalteologen (inhet algemeen dan). Jezus, wiens bood-schap volgens één der aanwezigen tochniet zo komplex was als deze dag lietuitschijnen, was volgens diezelfdepersoon niet aanwezig op deze studie-dag. "Misschien is Hij wel efkesbinnengekomen, maar na vijf minutenalweer vertrokken, zelf niet begrijpenddat zijn boodschap zo ingewikkeld engenuanceerd is." Prof. Burggraeveantwoordde hierop dat een (weten-schappelijke) kritische reflektie moetsamengaan met (vredes-) ervaringenuit de praktijk. Solidariteit vanuitdezelfde bewogenheid dus.

Geert Dhont

4 Veto, jaargang 13 nr. 22, dd. 9 maart 1987

Bacchantenonderuit gehaaldQer Bacchanten ver-

laarde Ivo Van Hovevoor twee weken: "Met

de tekst van Euripides ben iklelijk op de grond gevallen"(Veto, nr. 13). Na het zien van devoorstelling valt het te betwij-felen of Van Hove er in geslaagdis terug recht op te staan.

De plot van Bacchanten is kultuurgoedgeworden. De eredienst van Dionysosstort de vrouwen van Thebe in eenreligieuze razernij, tot wanhoop energernis van de heerser Pentheus diemet lede ogen op het verval van zijnstad moet toezien. Dionysos steltPentheus voor om verkleed als vrouwtoe te kijken op de uitzinnigheden vande Bacchanten. Pentheus aanvaardt,maar wordt door de vrouwen, onderleiding van zijn eigen moeder, aanstukken gescheurd.De myte wordt vaak vertaald in een

konflikt tussen verstand en gevoel,tussen beschaving en extase. De tek-sten in de programmabrochure lijkendie interpretatie te bevestigen: tweegedichten van T.S. Eliot, citaten uit hetwerk van T.H. Huxley, Jan Kott,Bhagawag-Gitû en vooral GeorgeBataille ("religie is hoe dan ook,fundamenteel subversief') sprekenOver de extatische ervaringsroes tegen-gesteld aan de ratio. Ook de histo-rische duiding van de Dionysos-kultusals een anti-beschavingsmoment wijstin die richting.

Mannen, vrouwenToch is de lijn gevoel-verstand niet hetdragende element van de voorstelling.Dionysos is een wraakzuchtige maargeslepen god, te intelligent om zichdoor overhaaste emoties te latenleiden. Pentheus op zijn beurt is weerte onzeker err te gevoelig om de rede teverpersoonlijken. Belangrijker lijkt medan ook de as mannelijk-vrouwelijk.Dionysos is een "verwijfde" god metlange blonde haren en schoenen methoge hakken. Pentheus komt op in eenstrak wit pak (met geprononceerdgeslacht). Enkele ogenblikken later

laat hij zich een harnas aantrekken,teken van militaire mannelijkheid. AIsnel raalt Pentheus in' de ban van devrouwelijke god. In een woordelozescène probeert hij de schoenen vanDionysos aan te passen. De vrouwen-kieren waarin Pentheus zich tenslottehult, zijn bij Van Hove minder eentaktisch middel om de Bacchanten tebegluren, dan wel een beeld van deovergave van Pentheus aan het vrou-welijke in zichzelf. Het is een merk-waardig beeld: twee mannen alsvrouwen gekleed die mekaar om-helzen. Het is het laatste beeld dat wevan Pentheus zien voordat hij ver-scheurd wordt.De echte slachtoffers, de echte

onderdrukten, zijn echter de Bacchan-ten, de vrouwen van Thebe. Zij zijn,zoals Van Hove het beloofde, nietbevrijd van wat dan ook. De extasevan de tekst staat in schril kontrast metde expressieloze gezichten en de fut-loosheid van de lichamen. Deze mono-tonie wordt doorbroken door deongekontroleerde bewegingen diemeer opgelegd lijken dan dat ze uit hetlichaam zelf ontstaan, en door het luidgeschreeuw. Tekst en beeld wordenvan mekaar losgekoppeld, ze dekkenmekaar niet. "Ik dans in de nacht opmijn blote voeten", zegt de tekst. Wezien twee naakte meisjes die opschoenen met hoge hakken voor-zichtig en angstig over de scènebewegen. Als gedweeë katten vleien devrouwen zich rand Dionysos, hun god,en manipulator. Het enige momentwaarop ze echt hun lichaam gebrui-ken, is tijdens een wilde vechtpartij,een Dionysische roes. Maar die roeswordt onmiddellijk ironisch ontkenddoor het banale western en countrydeuntje. Het laatste beeld van devoorstelling trekt de verhoudingBacchanten-Dionysos tot zijn uiterstekonsekwentie door: Dionysos ver-kracht één van de willoze, vernederdemeisjes "God vindt zijn weg altijd".Gebrek aan visie op Euripides' stukkan Van Hove niet verweten worden.De moeilijkheden liggen elders. Hetgaat Van Hove naar eigen zeggen om"mystiek", om "dingen die groter zijndan het leven". Hij wil het mysterie

intakt laten, niet reduceren tot ietsbekends. Vage omschrijvingen als"energie", "atmosfeer", "indrukkennalaten", "het gebeuren" behoren totde basiswoordenschat van zijn visie opteater. Muziek, belichting en vooralhet fysieke discours zijn bij Van Hovehet middel om die "verheviging", die"kristallisatie" van de werkelijkheid tebereiken en voor het publiek toegan-kelijk te maken. Maar opéén ofanderemanier lukt het allemaal niet. De(naakte) lichamen slagen er niet in detoeschouwer emotioneel te fascineren..Hij raakt geïrriteerd: het duurt te lang,het is te veel. Spekuleert Van Hove opdat soort reakties? Of is het publiekniet meer vatbaar voor zijn toneel?Van Hove kan die irritatie niettoeschrijven aan de kloof die er bestaattussen onze tijd en de Griekse tragedie.Relativerend of ironisch kommentaarop de tekst had die kloof wellichtscherper kunnen tonen. Wanneer datkommentaar een enkele keer aanwezigis, dan wordt het spel aantrekkelijkerzoals bij de figuren van Kadmos enTeiresias die als twee kinderen vrolijkop hun koturnen over de scènestappen. (cfr. ook de wilde dans van deBacchanten). De scène waarin Agave,de moeder van Pent heus, haar vrese-lijke daad ontdekt in een gesprek methaar vader Kadmos, verliest zichzelfhet "te veel": het geween en ge-lamenteer duurt irriterend lang en sluitde toeschouwer op de duur buiten. Hetprobleem bij de meeste scènes is dat detoon en de sf~ vanaf het eerstemoment duidelijk zijn en dat er nognauwelijks op gevarieerd wordt.De akteerprestaties voldoen niet

aan de verwachtingen. Bart Slegers(Dionysos) is minder overtuigend danals kommandant in Russische open-baring. Hij lijkt zich alleen te beroepenop de techniek van zijn stem, zodat hijeen aantal emoties gewoon mist: zijnoverschakeling van beheersing naarwoede is te scherp en dat wreekt zichop de toeschouwer. Ook Chris Nietveltkan me minder bekoren dan als hetuiterst kwetsbare meisje in Le Diabieau Corps: de "kleine dingen" liggendaar duidelijk beter dan de "pathos".Warre Borgmans in de rol van de

bode slaagt er wel in een aanvaardbaarpersonage op de scène te zetten. Hij isdegene waarin het konflikt het diepstewoedt. Hij valt ten prooi aan innerlijkeverscheurdheid maar niet aan depatetiek van te veel emoties. Het patosdie Van Hove kenmerkend vindt voorzijn voorstellingen schijnt zich tegenhem te keren.

la photographie

DEANDERE FILM

directeur de

~"'-~---~

TUSSEN LICHT

l M FESFM A A

EN SCHADU'vV

T V A lR 8 7T

Filmfestival Henri Alekan

Tussen lichten schaduwDAndere Film Leuven

estaat dit jaar 10 jaaren wil dit dubbel lustrum

eruge luister bijzetten door eenbreed opgezet filmprojekt rondHenri Alekan, Frans kamera-man en fotograaf die al meer daneen halvè eeuw aktief is in de(Europese) filmindustrie. Hij

Erwin Jans zorgde voor het kamerawerk bij--------------------------------------.;....;, onder andere Cocteau, Carné,

Allégret, Wyler, Losey en re-center bij Robbe-Grillet, DeKuyper ~n Wenders.Kunst en Beleid

vervolg van p. 1r<.:11!!":~""Il geen huis meer te houdenwas De I('(//ertaal is de Tv-generatie zovreemd geworden dat ze ze gewoonniet meer kunnen begrijpen.Jan Hoet was minder mild in zijn

evaluatie van De Grauwes betoog. Hijnoemde het luid in de mikrofoonploffend "een simplifikatie op degrootst mogelijke schaal". Hij waszich al gaan schamen voor het simpeledenken op de universiteiten, dat was"ongelooflijk, onvoorstelbaar". Ennog iets bozer: "Ik zal nu eens cijfersaanhalen. Het Centre Pompidou krijgt165 miljoen frank per jaar, Gent 1,5."(en, op tafel kloppend:) "Wij verstaangeen sjik van kunst."De Grauwe reageerde eerst als een

betrapte schooljongen, maar kwamdaarna toch snedig terug: "Ligt hetniet aan u, meneer Hoet, dat erniemand naar uw museum komt?"Wat Hoet alleen maar kwader maakte.Als je luistert naar de vox populiverdwijnt de kunst, en zeker de avant-garde kunst. In het vuur van zijnbetoog had Hoet het overigens steedsover "de stem van de vox populi .....Thielemans rondde deze eerste ron-

de af door te besluiten dat depanelleden verschillende "waarden"aan kunst toekenden, en ook debeslissingsmacht op verschillendeplaatsen situeren. Dewael hanteerttwee kriteria in dit verband: kunstmoet een potentieel publiek hebbenom voor subsidie in aanmerking tekomen. Prioriteit wordt gegeven aandebuten en experimenten. De kom-missies die de subsidiepot verdelen zijneen "noodzakelijk kwaad", maar bin-nen ons bestel ziet Dewael voorlopiggeen alternatief.Precies daarom wil De Grauwe die

macht aan het volk geven, omdat ze opbeleidsniveau toch gepolitiseerd

wordt. Tja, als je dat op voorhandzegt, zal het wel uitkomen ook. Maarzou het niet zinvol zijn te proberendaar iets aan te doen, bijvoorbeelddoor de diskussies openbaar te maken,zoals iemand uit het publiek sugge-reerde.

