Post on 26-Jul-2016
description
PB- PP B-BELGIE(N) - BELGIQUE
bpost06487
AFG
IFTE
KA
NTO
OR
KORT
RIJK
MA
IL |
DO
ENA
ERTS
TRA
AT 13
| 85
00 K
ORT
RIJK
| P3
A921
0 - F
oto:
© C
harlo
tte D
ewitt
e - S
amen
tuin
De
Orig
ine,
moe
stui
n va
n Le
ts R
oese
lare
STADS- LANDBOUWVAN VELD NAAR BORDwerken met een droom
RADICALE VERLICHTINGRosalie Heens
P R O G R A M M A Z I N E - A P R / M E I /J U N 2 0 1 6
VROLIJK GEZOND MET HILDE DEMURIE
OP STAP IN MOLENBEEKDIGIPINGUÏNS OVER
VRIJE SOFTWAREWERKING VOOR
KANSENGROEPEN
LOREM IPSUM
"De lente is in het land. Nu nog in onze geesten"
VOORWOORD
Beste lezer,
Het zijn barre tijden voor wie houdt van dialoog en nuance, woorden die we hoog in het vaandel dragen bij Vormingplus. Wie bij ons over de vloer komt spreekt en luistert. We proberen te begrij-pen wat iemand zegt en waarom hij of zij dat zegt. Empathie, begrip, vertrouwen, een positief mensbeeld, dat zijn waarden en begrippen die we graag uitdragen.
Dan zou je wel eens moedeloos worden als je de commentaren op sociale me-dia of de reacties op online fora leest. Veilig teruggetrokken in de wereld van
het eigen gelijk spuien mensen commentaar, vaak zonder veel nuance.
In zulke tijden veren vormingswerkers recht en trekken ze de straat op. Ook letterlijk. Dat is wat we de komende maanden bijvoorbeeld willen doen met ons project ‘Confutuur’, waar je in ons vorige tijdschrift al over kon lezen. We willen aan tientallen mensen vragen wat zij begrijpen onder ‘solidariteit’. Of nog: we starten met gesprekken in ‘De Schemerzone’. Elke maand op maandag, in de vooravond, gevoed door informatie en met centraal een dialoog van mens tot mens. In ons dagelijks werk met groepen stimuleren we die pure dialoog, van de kookcursus tot de
kruidenwandeling, van het filocafé tot het project ‘Time Zone’ in Staden waarin we werken met vluchtelingen en wijkbewoners. Terloops: houd onze Facebookpagina in het oog, daar vertellen we dagelijks over onze projecten.
Is dat spectaculair? Op het eerste zicht niet. Maar het is wel nodig. Mensen die door met elkaar te praten eventjes in elkaars huid kruipen en van standpunt wisselen. Dat levert soms wel spec-taculaire resultaten op en dat willen we blijven aanmoedigen.
De lente is in het land. Nu nog in de geesten. Daar werken we graag met jou aan. We maken je alvast onze solidaire groeten over. ■
Namens het team van Vormingplus Bart Noels, directeur
VORMINGPLUS | 3
MAATSCHAPPIJ & MILIEU
6 Stadsboerderij KortrijkKorte keten tussen boer en consument.
8 Een veelheid aan perspectieven op het spoor komenJan Timmerman over ‘De Schemerzone’, gesprekken over de actualiteit.
10 Ruimtelijke kwaliteit in West-VlaanderenOp stap in Spiere-Helkijn.
11 MolenbeekEen uitdaging, vroeger en nu.
INHOUD
KANSENGROEPWERKING
12 Vorming maakt sterkerNieuwe coaches voor werking kansengroepen.
16 Een andere kijk verrijktSamenwerking tussen Vormingplus en OCMW’s.
DIGITAAL & MEDIA
18 Open source is niet meer de toekomstHet is het heden.
20 Digidokter Smartwatches en andere draagbare technologie.
4 | VORMINGPLUS
21 DigiPinguïnsLibreOffice tips & tricks.
CONFUTUUR
22 Solidariteit gewikt en gewogenInterview met Stijn Oosterlynck.
KUNST & CULTUUR
24 Daguitstap naar 's-Hertogenbosch500 jaar Jheronimus Bosch.
25 Amedeo Modigliani Dagcursus en tentoonstellingsbezoek.
FILOSOFIE & ZINGEVING
26 Radicale verlichting Rosalie Heens over angst, vluchtelingen en het vrije woord.
32 Samenleven kan je leren Trialoog
33 Religie in Kortrijk Op bezoek in de moskee.
PERSOON & RELATIE
34 Vrolijk gezondIn de keuken met Hilde Demurie.
38 KlankschalenDe aandacht naar binnen keren.
39 Psychologie voor beginnersCursus
EXTRA INFO
40 Vergaderen in het VormingplushuisZaalhuur
PROGRAMMA
42 Aanbod van april t.e.m. juni
VORMINGPLUS | 5
STADSBOERDERIJ KORTRIJKKorte keten tussen boer en consument
De coöperatieve Stadsboerderij Kortrijk verbindt boer en burger, stad en platteland door een faire afzetmarkt te creëren voor regionale
biologische landbouwproductie, in combinatie met producten uit duurzame en sociaal-rechtvaardige initiatieven. Elke woensdag kan je bij Vormingplus je groenten van de Stadsboerderij komen ophalen. Hoog tijd om het initiatief in de kijker te zetten.
“Stadsboerderij Kortrijk is gestart vanuit een droom”, zegt David Wemel, coöperant en bestuurslid van de Stadsboerderij. “Een droom om mensen opnieuw bewuster te leren omgaan met wat dagelijks op hun bord ligt. Een droom om van de boerenstiel weer een leefbaar en eerbaar beroep te maken. Simpel gezegd: eten speelt een erg belangrijke rol in
ons dagelijks leven en in onze cultuur. En toch slagen we er niet in om de mensen die hun energie en hun liefde in ons eten steken - en die dat vlak onder onze neus doen - een faire prijs voor hun werk te geven. Wekelijks gaan tien landbouwbedrijven over de kop.
“Gras groeit niet sneller door er aan te trekken, maar door het water te geven aan de wortels.”
6 | VORMINGPLUS
MAATSCHAPPIJ EN MILIEU
En dat terwijl we bijna allemaal dagelijks drie maal eten. Dan weet je dat er iets niet klopt. En daar willen wij iets aan doen met de Stadsboerderij.”
GROENTEN EN FRUIT UIT EIGEN STREEK
De coöperatieve vennootschap wil meer men-sen opnieuw in contact te brengen met het grote en kwaliteitsvolle aanbod van lokaal geteelde groenten en fruit. David Wemel: “Voor de boeren willen we een grotere afzetmarkt creëren dicht bij de deur. Vele boeren waar wij mee werken vinden het ook zonde om hun groenten eerst naar de veiling te brengen om ze dan vervol-gens terug te vinden in verkooppunten in de buurt. Wij willen die keten korter maken en consumenten rechtstreeks in contact brengen met de mensen en de bedrijven achter hun groenten en fruit. Dat doen we onder meer via de organisatie van stadslandbouwcafés. Maar we besteden ook erg veel aandacht aan de verhalen achter de boeren. Die vind je terug op onze webwinkel.”“We kiezen er bewust voor om kleinschalig en streekgebonden te werken. Ik zie dat niet als een druppel op een hete plaat, maar het is wel een werk van lange adem. Maar net zoals je voor het kweken van groenten geduld moet hebben, wil ik ook het project Stadsboerderij Kortrijk op een eigen en gezond tempo laten groeien. Een slagzin die we het eerste jaar vaak hebben moeten herhalen is: gras groeit niet sneller door er aan te trekken, maar door het water te geven aan de wortels.”
VOEDSEL ALS VERBINDENDE KRACHT
Van bij opstart is het verhaal van de Stads-boerderij méér dan het louter opzetten van een succesvol economisch verhaal. “We willen mensen ook opnieuw met elkaar in contact
brengen en tonen dat we samen een verhaal kunnen schrijven. Wij nemen deel aan de brede transitiebeweging. Eigenlijk is het de ambitie van Stadsboerderij Kortrijk om de verbindende schakel te zijn tussen die veelheid aan waar-devolle initiatieven die een alternatief naar voor schuiven voor de huidige maatschappelijke uitdagingen. We hebben daarbij onmiskenbaar een aantal troeven en die willen we ten volle uit-spelen. Voedsel heeft nu eenmaal een enorme verbindende kracht.” ■
Het volledige artikel kan je lezen op onze blog www.detoekomstmakers.be. Daar vind je ook andere hoopvolle en inspirerende verhalen uit de regio Midden- en Zuid-West-Vlaanderen.
Een duurzaam voedselsysteem ligt Vorming-plus nauw aan het hart. Zo zijn we betrok-ken bij de opmaak van een voedselstrategie voor de stad Kortrijk en serveren we in ons cafetaria enkel fair trade dranken of streekproducten. Naast een depot voor de Stadsboerderij is Vormingplus ook een van de verdeelpunten van Voedselteams vzw. Elke donderdag kan je er heerlijke, gezonde en biologische producten afhalen, vaak geteeld door landbouwers uit de buurt.
Stadsboerderij Kortrijk biedt kant- en klare fruit- en groentepakketten aan. Het grote aanbod is te koop in de winkel of online via de webshop. Sinds kort biedt de boerderij ook fruit op het werk.
Meer info: www.stadsboerderijkortrijk.be www.voedselteams.be
VORMINGPLUS | 7
MAATSCHAPPIJ EN MILIEU
EEN VEELHEID AAN PERSPECTIEVEN OP HET SPOOR KOMEN
Jan Timmerman over ‘De Schemerzone’, gesprekken over de actualiteit
In ‘De Schemerzone’ toveren we eenmaal per maand ons eigen cafetaria in Kortrijk om tot een plek waar actuele gebeurtenissen onder de loep worden genomen. Om door de bomen het bos nog te
kunnen zien. Jan Timmerman is één van de begeleiders.
MAATSCHAPPIJ EN MILIEU
Flic
kr.c
om -
ja's
ink
on p
aper
8 | VORMINGPLUS
WAT KUNNEN MENSEN VERWACHTEN VAN DE GESPREKKEN IN 'DE SCHEMERZONE'?
Deze gesprekken staan stil bij actuele gebeur-tenissen. Door meningen, visies en ervaringen uit te wisselen verdiep je je in de materie, maar verhoud je je ook met de kwestie. Het gaat daarbij niet altijd om te oordelen, je hoeft niet voor of tegen te zijn. De realiteit heeft vaak zoveel complexe kanten. De perspectieven van anderen, en van jezelf, kan je in de discussie en de uitwis-seling op het spoor komen. Ik vind het belangrijk om in gesprek te blijven, vandaag meer dan ooit. Iedereen heeft, denk ik, wel eens het gevoel dat hij zich niet staande kan houden in het overaanbod aan informatie. Sommigen beslissen dan om geen krant meer te lezen of geen journaal meer te bekijken. De bedoeling van 'De Schemerzone' is niet om te zeggen waar het nu op staat. We geloven wel in de meerwaarde van dialoog.
