© WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional

WERKPLAATSForté rekent af met motorvervuiling

Foto’s: Jan Lieftink

Schone diesel presteert beter

Hoe fit is een moderne diesel die de APK-roetmeting

met de hakken over de sloot overleeft? Sturen we die

zomaar weer de weg op? Of geven we hem met een

beetje aandacht zijn levensvreugde terug?

Iedere paar jaar komen er nieuwe emissienor-men uit Europa. We zijn inmiddels bezig aanEuro 4, Euro 5 komt in 2009 en over Euro 6wordt al druk gesproken. Maar ja, die strengenormen gelden voor nieuwe auto’s. Zijn ze een-maal op de weg, dan hoeven ze nog slechts tevoldoen aan de emissie-eisen die de APK stelt.Voor diesels is dat de K-waarde bij vrije accelera-tie.Die maximaal toegestane K-waarde was ooit ont-wikkeld voor auto’s uit de jaren ’70. Sindsdien is er veel gebeurd. De eerste Euro-norm, de Euro 1 stond nog 0,14 gram roet perkilometer toe. Euro 3 eist van een nieuwe autodat hij minder uitstoot dan 0,05 g/km. Met an-dere woorden een auto uit 1992 mag bijna drie

maal zoveel roet uitstoten als een auto uit 2000. Toch worden ze bij de APK als gelijken behan-deld. Tenminste, als het oude beestje uit ’92 óókeen turbo heeft. Heeft hij die niet dan moet hijzelfs schoner zijn dan zijn veel modernere Euro3-broertje. En dan te bedenken dat zo’n Euro 1-auto in nieuwstaat al weer veel minder roet pro-duceert dan een diesel uit de begintijd van deAPK.Kortom, een Euro 3-diesel die met de hakken

over de sloot door de APK-roetmeting komt isniet gezond. Wat hij mankeert? Dat moet diagnose uitwijzen, maar heel vaak speelt mo-torvervuiling een rol. Soms als gevolg, van bij-voorbeeld defecte versuivers of een verstoptluchtfilter, maar vaak ook als oorzaak.

Van kwaad tot ergerVervuiling begint vaak in het brandstofsysteemen zorgt dan voor een verstoord injectiebeeld.Dat verhindert een goede mengselbereiding enlevert daarmee een toename van de roetuit-stoot. Via de EGR ademt de motor zijn eigenvuile dampen weer in, zodat ook het inlaattra-ject vervuild raakt. Die vervuiling in de inlaathindert de luchtstroom en verslechtert daarmeede mengselbereiding nog verder. En zo gaat hetvan kwaad tot erger. De vervuiling zet progres-sief door. Het inlaatspruitstuk slibt dicht en hetvuil zet eventuele wervelklepjes in de inlaatvast. Als de ECU ze toch probeert te bedienenbreekt het asje af. In dit stadium lijdt het milieu al lang niet meerals enige onder de slechte conditie van demotor. De prestaties zakken mee. De auto trektslecht en houdt in. De kosten maken ondertus-sen een beweging in tegengestelde richting. Hetbrandstofverbruik stijgt en hoe groter de ravagedie de vervuiling aanricht hoe duurder het her-stel.Wij brachten een Mercedes met ervaring naarde APK die nog geen klachten bij zijn eigenaargaf. Toch bevond die auto zich al in de gevaren-zone... ●

Erwin den Hoed

Weg met de vervuiling

Motorvervuiling bedreigt de goede werking van deverbrandingsmotor. Het is te vinden van brandstof-tank, tot injector, van oliecarter tot zuigerveer-groef en van inlaatspruitstuk tot roetfilter, of zoalshierboven in de oxydatiekatalysator.

1 © WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional

APK-keurmeester Fred keurt een Mercedes E270CDI met ervaring. Kilometerstand: 314.000. Eénkeer trappen, drie keer trappen, het beste watFred op de roetmeter krijgt is een K-waarde van3,5.

Tijdens de rondrit heeft Fred de uitlaat schoon ge-blazen, maar alles wat daarvoor zit? Hij neemt deslang tussen luchtfilter en EGR-klep los. Ai, moetdat de motor in?

Fred belt Forté. Dat bedrijf is gespecialiseerd in hetreinigen van inwendig vervuilde motoren. Nietveel later bekijkt Forté-technisch specialist Peterde EGR-klep.

“Sterk vervuild, maar opent nog wel”, constateerthij. En: “Het vuil op de klep zorgt voor extra weer-stand van de inlaatlucht. Dat is het begin van pro-gressieve vervuiling.”

Oef, de APK-norm gehaald. Maar is dat goed ge-noeg? Of moet een moderne diesel eigenlijk veelbeter kunnen?

Reinigingsmiddelen kunnen vervuilingsproblemenoplossen, maar bij ondeskundig gebruik kunnen zevoor nog veel grotere problemen zorgen. Dezeblack sludge losweken is één ding, maar kan demotorolie het daarna ook oplossen? Om problemente voorkomen werkt Forté met eigen technisch spe-cialisten en technische bulletins voor gebruikers. Enomdat Forté-producten niet bij de automaterialen-zaak op het schap liggen, zijn dat altijd garagebe-drijven en nooit zomaar particulieren!Foto: Archief AMT

1

Dus maar even schoonblazen. Fred geeft al steviggas op het industrieterrein en rijdt ook nog eenseen flink stuk daarbuiten. Toch trekt de auto zelfsaan het eind van de rit nog niet echt lekker.