PortefeuillesDe Grauwe is niet tegen die minder-heid die de teaters platloopt, maar zemoeten aan hem geen geld komenvragen. Daarmee gaf hij een perfekt"antwoord" op Tindemans' stellingdat "het gehalte van een demokratie afte lezen is aan haar respekt voor deminderheden ..... Tindemans was tus-sen haakjes de minst spektakulairespreker, maar wat hij zegde, getuigdewel van visie en inzicht, en nuance. Dienuance misten zowel De Grauwe alsHoer, z-idat de tegenstelling nodeloosscherp werd na een tijdje debatteren.Nu ja, leuk was het resultaat natuurlijkwel.Wat betreft het teater was het wel

interessant de plannen van Dewael(nog) eens te horen. De kategoriseringin A, B, C en D-gezelschappen is nietzinvol. Vooral in D (de experimentelegroep) zou dat tot verstarring leidenRare hersenkronkel toch: eens eengezelschap de D-status verkregenheeft, doet het alles om experimenteelte blijven en ... verstart het. Ook he'idee dat meer gezelschappen moeterfusioneren, lijkt me niet echt vrucht-baar. Vind maar eens een gezelschapdat met Tie Drie of HTP moetversmelten, zodat die versmelting ar-tistiek waardevoller wordt.

Hoet blijft het "heilig recht" opeisenom zich te korrigeren. Numoet je doenwat je denkt dat goed is, pas later zal

dat kunnen bevestigd of tegenge-sproken worden. Inderdaad, hetwoord "toekomst" ontbreekt hele-maal in De Grauwes visie. Hoet krijgtnu "portefeuilles" om aankopen teverrichten voor buitenlandse musea,en dat heeft hoegenaamd niets metpolitieke kleur te maken, of gelobby.De vragen uit het publiek waren niet

bijster interessant. Enkel dames enheren vonden het nodig om hun eigenpetite histoire te verkondigen.iof hunprivé-filosofie. Voor de zoveelste keerwerd het belang van een (zich) voorkultuur openstellend onderwijs be-nadrukt.Wel interessant was de vergelijking

die iemand uit het publiek maakte metde alfabetisering op het einde van denegentiende eeuw. Volgens deze per-soon zal men toch wel even sceptischgestaan hebben tegenover dit werk alsmen nu staat tegenover het kultuur-beleid. Klaas Tindemans verbreeddedeze parallel nog door te stellen dat ernu ecn nieuw soort analfabeten aan hetontstaan is, nl. mensen die de teater-taai niet meer verstaan. Het zou eerverarming zijn als bijvoorbeeld debetekenis van stilte, bepaalde gebarengelaatsuitdrukkingen, ... verloren zou-den gaan. Het applaus dat volgde,toonde dat heel wat mensen uit hetpubliek ook zo dachten.Thielemans ging op het einde van

het debat zijn rol van moderator flinkte buiten, toen hij stelde dat dat hijonder andere voor een waanzinnigebewapening belasting moet betalen, endat hij daarom ook niet gaat zagen. Ja,maar da's een kollektief goed, wist DeGrauwe. "Goed", zei hij?De laatste vijf minuten waren voor

Patriek Dewael, die het debat nu' welecht ging verwarren met een politiekemeeting ("To be with art is 01/ we ask",en meer van die dingen). Enfin, je zoubijna gaan geloven dat hij het echtgoed voor heeft met Vlaanderen enzijn kultuur.

Koen Van Muylem

Dit retrospektief filmfestival beperktzich niet tot het vertonen van films,waarin Alekan meewerkte, maar wilook, uitgaande van een ruimere kijkop zijn (fotografisch) werk, aandachten tijd besteden aan workshops enlezingen rond belichting en fotografie.De organisatie mag zich ook verheu-gen op een persoonlijk bezoek vanAlekan zelf: hij houdt een voordrachtover belichting als architekturaal ge-geven en geeft een rondleiding in depermanente tentoonstelling die rondzijn eigen werk is opgezet.

BeeldHenri Alekan heeft binnen de wereldder beeldende kunsten vooral bekend-heid verworven als kameraman vanstemmige, sfeervolle beelden. Zijn heleeeuvre is een zoektocht ep-artistiekeexploitatie van de kreatieve mecha-nismen die aan de grondslag liggen vande werking van (zon)licht en deplastische vertaling. Zijn films zijndan ook estetisch prima uitgebalan-ceerd en stilistisch zeer verzorgd,Lichtvlakken hebben bij Alekan nietalleen een zuivere kleurwaarde. maarpogen in hun effekten ook psycho-logisch in te werken op het gemoed vande toeschouwer. Een beeld draagt eendubbele handeling in zich: het toont'ets aan de kijker r= technische act:waardoor er bij hem een reaktielosgeweekt wordt r= artistieke act)"Eclairer ou photographier, c'est don-ner physiquement à voir et c'estdonner à penser, à mediter, à réflechir,c'est aussi én;lOuvoir" (H. Alekan).

DoorbraakUit voorgaande blijkt dat enige ver-wantschap met de schilderkunst nietvreemd is. In de jaren '30. na demachtsovername in Duitsland door

Hitier en de daaruit voortvloeiendeuittocht van vele Duitse kunstenaars,krijgt Alekan als opkomend kamera-man de gelegenheid om bij de voor-aanstaande Duitse schilder, dekora-teur en cinematograaf Eugan Schuftanaad' de slag te gaan. De samenwerkingmet deze meester van de "Stirnmung"zal Alekans denk- en werkwijze zowelop teoretisch als op vaktechnischvlak sterk beïnvloeden. Het is dan ookin die periode dat hij als assistent-kameraman voor onder andere Pabst.M. Ophuls en R. Siodmak enigebekendheid verwerft. Door dit 'Duit-se' sukses wordt hij tijdens de oorlogs-jaren, bij gebrek-aan vakmensen in hetVrije Zuidelijke Frankrijk, door debelangrijkste kineasten van dat ogen-blik (AIIégret, Gance, Clément) ge-engageerd. Een absolute erkenning endoorbraak komt er voor Alekan in1945 met zijn opgemerkte kamera-bijdrage voor Jean Cocteau's La belleet la bête en René Cléments La Batailleiu Rail. De daaropvolgende jarenverzorgt hij fotografie en belichtings-werk in tientallen films en Tv-pro-dukties: Stranger on the prowl (J.Losey), Anna Karenina (J. Duvivier),Austerlitz (A. Gance) ...In 1958 maakt Alekan zelf een eigen

kortfilm L'enfer de Rodin, een kreatiefspel rond het beeldhouwwerk vanRodin.

Tweede jeugdWanneer einde jaren '50 in Frankrijkde Nouvelle Vague (Godard, Chabrol,Truffaut, Rohmer) de kop opsteekt,die de klassieke Franse film en in hetbijzonder de kunstmatige plastischebelichting en kamerawerk afzweert -zij willen terug naar een zuiver enautonoom beeld -, raakt Alekan alskunstenaar op de achtergrond. Tot hijin het begin van de jaren '80 door eenjongere generatie filmgoden (W. Wen-ders, E. De Kuyper) opnieuw voorkamerawerk wordt aangetrokken. De-ze plotse, hernieuwde belangstellingvoor zijn werk brengt Alekan weer inde aandacht van de gevestigde namenbinnen de filmindustrie zoals J. Loseyen A. Rebbe-Grillet.En het is vooral uit deze recentere

periode - waarin hij zelf ook eentweede kortfilm draaide, La danseusede quatorze ons (1966) - dat er hier inLeuven films te zien zullen zijn. Maarvergeet de workshops, tentoonstellin-gen en lezingen ook niet. Voor deprogramma tie zie de agenda.

Luk Raeymaekers

DP dit ogenblik werkzaam in Neder-land: Pol Dehert, Herman Gillis,Frans Marijnen, Sam Bogaerts, ...»Veto: U bent zelf werkzaam geweest alsteatercriticus. In hoeverre bepaalt dekritiek het hele artistieke klimaat?Gerardjan Rijnders: «Er wordt inNederland meer geschreven over tea-ter dan in Vlaanderen. Dat is natuur-lijk belangrijk. Met "Etcetera" is menin Vlaanderen op de goede weg enoersocnlijk lees ik 'het soms liever dan'Toneel Teatraal".»

Veto, jaargang 13 nr. 22, dd. 9 maart 1987 5

Gerardjan Rijnders

"Een hilarische komediewaar niemand mee lacht", 'Ht is een stuk voor

twee personages:. en man en een

vrouw. Wanneer je een man eneen vrouw samenbrengt, dan hebje in principe twee mogelijk-heden: ofwel vermoorden zeelkaar, ofwel gaan ze met elkaarnaar bed. Omdat die beidedingen nu eenmaal moeilijk ophet toneel te realiseren zijn, laatje die man en die vrouw maarmet elkaar praten. Tekst endialoog, teater dus, om zowel dedood als de paring uit te stellen."Aan het woord is GerardjanRijnders over zijn nieuwste stukdat hij bijna twee maandengeleden in het kader van de"Week van de onbehaaglijkekomedie" in een avant-première aan het Leuvense pu-nliek voorlas. Vooralsnog twij-relt hij of hij het stuk (dat alswerktitel "Piek-Up" kreeg) eenkomedie dan wel een tragedie zalnoemen. Zijn voorkeur gaat uitnaar een tragedie of misschienbeter nog naar wat hij een"hilarische komedie waar nie-mand mee lacht" noemt.