WIE KAN ER KOMEN?
Iedereen met interesse in de actualiteit én met interesse om zijn horizon te verbreden is welkom. De toegang is gratis, enkel de pint betaal je zelf. Tijdens zo'n gesprek vorm je samen met anderen een kleine gemeenschap die zich buigt over een belangrijk actueel thema.
HOE GAAT ZO'N GESPREK IN ZIJN WERK?
Een tiental dagen vooraleer we de schemerzone intrekken kiezen we het thema of de kwestie. Dat kan politiek zijn, maar evengoed economie, cultuur … De actualiteit van het moment bepaalt waar we het over zullen hebben. Wie zich op voorhand inschrijft, krijgt ook een tweetal teksten over het onderwerp opgestuurd. We vertrekken van deze teksten. We beluisteren
elkaars standpunt en stellen vragen. Met een aantal methodieken verkennen we de verschil-lende visies. Het is niet de bedoeling om tot een gemeenschappelijk standpunt te komen. Maar je mag natuurlijk ook gewoon komen luisteren.
WAAROM DERGELIJK INITIATIEF?
Als vormingsorganisatie willen we ons midden de actualiteit plaatsen. We zijn geen wereld-vreemd clubje en we willen ook geen vrijblijvende vrijetijdsbesteding aanbieden. Er wordt heel veel gedeeld en gereflecteerd over actuele thema's op sociale media. We denken dat het relevant en nodig is om dat in het 'echte leven' ook te doen. Dat voegt toch nog veel toe aan de 'likes' van Facebook. Het Vormingplus-café wil een soort marktplaats zijn waar verschillende visies en standpunten, ervaringen en meningen elkaar ontmoeten.
VERKLAAR EENS DE NAAM VAN HET CONCEPT.
De gesprekken worden georganiseerd in de vooravond, tijdens de schemer dus. Maar de naam verwijst ook naar nuance. We willen niet aan ideologische scherpslijperij doen. Je kunt een duidelijke visie hebben, maar tegelijk erken-nen dat een kwestie vele kanten heeft. Dat is ook de schemer. ■
‘De Schemerzone’ vindt plaats in het cafeta-ria van Vormingplus in Kortrijk op maandag 21 maart, 18 april, 23 mei en 20 juni, telkens om 17.00 u. Houd onze website, nieuws-brieven en Facebookpagina in de gaten om de onderwerpen van de gesprekken te vernemen.
MAATSCHAPPIJ EN MILIEU
Flic
kr.c
om -
ja's
ink
on p
aper
VORMINGPLUS | 9
RUIMTELIJKE KWALITEIT IN WEST-VLAANDERENOp stap in Spiere-Helkijn
T ijdens deze fietstocht richten we de blik op Spiere-Helkijn. De meest zuidelijke ge-meente van de regio grenst aan Wallonië terwijl Frankrijk amper enkele kilometers
verderop ligt. Het Spierekanaal en de Schelde vormen er natuurlijke barrières.
De voorbije jaren ondergingen Spiere en Helkijn grote veranderingen en ook de komende jaren staan heel wat projecten op stapel. Naast dorps-kernvernieuwingen die de band met de Schelde herstellen zijn er concrete plannen om het oude openluchtzwembad te herbestemmen. Het pittoreske Spierekanaal werd enkele jaren gele-den terug bevaarbaar gemaakt, terwijl de oude treinbedding van de Trimaarzate tegenwoordig een prachtig fietspad is en moet uitgroeien tot
een fietsostrade tussen Avelgem en Spiere.We ontdekken Spiere-Helkijn met streekverteller Geert Callens en politicus Rik Vandevenne, die alle veranderingen van dichtbij mee maakte.
In deze nieuwe reeks streekverkenningen laten we experts en politici aan het woord en bezoe-ken we inspirerende voorbeelden van ruimtelijke kwaliteit. Het uitzicht van het West-Vlaamse landschap is door haar bewoners gecreëerd. Wat we vandaag zien is het resultaat van eeuwen werken, wonen, bouwen en heropbouwen. Anno 2016 zijn de ruimtelijke uitdagingen groot, ook in West-Vlaanderen. Openbare en private gebouwen, publieke ruimte, infrastructuur, landschap en groen: het creëren van ruimtelijke kwaliteit is een constante zorg, in steden maar ook in kleine landschappelijke dorpskernen. ■
© Y
ves
Ada
ms
Geert Callens en Rik Vandevenne
zo 5 juni 2016 - 14.00 u.
afspraak aan het Gemeentehuis, Oudenaardseweg 71, Spiere-Helkijn
€ 5
10 | VORMINGPLUS
MAATSCHAPPIJ EN MILIEU
MOLENBEEKEen uitdaging, vroeger en nuOver Sint-Jans-Molenbeek is de laatste maanden veel geschreven. Tot ver in het buitenland heeft de gemeente de stempel van 'terrorisme-hoofd-stad' van Europa gekregen.
De waarheid is een stuk genuanceerder: in het oude centrum van Molenbeek is een nieuwe sa-menleving in de maak. Er wordt nagedacht over de vraag hoe we morgen samen kunnen wonen en werken in de stad. Jonge allochtonen, oude Brusselaars, Vlamingen die in een loft komen wonen: ze bouwen samen aan een nieuwe wijk. Een aantal sociale initiatieven spelen in op de woonproblematiek en op de hoge werkloosheid.
Deze wandeling toont een andere kant van het gemediatiseerde Molenbeek. ■
I.s.m. Tochten van Hoop Brussel vzw
Eric Desschans
zo 19 juni 2016 - 15.00 u.
Afspraak aan metrostation Graaf van Vlaanderen, Brussel
€ 10
© H
ans
Din
kelb
erg
VORMINGPLUS | 11
MAATSCHAPPIJ EN MILIEU
VORMING MAAKT STERKERNieuwe coaches voor werking kansengroepen
V ormingplus investeert al jaren in een werking op maat van kansengroepen. Door de grote vraag naar trajecten hebben we ons team recent versterkt
met nieuwe coaches. Carine Vannieuwenhuyse, Nadine Deltour en Leen Accou zijn drie van hen. Ze voelen zich na een paar maanden als een vis in het water. “Wij leren enorm veel van onze deelnemers”“Ik ben nu 2 jaar op pensioen, en het was tijd om weer eens een engagement te zoeken”, zegt Carine Vannieuwenhuyse. “Ik sta héél erg achter deze werking en ik ben blij dat Vormingplus zoveel aandacht besteedt aan deze doelgroep.” Leen Accou herinnert zich het moment waarop ze
12 | VORMINGPLUS
KANSENGROEPWERKING
besloot om coach te worden. “Rie Vanduren had me gevraagd om te assisteren bij het project voor brugfiguren, de Wijsneuzen. Dat was een heel boeiende ervaring. Ik gaf vroeger met plezier les in het beroepsonderwijs, waar veel mensen uit kwetsbare groepen les volgen. Zo kwam ik dikwijls met hun familie in contact.” Ook Nadine Deltour zag verbindingen met haar vroegere werk. “Ik was professioneel leerlingenbegeleidster en had heel regelmatig contacten met kansarmen. Ik heb het steeds bijzonder eerlijke mensen gevonden, maar ze leggen soms een heel eenzame weg af. Vandaar dat ik het heel belangrijk vind dat ze mij vertrouwen, dat ze zichzelf mogen blijven en mensen vinden die naar hen luisteren.”
HET BELANG VAN HET LUISTEREND OOR
Een luisterend oor hebben: het komt enkele keren ter sprake in het gesprek wanneer we polsen naar de kwaliteiten van een goeie begeleider. Dat er naar de deelnemers wordt geluisterd is misschien wel de belangrijkste eigenschap van een begeleider. Volgens Nadine moeten deelnemers zich goed kunnen voelen in een groep: “Je moet af en toe eens zeggen: ‘je hebt dat talent, je moet door doen, je doet dat goed.’ Dat is belangrijk.”
Leren luisteren naar elkaar geldt voor iedereen in de groep. Carine vindt het sterk dat de deelnemers zo goed meegaan in het verhaal: “Er wordt naar elkaar geluisterd, ze zijn sterk met elkaar begaan. Problemen worden aangekaart en alle deelnemers zoeken mee naar oplossingen.”
“Ik zou willen dat ze bevestigd worden in hun sterke kanten, dat ze mogen ervaren dat ze veel lotge-noten hebben en uit de verhalen van die mede-standers ook energie kunnen putten of iets kunnen leren. Maar ze mogen ook weten dat wij evenzeer van hen kunnen leren,” aldus Leen. Ze haalt herin-neringen aan haar vader op: “Bij ons thuis hadden we het niet breed.
“Ik besef heel goed dat waar je wieg staat, bepalend is voor de kansen die je krijgt in het leven.”
VORMINGPLUS | 13
KANSENGROEPWERKING
Mijn vader was een ongeschoolde arbeider maar hij was een heel wijze man. Hij wou vooral dat we een diploma zouden behalen, en dus kregen wij de kansen daartoe. Ik besef heel goed dat waar je wieg staat, bepalend is voor de kansen die je krijgt in het leven. Ik ben dan ook blij dat wij daar iets voor terug kunnen doen. Ik sta niet in de schoenen van mensen in armoede, maar ik wil wel proberen met hen mee te gaan en hen en hun verhalen au sérieux nemen. Het is een zoeken en leren hoe ik dat op een zo goed mogelijke manier kan doen, want ik voel ik dat ik nog heel veel te leren heb. Ik probeer te zijn wie ik ben en mee te zoeken. Vanuit mijn werk in de jeugd- en volwassenenbewe-ging ken ik wel wat methodieken die ook in die groepen te gebruiken zijn.”
Carine vult verder aan: “Ik haal veel voldoening uit dit werk, leer heel veel bij, krijg de kans om bij te scholen, maar ik leer ook de doelgroep beter kennen. Het maakt me milder en minder oordelend.” Verder somt ze nog enkele taken van de begeleider op: “het vermogen hebben om nieuwe materie boeiend door te geven en te kunnen inspelen op de behoeften van de doelgroep. Achterhalen waarin ze sterker willen worden en hoe we hen daarin kunnen helpen.”