2

Maar het helpt wel! Fred krijgt de lichtabsorptie-coëfficiënt op 2,8 m-1. Dat is beneden de toege-stane grens van 3,0 voor turbodiesels. Eind goed algoed? Fred twijfelt: “Zo’n auto moet toch beterkunnen?!”

3

4 5 6

© WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional 2

WERKPLAATSForté rekent af met motorvervuiling

Met zijn endoscoop kijkt Peter verder het inlaat-traject in.

7

We kijken mee en zien: vervuiling!

8

“Deze auto moet inderdaad beter kunnen”, denktPeter. Hij reinigt het inlaatspruitstuk.

9

En doet hetzelfde met de EGR-klep.

10

Kijk dat ziet er al weer veel fraaier uit.

11

Peter peilt de olie en topt die op met een reini-gingsmiddel. “Als we dan straks olie verversen,tappen we niet alleen de oude olie, maar ook devervuiling uit oliekanalen en zuigerveergroevenaf”, legt hij uit. “Maar let op: wat je los maaktmoet je ook op kunnen lossen. En dat kan echtveel zijn. Ga dus nooit rijden met dit middel in deolie, maar laat de motor stationair draaien.”

12

Voor Peter dat doet, vult hij het brandstoffiltermet een ander reinigingsmiddel en ontlucht hij hetbrandstofsysteem. Fred kijkt ondertussen kritischtoe: “Smeert dat spul wel voldoende of heb ikstraks schade aan brandstofpomp en verstuiver-naalden?” Peter stelt hem gerust: “Dit middel vol-doet aan de EN 590-specificatie en smeert zelfsbeter dan dieselbrandstof.”

13

Peter voegt nog een busje van hetzelfde middeltoe aan de brandstof en laat de Mercedes statio-nair draaien.

14

Ondertussen gaat hij nog even terug naar het in-laattraject. Terwijl Fred het toerental van de Mer-cedes op 2500 houdt, spuit hij met een drukfleseen dosis reinigingsmiddel naar binnen. “Waarom2500 t/min?”, vraagt Fred achteraf. “Bij een lagertoerental is de luchtsnelheid te laag. Dan kan ervloeistof blijven staan, met de kans op waterslag.Maar een te hoog toerental mag ook niet, want ikheb al een reinigingsvloeistof aan de olie toege-voegd. Dus staat het peil relatief hoog. En wemoeten voorkomen dat de motor op hol slaat.”

15

Na een half uur draaien, een olie- en oliefilterwis-sel en een proefrit is het woord weer aan de roet-meter. Die geeft de Mercedes een pluim!

16

Toch is Fred nog niet helemaal tevreden: “Het re-sultaat is prima, maar het heeft ons behoorlijk wattijd gekost.” Ook daarvoor heeft Peter een oplos-sing: “Mijn tijd is service, je betaalt alleen de pro-ducten. En tja, wil je geen tijd besteden aan hetoplossen van motorvervuilingsproblemen, dan kunje ze beter voor zijn. Dat doe je door bij iedere on-derhoudsbeurt één flesje van een goed reinigings-product aan de brandstof toe te voegen.”

17

3 © WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional

Voor… en 10.000 km na toedienen van een reinigingsmiddel. De piek is ietsjelager, maar spectaculairder is de verandering bij stationair toerental.

Motorvervuiling is een probleemzegt Forté. Bij diesels zonder af-fabriek roetfilter zorgt het voorextra roetuitstoot, bij diesels métroetfilter voor extra regeneraties.In beide gevallen leidt motorver-vuiling tot extra verbruik en ver-minderd rijgenot.We nemen de proef op de sommet een redactieauto. Het gaatom een Ford Focus TDCI. Ruimtwee jaar oud, iets meer dan80.000 km achter de wielen ensteeds keurig onderhouden. Tijdens de roetmeting scoort deauto een K van 1,62 m-1. Kortom,niets aan de hand. Alles tot 3,0 istoegestaan en de referentie-waarde die Ford zelf opgeeft is1,9 m-1. Toch voegen we eenblikje Forté Diesel Fuel Conditio-ner aan de brandstof toe. Fortéadviseert dat te doen bij iedereonderhoudsbeurt.Als het middel na toevoegingeventjes voor minder roetuitstootzorgt, zijn we er niet in geïnte-resseerd. Duurt het effect echtertot de volgende onderhouds-beurt, dan is het een nuttige aan-vulling op het onderhoud.Daarom doen we pas na tweemaanden opnieuw een roetme-

Proef op de somting. De kilometerteller staat daninmiddels boven de 90.000. Hetresultaat: K = 1,42 m-1. Eerste re-actie: niet spectaculair. Tot wehet grafisch verloop van de tweeroetmetingen naast elkaar leg-gen. Bij de eerste meting was deopaciteit bij stationair lopen alcirca 4%. Bij de tweede metingwas die terug waar die hoort, opnul. Hoe dat kan? “Vervuiling inzuigerveergroeven zorgt voorverminderde compressie. Dathoeft maar in één cilinder op tetreden en samen met een ietsverstoord inspuitbeeld heb je diteffect”, legt Peter de Leeuw vanForté uit.Toch is De Leeuw niet helemaaltevreden met de prestaties vande Focus: “Tijdens het gebruikvan de auto bouwt de motorver-vuiling zich geleidelijk op. Methet reinigingsmiddel hebben weeen deel van het vuil opgeruimd,maar niet alles. Door van hetbegin af aan bij iedere onder-houdsbeurt een reinigingsmiddeltoe te voegen voorkom je diehardnekkige vervuiling. Als wedat hadden gedaan had de autonu nog veel beter gepresteerd bijde roetmeting.”

© WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional 4