De reden om "DE WEEK" nog eensonder het stof uit te halen, is deopvoering van de studenten Theater-wetenschap. Volgende week brengenzij in een regie van Paul Peyskens tweekomedies van Gerardjan Rijnders.Daarom hielden we volgend gesprekmet Rijnders enkele weken achter dehand. Gerardjan Rijnders (1948) iseenvan de meest opmerkelijke Neder-landse teaterregisseurs van de laatstevijftien jaar. Acht jaar lang was hijartistiek leider van het "ZuidelijkToneel Globe" te Eindhoven. Tweejaar geleden kwam een einde aan diesamenwerking. Vanaf de tweede helftvan dit jaar krijgt Rijnders de leidingvan een groot nieuw gezelschap inAmsterdam, na de opheffing van tweebestaande toneelgezelschappen. Eenuniek gebeuren omdat het niet zo vaakvoorkomt dat een modern en eigen-zinnig teatermaker de kans krijgt hetkleine circuit van het moderne toneelte verlaten om een konfrontatie met deruime (financiële) middelen en hetgrote publiek aan te gaan. Eenkonfrontatie met hoge verwachtingenwant "eigenzinnig" is Gerardjan Rijn-ders. In de talrijke artikels over zijnwerk zijn omschrijvingen als "kontro-versieel", "aanstootgevend" en "om-streden" niet van de lucht. Volstrektlege termen, vindt Rijnders zelf, dienog deel uitmaken van het typischeburgerlijke jargon over de kunst: dekunstenaar wordt naarde rand van hetmaatschappelijke gebeuren geschovenen mag daar uitspoken wat hij wil.zonder dat het publiek zich aan hemhoeft te storen.

Vadertje en moedertje"Wat ik van het toneel verwacht is dit:je haa lt je kaa rtje af, je betaa It hetmisschien zelfs wel, en dan vind ik datde hel moet losbarsten; je wordtmeegezongen in de beeldenstorm,visioenen en hallucinaties teisteren je,je waant je even in Utopia, aan je stoelgekluisterd ervaar je de' totale ontrege-ling, ontworteling, je betreedt terraincognita en als je de zaal weer verlaat,hap je naar lucht, krab je je hersen-schors af, wring je je ziel binnenstebuiten, want je bent, jawel, een andermens geworden." Aan het woord iseen man voor wie teater een levens-noodzakelijkheid is, een bestaans-voorwaarde, een ultieme zingeving.We vroegen het hem nog eens allemaalopnieuw

Velo: U heel; Uil' werk als teatermakerpregnant omschreven als volgt: "Toneel

spelen of maken is niet meer danvadertje en moedertje spelen. "Gerardjan Rijnders: «Het kerngegevenvan mijn stukken, van degene die ikschrijf en van degene die ik regisseer, isde verhouding tussen mensen ofmisschien beter: het mislukken vanhun verhoudingen. Dat geldt ook voormijn laatste stuk. Die verhoudingenworden indirekt duidelijk. Ik probeerze niet direkt te benoemen. Ze wordenduidelijk via de taal. De taal in mijnstukken is niet kommunikatief in diezin dat de personages niet dichter bijelkaar komen door te spreken. Spre-ken staat gelijk met het kreëren vanmisverstanden. Ieder woord is eenkatastrofe.»

Veto: Is het verwonderlijk dat men unaar aanleiding van zulke uitsprakenvan pessimisme en cynisme beschuldigt?Gerardjan Rijnders: ••Ik beschouw datniet als een uiting van pessimisme.Iemand zei laatst tegen mij: depersonages in jouw stukken zouden erbeter aan doen te zwijgen. Dat spreekIk tegen. Mijn personages spreken metelkaar, zijn met elkaar bezig. En datvind ik hoopvol, ook al bouwen ze hetene misverstand op het andere.»

WoordkleedjeVeto: De Oostduitse toneelschrijverHeiner Müller zegt dat het verwoordenvan een toestand al een overwinning isop die toestand.Gerardjan Rijnders: «Dat ben ik hetmet hem eens. Het is me trouwens niette doen om inhoudelijke doelstel-lingen. Het gaat er mij niet om hoemensen, mannen en vrouwen, metmekaar zouden moeten omgaan, ofwat ze doen goed of slecht is. Na delezing merkte iemand uit het publiekop dat ik in mijn stuk de relatie tussenman en vrouw erger voorstel dan zezou zijn in werkelijkheid, omdat ikbewust misverstanden opstapel. Ikmaak niets erger. Het gaat er mij omhetgeen ik schrijf teatraIer te maken.Ik maak de relatie niet erger, ik maakze teatraler. Het is geen kwestie vanmoraal, maar van vorm. Dat is VOOImij de essentie van kunst.»

«Wat mij interesseert is de energieom taalverbanden te leggen. Ik vertrekvan het woord "gedicht" en viaassociatie kom ik tot het woord"opening", dat dan op zijn beurt hetwoord "lekkage" aanbrengt. Op diemanier ga ik verder. Alles probeer iksamen te brengen: anekdotes die ikhoor, dingen die ik lees in boeken enkranten. Wat mij intrigeert is een zwartgat dat de taal naar zich toetrekt enzodanig uitrekt dat er niets meer vanoverblijft. Dan kan je volledig nieuweverbanden gaan leggen. Een volstrektwillekeurig woordkleedje wil ik we-ven.»

Angst voor het clichéVeto: In Uil' produkties hebt u zowelaan triviale personages als aan psycho-ten gestalte gegeven. Toch kan ik meniet van de indruk ontdoen dat hetverschil tussen beide niet zo groot is.Gerardjan Rijnders: «Er is geen ver-schil. Het ondérscheid dat men maakttussen wat normaal en abnormaal is, isonzin. We proberen allemaal de chaos,die de realiteit uiteindelijk is, te lijf tegaan door ze op één of andere manierte ordenen. We doen een beroep opstruk turen. En het doet er eigenlijk niettoe of die strukturen nu banale clichésdan wel intelligente gedachtenkon-strukties zijn. Voor mij is het teater-maken een manier om de chaos tegente gaan"

Veto: Uhanteert bij voorkeur het clichéom een realiteit te ontmaskeren?Gerardjan Rijnders : «Ik probeer hetcliché als cliché te tonen. Daaruit komtde komische werking voort Maartegelijkertijd vind ik het cliché vaakontroerend mooi en waar. Mensenlachen met het cliché uit angst voordie

waarheid. Dat is een vorm vanonbehagen. Kunst in het algemeenmoet dat gevoel van onbehagen steedsweer oproepen, die verzwegen waar-heid aan het licht brengen.»

Veto: Het is moeilijk een noemer tebedenken waaronder al uw produktiesthuisgebracht kunnen worden, zonder tevervallen in al te gemakkelijke vereen-voudigingen.Gerardjan Rijnders : «Uiteindelijk houik me maar met twee tema's bezig,maar die twee tema's zijn dan weer zovaag en allesomvattend dat je van eenuiteindelijke noemer niet kunt spre-ken: dood en seksualiteit. Daar werk iksteeds opnieuw rond, in altijd anderevormen weliswaar. Precies in hetgebruik van andere vormen kan je deinkapseling tegengaan en bepaaldeverwachtingspatronen doorbreken.Na "Bacchanten" verwachtte menwellicht een Hamiet op rolschaatsen ofzoiets. Daarom heb ik bewust eenserene "Hamiet" gebrachtç-Veto: Die twee tema's. seksualiteit endood, zijn niet alleen duidelijk in uwstukken aanwezig. u leest die ook in degrote stukken uit het wereldrepertoire ?Gerardjan Rijnders: «Dat is juist. Ikprobeer die oude teksten zoveel moge-lijk te respekteren in hun opbouw dievaak klassiek is. Zij werden geschrevenin een tijd waarin er nog een eenheidbestond. Die eenheid weerspiegeldezich in de opbouw van de teater-teksten. Maar wanneer ik zelf een tekstschrijf, dan schrijf ik als het ware metsplinters in mijn hoofd: de opbouwervan is veel gefragmenteerder. Datheeft ook konsekwenties voor deopvoering ervan. Bij het lezen van mijnlaatste stuk stel ik me een erghektische, weliswaar gestileerde, op-voering voor. Ik wil waanzin zien ophet toneel.»

VrouwenVeto: Bijzondere aandacht schenkt ualtijd aan vrouwelijke personages op de

"Ik vind het cliché vaak ontroerend mooi en waar.cliché uit angst voor die waarheid".scène. Als akteur hebt u er zelf eenaantal gespeeld.Gerardjan Rijnders : «Veel van devrouwelijke personages uit het teater-repertoire zijn interessanter dan hunmannelijke tegenspelers. Voor de manis de vrouw steeds de andere. Envermits de meeste toneelauteurs man-nen waren en zijn, kunnen ze al hungebreken, afwijkingen in vrouwenkwijt. Denk maar aan Ophelia, HeddaGabier en freule Julie.»••Er zijn nog steeds weinig vrouwe-

lijke regisseurs. Dat heeft natuurlijk temaken met de sociale positie van devrouw in de samenleving. Toch lijktme daar enige verandering in tekomen. Op dit ogenblik is er inNederland een golf van vrouwelijkeregisseurs. In Vlaanderen heb ik daarnog niets van gernerkt.»Veto: Het hele klimaat in Vlaanderenlijkt niet zo teatergezind als in Neder-land.Gerardjan Rijnders: ..Dat klopt. Heelwat van Vlaanderens teatermakers zijn

-Rosemary en Dollie

Studentenproduktie 87Vn 12 tot 16 januari

werd door de Sectie Thea-terwetenschap de :Week

van de Onbehaaglijke Komediegeorganiseerd: een round-upvan hedendaagse teatermakersrond het fenomeen 'modernekomedie'. Een terugblik op deWeek leert ons dat meningenverdeeld en onverzoenbaar wa-ren (zijn): "Onbehaaglijke ko-medies bestaan niet. Mensenkomen naar het teater om zich teamuseren en dat is ook de enigeopdracht van de teatermakers"(Jan Decorte), "Een komediehaalt het onderste boven en hetbovenste onder" (Jan Joris La-mers), "Ik zou een hilarischekomedie willen schrijven waarniemand om lacht" (GerardjanRijnders), "Ik doe dingen om datik het zelf plezant vind en omdatde mensen ermee moeten lachen,dat is alles" (Kamagurka). HetOnbehagen laat zich niet defi-niëren. Hoe de toeschouwer eropreageert is zijn zaak.