VORMINGPLUS MOET BUITEN HAAR MUREN BLIJVEN WERKEN
Leen: “Telkens weer valt het op dat de deelne-mers dezelfde dag, soms een uur op voorhand moeten aangespoord worden om te komen. Maar eenmaal aanwezig vertellen ze ons achteraf dat het hen zoveel deugd deed om er te zijn. In de cursus rond budgetteren organiseerden we een quiz over ‘recycleren’. Een man die voor zijn werk bij de gemeente dagelijks naar het containerpark moest en alles wist over recycleren nam mijn werk over. Hij
was op dat moment de enthousiaste lesgever, en hij straalde.” Op de vraag even vooruit te blikken en een wens voor de toekomst te for-muleren, antwoordt Carine: “Ik zou willen dat Vormingplus blijft inzetten op haar werking voor kan-sengroepen en dat een grotere groep
medewerkers hieraan meewerkt, zodat we meer ideeën of ervaringen kunnen uitwisselen.”
Leen formuleert het als volgt: “ik ben blij dat jullie hier zo sterk in geloven en dat iedereen kansen krijgt. Maar zoveel hangt af van de organisatie ter plaatse. De stap naar Vormingplus, het gebouw, het tijdschrift, zal altijd heel groot blijven. Vormingplus zal buiten haar muren moeten blijven werken en dus samenwerken met OCMW’s en verenigingen om dergelijke projecten op te zetten. Wat wij doen is echt maar een eerste aanzet.
KANSENGROEPWERKING
14 | VORMINGPLUS
Ik denk dat het pas begint op het einde van onze sessies, wanneer de deelnemers zich de vraag stellen: ‘Wat doe ik hier nu mee?’”
Nadine besluit: “Het is heel belangrijk dat kwetsbare mensen kans krijgen om vorming te volgen, daardoor voelen ze zich al veel sterker. Vormingplus kan daar een eerste stap toe zijn, om van daaruit verder te gaan. Ik geef een voorbeeld: in de ouderenraad in Kuurne zie ik niemand die kansarm is. Misschien hadden kwetsbare mensen hierin kunnen meestappen als ze maar vorming hadden gekregen en de uitnodiging hadden gezien. En zo gaat het met gelijk welke organisatie. Dat is spijtig. Dus stap voor stap en kleinschalig proberen zo veel mogelijk mensen er toe brengen om zoveel mogelijk vorming te kunnen volgen. Ik wil dat ze de stap durven zetten. Ik ben er van overtuigd dat vorming hen sterker kan maken, en dat ze zo hun waardigheid terug kunnen vinden.” ■
Interview: Maarten Vanhee
Wens je meer info over onze werking voor kansengroepen? Heb je interesse om zelf ook als vrijwilliger mee te werken? Contacteer Rie Vanduren: rie.vanduren@vormingplus.be of Linda Accou: linda.accou@vormingplus.be
KANSENGROEPWERKING
VORMINGPLUS | 15
EEN ANDERE KIJK VERRIJKTSamenwerking tussen Vormingplus en OCMW’s
De kansengroepenwerking van Vormingplus is actief op de meest diverse plaatsen in de regio Kortrijk-Roeselare-Tielt. Een goede
samenwerking is de basis voor een geslaagd project. Veelal ontkiemt die in overleg en samenwerking met een lokaal OCMW. Stafmedewerkers Rie Vanduren en Linda Accou werken dagelijks met kansengroepen en maken volgende reflectie.
Wanneer we een project voor mensen in armoede opzetten is het versterken van mensen steevast de grondtoon en het vertrekpunt. Heel vaak zoeken we hiervoor samenwerking met organisaties die mensen samenbrengen. Dat kan een vereniging zijn waar armen het woord nemen, of een buurtwerking. Een OCMW is voor
ons een interessante partner omdat zij mensen bereiken die deze sociale context niet hebben. Zo kunnen we inhaken op de directe hulpverlening die een OCMW biedt en van daaruit een stap verder zetten. Een project dat we samen met een OCMW opstarten kan mensen versterken waar-door ze hun sociaal netwerk uitbreiden. In een project als ‘Word een held met geld’ is het uitgangspunt nog steeds de manier waarop je je beperkte budget beter kan beheren. Het is een si-tuatie die iedere deelnemer kent. Maar omdat we in groep werken gaat het verder dan de gewone budgetbegeleiding waar een 1-op-1-relatie geldt tussen maatschappelijk werker en cliënt. In zo’n project leggen we de nadruk op het versterken van de mens in zijn geheel.Het parcours dat we in deze projecten bewande-len is heel belangrijk.
16 | VORMINGPLUS
KANSENGROEPWERKING
Als het slaagt krijgen we de deelnemers mee, heel voorzichtig, naar nóg andere contexten; dat kan ons eigen educatief aanbod zijn, waar we di-verse vormingen aanbieden, maar evenzeer het aanbod van anderen. We vullen vormingswerk heel breed in; soms leunen we aan bij welzijn, soms komen vorming en het sociaal-artistieke heel dicht bijeen. We slaan bruggen met diverse sectoren, en inspireren elkaar.
CARAVAN VOOR STILTE
Maar we beseffen dat het voor de deelnemers niet altijd evident is. We leggen dat parcours dan ook vaak af via diverse tussenstappen. Een mooi voorbeeld hiervan is ons stilte-project. Dat is ontstaan in onze algemene werking, vanuit een bekommernis en een pleidooi voor meer stilte, rust en ruimte in de samenleving. Met
onze stilte-caravan dragen we dat pleidooi uit op verschillende plaatsen in de regio Midden- en Zuid-West-Vlaanderen. Die caravan, die we derdehands op de kop hebben getikt, werd opgeknapt samen met enkele deelnemers van een project. En zo zijn zij ondertussen Vorming-plusmedewerkers en -vrijwilligers geworden, die
vanuit hun kwaliteiten mee werken. Het is voor ons een blijvende zorg om ook hen die méér begeleiding nodig hebben mee te nemen. En het is geen eenrichtingsverkeer. Het grootste deel van onze werking (ons educatieve aanbod) richt zich naar mensen zonder armoede-erva-ring. Ook bij hen moeten we de armoede-proble-matiek blijven aankaarten. Een van de speerpun-ten van onze werking is dan ook al vele jaren de aandacht die we met lezingen en debatten, maar evengoed met een initiatief als de inleefweek armoede, besteden aan het thema armoede. Het is een bewuste keuze om maatschappelijk relevante vorming aan te bieden, en dit samen met mensen met armoede-ervaring.
WIN-WIN
Wat we in de toekomst hopen? Heel eenvoudig: dat we in méér gemeenten kunnen samenwerken o.a. met de OCMW’s. Het enthousiasme van maatschappelijke werkers van de sociale dienst is daarbij heel belangrijk. Hoewel ze dikwijls de handen meer dan vol hebben, en soms in een vrij strak kader werken, zijn hun ervaringen, in hun dagelijks praktijk maar zeker ook hun deelname in een project, heel zinvol. Het zijn ervaringen die hen, zo leren ons eerdere projecten, vaak een andere kijk op armoede, én op hun cliënten, bijbrengen. En ook de cliënten krijgen een ander beeld van de Sociale Dienst en hun medewerkers. Het is een win-winsituatie voor alle partijen. ■
Deze tekst van stafmedewerkers Rie Vanduren en
Linda Accou is ook gepubliceerd in ‘OCMW Visies’, het
driemaandelijks tijdschrift van de Vereniging van de
Vlaamse OCMW-secretarissen (VVOS). Het blad volgt de
meest relevante actualiteit en de nieuwste ontwikkelingen
in de OCMW-sector en de ruimere welzijnswereld.
“Het enthousiasme van maatschappelijke werkers van de sociale dienst is heel belangrijk.”
VORMINGPLUS | 17
LOREM IPSUM
VORMINGPLUS | 17
KANSENGROEPWERKING
OPEN SOURCE IS NIET MEER DE TOEKOMSTHet is het hedenComputertechnologie is niet enkel in handen van bedrijven. Soft-ware kan best door een groep worden gemaakt en onderhouden, vrij deelbaar en beschikbaar voor iedereen. Al bijna drie jaar kan je maandelijks bij Vormingplus terecht voor info en ondersteuning in verband met Linux en vrije software. Onder de noemer 'DigiPinguïns' startte Vormingplus een Linux-gebruikersgroep op. Stafmedewerker Merijn Supply interviewt deelnemer Liese De Vos.
WAAROM KOM JE NAAR DE DIGIPINGUÏNS?
Ik hou van Linux en Open Source maar in het dagelijkse leven is het niet altijd mogelijk om alle nieuws op de voet te volgen. Dankzij de Digipin-guïns blijf ik op de hoogte van het reilen en zeilen in het wereldje van de vrije en open software en leer ik nieuwe dingen kennen. En het biedt ook een platform om met gelijkgestemde zielen over deze onderwerpen te praten. De verschillende leden hebben elk hun eigen interesses waardoor we een heel gemengde groep hebben en er vaak interessante gesprekken ontstaan.
WAAROM IS HET PRINCIPE VAN OPEN SOURCE ZO BELANGRIJK?
Open source software is, zoals de naam al aangeeft, open. Er is steeds de mogelijkheid om de broncode in te zien, waardoor er weinig kans is dat de ontwikkelaar verborgen achter-poortjes achterlaat. Dit open aspect zorgt ook voor veel diversiteit. Dit kan heel intimiderend werken voor nieuwe gebruikers, maar het zorgt ervoor dat de open source wereld actief en relevant blijft en me vaak
positief verrast. Niet elk goed idee haalt het, maar het maakt me toch altijd een beetje trots als de grote jongens - zoals Apple of Microsoft - ideeën overnemen die al jaren in Linux zitten.
WELKE SOFTWARE GEBRUIK JE ZELF?
Ik gebruik open source voor alles. Mijn computers draaien Linux en vrije open software, mijn mobiele toestel draait op Android. Mijn favoriete toepas-singen zijn Inkscape, Gimp en Firefox. En dankzij Steam heb ik ook toegang tot heel wat games.
LINUS TORVALDS IS DE FINSE INFORMATICUS DIE LINUX VOOR HET EERST ONTWIKKELDE IN 1991. VOLGENS HEM IS OPEN SOURCE DE TOEKOMST. WAT DENK JE DAAR ZELF VAN?
Ik geef Linus niet graag ongelijk maar hier is hij misschien te bescheiden. Open source is niet meer de toekomst, het is al het heden. Zowel op servers als op mobiele toestellen doet open source het zeer goed. Enkel op de desktop heeft Linux nooit echt kunnen doorbreken.
