Zeearenden in Nederland NDFF, alle waarnemersAndrea van den Berg, Frank de Roder en Symen Deuzeman, VTFB pagina Zeearenden in Nederland, natuurfotografen

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1971

-80

1981

-90

1991

-00

2001

-05

2006

-10

2011

-16

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1971

-80

1981

-90

1991

-00

2001

-05

2006

-10

2011

-16

Winter

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

1971

-80

1981

-90

1991

-00

2001

-05

2006

-10

2011

-16

juvenielonvolwassensubadultadult

Zomer

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

1971

-80

1981

-90

1991

-00

2001

-05

2006

-10

2011

-16

NDFF-data

NDFF-data

NDFF-data

NDFF-data

NDFF-data

??

Populatie trend ZW Baltic

Herrmann et al.

0

100

200

300

400

500

600

700

80071

/72

73/7

4

75/7

6

77/7

8

79/8

0

81/8

2

83/8

4

85/8

6

87/8

8

89/9

0

91/9

2

93/9

4

95/9

6

97/9

8

99/0

0

01/0

2

03/0

4

05/0

6

voge

ldag

en

1971-2007

Presentie ZeearendOostvaardersplassen

Oostvaardersplassen (sinds 2006)

M. van Eerden

Kleimoeras op schaal

M. Roos

1

2

3

4

M. Roos

van Eerden

0

2

4

6

8

10

12

14

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

aant

al te

rrito

ria

niet broedendmisluktsuccesvol

Populatieverloop 2005-2016

Populatieverloop 2005-2016

0

2

4

6

8

10

12

14

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

aant

al te

rrito

ria

RivierenZuidwest-NederlandNoord-NederlandIJsselmeergebied

Herkomst broedvogels fase 1 2006-2011

Wardersee (geboortegebied Anna, S572)

Google street view

Gottekoogsee (geboortegebied Z663)Gottekoogsee (geboortegebied Z663)

Google street viewGoogle street view

380 km

320 km

44 nakomelingen

M. RoosP. de Boer

0

2

4

6

8

10

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

aant

al jo

ngen

Dordste Biesbosch (4)Brabantse Biesbosch (9)Lauwersmeer (5)Zwarte Meer (3)IJsselmonding/RBZ (5)Oostvaardersplassen (17)

Broedsucces

0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5

Brabantse Biesbosch

Dordtse Biesbosch

Oostvaardersplassen

Gemiddeld

Zwarte Meer

IJsselmonding/RBZ

Lauwersmeer

aantal jongen

gemiddeld/geslaagd broedgeval gemiddeld/broedpoging

Helander et al. 2008

Broedsucces Zweedse baltische kust

NL

Ringonderzoek

190

210

230

250

270

290

Vrouw Man

late

rale

x fr

onta

le ta

rsus

dikt

e (m

m)

44% man

Terugmeldingen

Pullen 2007-2015 (23)

Krammerse Slikken,Dirk van Straalen & Roland-Jan Buijs

AV09 vrouw 1kj uit Oostvaardersplassen

M. Roos

M. Roos

Herkomst broedvogels fase 2 2011-2016

2012201220122012201220122012

?

P. de Boer

Terugmeldingen

P. de BoerP. de Boer

Prooien

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Oostvaardersplassen IJsselmonding Lauwersmeer

OnbekendAasZoogdierVisVogel overigWatervogel

59%

4%

28%

5%

1%

3% Watervogel

Vogel spec. enoverigVis

Zoogdier

Aas

Onbekend

N= 402

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Oostvaardersplassen IJsselmonding Lauwersmeer

overigFuuteend spec.duikeendgans spec.brandganszwemeendMeerkoetGrauwe Gans

Oostelijk Flevoland, 16 november 2010

Rietmoeras : de jungle voor de watervogels

• …én voor Zeearenden• Moerassen en ondiepe (voedselrijke en productieve) wateren • Schaal bepaalt hoe het moeras functioneert in ecologisch

opzicht• In recente jaren sterke toename van nieuwe vestigingen• Broedpopulatie wordt nu gevoed door eigen nakomelingen• Knelpunten als windparken, gif en verstoring?

Peipsi meer (Est) natuurlijke referentie

Steile Bank, Friese IJsselmeerkust

Ringers: Frank de Roder, Andrea van den Berg, Symen Deuzeman

Klimmers: Ronald in ’t Veld, Willem van Manen, Peter de Boer, Jakko Moleman, Jacco Heldoorn

Assistenten: Thomas van der Es, Nico van den Brink, Rob van der Made, Ger Klijnstra, Romke Kleefstra, Leo Smits, Andre, Bertwin Bergman, Jos Rutten, Tymen van Heerde, Theo Wezenberg, Egbert van Wijhe en andere SBB collega’s. Ruben Kluit en Jan Akkerman (NM), Twiga en Albert.

https://www.sovon.nl/nl/actueel/nieuws/cr-birding-submit-nieuwe-plek-voor-invoeren-gekleurringde-vogels