Het festival was geen afzonderlijkestap binnen de werkzaamheden van deSectie Theaterwetenschap, maar heteindresultaat van een lang denk- enwerkproces. Het uitgangspunt was dejaarlijkse serie voorstellingen: dit jaar,"Dollie of avocado's bij de lunch" en"Rosemary Clooney's Baby", twee

moderne komedies van GerardjanRijnders, opgebouwd uit een typischetekstuur: "de personages binnen defiktie springen voortdurend van hetene been op het andere: ze verglijdenvan banaal en lachwekkend via absurden om te gieren naar plots heel gevoeligen kwetsbaar en dus gênant. Detoeschouwer van zijn kant zit ooktussen twee stoelen: waar het daarnetnog plezant was om met die domme,grappige personages op de scène telachen, wordt het hem in een flitsduidelijk dat die personages verdomdgoed op hemzelf lijken en dat desituatie waarin ze zitten niet eens zoabsurd veel verschillen van zijn eigenleefsituatie" (A.M. Lambrechts, pro-grammaboekje van de Week). Vanuitde waarneming van dit dubbele per-spektief in Rijnders' teksten is dan deidee gegroeid om met een aantalvooraanstaande kunstenaars die dua-liteit in de moderne komedie even vannaderbij te belichten.

Komedies: RosemaryDe komedies van Rijnders bestaanenkel op het toneel: zij beschrijven eentoestand van denken, van doen vanvrezen ... Waan en werkelijkheid, he-den en verleden zijn zonder gemar-keerde overgangen tegelijkertijd en ophetzelfde niveau werkzaam. Kronolo-gisch tijdsverloop, welomlijnde ka-rakters en plot zijn vaak zoek. Deteksten lijken nachtmerries waarin dedromer de gebeurtenissen niet onderkontrole kan houden."Rosemary's Clooney's Baby"

door Gerardjan Rijnders in '78 ge-schreven en door Onafhankelijk To-neel opgevoerd onder de titel 'Rhine-stone Queen', is een amalgaam vanreisaantekeningen. anekdotes, situa-

Veto: Heeft een teatermaker iets aanhetgeen over zijn werk geschrevenwordt?Gerardjan Rijnders: ..Dat hangt na-tuurlijk van de criticus af. Je werktmaanden aan een bepaalde opvoering.De criticus schrijft één nacht over zijnstuk. Soms heb je er helemaal niks aan.Soms gebeurt het wel eens dat eencriticus je op iets wijst waar je jezelfnog niet van bewust was. Het gebeurtzelfs dat een criticus je werk te goedkent en dan ontstaat er zo iets als een"incestueuse relatie". Maar de meestwaardevolle kritiek krijg je als teater-maker van je akteurs tijdens hetrepetitieproces.»

• Erwin Jans

ties en dromen, door Rijnders zelfbeleefd en verwerkt tijdens een Ameri-kareis. Het stuk wordt geschraagddoor één losse idee: een Nederlandsefilmploeg uit Rotterdam bereidt er-gens in de V.S. een nieuwe film voor,maar kan het niet eens worden over deopeningszin van die film. Deze proble-matiek vormt het vertrekpunt van het'verhaal' dat door associaties vaninformatie en improvisaties voort-gestuwd wordt. De teksten gaan eeneigen leven leiden. En dit zorgt vooreen ware opeenstapeling van komischevergissingen en ongerijmdheden die inde verdere struktuur van de tekst tochtelkens weer van een 'alibi' wordenvoorzien.

Dollie"Dollie" is een thrillerachtige familie-komedie (1977) waarin Rijnders' to-neelgezin een variant is van de Freu-diaanse familiesituatie : de zoon doodtde vader niet om de moeder te bezitten,maar zou eerder de moeder willenvermoorden om de vader te bezitten.De familie zit incestueus en met nauwverholen agressie op elkaars lip in eengeïsoleerd wereldje binnen de nogbozere buitenwereld. Wie wie is, watwaar gebeurt, wie wat bedoelt is vaakniet onmiddellijk achterhaalbaar. Deverhoudingen tussen de verschillendepersonages, soms agressief hard, somskomisch naïef, zijn echter raak uit-gebeeld.De regie van beide stukken is in

handen van Paul Peyskens en belooftdus. Voorstellingen zijn op 16, 17en 18maart, telkens om 20.30 in de Vla-mingenstraat 83. Reserveren kan optelefoonnummer 016/238851.

Luk Raeymaekers

S veto, jaargang.t3 nr. 22, dd. 9 maart 1987

Prof. Billiet over verzuiling

De steen des aanstoots lVeto: Maar' om ergens de verzuilingtegen te gaan, moeten er toch wel enormgrote tegenstelllingen zijn binnen dezuil.Billiet: Die zijn er toch. De belangenvan :1-.: arbeidersbeweging zijn nietdezelrde als die van de mutualiteit. Ende belangen van de mutualiteit zijnniet dezelfde als die van de zieken-fondsen.»

De maatschappelijke dis-kussie over de verzuilingis verzand. De enen wil-

len de zuilen hoe dan ook slopen,de anderen verdedigen ze methand en tand. Het probleem isdat er zelfs niet meer wordtgeruzied, want van kristelijkezijde blijft men van de gespreks-tafel weg. Prof. Jaak Billiet vanhet departement sociologie -fakulteit sociale wetenschappenwil als socioloog nieuwe impul-sen geven aan de diskussie, opzo'n manier dat zij terug mee-praten. Daarom stelt hij eennieuwe definitie voor (zie kader).We gingen hem interviewen enlanceerden direkt de aanval.

die ik beklemtoon, maar elke keerprobeer ik daarbij te zeggen datbepaalde verschijnselen vlugger op-treden bij verzuiling, maar geen nood-zakelijk gevolg daarvan zijn. Sommigevan die verschijnselen ga je ookhebben als er geen verzuiling is. Teneerste zijn zuilen gulzige organisaties,ze willen alsmaar uitbreiden. Maardatis een kenmerk van alle grote organisa-ties die op zeker moment naar mono-polievorming streven. Het is iets datbij ons duidelijk aan de verzuilinggekoppeld is en ook in een specialevorm; het wordt zo'n beetje geheiligd;het is geen gulzigheid, het is missie.Vandaar dat ik het heel noodzakelijkvind dat in een zuil loyale kritiekmogelijk is om die gulzigheid aan teklagen. Een tweede mogelijke kwaal isde overdreven konfrontatie en polari-satie. De samenleving is konfliktueel,maar ik denk dat je dat door deverzuiling nog wat aanscherpt, ook opgebieden waar dat niet persé nodig is.AI wat er is wordt zo'n beetje eenkontroversieel onderwerp. Terwijl hetgemeenschappelijke wat er zou kun-nen zijn, weinig aan bod Komt. Eenderde punt is meer historisch: wehebben weinig nationaal gevoel enbewustzijn, ook in Vlaanderen, omdatde bevolking in het verleden vaak indie blokken, die netwerken is groot-gebracht. Je werd Vlaming via dedeelname aan bijvoorbeeld de kriste-Iijke organisaties. Maar binnen diewerelden js nu een zeker patroon vankliëntelisme ontstaan. Men neemt deelaan een aantal aktiviteiten van deverzorgingsstaat vanuit een zekerekliëntenbinding: "Wat geeft gij mijvoor.,. T". Vaak niet meer vanuit eenovertuiging. Ik vind het belangrijk dater in een samenleving een maatschap-pelijke kohesie aanwezig is, die meer isdan "gemeenschappelijke belangen".Op dit ogenblik ervaart men inVlaanderen een leegte, men vraagt zichaf: "Waar zijn onze gemeenschappe-lijke waarden?" De zuilen hebben dateen beetje belet. Dat zou ook eennadeel kunnen zijn.»

Wat is verzuiling?Het concept "verzuiling" verwijstnaar een veelheid van processenwaardoor binnen een in principepluralistisch staatsverband "zuilen"ontstaan.

Een zuil heeft vijf algemenekenmerken. -I. Het gaat om net-werken van partikuliere organisa-ties. Dus niet de overheid, maaprive-inititatief. -2. Ieder van dinetwerken heeft een eigen levensbeschouwelijke en/of ideologischidentiteit. -3. Ze vervullen eenmaatschappelijke funktie. -4. Er ide mogelijkheid en de tendens datdit tot een zekere apartheid aanleiding geeft. -5. Het netwerk is aaneen politieke partij verbonden.Deze definitie verschilt op diverspunten van vroegere definities.

Een eerste verschil is subtielnamelijk door van netwerk te spreken. Vroeger noemde men di"complexen van organisaties",maar dan denkt men veel te vlug aaneen monoliet, een blok ondoordringbaar, standvastig, onveranderlijk. Een' ander verschil is dat debinding met een politieke partij ookals een kenmerk wordt beschouwd.Het voornaamste verschil is echtede wijze waarop elk van die kenmerken opgevat wordt, namelijk meede nadruk gaan leggen op het feitdat elk kenmerk variabel is en dat ctverzuiling bijgevolg. veel vormenkan aannemen. Met dan direkdaarbij de stelling dat, als je eenoordeel wil uitspreken over dezuilen, je moet gaan kij ken naar dekonkrete vormen.

Veto: Bent u nu een voorstander vanontzuiling?Billiet: ..Dat is niet zo belangrijk. Devraag die ik mij stel is de volgende:"Kun je een gezonde samenlevinghebben gegeven dat daar verzuilingis?" Dit is niet mijn persoonlijkstandpunt. Los van mijn eigen gevoeldaarover, vraag ik mezelf af: "Watkan een maatschappelijk kriteriumzijn?" Dan moet ik zeggen dat ik pleitvoor een in zekere zin genuanceerde,gematigde verzuiling die aan bandengelegd wordt. Ik pleit dus niet voor eenafschaffing. Waarom moet ik dat doenals ik mij op een maatschappelijk stand-punt zet? a. Pragmatisch in die zin datals je dat niet doet, men van katoliekezijde nooit het gesprek gaat meevoeren. b. Principieel, omdat je in eendemokratische samenleving het rechtniet kunt ontkennen aan levensbe-schouwelijke partikuliere groepen omzich te organiseren in om het even wat.Je kunt met andere woorden nietzeggen: "Voetbal heeft niets metgodsdienst te maken, dus wij verbie-den in dat dorp aan deze kerkgenoot-schap om haar voetbalploeg op terichten.»Veto: Maar kun je dat nel werk nietsterk ontmoedigen?Billiet: «Dat is iets anders. Daar zou jeover kunnen diskussiëren op basis van'wat is goed of niet goed' voor eensamenleving zoals Vlaanderen. Je zoukunnen gaan zeggen: "Moeten we danniet de verzuiling regelen in die zin dathet netwerk wat minder centralistischkan lijn, dat er geen monopoliesmogelijk zijn, dat bepaalde kleinelevensbeschouwelijke groepen aanhun trekken komen, bijvoorbeelddoor positieve diskriminatie?" Maardan zitten we in een andere benade-ring. Dan zeg je niet meer: "We gaande verzuiling afschaffen", maar 'danzeg je: "Laat ons liever de verzuilingregelen". Ik denk dat tot nu toe eenbeetje ongewild vanuit bepaalde aktie-groepen door het woord verzuiling tegebruiken, men altijd de indruk heeftgehad van katolieke zijde 'men wil onseigenlijk afschaffen'. Als je daarmeebegint kun je niet verder. Bijgevolgmoet je andere kriteria zoeken. Aange-zien het om een maatschappelijkefunktievervulling gaat, is het de bur-gerlijke overheid die de verantwoorde-lijkheid daarvoor blijft dragen. Het isde burgerlijke overheid die kan zeg-gen: "Tiens, gij moogt dat doen. Is datwel goed als daar alleen een kristelijkziekenh uis kan zijn?" De overheid kanniet afschaffen, maar wel kontroleren,regelend optreden en naar een klimaatgaan waar men zich afvraagt: "Is hetwel altijd nodig om het afzonderlijk tedoen?" Doen we het niet beter samen(bijvoorbeeld een centrum voor drug-verslaafden)? En dit op vrijwilligebasis.»Veto: Kan dal feitelijk verwacht wor-den. zo regelend optreden vanwege deoverheid? De overheid wordt loch maargevormd door de politieke partijen.