DIGITAAL & MEDIA
18 | VORMINGPLUS
VRIJE SOFTWARE-GOEROE RICHARD M. STALLMAN WAARSCHUWT VOOR HET GE-BRUIK VAN CLOUDDIENSTEN OF WEBTOE-PASSINGEN ZOALS FACEBOOK EN GOOG-LE OMDAT DE GEBRUIKER HIERMEE DE CONTROLE OVER ZIJN DATA UIT HANDEN GEEFT. TOCH LIJKEN WEBTOEPASSINGEN EN APPS DE TOEKOMST. ZIJN ER VOLGENS JOU SOFTWARE-OPLOSSINGEN VOORHANDEN DIE GEBRUIKSGEMAK EN RESPECT VOOR DE PRIVACY COMBINEREN?
Iedereen moet voor zichzelf uitmaken hoeveel hij van zichzelf wil vrijgeven op het internet. Maar er zijn verschillende open-source-toe-passingen die het mogelijk maken om je eigen cloud-services op te zetten. Dat vergt wat extra inzet maar op die manier heb je alle voordelen van de cloud en blijven je data wel lekker in je ei-gen bezit. Ik denk aan Owncloud, Mailpile, ... Voor mezelf vind ik dat teveel werk en onderhoud. Ik beperk de internet diensten die ik gebruik en maak daar bewuste keuzes rond. Op de browser gebruik ik ABP en Disconnect.
OPEN SOURCE SOFTWARE DRIJFT HET HELE INTERNET AAN. DE MEESTE SMARTPHONES DRAAIEN OP ANDROID. WAAROM IS HET SUCCES VAN OPEN SOURCE SOFTWARE NIET OF NAUWELIJKS GEKEND BIJ HET GROTE PUBLIEK?
Ik denk dat het enerzijds met perceptie te maken heeft en anderzijds met gebrek aan interesse om zich erin te verdiepen. En natuurlijk is er het gemak van illegale software. Mensen willen de moeite niet doen om Gimp of LibreOffice te leren kennen, omdat ze even gemakkelijk een illegale versie van Photoshop of MS Office kunnen gebruiken. Ook kunnen ze niet begrijpen dat een software-ontwikkelaar zijn werk gratis weg
geeft, dat is verdacht. Of ze denken dat een gratis applicatie nooit zo goed kan zijn als commerciële software. Maar ook al is de term niet zo bekend, de meeste mensen maken dagelijks gebruik van open source, zonder het te beseffen. Neem bijvoorbeeld de website van Vormingplus. Die is gebouwd met open source software, net zoals duizenden andere websites. ■
Interview: Merijn Supply
De eerstvolgende bijeenkomsten van de Digipinguïns staan gepland op:
• di 12 april 2016 - 1900 u.: elementary OS, Solus, e.a. oogstrelende distro's
• di 3 mei 2016 - 19.00 u.: LibreOffice tips & tricks
• di 7 juni 2016 - 19.00 u.: 'I love my soft' (LUG-uitwisseling)
DIGITAAL & MEDIA
Flic
kr.c
om -
Rob
ert T
inne
y
20 | VORMINGPLUS
DIGIDOKTER Smartwatches en andere draagbare technologieDe technologische vernieuwingen gaan razendsnel en om de trein niet te missen hou je beter de vinger aan de pols. Sinds kort kan je dit letterlijk nemen want meer en meer duiken smartwatches en andere draagbare technologie op in het straatbeeld.
Wat is nu juist een smartwatch en wat zijn de mogelijkheden ervan? Tijdens deze lezing krijg je de kans om zelf eens te ex-perimenteren met een smartwatch. Verder gaan we dieper in op andere draagbare technologie zoals activity trackers, smart clothing of smart glasses. ■
DIGITAAL & MEDIA
Gene Vangampelaere
za 28 mei 2016 - 10.00 u.
Bibliotheek Wevelgem, Vanacker straat 20, Wevelgem
€ 3
DIGIPINGUÏNS LibreOffice tips & tricksLibreOf f ice is een open source kantoorsof t-warepakket dat vrij en gratis te verkrijgen is voor Windows, OS X, Android en Linux. In deze workshop overlopen we een aantal tips & tricks met betrekking tot de populair-ste onderdelen van het kantoorpakket. ■
Merijn Supply
di 3 mei 2016 - 19.00 u
Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk
€ 3
VORMINGPLUS | 21
SOLIDARITEIT GEWIKT EN GEWOGENInterview met Stijn OosterlynckIn ons vorige tijdschrift las je al over ‘Confutuur’, het traject waarbij we samen met Samenlevingsopbouw en de Unie der Zorgelozen de toekomst verkennen. Het eerste thema waar we mee aan de slag gaan is ‘solidariteit’. Geert Schuermans en Chris Verstraete van Samenlevingsopbouw spraken hierover met Stijn Oosterlynck, socioloog aan onderzoekscentrum OAsES van de Universiteit Antwerpen.
WAT BETEKENT SOLIDARITEIT VOOR U?
Ik denk dat er twee elementen belangrijk zijn als je het over solidariteit hebt: enerzijds de wil om iets met elkaar te delen, anderzijds een gevoel van lotsverbondenheid. Als het over solidariteit gaat, verengt de discussie zich al snel tot een debat over de welvaartsstaat. Die is belangrijk, maar ik gebruik liever een bredere definitie. Solidariteit valt niet te herleiden tot herverdeling via een systeem van belastingen, uitkeringen en publieke dienstverlening. Je kunt ook andere zaken met elkaar delen, bijvoorbeeld een plaats. Je woont in dezelfde straat en probeert er samen het beste van te maken. Het gevoel eenzelfde toekomst te delen – of je dat nu graag wilt of
niet - is zeer belangrijk bij de bereidheid om iets met elkaar te delen. We leven allemaal in België, draaien er mee in dezelfde economie en hebben er baat bij dat die goed draait. Dat maakt dat mensen iets voor elkaar over hebben. Andere gronden voor dat gevoel kunnen bijvoorbeeld een gemeenschappelijke vijand, onderlinge afhankelijkheid of persoonlijke ontmoeting zijn.
BIJNA ALLE GRONDEN DIE U NOEMT ZIJN ZAKEN DIE ONDER DRUK STAAN. ZIJN WE DAARDOOR MINDER SOLIDAIR?
We moeten daar genuanceerd over zijn, maar in het algemeen klopt het wel dat solidariteit onder druk staat. Neem de arbeidersbeweging:
© S
amen
tuin
De
Orig
ine,
moe
stui
n va
n Le
ts R
oese
lare
CONFUTUUR
22 | VORMINGPLUS
CONFUTUUR
die is georganiseerd op een manier aangepast aan de 20e eeuw. Dat maakt dat ze moeilijk ant-woorden vindt op nieuwe sociale kwesties, zoals sociale dumping. Arbeiders van elders die hier een graantje van de markt komen meepikken. Veel heeft natuurlijk te maken met het feit dat we de sociale zekerheid op het niveau van de natie-staat georganiseerd hebben. Bovendien zie je
dat sociale risico’s ongelijk verdeeld zijn. De kans op werkloosheid of ziekte ligt beduidend hoger bij laaggeschoolden. Het gevoel van onderlinge afhankelijkheid neemt daardoor bij de sterkere groepen af. Toch blijkt uit onderzoek dat zij nog wel solidair willen zijn.
IN DE WELVAARTSSTAAT MAAKT HET VOOR-WAT-HOORT-WAT PRINCIPE OPGANG. HOE KIJKT U NAAR DIE TENDENS?
Eerst en vooral is het belangrijk om op te merken dat dit idee altijd al een belangrijk element in onze sociale zekerheid is geweest. Het verzeke-ringsprincipe impliceert de gedachte van voor-wat-hoort-wat. Je moet gewerkt hebben voor je recht hebt op een werkloosheidsuitkering. Wat wel nieuw is, is dat deze manier van denken zich in delen van de welvaartsstaat doorzet waar ze nog niet aanwezig was, zoals het leefloon en de sociale huisvesting.
JUICHT U DIE TENDENS TOE?
Ik denk dat je een onderscheid moet maken tus-sen horizontale en verticale solidariteit. Het ver-zekeringsprincipe is horizontale solidariteit. Ik ben solidair met mensen die vandaag ziek, toevallig werkloos of gepensioneerd zijn. Welvarenden delen met andere welvarenden. Uiteraard kan je daar wederkerigheid verwachten. Anders is het bij de verticale solidariteit. Dit is de herverdelende solidariteit tussen mensen die welvarend zijn en mensen die dat niet zijn. Door daar voor-wat-hoort-wat te introduceren creëer je problemen.Solidariteit is zelden helemaal onvoorwaardelijk. Op zich is het dus niet slecht om een discussie te hebben over de voorwaarden waaronder ze be-staat. Alleen hebben de voorstanders van voor-wat-hoort-wat het al snel over een nieuw sociaal contract. Dat klopt natuurlijk niet. Een contract dat eenzijdig opgelegd wordt, is geen contract. Solidariteit is op machtsgelijkheid gebaseerd. Is die machtsgelijkheid er niet, dan komen we al snel bij liefdadigheid terecht. ■
Het volledige interview lees je in het themanummer van
SURPLUS, het driemaandelijkse berichtenblad van Sa-
menlevingsopbouw West-Vlaanderen, dat eind maart
2016 verschijnt, en op www.samenlevingsopbouw.be.
Wat betekent solidariteit voor jou? En wat denk jij over solidariteit? Vormingplus, de Unie der Zorgelozen en Samenlevingsopbouw komen het je vragen. We trekken vanaf maart de straat op. We starten in Harelbeke waar we op zoek gaan naar klassieke en nieuwe solidariteit. Volg onze Facebookpagina, daar vertellen we regelmatig over onze zoektocht naar solidariteit.
“Een contract dat eenzijdig opgelegd wordt, is geen contract.”
VORMINGPLUS | 23
DAGUITSTAP NAAR 'S-HERTOGENBOSCH500 jaar Jheronimus BoschIn 2016 wordt in 's-Hertogenbosch de laat-middeleeuwse schilder Jheronimus Bosch uitvoerig herdacht. In het Noordbrabants Mu-seum (onderdeel van het volledig vernieuwde Museumkwartier) loopt de tentoonstelling 'Visioenen van een genie.'
Na een vrij bezoek aan deze grote overzichtsten-toonstelling neemt een gids ons in de namid-dag mee doorheen de stad. We ontdekken de oude binnenstad, een van de oudste en meest complete van Nederland, met onder meer de enorme Sint-Janskathedraal. Maar de stad kijkt ook naar toekomst. Achter het station verrijst het Paleiskwartier, een nieuw stadsgedeelte waar wonen en werken hand in hand gaan.
Een verrassend stuk stadsontwikkeling.We sluiten de dag af in een Bossche kroeg alvo-rens de terugtocht aan te vatten. ■
Tip: op 23 april geeft Kathleen Joris (Amarant) in Waregem een introductie op leven en werk van Bosch.
Plaatselijke gids
za 30 april 2016 - 08.00 u.
afspraak aan Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk
€ 55
Flic
kr.c
om -
tant
en.n
l
KUNST & CULTUUR
24 | VORMINGPLUS
AMEDEO MODIGLIANI Dagcursus en tentoonstellings-bezoekHet oeuvre van Amedeo Modigliani (1884-1920) bevat vrijwel alleen portretten en dan nog voornamelijk van vrouwen. Hoewel hij hier en daar nog wel een landschapje schilderde, was de vrouwelijke vorm voor Modigliani de voornaamste inspiratie, vooral wanneer zij zich, zoals vaak, volledig bloot gaven.
Tegenwoordig geldt de Italiaan als een van de grotere kunstenaars uit de klassieke avant-gar-de. Het Museum voor Moderne Kunst (LaM) in Villeneuve-d’Asq, nabij Rijsel, presenteert dit voorjaar een grote overzichtstentoonstelling van het werk van Modigliani.
Op 5 mei bezoeken we deze unieke tentoon-stellingen met een gids. Een week eerder, op 26 april, schetst David Vergauwen (Amarant) het belang van Modigliani voor de kunstgeschiede-nis. De ideale voorbereiding voor een bezoek aan de tentoonstelling. ■
KUNST & CULTUUR
DAGCURSUS: een nieuwe sensualiteit voor de avant-garde
David Vergauwen
di 26 april 2016 - 10.00 u.
Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk
€ 26 (€ 23 voor Amarant-leden)
TENTOONSTELLINGSBEZOEK: Amedeo Modigliani, l'œil intérieur
Plaatselijke gids
do 5 mei 2016 - 15.15 u.
LaM, 1 allée du Musée, Villeneuve-d’Ascq (FR)
€ 12
▲ Amedeo Modigliani, 'Jeanne Hébuterne au chapeau
et collier', 1917
VORMINGPLUS | 25
RADICALE VERLICHTINGRosalie Heens over angst, vluchtelingen en het vrije woord
“Veel politici die vandaag pleiten voor de verlichting willen niet doordenken zoals de radicale denkers van de 18de eeuw deden in verband met vrijheid van godsdienst en vrijheid van meningsuiting”, zegt Rosalie Heens. Zij is stafmedewerker bij vzw Motief, een gespecialiseerde vormingsinstelling die zichzelf plaatst op het snijpunt van levensbe-schouwing en samenleving. Ze begeleidt bij Vormingplus al jaren de reeks Dar Es Salaam, waarin ze mee reflecteert over intercultu-reel samenleven en meer bepaald over de maatschappelijke spanningsvelden waarin de islam en moslims betrokken zijn.
FILOSOFIE & ZINGEVING
26 | VORMINGPLUS
▲ Joseph Wright of Derby, 'An Experiment on a Bird in
the Air Pump', 1768 (National Gallery, Londen)
FILOSOFIE & ZINGEVING
"we hebben vandaag, net als in de 18e eeuw, radicale denkers nodig die laten zien dat selectieve toekenning van rechten ertoe leidt dat een aantal groepen uitgesloten wordt"
VORMINGPLUS | 27
Radicalisering is geen vies woord
JIJ HEBT HET OVER DE RADICALE VERLICHTING, WAT IS HET VERSCHIL MET DE VERLICHTING? Dit onderscheid wordt gemaakt door de Britse historicus Jonathan Irvine Israël. De verlichtingsdenkers die het meest bekend zijn, zoals Voltaire of Kant, kwamen op tegen de macht en de censuur van de staat en de kerk die in de achttiende eeuw heel sterk aanwezig was. Ze leverden kritiek op die instanties die de mensen het zwijgen oplegden. Andere denkers gingen daarop door en vroegen: “Geldt de vrijheid van meningsuiting dan voor iedereen? Willen we ook democratische rechten en stemrecht voor vrouwen en voor mensen uit de kolonies?” De meer bekende, gematigde denkers pleitten voor een beperking van dat recht: “Want vrouwen en mensen uit de kolonies hebben niet de capaciteiten om van die rechten gebruik te maken en dat leidt tot chaos en anarchie,” was hun redenering. De radicale denkers vonden dat je moet consequent zijn en er naar moet streven om iedereen die rechten te geven.
Verlicht … maar met mate
WAT MAAKT DIE RADICALE VERLICHTING VANDAAG ZO INTERESSANT? Veel politici die vandaag pleiten voor de verlichting, grijpen terug naar die gematigde denkers. Zij verdedigen met klem de vrijheid van vrijzinnigen en van mensen die racistische uitspraken doen en stel-len tegelijkertijd dat het gevaarlijk is om migranten en moslims hun rechten te geven als het gaat over het beleven van hun godsdienst of het uiten van kritiek op de Westerse cultuur of politiek. Voor deze mensen gelden niet dezelfde vrijheden en rechten.De tegenstelling tussen gematigde en radicale
denkers komt dus ook terug in hedendaagse debatten. En, net als in de 18e en 19e eeuw, lijken de radicale denkers veel minder aanhang te hebben dan de gematigde, die vooral voor de belangen van de eigen groep opkomen. Maar we hebben vandaag radicale denkers nodig die laten zien dat deze selectieve toekenning van rechten ertoe leidt
dat een aantal groepen uitgesloten wordt. En dat gematigde denkers 'de verlichting' gebruiken om vooral voor de eigen belangen op te komen. Het moge duidelijk zijn: dé verlichtingsidealen zijn geen verworvenheden waaraan iedereen in het Westen dezelfde invulling geeft. Toch wordt het vaak zo voorgesteld.
EEN VERWORVENHEID VAN ONZE CULTUUR IS WEL DE SCHEIDING TUSSEN KERK EN STAAT, IS DAT GEEN TERECHTE OPMERKING? VEEL GEWONE BURGERS EN COMMENTATOREN VREZEN VOOR DE INVOERING VAN (EEN VORM VAN) DE SHARIA. Het idee dat kerk en staat gescheiden moeten zijn, is voor veel mensen een verworvenheid – niet alleen in 'onze' cultuur trouwens. Maar er bestaan verschillende invullingen van de scheiding tussen kerk en staat.
“Angst voor moslims of voor vluchtelingen heeft vaak te maken met de eigen bestaansonzekerheid.”
FILOSOFIE & ZINGEVING
28 | VORMINGPLUS
Trouwens, ook over het Belgisch systeem bestaat er heel wat discussie of er wel een duidelijke scheiding is. Een aantal levensbeschouwingen wordt door de staat gesubsidieerd, en dan nog op ongelijke wijze, dit is volgens sommigen een teken dat er geen of onvoldoende scheiding is.
De verlichtingsdenkers haalden die twee uiteen om net te vermijden dat politieke leiders zouden heilig verklaard worden en een soort religieuze uitstraling krijgen, waardoor het Godschennis zou worden als je er kritiek op geeft. De verlichtingsdenkers wilden
bekomen dat een staat niet langer als onfeilbaar kon worden voorgesteld of religieus gezag zou krijgen. In het discours over de angst voor de sharia zie je het omgekeerde. Daarin wordt niet gepleit om de macht van de staat in te perken maar om de macht van religies in te perken, en de macht van de staat uit te breiden. Die scheiding is heel belangrijk om die machten uiteen te houden, anders krijg je 18de-eeuwse situaties.
FILOSOFIE & ZINGEVING
VORMINGPLUS | 29
Neutraliteit in de publieke ruimte
DIE SCHEIDING WORDT OOK GEBRUIKT ALS ARGUMENT OM DE AANWEZIGHEID VAN RELIGIEUZE SYMBOLEN UIT DE PUBLIEKE RUIMTE TE VERWIJDEREN. DE DAME ACHTER HET LOKET MAG GEEN HOOFDDOEK DRA-GEN OF KRUISBEELDEN ZIJN VERBODEN IN DE RECHTSZAAL. HOE ZOUDEN RADICALE VERLICHTINGSDENKERS HIER TEGENOVER STAAN?
Dat is een moeilijke vraag. De radicale verlich-tingsdenkers hadden niet met zulke kwesties te maken. Zij ageerden in een tijd met een sterke, dominante kerk en adel met veel macht. Daar kun je de moslims in onze samenleving niet mee vergelijken. Zij waren atheïstisch of christen. Ze waren ook veel meer bezig met de 'basic' uitwerking van vrijheid van meningsui-ting en godsdienstvrijheid, zoals: afschaffen van gevangenisstraffen of doodstraffen op de uiting van bepaalde meningen of de bewering dat je atheïst was... Dat is toch wel een heel andere kwestie dan de symboolkwesties van vandaag, en vraagt een hele vertaalslag.
Ik wil hier vanuit mijn overtuiging op antwoor-den. De vraag hierbij is: Wat is de publieke ruimte? De straat is iets anders dan een rechtbank of een gemeentehuis. Ik vind dat je moeilijk kunt zeggen dat er op straat geen re-ligieuze symbolen aanwezig mogen zijn, want dan ga je in tegen het recht op de beleving van godsdienst.
Als het gaat over een overheidsgebouw zoals een rechtbank vind ik het wel belangrijk dat daar geen religieuze symbolen hangen, want in de rechtbank moet duidelijk zijn dat ze niet oordeelt vanuit één specifieke levensbeschou-
wing of dat ze aan één levensbeschouwing meer waarde hecht dan aan een andere.
Voor mensen achter het loket vind ik het nog iets anders. Een mens is sowieso nooit helemaal neutraal, daar is het belangrijk dat de dienstver-lening neutraal is. Hoe zij er uit zien is daar niet per se van invloed op. Het enige wat telt, is of ze correct handelen en niet vanuit een specifieke overtuiging.
Het kan bijvoorbeeld heel moeilijk zijn voor een vrouw om een klacht van seksueel misbruik te gaan melden bij een man die achter het loket zit. Ik kan me voorstellen dat zo iets je blijft achtervolgen, maar we moeten als mens ook in staat zijn om niet in stereotypen te gaan denken, om bijvoorbeeld alle gelovigen of alle mannen over dezelfde kam te scheren. We kunnen niet zomaar toegeven aan clichés of stereotypen.
Rationeel, al te rationeel?
VERLICHTING STAAT VOOR DE VERDEDIGING VAN RATIONALITEIT. ZIT DAAR OOK EEN GEVAAR IN? Rationaliteit is natuurlijk een erg belangrijk middel voor emancipatie als wapen tegen onderdrukking, maar het wordt ook gebruikt om mensen uit te sluiten, om mensen te reduceren tot hun rede. Dat is een kritiek die bijvoorbeeld ook vanuit feministische hoek wordt gegeven aan bepaalde interpretaties van de verlichting. Filosofen als Denis Diderot waarschuwden hier ook al voor in de 18de eeuw. Zij klaagden aan dat de rationaliteit vaak gebruikt wordt om bepaalde groepen, zoals vrouwen, zwarten, mensen uit niet-Westerse culturen of gelovigen als minder rationeel en dus
FILOSOFIE & ZINGEVING
30 | VORMINGPLUS
minderwaardig voor te stellen. Bovendien klaagden zij ook aan dat het verheerlijken van de 'rationaliteit' vaak gebruikt wordt om mensen te vervreemden van hun gevoelens, empathie, intuïtie … terwijl dit net heel positieve krachten kunnen zijn.