BilJiet: ..Dat is natuurlijk het punt. Eris een grotere autonomie van depolitici nodig tegenover de belangen-groepen. Ik neem aan dat de politiekeverkozenen niet tot een monoliet vaneen zuil behoren, maar tot een net-werk. Dan kan ik mij voorstellen datbijvoorbeeld de cVP andere ideeënheeft over de maatschappelijke nodendan bepaalde groepen in de zuil. Danzie ik het wel mogelijk om een zekerekontrole te hebben.»

niets met godsdienst te maken".(Foto Peter Vermeiren)

nogal veel rondtrekken bij groepenwaar ik vroeger niet kwam. Onzevroegere bijdragen over verzuiling diemeer beschrijvend en minder geënga-geerd waren, meer wijzend op eenaantal mechanismen in de kristelijkezuil, werden nogal wat misbruikt vanvrijzinnige zijde, zonder dat daar eentegengewicht aan kritiek was op deeigen organisaties. Dat maakt je opeen zeker moment een beetje kregelig.Waarom? Je kunt loyaal kritisch zijn,maar uiteindelijk voel je je betrokkenbij die eigen wereld. Ik stel nu vast datde nieuwe klemtonen nogal aandach-tig bekeken en eerder positief gewaar-deerd worden in sommige katoliekemiddens. Wat op zichzelf gunstig is enwat er zou kunnen op wijzen dat hettoch wel goed is om een diskussie tehebben. Dan zeg ik altijd: "Maarvergeet ook niet te lezen over diegulzigheid, over dat intern pluralisme,enzovoort." Men mag toch niet ver-geten dat er een enorm maatschappe-lijk potentieel aanwezig is in dekatolieke organisaties waar me" nietnaast kan en mag, als we over detoekomst denken.»

Hildegard FrancoPeter Breugelmans

altijd maar gezegd als een evidentie inde media, dus zeg ik: "Dat is niet zo".»..Ik denk dat ereen hoge kostprijs is.

Je moet dat niet verdoezelen. Maarhoeveel groter die is... ? Als de hogekostprijs niet via de verzuiling zouopgewekt worden, zou die waarschijn-lijk via andere mechanismen opgewektworden: dé poliiiek-korporatieve net-werken, maar ook professionele groe-pen, stedelijke lobby's, ... Een anderpunt van die kostprijs is het personeel.Je zou kunnen zeggen: "We makenéén schoolnet in België", wat ik duszeker niet voorstel, "dan ga je minderpersoneel nodig hebben: dus we gaandat niet doen, want we moeten onspersoneel handhaven? Maar dat hoeftnatuurlijk niet zo te zijn, want je kuntmet hetzelfde personeel andere dingendoen dan twee zuilen opzetten.»Veto: Je kunt meer dingen doen.

KostprijsVeto: En de kostprijs? In uw artikel in.. Vlaanderen morgen" schrijft u dal helnadeel van de hoge kostprijs niet bij despecifieke kwalen van de verzuilinghoort.Billiet: «Ik heb dat expliciet afzonder-lijk gehouden omdat ik daar juist tegenwou reageren. Ik redeneer graag integenstellingen. Ik beklemtoon ietsterwijl ik weet dat er ook andereaspekten aan zijn. Op die manier komter wat tegenreaktie. Je vindt toch nooitde waarheid in één schwung. Dus zegik nu: "Die kostprijs, daar ga iktegenin." Ik weet dat ook wel van diehoge kostprijs, maar ze hebben dat

Billiet: «Inderdaad. Nu zegt men:"We moeten besparen, we zullen hetvso een stuk afbouwen". Je zou dusevengoed kunnen zeggen: "We makenéén schoolnet maar dan wel met vsonaast traditioneel onderwijs." Dan.voer je grondig de diskussie over dewaarden. Waarom is het nu te doen inhet onderwijs? Is het te doen om dekwaliteit van een opleiding, om dedemokratisering van het onderwijs ofis het ook, in zekere zin, de kinderenproberen binnen één visie op tevoeden ?»

Veto: In uw artikel in .. Vlaanderenmorgen" maakt u een belangrijk onder-scheid lussen de zuilen en de zogenaam-de politiek-korporatieve netwerken.Waarom? Want dat heelt implikatiesvoor wal U als de kwalen van deverzuiling ziel.BilJiet: «Dat is nog een van demoeilijkste punten van mijn standpuntomdat beiden zoveel met elkaar temaken hebben. Het is een soortanalytisch onderscheid. Met politiek-korpora tieve netwerken wordt be-doeld dat bepaalde organisaties dievooral op belangenverdediginggerichtzijn en die niets te maken hebben meteen levensbeschouwelijke identiteit,met mekaar koalities sluiten samenmet politieke partijen. Zuilen zijn vooreen stuk politiek-korporatieve netwer-ken. Maar wat ik wil zeggen is, zelfs alser geen verzuiling zou zijn, dan zoudenniet alle problemen opgelost zijn, wantdan zou je waarschijnlijk nog te makenhebben met die politiek-korporatievenetwerken. Dingen zoals politiekdienstbetoon, het plaatsen van figurenin de kabinetten enzovoort. Uiteraardloopt dat deels volgens de zuillijnen,maar dat loopt evenzeer volgensander. belangengroepen: beroepsver-enigingen, syndikaten van genees-heren. Het loopt ook rond dingen dieeerder met sociaal-ekonomische te-genstellingen te maken hebben: hetpatronaat, de arbeidersbeweging, en-zovoort.»

, r

Op woensdag 11 maart organiseertAgalev-Studenten-Leuven een de-bat over de verzuiling. Sprekers zijnJaak Billiet, Magda Aelvoet (sena-tor Agalev) en Paul Pataer (senatorPAKS). Miek Aerts van de stichtingLodewijk De Raet zal het debatmodereren.

Veto: Heb I u al positieve reaktiesgekregen op uw nieuwe benadering?Billiet: «Nogal veel, want ik moet

DE KAMERMETODE,Weet U waar ik erg veel van hou? Van teater. Modemteater dan. Het soort teater dat je 'tejater' spelt. Ik ben erecht weg van.Ik weet nog erg goed hoe mijn liefde voor het teater

(aanvankelijk dus nog geen tejater) ontstaan is. Toen ik inhet tweede jaar van het middelbaar zat, kwam bij ons opschool een reizend teatergezelschap l:4vare van Molièrespelen. Met Luc Phillips in de hoofdrol. Voordien was iknog nooit echt met het toneel in aanraking geweest, maartoen wist ik het: dit is het, dit is kunst. Teater, ikwaseropslag wég van.Later kwam ik in Leuven. Leefde ik voordien in quasi

onwetendheid, hier ging de horizon open. Hier verloor ikmijn onschuld, mijn voornemens en veel geld. Maarvooral: hier ontdekte ik het tejater: avant-gardistisch,non-komformistisch en postmodernistisch. Jezus Kristus!In vergelijking met tejater was teater drie maal noppes.Teater stond tegen tejater zoals een kip staat tegen eenboeing, En Luc Phillips stond tegen Paul Peyskens, zoalseen privaat tegenover een katedraal, zoals een tafelkleedtegenover een cirkustent en zoals een regendruppel tegeneen meer. Vooral van Paul Peyskens heb ik trouwens veelgeleerd. Misschien formuleer ik het verkeerd, want omtejater te maken moet je veel afleren! Van Peyskens heb ikheel wat afgeleerd. Zoveel heb ik afgeleerd, dat ik vanoordeel ben dat ik nu rijp ben om zelf tejater te gaanmaken. Een tweede Peyskens zal ik wel nooit worden,maar ik doe mijn best. •Ik ben dan ook heel erg blij dat nu mijn eerste stukafis.

Het heeft vier jaar gekost om het te maken, laat u dan ookniet misleiden door het feit dat het scenario 'slechts' (wiebepaalt dat?!) drie bladzijden lang is. Eigenlijk heb iktrouwens mijn hele leven nodig gehad om rijp te worden

voor het schrijven van dit stuk, je zou dus kunnen stellendat het nog veel langer geduurd heeft voor het tot standkwam. Het stuk heet '.'. Ik weet dat '.' een beetje een rarenaam is voor een toneelstuk, maar is het dat niet waar hetbij tejater allemaal om draait: het omverwerpen vanbestaande teatercliché's om zo te komen tot eenherbeleving van het teater an sich. Een teater dat alsuiteindelijke doel heeft een teater fur sich te worden: deultieme sublimatie van het menselijk tekort, waardoor demens zijn meesterschap over de wereld, dat hij in dehuidige maatschappij heeft moeten afstaan aari demachine, herwint en bevestigt. Kortom: tejater. Tejaterhoudt volgens mij dan ook een duidelijke politiekeboodschap in : een oproep tot engagement, dat erin bestaateens ernstig na te denken over de zin van het helekultuurgebeuren eigenlijk. Dat wordt volgens mij allemaalweerspiegeld in die titel: '.'.