Ook vandaag zie ik dat gebeuren. Als het gaat om de plek die kwetsbare mensen moeten krijgen, neem nu vluchtelingen, dan krijg je heel vaak rationele argumenten, zoals de opmerking of het helpen van deze mensen wel betaalbaar is? Dan gaat het zelfs meer specifiek om econo-mische rationaliteit. Mensen worden aangezet om hun empathie niet in te zetten. Maar als we ons laten reduceren tot onze rationaliteit, verlie-zen we een deel van onze menselijkheid. Een ander voorbeeld kom ik tegen in gesprek-ken over omgaan met diversiteit. Heel vaak merk ik in gesprekken dat 'begrip' als voorwaar-de wordt gesteld om een ander te respecteren.
Men wil alleen iemand respecteren, als men hem begrijpt. Maar sommige dingen zijn heel moeilijk te begrijpen, bv welke rol 'god' in iemands leven speelt, waarom een bepaalde culturele traditie voor iemand belangrijk is, waarom iemand het belangrijk vindt om op vaste tijdstippen te bidden, enzovoort. Maar in een superdiverse samenleving kán je niet meer iedereen begrijpen. Je kunt dan niet zeggen: “ik respecteer alleen wat ik begrijp, de rest niet”. ■
Interview: Jan Timmerman
MEER WETEN?
Lees de uitgebreide versie van dit gesprek op www.detoekomstmakers.be
De aanleiding voor dit gesprek is het artikel 'Laat de verlich-
tingsidealen niet aan de ketting leggen' dat verscheen in
het Motief-tijdschrift (januari 2016).
“Het is een illusie te denken dat heel het samenleven en de manier waarop we met elkaar omgaan in wetten is te gieten en dat daardoor de boel is opgelost.”
FILOSOFIE & ZINGEVING
VORMINGPLUS | 31
SAMENLEVEN KAN JE LEREN TrialoogNet als in veel andere steden bestaan in Kortrijk verschillende levensbeschouwingen. Maar hoe goed kennen we elkaar? En leven we met of eerder naast elkaar?
Geert Morlion, deken van Kortrijk, Kenzy Dekimpe, vrijzinnig humanistisch consulente en Sliman You-Ala, Kortrijkzaanse moslim vormen sinds een aantal jaren een informele gespreksgroep.
In respect voor en nieuwsgierigheid naar elkaar wisselen ze ideeën en ervaringen uit, stellen ze elkaar vragen en zoeken ze, elk vanuit zijn of haar eigenheid, toenadering tot elkaar, onder het motto: Samenleven kan je leren. Een verlangen naar een vreedzame en verdraagzame samenleving, in wederzijds respect drijf t hen hierbij.
Op 28 april vertellen ze elk over het belang en de betekenis van hun levensbeschouwing en gaan ze in een vraaggesprek met het publiek in op de rol van de levensbeschouwing in de maatschappij vandaag. ■
€ 0 Geert Morlion, Kenzy Dekimpe,
Sliman You-Ala
do 28 april 2016 - 20.00 u.
Dakcafé stadhuis Kortrijk, ingang via Papenstraat
€ 0
Flic
kr.c
om -
Eur
opea
n Pa
rliam
ent
32 | VORMINGPLUS
FILOSOFIE & ZINGEVING
RELIGIE IN KORTRIJK Op bezoek in de moskeeDe islam is dagelijks in het nieuws, meestal gaat het dan over de politieke islam. En vaak is dat in een zeer negatief daglicht. Maar hoe zit het met het leven van de gewone moslim(a) in onze contreien?
Yassin El Attar, woordvoerder van de Kortrijkse Attakwa-moskee, vertelt tijdens deze rond-leiding wat er te zien is in de moskee, wat er gebeurt, over de gebeden en de islamitische gebruiken.
Hoe is het om als moslim in Kortrijk te leven? Wie komt er allemaal naar de moskee? Is er zoals bij de katholieke liturgie ook een sterke terugval bij de jongeren? Wat gebeurt er in de moskee behalve het vrijdaggebed? Er zijn ook moskeeën die meer zijn dan enkel gebedshuis. Hoe zit dat in Kortrijk?
Welke rol heeft de moskee en welk belang heeft het geloof in het leven van de moslims? Is de imam vergelijkbaar met een katholieke priester? En wat is zijn macht of invloed? ■
Yassin El Attar
wo 11 mei 2016 - 14.00 u.
Attakwa-moskee, Stasegemstraat 136, Kortrijk
€ 5
Flic
kr.c
om -
Pre
ston
Rhe
a©
Fla
ticon
s.be
- B
usin
ess
Dub
ai in
art
VORMINGPLUS | 33
FILOSOFIE & ZINGEVING
VROLIJK GEZONDIn de keuken met Hilde Demurie“Je bent niet enkel wat je eet, maar ook wat je lichaam verteert, opneemt en elimineert”, zegt Hilde Demurie. Zij is voedingsdeskundige en auteur van bestsellers als '100 x groente', 'Vrolijk gezond!'. Als oplossing voor talrijke lichamelijke of geestelijke klachten suggereert ze vaak een ander voedings- en leefpatroon.
VOEDING GENEEST LICHAAM EN GEEST. WAT BEDOEL JE HIERMEE?
Als we te veel bewerkte voeding eten en drin-ken, alles door elkaar eten en drinken, eten als we geen honger hebben, te weinig kauwen, dan krijgen we allerlei gezondheidsproblemen en slechte gemoedstoestanden. Bij een slechte spijsvertering zijn we moe na de maaltijd, krijgen we een opgeblazen gevoel, ruikende adem, ruikende winden, drang naar zoet, nooit een verzadigd gevoel. We worden snel prikkel-baar, krijgen negatieve gedachten en maag- en darmproblemen. En dan beginnen de kwalen op te duiken, zowel lichamelijk als geestelijk. Voeding is niet alleen iets fysiek - wat je in je mond steekt - maar werkt ook mentaal: ben je positief of negatief ingesteld?
GEZONDHEID IS DUS EEN SAMENSPEL VAN JE LICHAAM DE JUISTE VOEDING GEVEN ÉN MET EEN POSITIEVE INSTELLING DOOR HET LEVEN GAAN. WAT IS VOOR JOU GEZONDE VOEDING?
Gezonde voeding is alles wat de natuur ons biedt: groenten, fruit, noten, zaden, pitjes, bronwater, kruiden, vlees, gevogelte, vis, bonen, oergranen zoals spelt, kamut en ama-ranth, rijst, vetten zoals karneboter, ghee en
olijfolie. Voeding die niet bewerkt is, zonder additieven. Met deze voedingsmiddelen kan je overheerlijke gerechten maken die licht verteerbaar zijn en die je energie geven.
VOEDINGSGEWOONTEN ZIJN VAAK HARD-NEKKIG. HOE KAN JE MENSEN OVERTUIGEN VAN EEN GEZONDER EETPATROON?
Ik hoef de mensen niet te overtuigen. Eenmaal je in grote lijnen de drie gezond-heidspijlers toepast voel je je veel beter in je vel: tachtig procent groenten eten en twintig procent andere voedingsmiddelen, zo puur mogelijk. Eet koolhydraten niet samen met eiwitten in dezelfde maaltijd. Kies daarbij het juiste voedsel volgens je bloedgroep. En vast eens af en toe. Zo word je helder van geest, krijg je een ideaal gewicht. En vooral: het is lekker, je hoeft niet naar calorieën te kijken, je hebt minder werk om te kokkerellen, minder afwas, het is minder duur, je creëert minder afval … kortom: het is alleen maar positief.
NAAR AANLEIDING VAN DE ACTIE ’40 DAGEN ZONDER VLEES’ DEED JE ONLANGS EEN OPROEP OM, IN PLAATS VAN MINDER VLEES, MINDER VOEDSEL TE ETEN DAT VOL ZIT MET BEWAARMIDDELEN, ADDITIEVEN, KLEURSTOFFEN … WAAROM?
34 | VORMINGPLUS
PERSOON & RELATIE
“Kies voor pure voeding. Zo zal de industrie stoppen met troep in ons eten te stoppen. Je kan lekkere dingen maken zonder al die extra toevoegingen.”
PERSOON & RELATIE
VORMINGPLUS | 35
Veel mensen hebben vlees nodig om goed te kunnen functioneren, vooral de mensen met bloedgroep O. Bijna de helft van de mensen hebben bloedgroep O. Als zij te weinig puur vlees - geen charcuterie, geen gepaneerd, niet met kleurstoffen gemarineerd - eten, dan ontstaan er snel depressies en gezondheids-problemen. Zij hebben een viertal keer per week honderd gram rood vlees nodig.
Onze lichaamscellen hebben zowel dierlijke, verzadigde vetten zoals karneboter, geklaar-de boter als plantaardige, onverzadigde vet-ten zoals olijfolie, lijnzaadolie, walnotenolie, of sesamolie nodig om goed te kunnen functi-oneren. Maar het is beter om geen margarine of andere vetten in kuipjes gebruiken.
De manier waarop vlees, gevogelte of vis nu wordt opgefokt is zeker niet goed te keuren. Het werkt milieubelastend en werkt ook nadelig voor onze gezondheid. Als je eens in eender welke voedingswinkel rondloopt, kijk dan eens naar al die rijen doosjes, blikjes,… kijk dan eens op de verpakking en lees eens welke ingrediënten er in zitten, meestal kan je ze niet meer uitspreken. Welke chemische stoffen krijgen we allemaal niet binnen, nu al vanaf de babyvoeding?
Vandaar dat ik ook een oproep wil doen om voor pure voeding te kiezen zodat de indus-trie stopt met al die troep in onze voeding te steken. Momenteel wordt enkel vlees in een verkeerd daglicht gesteld, maar in principe is onze hele voedingsketen verantwoordelijk en vooral het ministerie van volksgezondheid, dat het gewoon toelaat omwille van zoveel commerciële redenen en andere belangen die niets met onze gezondheid te maken heb-ben. Als die producten niet meer te verkrijgen
zijn moeten de mensen ook niet weerstaan aan al die verleidingen. Je kan lekkere dingen maken zonder al die extra toevoegingen.
ÉÉN VAN JE BOEKEN HEEFT ALS TITEL ‘VRO-LIJK GEZOND!’. ZIJN VROLIJK EN GEZOND GEEN CONTRADICTIE?
De meeste mensen denken dat gezond eten een saaie maaltijd betekent, een maaltijd waar je slecht gezind van wordt. Ze denken dan vaak aan ‘droge’ slaatjes met weinig smaak. Zo worden ze vaak ook gemaakt. Daarom leer ik in een kooksessie dat gezond eten en leven smaakvol is en je vrolijk en gelukkig maakt. Een gezonde maaltijd hoeft niet altijd een slaatje zijn, integendeel. Je kan van ’s morgens tot ’s avonds lekkere en vooral eenvoudige maaltijden maken.
JE LAATSTE BOEK GAAT OVER DE JUISTE VOEDING VOOR ELKE BLOEDGROEP. DE LINK TUSSEN BEIDE WORDT SOMS BETWIST. WAT OVERTUIGT JOU?
Het is meestal gekend als het 'bloedgroepen-dieet'. Dit betekent dat voor de ene bloed-groep bepaalde voeding een positief effect heeft en voor de andere niet, dat het dus kwalen kan veroorzaken. Daar bestaan vol-ledige voedingslijsten van. Maar als je enkel rekening houdt met het ‘bloedgroependieet’ en de twee andere gezondheidspijlers niet, dan werkt dat ‘bloedgroependieet’ niet echt. Het is een samenspel. ■
www.leefgezonder.beInterview: Maarten Vanhee
PERSOON & RELATIE
36 | VORMINGPLUS
RECEPT
ZEEBAARS MET KOOLRABI-DAUPHINOIS EEN RECEPT VAN HILDE DEMURIE
Ingrediënten (per persoon)
•1zeebaars•2koolrabi•spinazi•schapenkaas(pecorino,manchego)•olijfolie•ghee•peper •gomasio•dille•knoflookpoeder
Bereiding
1. Schil de koolrabi en snijd in plak-jes. Bedek een vuurvaste schotel met een laagje koolrabischijfjes en daarbovenop een laagje spinazie-blaadjes. Kruid. Rasp er schapen-kaas over. Herhaal tot je minstens 3 laagjes hebt en eindig met een ge-raspte kaas. Besprenkel met olijfolie. Zet afgedekt in een voorverwarmde oven van 175° gedurende 45 minuten2. Bak intussen de vis in ghee kruid3. Schik de vis op een bedje van rauwe spinazie, naast een stuk kool-rabi-dauphinois
Variaties
•vervangdevisdoorgevogelte,vleesofeenspiegelei•vervangdekoolrabidoorraapjes•vervangdespinaziedoorwarmoesofijsbergsla•vervangdeschapenkaasdoorpesto•overgietdekoolrabi-dauphinoismet100 ml volle room voor je het in de oven zet.
.
EEN ENERGIEKE EN GEZONDE DAG
za 30 april 2016 - 19.00 u.
Leskeuken Hilde Demurie, Schernaai 1, Tiegem
€ 60
MINIMALE INSPANNING, MAXIMALE SMAAK
ma 23, 30 mei + 6 juni 2016 - 19.00 u.
OF: di 24, 31 mei + 7 juni 2016 - 19.00 u.
Leskeuken Hilde Demurie, Schernaai 1, Tiegem
€ 90
PERSOON & RELATIE
VORMINGPLUS | 37
Flic
kr.c
om -
Suz
anne
Sch
roet
er
KLANKSCHALENDe aandacht naar binnen kerenKlankschalen zijn metalen kommen die een bijzondere klank maken, met geen enkel 'klassiek instrument' te vergelijken. De klankschalen komen uit India, Nepal, Tibet en worden nu ook in het Westen gebruikt om ontspanning en harmonie te bevorderen.
Ann Cornilly neemt je mee in deze wondere wereld. Via klankschalen kan je meer in ver-binding komen met het eigen lichaam en met de eigen gronding. Ze verwoordt het in een gedicht: "De aandacht naar binnen keren. Leren ontspannen en rust vinden in jezelf, de rust die we van nature uit kennen, waarin we welkom zijn en kunnen thuiskomen.”
Elke avond heeft een ander thema, een ander accent. ■
HET DENKEN DOORZIEN - VRIJ WORDEN Met klankschalen voorbij het denken.
ma 18 april 2016 - 19.30 u.
HET EVENWICHT HERSTELLEN - IN EIGEN CENTRUM STAAN Met klankschalen in balans komen.
ma 23 mei 2016 - 19.30 u.
STILTE ERVAREN - RUSTEN IN DE KERN VAN ONSZELF Met klankschalen tot rust komen bij jezelf.
ma 20 juni 2016 - 19.30 u.
Ann Cornilly
Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk
€ 12 per avond
38 | VORMINGPLUS
PERSOON & RELATIE
Fabienne Deknudt
do 19, 26 mei + do 2, 9 juni 2016 - 19.30 u.
Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk
€ 50
PSYCHOLOGIE VOOR BEGINNERSCursusOnder de noemer 'Psychologie voor begin-ners' laten we je in deze cursus kennismaken met de psychotherapie.
Onderzoek wijst uit dat alle grote therapiestro-mingen ongeveer even goede resultaten boeken, maar dat niet elke therapie voor iedereen even goed werkt.In deze reeks bespreken we de vier grote stro-mingen binnen de psychotherapie: de cliëntge-richt-experiëntiële psychotherapie, de cognitieve gedragstherapie, de psychoanalytische therapie
en de systeemtherapie.We belichten telkens de visie en maken kennis met de werkwijze en technieken binnen de verschillende stromingen. Dit telkens geïllustreerd aan de hand van casussen, beeldmateriaal en oefeningen. ■
▲ Still uit '20,000 Days on Earth'
(Iain Forsyth en Jane Pollard)
VORMINGPLUS | 39
PERSOON & RELATIE
EXTRA INFO
VERGADEREN IN HET VORMING-PLUSHUISZaalhuurHet Vormingplushuis in Kortrijk beschikt over zes goed ingerichte lokalen die we verhuren aan non-profit initiatieven. Vlak-bij het station, pal bij het stadscentrum.
Zaalhuur is mogelijk na tijdige reservering en bij beschikbaarheid. Consumpties zijn verkrijgbaar in het cafetaria.Het gebouw is overal toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er is een personenlift aan-wezig. Toilet voor personen met een handicap op gelijkvloers.U zorgt zelf voor het onthaal van uw deelne-mers, tenzij anders overeengekomen.Er is geen ingerichte keuken, wel borden/bestek/glazen, aanrecht, frigo, microgolf en vaatwasmachine. Kookplaten kunnen gehuurd worden. ■
Op www.vormingplusmzw.be/zaalhuur vind je alle nodige praktische informatie.
40 | VORMINGPLUS
Ruimte huren?
Stuur een mail naar info@vormingplusmzw.be, met daarin de gekozen datum en uren, de voorkeur voor de zaal, het aantal verwachte personen en het doel en aard van de bijeenkomst.
© S
iegf
ried
Des
met
VORMINGPLUS | 41
EXTRA INFO
MA
ATSC
HAP
PIJ
& M
ILIE
Utit
el#s
essi
esda
tum
loca
tiedo
cent
prijs
FIET
SON
DER
HO
UD
EN
-H
ERST
EL3
do 0
7/4
- 19.
30 u
. A
velg
emKo
en U
ytte
nhov
e€3
5
STRE
EKVE
RKEN
NIN
G: d
e G
root
e O
orlo
g in
de
Leie
stre
ek1
zo 10
/4 -
13.3
0 u.
W
areg
emBe
rnar
d Va
nden
buss
che
€6
LEVE
N O
P H
ET R
ITM
E VA
N D
E M
EDIA
1di
12/4
- 14
.30
u.
Kort
rijk
Joke
Bau
wen
s€3
VLU
CHTE
LIN
GEN
BIJ
ON
S: e
en a
vond
met
get
uige
niss
en1
do 14
/4 -
19.3
0 u.
Ko
rtrij
kD
iver
se s
prek
ers
€0
ECO
POLI
S1
zo 17
/4 -
11.0
0 u.
Br
usse
lD
irk H
olem
ans
€6
DE
SCH
EMER
ZON
E: g
espr
ekke
n ov
er d
e ac
tual
iteit
1m
a 18
/4 -
17.0
0 u.
Kort
rijk
Jan
Tim
mer
man
€0
BRO
OD
JE A
RHU
S: o
ude
en n
ieuw
e m
igra
tie1
do 2
1/4
- 12.
15 u
.Ro
esel
are
Piet
er-P
aul V
erha
eghe
€5
RUIL
BEU
RS V
OO
R PL
AN
TEN
EN
ZA
DEN
1zo
24/
4 - 1
0.00
u.
Har
elbe
keG
astd
ocen
t€0
MED
IAC
AFÉ
: dat
ajou
rnal
istie
k1
di 2
6/4
- 20.
00 u
. Ko
rtrij
kDi
rk V
ande
nber
ghe,
Ides
De
bruy
ne, J
onat
han
Qua
rtier
€5
COM
POST
EREN
: wat
en
hoe?
2di
3/5
- 19
.30
u.
Tiel
tA
ndré
Ver
heec
ke€0
DE
SCH
EMER
ZON
E: g
espr
ekke
n ov
er d
e ac
tual
iteit
1m
a 23
/5 -
17.0
0 u.
Ko
rtrij
kM
aart
en V
anhe
e€0
RUIM
TELI
JKE
KWA
LITE
IT IN
WES
T-VL
AA
ND
EREN
: op
stap
in L
o1
za 2
8/5
- 10.
00 u
. Lo
-Ren
inge
Bern
Par
et, K
oen
Mor
lion,
Lod
e M
orlio
n€5
RUIM
TELI
JKE
KWA
LITE
IT IN
WES
T-VL
AA
ND
EREN
: op
sta
p in
Spi
ere-
Hel
kijn
1zo
5/6
- 14
.00
u.
Spie
re-H
elki
jnG
eert
Cal
lens
, Ri
k Va
ndev
enne
€5
BEZO
EK A
AN
DE
GRE
NSH
OEV
E, E
EN P
LUKB
OER
DER
IJ1
wo
15/6
- 14
.00
u.
Belle
gem
An
Van
Wijm
elbe
ke,
Luc
Goe
mae
re€6
42 | VORMINGPLUS
PROGRAMMA
BRO
OD
JE A
RHU
S: W
elke
toek
omst
voo
r het
Mid
den-
Oos
ten?
1do
16/6
- 12
.15 u
. Ro
esel
are
Dav
id C
rieke
man
s€5
MO
LEN
BEEK
: een
uitd
agin
g, v
roeg
er e
n nu
1zo
19/6
- 15
.00
u.