De hoofdrollen zullen worden gespeeld door eengoudvis en een konijn. De spelers dienen immersaangepast te worden aan het niveau van de dialogen. Is hetoverigens niet nog een van die beknottende teaternormendat de spelers doorgaans mensen moeten zijn? Het decorzal bestaan uit een konijnehok, met daarnaast een bokaal.Verder niets. Dat is precies het geniale aan mijn stuk: diefundamentele herbronning, dat in vraag stellen vanklassieke. strukturen, terwijl ik die tegelijkertijd tochbehoud, maar dan in een gesublimeerde vorm. Deklassieke eenheid van tijd, plaats en handeling blijftimmers wél behouden! Bovendien is het erg goedkoop.Mijn stuk zal gedurende vijf maanden twee maal daags

te zien zijn in het Stuc. Het duurt drie uur.U komt toch ook?

Veto: Akkoord. Maal' dan gaal ubepaalde belangrijke zaken builen be-schouwing laten als u hel over verzuilinghebt ?Billiet: «Ik zou zeggen: "Probeer tezoeken om niet alles verzuiling tenoemen!" Dat gaat je veel verderbrengen. Anders ga je naïef denken:"Schaf de verzuiling af en alles lostzich op." Bovendien kan men maariets kennen door het te onderscheidenvan iets anders.»

NadelenVeto: Welke zijn volgens u de nadelenvan de verzuiling?Billiet: u Er zijn er duidelijk meer dan

Jan Camerlinck

er de laatste jaren in Leuven eenarchitekt die naam waardig afgestu-deerd zou zijn.

Veto, jaargang 13 nr. 22, dd. 9 maart 1987

onder ogen kregen. Sobere maarfantasievolle en konsekwente layout,onberispelijke druk en een minimalis-tisch kunstwerk van een kaft opfantasiepapier - een bizjoeke. Erva-ring leert ons dat studentenblaadjesvan enig technisch niveau al eensdurven denken dat ze alwetend zijn endus eender welke mening die ze wensente ventileren per definitie gegrond is.Zorgvuldige analyse van De Lastigeleert ons echter dat ze die ziekte nogmaar in zéér milde vorm opgelopenhebben, maar toch: oppassenjongens !De meisjes schrijven namelijk beterdan de jongens in deze Lastige, watgezien hun geringe aanwezigheid opkasteel Arenberg op zijn minst op-merkelijk is.

In deze Lastige staat een interviewmet Pol Van Aerschot. Die is prof bijde architekten maar ook de ontwerpervan de teologiebiblioteek. Die wordtnogal geapprecieerd en hij wijdt er danook met kennelijk plezier over uit.Waar hij echter snel over gaat is zijnverantwoordelijkheid voor het meestdolzinnige bouwsel van Leuven: hetrekreatiecentrum van Cité. Zwansheeft al meer dan eens het ongelukgehad in deze belediging van demenselijke intelligentie mee te werkenaan een of andere aktiviteit en ver-vloekt sindsdien elke dag voor hetslapengaan de tot voor kort naamlozeontwerper ervan. Vanaf nu kunnen weer wél een naam op plakken endaarvoor zijn we de Lastige meer dandankbaar. Hoewel het ons in dezeomstandighedeh onmogelijk lijkt dat

µerMn:::€t.ERl(iNC,VA"-l,'

D€: ~:;r7l.€:éJ.('/ä2AfVT.joK EJ:)._ - ToéA.; 5 MES""",IVOIIARO

eoe<.j.jA~MI.! J(fE"AJe:

VRIJE TOEGANGAANVANG: 20.00uur

Een heel pak

Het beste uit de kringbladenBelofte maakt schuld, en

wij hebben beloofd dezeweek zes kringbladen te

bespreken. Doen we dan tochzeker. We hopen dan natuurlijkwel dat de toevloed in hetvervolg een beetje meer gespreidin de tijd gebeurt. Want zeg nuzelf, elf kringbladen op tweeweken, en dat bij een recensentwiens werkkracht en integriteittoch al aan terechte twijfelonderhevig zijn ...

Aan het Pyromaantje, het blad derRomanisten, hangt een briefje metekskuses voor de kerstsfeer die het rouuitwasemen. Vertederd - want wezijn blasé, maar nog niet zo erg dat weonszelf te goed vinden voor kerst-romantiek - slaan wij hem open omvervolgens vast te stellen dat dekerstsfeer beperkt blijft tot één kerst-bal en evenveel slingers bij het edito-riaal. Blijkbaar zijn er mensen die nogcooler zijn dan wij. Of anders is hetovermatige bescheidenheid, want inhet preseswoordje luidt het: "Het ispijnlijk en meelijwekkend vast testellen dat de Romanistenkudde zeweinig kaas heeft gegeten van literaireschepping", waarna hijzelf vier blad-zijden volschrijft en een kringblaovolgt van meer dan schappelijkekwantiteit en kwaliteit.

Roze brilVorige keer waren we niet zo positief,maar toen was er bij alle vreemde talen(Frans, Italiaans, Spaans, waarbij delaatste taal de typmachine voor zwareproblemen stelt) maar heel weinigAntwerps datdan nog fouten bevatte.Nu echter staat er een volle bladzijdein, met slechts enkele en onbelangrijkeABN-ismen, Het taalkundig genot van

deze bladzijde deed Zwans een volleweek alles door een roze bril zien en totnader order kan het Pyromaantje nietmeer kapot. Want niet het geval zalzijn bij overtuigde leden van de"uiterst-rechtse studentenorganisatieKVHV", een bende "bedriegers" met"achterbakse ronselpraktijken". Hetis blijkbaar effektief "wel zo klaar alseen klontje" dat de Romanisten nietbijzonder gesteld zijn op flamingan-tisme.

Irreëel, van de burgerlijk ingenieurs,bevat tekeningen van een zekere Kris,die niet in de kolofon mag staan maarwel stukken beter is dan de knoeier diede gaten in Veto mag vullen als hijbraaf is en er echt geen anderebladvulling te vinden is. Die zitnatuurlijk wel met de handikap dat dehelft van wat hij tekent door deredaktie gewraakt wordt wegensseksistisch, racistisch of de twee tege-lijk.

De burgerlijken zijn Irreëel naIrreëel bezig met twee zaken, inzoverre dat het Zwans begint op tevallen - en die is anders meestalonbekwaam grote lijnen te zien. Diezaken zijn de tewerkstellingskansenvan Burgerlijk Ingenieurs ("Er zijn erdie raad komen vragen als ze meerdereaanbiedingen hebben gekregen en nietduidelijk weten welke te kiezen") enhun "imago van de meest"passieve enasociale fakulteit". In zoverre dat weons beginnen af te vragen waar dat"stereotype dwangbuisbeeld" wel vanmag komen. Nu staat er natuurlijk nogveel meer in Irreëel. Jammer genoeg isdat te goed om afgebroken te wordenen te serieus en te moeilijk om Zwanste interesseren, dus... .

Gaan we over tot het Winkeliertje,van Ekonomika. Dat ons langgekoes-terde herinneringen in de geest roept.Van het kollegeblaadje waar we onzeeerste schuchtere stapjes op journalis-tiek gebiéd zetten. Waar ·we erg trots

op waren, maar die in dit gevalduidelijk tot niets deftigs geleid heb-ben. Wat daarom niet moet betekenendat dit ook geldt voor het Winkeliertje.Want. We hebben alle begrip voorkringbladredakties die af te rekenenhebben met weekend- en reisverslagenterwijl hier duidelijk groeipotentieelaanwezig is. Al missen we een kleinbeetje de vonk van inspiratie.

MoeizamerWat zeer zeker niet het geval is voorhet Emielke, dat gemaakt wordt doorde pedagogen. Die mannen zijn al aanhun vierde toe, en die telt vijfenveertigbladzijden, wat de redaktie berustenddoet opmerken dat "een moeizamerverloop" van "het verzamelen vanartikels" onvermijdelijk is naarmatehet jaar vordert.

Enig rekenwerk leert dat Zwans zichgelukkig mag prijzen, vooral dat detwee- of drieduizend ekonomen nieteven schrijflustig zijn als de peda-gogen, maar ook dat hij de eerste drieEmielkes niet gezien heeft. AI produ-ceren ze wel kwaliteit. Wij pikken eruit dat professor Vandenoussche kin-deren "even boeiend als dieren" vindt."De overgang van dieren naar kinde-ren valt me dan ook helemaal nietmoeilijk." Geen wonder dat inter-viewers schrijven: "Ons hartjekromp... ineen... de dag van hetinterview." We zijn het wel niet methen eens als ze stellen: "Eens er 'nnumerus clausus is in geneeskundewordt de stap om ze ook bij ons door tevoeren heel miniem." Sinds wanneerhebben de pedagogen .een lobby als dievan Wynen?

Er is op dit ondermaanse eensubspecies van de burgerlijke inge-nieur die 'architekten' met een eigenblad dat "De Lastige" heet. Hetnummer daarvan dat we onder ogenkregen is.rnet Jengtes voorsprong hetmooiste kringblad dat we vooralsnog

ZOEKERTJES• Gevonden: lichtbruine halsgeld-beugel - met inhoud - in deRegastraat (met Sabenakaart). Terugte halen bij Ward, Tiensestraat 167.Voorwaarde: indien meisje, drie kus-jes.• Verloren: bril in zwarte plastic-doos in centrum of op weg naarLovenjoel. Terug te bezorgen Park-straat 159 of tel. 016/23.13.88.

• Hollander zoekt A.M. ivm zoeker-tje Veto 21. Sappige konservatie gratisaangeboden woe a.s. WIMR O.OOuur.• Armemie is triestig. Haar zilverenbike heeft haar verlaten. Wie brengthem zurück naar de Blijde Inkomst36? Heverlee is toch so far away ...• Raf, hierbij beloven we plechtiggeen zoekertjes voor jou meer teplaatsen. De twee Pimmekes.• Dank je wel, MH. Dankzij jou zijnonze springuren weer boeiend gewor-den. Elke week een kruiswoordraadselis dat werkelijk teveel gevraagd ge-achte redaktie? Het front ter verdedi-ging van MH.• Verloren: een bruin lederen porte-feuille. Gelieve terug te bezorgen bijIsabel Verberckmoes, Arenberg blok 82de verd., Heverlee.

• Gevonden in de sociale dienst:kursus en nota's strafrecht. Kom zemaar halen in Van Dale bij AnnitaFollon (00.78).

• Aan Jasper (en ko): vergeet deeerste vrouw, want die ziet (voorlopig)niets (meer) in jou. Sorry ...Front terverdediging van de palmbomen.• Voor typen van tesissen: 016/23.21.04.(di-do van 18 tot 20 uur).• Tekstverwerking - daktylografie.zw Ridderstraat 6, Leuven, 016/23.50.64.• AI uw typwerk, elektronischeschrijfmachine. Griekse en wisk. ka-rakters. Jaren ervaring. Mevr. San-ders, 011/43.20.82.

• Wil knappe jongeman met krullen-de haarbos het eenzame rosse kopjegauw weer opzoeken.• L.M. zkt L.J. om samen stoutedingen te doen (belleke trek, water-kanonneke ed.)• Iedereen is welkom. We zoekenzangers, dichters, dansers, muzikan-ten, tekstschrijvers, licht- en klank-technici, dekorontwerpers ... voor eenspetterende audio-visuele totaal-mu-ziek- dans- en teatershow. Inlichtingenbij Marieen .Vandekerckhove, Rij-schoolstraat 13 (liefst in de voor-middag) of bij Eric Du Meunier,Waversesteenweg 9, 2500 Lier, tel.03/489.14.03.• Jerommeke met de puydt, kom ermaar voor uit, je grootste kwaal is, jebent mossel noch vis, doe tochnormaal!!! Of het wordt je fataal!!!"Ha"

• Schuchtere Westvlaamse kompu-terfreak zoekt (dankzij drukfout) nogsteeds begrijpende jongedame voorgespreksterapie (zw FHGADFX, laatnote achter indien niet aangelegd),

• Proficiat Gerlinde I. Mocht je in je20ste lente nog vele balletjes plukken.'fan Koen, Hans, Jan.

• Lieve Anton V.A. Blijf zoeken.Groetjes, Nancy.

-Germania• ma 9 maart 'Het beest in dejungle' door teater Malpertuis, in't Stuc, om 20.30 u., inkom 150/200.

Katechetika• di 10 maart jamsession om?,in?, inkom?

LBK• di 10 maart om 20.30u. klassiekkoncert 'Concerto Rurale' in KleineAula, inkom 60/80.• wo 11 maart excursie naar PlantGenetics System om 13.30 u., bij-eenkomst aan de fakbar.

VRG• Bea, de panne koeken waren lekker. • wo 11 maart Concert Acadé-Tot volgende week. Armemie. mique, om 20.00 u. in de Grote

Aula, inkom 50/70.ï~-------------'------ ,: ZOEKERTJE ~I /.II.:'-,:Itl'-·' 1'\'''.I,,:c ~1)l1lmc..·Ic..Ic..,-,1tHIl!Incrk. (gezocht. gevonden. ve...'rljwc..'fl.c.d.) lijn R"lis: andere ue k,.'p.lC huur. II Itl. "".,~ I ..... ,de" hel.I.lid n .t, ,,~d.on!! de ruimte dIe IC Innemen (lie "."Ier). Oe rl-daklic behoud I lid, h~1reclll II \nor um Illekert1c..", met I\.' pt .... ,,"cn. II r , .. ~ll"L.. "'hk·r ...I.I,If1d r,lt"I",'! Ill.."k. ..:11 f'l...'c \.11"'1".',1 'altI".' tu,~nde"·tkIHk:n. 7..cndc.:naannl'atl!c\'cn(\p·,Mch:~~Ir..at~ I

I IOBF II 20BF II 30BF II I 40BF II SOBF II 60BF Il 4

RozeroodWe eindigen in rozerood. Dat isnamelijk de kleur van Hysteria drie, delaatstgeborene van de geschiedkundi-gen. De trouwe lezer, evenals denarcistische historicus, zal zich herin-neren dat we dit schrijfsel de hemel inplegen te prijzen. Met een voor onsongewone konsekwentie zien we onsook nu weer verplicht dat te doen. Terillustratie: zelfs de te verwachtentalrijke reakties op het vorige - anti-Limburg - nummer (die ook al- zievorige week) overstijgen het niveauvan de modale in het kruis getasteBeotiër. Dit zijn Beotiërs met zowaarenig gevoel voor humor. Als jedaarmee vergelijkt wat Veto soms aanIczersbrieven te verwerken krijgt vanbeledigde provincialisten ...

De humor zit zelfs in onvermoedehoekjes. Want wat lezen we in de 'notater begeleiding van de diskussie overeen nakende hervorming van hetprogramma moderne geschiedenis aande KU Leuven'? Juist: "dat hij (nI. eengoede docent, nvdr.) er de ... fakulteitL& W van op de hoogte brengt indienhem te veel doceertijd is toegewezen".Misschien zien Vetomedewerkers datanders dan de meeste mensen, maaronze ervaring leert dat niemand zicheen gelegenheid tot zwammen laatontnemen, en zeker geen prof. Totde volgende keer.

Het Uur Zwans

6

Vo /803 '6PAf,jiE0.)

Za ;c>-AJ.jER;~1:0 10.03 t.P;~tEULAIJDVR 2003 Us,AZ4 21.03 'I.'JDo.u=S;Ë:ZO 22.03 C.+I;}JA

Tiensestraat 193 Leuven(016)22.65.50 ..

áI Veto, jaargang 13 nr. 22, dd. 9 maart 1987

Leuven vol, als het even kanHebben de ettelijke groep-

jes entousiastelingen no-deloos hun instrumen-

ten gestemd, of is er toch noghoop? Met andere woorden, watna "Leuven vol Muziek"? Hetverhaal van een" Av-projekt".

Traditiegetrouw organiseren enkeleleden van Kultuurraad, al dan niet metde hulp van enkele andere geïnteres-seerde studenten, een gebeuren datdan als Av-projekt doorgaat. Oudere-jaars herinneren zich nog wel BelgiumMythology ('84) en zeker Leuven volMuziek I en Leuven vol Muziek 11.Ditjaar is cr in het kader van enkelehervormingen in Kultuurraad hier-voor een speciale werkgroep opge-richt Zij kwamen bijeen. zij dachten.en lij besloten het volgende

l lct broertje van Leuven vol MuziekI.al hoofdzakelijk aan de muur hangenAnders gezegd: na de muziek stort het

lingen te bespeuren die de al dan nietdaarvoor voorziene muren met pap enbehang te lijf gaai r , De student vanoverdag wordt gekonfronteerd met hetresultaat van hun arbeid: een chaosaan uitnodigingen voor fuiven, op-tredens. bctogingen, ... en binnenkortook de oropaganda voor ploeg zus enzo, dip. het nu eens eindelijk allernaaigoed gaat doen.

Stel je eens voor dat deze mensen inplaats van al deze rommel de muren nueens gewoonweg wit zouden plakken.Hoe lang zouden de witte muren hunmaagdelijkheid behouden?

De strijd voor de aanplakborden iseen harde strijd. Vele nachtarbeiderszien hun werk de volgende morgen alongedaan gemaakt. En voor eengroepje AV-gekken die de muren nueens graag wit zouden zien is de strijdbij voorbaat al verloren.

Toch gaat de AV de uitdaging aan.en wel in guerrilla-stijl. De Leuvensevoorbijganger weze op zijn hoede: delaatste weck van april staat er wat te

stellingsruimtes, laat de Dijlemolensvoor wat ze zijn, drempelvrees kangeen ekskuus meer zijn want detentoonstellingsruimte is de stad zelf.Ook hier wordt vastgehouden aan hetLVM-stramien: op straat is het te doen.Kunstenaars en performers, artistiekestudenten, enzovoort kunnen hunwerk opde muren van de stad - al danniet wit geplakt - kwijt. Een wande-ling in de stad zal volstaan om alleseens gezien te hebben. Dat is dan ookeen van de dingen die op woensdag 29april gedaan zullen worden.

D-dayOok al vallen er de hele weekeigenaardige dingen te bespeuren - deplakguerrilla, weet je nog wel - heteigenlijke moment is op woensdag 29april.

Rond 12.00uur wordt het startseingegeven. Het is niet uitgesloten dat erop dat moment wat in de Alma teoeleven valt. Ook zal men hier en daar1I wel een kunstenaar de eerste ofaatste hand aan zijn werk kunnen zieneggen. Op vooraf bepaalde plaatsen

De muren fluisteren en de straat ligt vol met muzikanten. En dan nog wel voor onze eigen deur inde 'sMeiersstraat, ter gelegenheid van Leuven volMuziek vorigjaar. Ditjaar verschuift de aandacht vande voorgrondnaar de achtergrond: MUUR TOER ISME is de titel van het nieuwe AV-projekt. (Foto Mad Max)

....r

/\V-projekt zich op een andere telg vanmoedertje kunst: de beeldende kuns-ten Wie nu de neiging voelt -teleurgesteld - de rest van dit artikelongelezen te laten. oefent best nog eenbeetje geduld: ook ons is de "arn-biancc" niet ontgaan die van een opstelten gezet Leuven. muzikanten opde hoeken van de straat. en vooral veelvolk uitgaat De /\ v gooit het dit jaarover een andere boeg. maar vaart nogsteeds met hetzelfde schip: op 29 staatde stad op stelten.

PlakkenDe' inspiratiebron voor het nieuwe AV-projekt is het Leuvense plak fenomeen.llkc nacht zijn er wel ergens zonder-

gebeuren.Het plakken van de muren is als hetware maar een voorspel: ook Kultuur-raders vinden witte muren (voorzover deze wit zullen blijven) maar eensaaie bedoening. En trouwens: het AV-projekt zou geen Av-projekt zijn als ergeen kunstenaars, al dan niet pro-fessioneel. aan te pas kwamen. GeenSatie-rekordpogingen. bizarre mu-ziek performances of telefoonkoncer-ten dit jaar. maar schilderwerk. kon-strukties • installaties ... Zoals reedsgezegd: dit jaar gebeurt het metbeeldende kunst.

Wie zich nu verveeld afvraagt waarhij deze dingen dan wel moet gaanzoeken kan gerust zijn: hij moet hetniet gaan zoeken in obskure tentoon-

De FysiciDinsdag 10 maart om 20.30u. komtTheater Antigone naar toneelzaal'Lerkeveld' (Waversebaan 220. Hever-lee) met haar nieuwe kreatie De Fysici.in het kader van de UniversitaireVredesweek (org. Wina. VfK. LBKende Natuurkundige Kring).

Het gaat om een stuk van deZwitserse schrijver Friedrich Durren-matt De Fysici geldt als zijn meester-werk. niet enkel omwille van zijnintrinsieke rijkheid. maar allicht nogmeer omdat het onderwerp razendaktueel is gebleven. De twee atoom-rnachten spelen thans nog. en zelfsgevaarlijker dan ooit. met de knopjesdie het einde van de wereld en van demensheid binnen hun bereik hebbenWat is de betrokkenheid van dewetenschappers in deze ontwikkelin-gen? Dit dramatische tema staatcentraal in Durrenmatts Fysici.

Een heel summier verhaal: tweegeleerden uit de twee verschillende'kampen' spelen zotteke in een krank-zinnigengesticht met als opdracht degrootste hedendaagse fysicus JohanWilhelm Mobius met zijn levens-belangrijke manuscript te ontvoeren.Mobius, al evenmin een krankzinnige

heeft zijn toevlucht genomen in 'LesCerisiers', het krankzinnigengesticht,om met zijn vernietigende kennis enwetenschap te ontsnappen aan dedreigende grootmachten: de vluchtnaar het niemandsland van een ge-sticht. Alleen in het gekkenhuis voelthij zich nog vrij.

Nadat ze alledrie hun (te) toegewijdepersoonlijke verpleegster gewurgdhebben. ontmaskeren de fysici mekaaren beslissen samen het spel van schijnen werkelijkheid verder te zetten.Maar dan pas gaat het spel van deechte waanzin met de vrouwelijkehoofdarts van het gesticht als spil hetgebeuren overheersen en de toekomstoverheersen. De lijken op de scenelaten je bij dit alles ijskoud. Wat leeftof doet alsof is stukken belangrijker.

Jo Gevers zorgde voor een originelescenische vormgeving: vindingrijk enefficiënt. Alle spelers van TheaterAntigone hebben een rol in dezeproduktie. De hoofdrolspelers blinkenechter uit: Piet Balfoort, Andre Van-daele en Werther Van der Sarren.

De studenten betalen 100fr inkom,niet-studenten 150fr. C

(waarover later meer) kunnen ook destudenten zelf hun artistieke energiekwijt. In de namiddag vindt als hetware de inrichting plaats van detentoonstelling, die 's avonds, rondzeven uur, geopend wordt.

Na de plechtige opening is er deunieke kans om in een door live-muziek begeleide groep het hele par-cours door te wandelen. Een uniekekans, want buiten het onthullen enbewonderen van de kunstwerken zijner op verschillende plaatsen op hetparcours ook enkele acts voorzien.Trouwens. wacht niet te lang methet bekijken van de bezienswaardig-heden. want de tentoonstelling zou weleens van heel tijdelijke aard kunnenLijn.

Waar men het plakken van denuren het voorspel kan noemen. ennet bekladden de ontmaagding, vormtje happening om 22.00uur het... jeweet wel. Allen naar de Leuvensemarkten en pleinen, waar de dagtenslotte wordt afgesloten met eenfeestelijke Place du Tertre er. veelambiance'

Alle geïnteresseerde en entousiastestudenten-kunstenaars die met hunschilder- en tekenkunst een steentjewillen bijdragen aan het MUURTOER ISME. kunnen hun kreativiteitbotvieren op een aantal witgemaaktemuren. verspreid over Leuven Voel jemeer voor een portret of karikatuur.op de Place du Tertre, kan je eenplaatsje uitkiezen

De AV nodigt alle studenten-kuns-tenaars uit hun sluimerend schilder- entekentalent eindelijk te tonen enanderen mee te laten genieten Voordegoede gang van zaken en om het deprogrammatoren te vergemakkelij-ken. vraagt Kuituurraad aan allestudenten zich zo snel mogelijk in teschrijven, en je plannen te vertellen(vooral welk materiaal je nodig hebt)Het is voor de vluggerds. want hetaantal plaatsen is beperkt.

Inschrijvingen gebeuren op 't Stuc.Van Evenstraat 2d of 016/236773 bijMiep.

Isabelle Rossaert

Maandag 9 maart20.oou. KONCERT door het Universitair Symfonisch Orkest, in Inkomhal

van UZ Gasthuisberg.20.oou. DEBAT Historici zonder publiek. Kleine en grote geschieds-

schrijving op gescheiden wegen, org. Post-Factum, in L & W.2O.3Ou. LEZING Licht en schaduw door Willem De Greef, in het kader van

'Henri Alekan', in AV, org. DAF.20.30u. TEATER Het beest in de jungle door Teater Malpertuis, org.

Germania, in 'tStuc, inkom 150/200.22.30 u. FILM La Belle Captive (A. Robbe-Grillet), in AV, org. DAF.

.Dlnsdag 10 maart14.00 u. LEZING in de reeks 'Universiteit derde leeftijd Leuven' Zuidpool-

onderzoek door prof. P. Van Haecke. in I & W, 8ste verdieping.20.00 u. KONCERT Kasteelkoncert met optreden fakulteitskoor, kleine

kamerensembles en het ensemblp. Koninklijke Vlaamse Ingenieurs-vereniging, in promotiezaal Arenbergkasteel. toegang gratis.

2O.30u. FILM La Belle Captive (A. RObbe-Grillet), in AV, org. DAF.20.30u. TEATER De Fysici door Antigone (vredesweek), org. VTK, Wina,

Landbouw, in zaal Lerkeveld Waversebaan 220, Heverlee, inkom 100/150.22.30u. FILM La Truite (J. Losey), in AV, org. DAF.

Woensdag 11 maart15.00 u. LEZING Perceptions of the American Landscope door prof.

H. Cohen, org. Program of American Studies, in L & W, 8ste verdieping.17.00u. LEZINGDe universiteit door R. Borghgraef, in 'tStuc, org. 'tStuc.20.00u. LEZING Dirk Meert in AV, org. AIB.20.00 u. FORUM Links in Vlaanderen, met Rudi Laermans en Eddy Daniels,

in AV, org. Polekar.20.00 u. DEBAT Verzuiling, met J. Billiet, M. Aelvoet, P. Pataer, in AV91.12,

org. Agalev Studenten.20.3Ou: FILM West Side Story (Robert Wise en J. Robbins), in 'tStuc, org.

'tStuc, inkom 60/80.20.30u. LEZING Filmnostalgie door E. De Kuyper, in AV, org. DAF.20.30 u. LEZING Vasten, vroeger en nu door prof. H. Servotteen L. Kleden, in

Begijnhof 16, org. UP, inkom gratis.20.30 u. JAZZ met Eddy Sabbe en Paul Massy, in De Spuye.23.00u. FILM A Strange Love Affair (E. De Kuyper), in AV, org. DAF.

Donderdag 12 maart18.oou. ETEN Indonesische avond met Indonesische muzikanten en

danseressen, in Alma 2.20.00 u. KONCERT Konservatoriumafdeling Lemmensinstituut speelt werk

voor piano, dwarsfluit. hobo, enz. (simultaan in min. 3 zalen), inLemmensinstituut.

20.OOu. LEZING Saladin door prof. U. Vermeulen ('Spilfiguren in hetoosten'), org. Inforiënt, in L & W, 8ste verdieping, inkom 50.

20.30u. VIDEO The Dresser in. Vaartstraat 16, org. Homo & Lesbienne-centrum, inkom gratis.

20.30 u. TEATER Romeo/Julia van Studio's Onafhankelijk Toneel, in 't Stuc,org. 't Stuc, inkom 140/200.

20.3Ou. FILM Drole de drame (M. Carné), in AV, org. DAF.22.3Ou. FILM Het dak van de walvis (A. Ruiz), in AV, org. GAF.

Zaterdag 14 maart00.00 u. INFODAG voor studierichtingen exakte wetenschappen, landbouw-

wetenschappen en ILO.20.30 u. FILM Weekendfilm Looks and Smiles van Ken Loach, in 't Stuc, org.

'tStuc, inkom 60/80.

Maandag 16 maart2O.30u. TEATER Rosemary's Clooney's Baby Dollie, of Avocado's bij de

lunch van sektie Teaterwetenschap KUL, in Vlamingenstraat 83, org.'t Stuc, inkom 130/180.

TENTOONSTELLINGENFACULTV CLUB Jos Geboers tot en met 13 maart van 9tot 11.30 en 15 tot 1~ uUZ GASTHUISBERG Toon Vanmechelen, schilderijen, keramiek enstatiebeelden, tot en met 22 maart van 8 tot 20 uur.BIB GODGELEERDHEID Mozes Maimónides tot en met 13 maart van 9 tot 19.,DE 5PUVE Jef Gilles, grafiek, tot 19 maart.HALL ALMA 11 Des Lumières et des Om bres - Henri Alekan - 50 ansde cinéma, van 13 tot en met 20 maart.EXPOZAAL L & W Toon Tersas, kalligrafiek, van 11 tot en met 24 maart.

Boycot apartheidZuid-Afrika en zijn onmenselijk apart-heidssysteem blijven onafgebroken inde aktualiteit. dit ondanks allerhandecensuurmaatregelen. Halen al de boy-cotmaatregelen die genomen werdendoor de EEG. en terugtrekking vanmultinationals dan niets uit?

Het is duidelijk dat multinationalsof regeringen niet zomaar (omdat zevan goede wil zouden zijn) zullenovergaan tot het nemen van effektievesankties. Het is aan ons om deregeringen te dwingen tot het nemenvan deze maatregelen.

Daarom wil AIB ook verder gaanmet haar mobiliseringskarnpagne te-gen apartheid. om een zo breedmogelijke bevolkingsgroep hier, soli-dair te maken met de onderdruktezwarten in Zuid-Afrika.

up woensdag II maart organiseertAIB dan ook een meeting met Dirk

"Meert, die drie weken verbleef in Zuid-Afrika. Echter niet om er de toerist uitte hangen en safariparken te bezoeken.Dirk verbleef drie weken onder dezwarten in Soweto en bezocht onderandere ook de Peng-mijn. Dit is deasbest mijn waarvoor we onze manda-rijnenkampagne deden. Op 11 maartzal Meert een reisverslag brengen aande hand van dia's. Tevens is ermogelijkheid tot het stellen van vra-gen. Het verslag gaat door in Audi-torium Vesalius.

Bovendien is er op 18 april eenbenefietavond Azanië te Gent, en op25 april is er een fruitboycot aan dewarenhuizen in samenwerking metOxfam-Wereldwinkels. 0