Brus
sel
Eric
Des
scha
ns€1
0
DE
SCH
EMER
ZON
E: g
espr
ekke
n ov
er d
e ac
tual
iteit
1m
a 20
/6 -
17.0
0 u.
Ko
rtrij
kJa
n Ti
mm
erm
an€0
DIG
ITA
AL &
MED
IAD
IGIT
AA
L A
LGEM
EEN
DIG
IDO
KTE
R: p
c-be
veili
ging
1za
16/4
- 10
.00
u.Ti
elt
Drie
s Te
rryn
€3
DIG
IDO
KTE
R: p
c-be
veili
ging
1za
30/
4 - 1
0.15
u.
Roes
elar
eD
ries
Terr
yn€3
WIN
DO
WS
10: p
rakt
isch
e w
orks
hop
3w
o 8/
6 - 1
9.30
u.
Kort
rijk
Car
ina
Gül
cher
€38
GO
OG
LE P
HO
TOS:
je fo
to's
beh
eren
in d
e cl
oud
2m
a 11
/4 -
19.0
0 u.
Kort
rijk
Rik
Cog
he€3
0
DIG
IDO
KTE
R: h
oe b
ehee
r ik
m'n
dig
itale
foto
's1
za 2
1/5
- 10.
00 u
.Ko
rtrij
kRi
k C
oghe
€2
LIG
HTR
OO
M: d
e di
gita
le d
onke
re k
amer
10di
12/4
- 19
.00
u.Ko
rtrij
kPe
ter B
ergh
man
€150
DIG
IDO
KTE
R: s
tream
ing-
prod
ucte
n en
die
nste
n1
za 2
3/4
- 10.
00 u
.W
evel
gem
Joac
him
Lee
man
€3
DIG
IDO
KTE
R: s
tream
ing-
prod
ucte
n en
die
nste
n1
za 16
/4 -
10.15
u.
Roes
elar
eG
ene
Vang
ampe
laer
e€3
DIG
IPIN
GU
ÏNS:
ele
men
tary
OS,
Sol
us,
e.a.
oog
stre
lend
e di
stro
's1
di 12
/4 -
19.0
0 u.
Kort
rijk
Elm
ar D
elba
ere
€3
DIG
IPIN
GU
ÏNS:
Lib
reO
ffice
tips
& tr
icks
1di
3/5
- 19
.00
u.Ko
rtrij
kM
erijn
Sup
ply
€3
DIG
IPIN
GU
ÏNS:
'I lo
ve m
y so
ft' (L
UG
-uitw
isse
ling)
1di
7/6
- 19
.00
u.Ko
rtrij
kM
erijn
Sup
ply
€3
VORMINGPLUS | 43
PROGRAMMA
WEB
, CLO
UD
& S
OCI
AL
DIG
IDO
KTE
R: o
nlin
e ni
euw
s: w
at m
oet j
e er
van
gelo
ven?
1za
14/5
- 10
.00
u.Ti
elt
Dirk
Van
denb
ergh
e€3
DIG
IDO
KTE
R: b
inne
nlan
ds v
ervo
er p
lann
en1
za 16
/4 -
10.0
0 u.
Inge
lmun
ster
Joac
him
Lee
man
€3
DIG
IDO
KTE
R: b
inne
nlan
ds v
ervo
er p
lann
en1
za 2
1/5
- 10.
00 u
.Ko
rtrij
kJo
achi
m L
eem
an€3
GO
OG
LE M
APS
: van
nav
igat
ie to
t 'te
lepo
rtat
ie'
1m
a 30
/5 -
19.0
0 u.
Kort
rijk
Rik
Cog
he€1
0
GO
OG
LE M
APS
- V
LOT
OP
WEG
1do
28/
4 - 1
4.00
u.
Ave
lgem
Car
ina
Gül
cher
€5
OPS
LAG
IN D
E 'C
LOU
D' M
ET G
OO
GLE
DRI
VE2
di 12
/4 -
14.0
0 u.
Kort
rijk
Car
ina
Gül
cher
€16
OPS
LAG
IN D
E 'C
LOU
D' M
ET G
OO
GLE
DRI
VE2
do 19
/5 -
19.3
0 u.
Roes
elar
eC
arin
a G
ülch
er€1
6
OPS
LAG
IN D
E 'C
LOU
D' M
ET G
OO
GLE
DRI
VE2
do 2
/6 -
19.3
0 u.
Kort
rijk
Car
ina
Gül
cher
€16
DIG
IDO
KTE
R: je
e-m
ail,
agen
da e
n ad
resb
oek
in d
e cl
oud
1za
4/6
- 10
.15 u
.Ro
esel
are
Joris
De
Sutte
r€3
DIG
IDO
KTE
R: F
aceb
ook,
een
vlo
ek o
f een
zeg
en?
1za
28/
5 - 1
0.00
u.
Stad
enBa
rt Va
nden
brou
cke
€3
FACE
BOO
K VO
OR
BEG
INN
ERS
3di
26/
4 - 1
9.30
u.
Roes
elar
eC
arin
a G
ülch
er€2
4
MO
BIEL
SMA
RTPH
ON
E O
F TA
BLET
(AN
DRO
ID) V
OO
R BE
GIN
NER
S3
do 2
/6 -
13.3
0 u.
Roes
elar
eRi
k C
oghe
€45
DIG
IDO
KTE
R: s
mar
twat
ches
en
an
dere
dra
agba
re te
chno
logi
e1
za 2
8/5
- 10.
00 u
.W
evel
gem
Gen
e Va
ngam
pela
ere
€3
DIG
IDO
KTE
R: m
obie
l int
erne
t1
za 2
3/4
- 10.
00 u
.St
aden
Gen
e Va
ngam
pela
ere
€3
DIG
IDO
KTE
R: m
obie
l ban
kier
en1
za 11
/6 -
10.0
0 u.
Tiel
tRi
k C
oghe
€3
DE
BEST
E A
PPS
1m
a 25
/4 -
14.0
0 u.
Ave
lgem
Rik
Cog
he€5
DIG
IDO
KTE
R: d
e be
ste
apps
ann
o 20
161
za 2
5/6
- 10.
00 u
.W
evel
gem
Mat
hias
Alg
oet
€3
44 | VORMINGPLUS
PROGRAMMA
DIG
IDO
KTE
R: d
e be
ste
apps
ann
o 20
161
za 18
/6 -
10.0
0 u.
Kort
rijk
Mat
hias
Alg
oet
€3
DIG
IDO
KTE
R: W
hats
App
, Sky
pe e
.a. c
omm
unic
atie
-app
s1
za 16
/4 -
10.0
0 u.
Kort
rijk
Rik
Cog
he€3
WH
ATSA
PP, S
KYP
E E.
A. C
OM
MU
NIC
ATIE
-APP
S1
wo
15/6
- 19
.00
u.Ro
esel
are
Rik
Cog
he€8
WH
ATSA
PP, S
KYP
E E.
A. C
OM
MU
NIC
ATIE
-APP
S1
ma
23/5
- 19
.00
u.Ko
rtrij
kRi
k C
oghe
€8
KUN
ST &
CRE
ATIE
FKU
NST
KUN
ST IN
VLA
AN
DER
EN. R
UBE
NS
EN D
E BA
ROK
4m
a 11
/4 -
19.0
0 u.
Men
enFr
eddy
Van
deca
ppel
le€5
2
ROM
AN
TIEK
IN D
E KU
NST
3di
12/4
- 19
.15 u
.Ti
elt
Dam
ien
Dec
euni
nck
€65
BOTE
RHA
MM
EN IN
DE
BIB
- BE
LPO
P: w
at o
nze
Belg
isch
e m
uzie
k un
iek
maa
kt1
do 14
/4 -
12.15
u.
Wev
elge
mJa
n D
elva
ux€5
CULT
URE
LE U
ITST
AP:
Doo
rnik
, sta
d va
n ku
nst e
n ge
schi
eden
is1
za 16
/4 -
9.00
u.
Ave
lgem
Gas
tdoc
ent
€34
SCH
OO
NSE
LHO
F: h
et A
ntw
erps
e Pè
re-L
acha
ise
1za
16/4
- 14
.00
u.W
ilrijk
Gas
tdoc
ent
€6
JHER
ON
IMU
S BO
SCH
: de
verd
waz
ing
van
de m
ens
2za
23/
4 - 1
0.15
u.
War
egem
Kath
leen
Jor
is€2
7
AM
EDEO
MO
DIG
LIA
NI:
een
nieu
we
sens
ualit
eit v
oor d
e av
ant-
gard
e1
di 2
6/4
- 10.
00 u
.Ko
rtrij
kD
avid
Ver
gauw
en€2
6
DAG
UIT
STA
P N
AA
R 'S
-HER
TOG
ENBO
SCH
1za
30/
4 - 7
.30
u.'s
-Her
toge
n-
bosc
hG
astd
ocen
t€5
5
BEZO
EK A
AN
DE
TEN
TOO
NST
ELLI
NG
AM
EDEO
MO
DIG
LIA
NI
1do
5/5
- 15
.15 u
.Vi
llene
uve-
d'A
scq
Gas
tdoc
ent
€12
VORMINGPLUS | 45
PROGRAMMA
ARH
UM
ENTE
N: J
oost
Van
deca
stee
le1
zo 8
/5 -
10.3
0 u.
Roes
elar
eJo
han
Vand
enbr
ouck
e€7
BEZO
EK A
AN
HET
RED
STA
R LI
NE
MU
SEU
M E
N H
ET
EUG
EEN
VA
N M
IEG
HEM
MU
SEU
M1
za 14
/5 -
9.45
u.
Ant
wer
pen
Gas
tdoc
ent
€20
BOTE
RHA
MM
EN IN
DE
BIB:
het
Wes
t-Vla
ams
best
aat!
1do
19/5
- 12
.00
u.W
evel
gem
Joha
n Ve
rgot
e€5
EEN
VER
SCH
RIKK
ELIJ
K M
OO
I LEV
EN -
EEN
VO
LLE
DAG
RO
GER
RAV
EEL
IN A
L ZI
JN F
ACET
TEN
1za
28/
5 - 9
.15 u
.Zu
lteG
astd
ocen
t€4
5
CREA
TIEF
VERV
OLG
CURS
US
GIT
AA
R4
ma
11/4
- 19
.30
u.Ko
rtrij
kBa
rt M
erle
vede
€38
GIT
AA
R VO
OR
BEG
INN
ERS
MO
DU
LE 2
5m
a 18
/4 -
19.3
0 u.
War
egem
Gab
or V
oros
€81
BEEL
DH
OU
WEN
IN H
OU
T6
di 19
/4 -
18.3
0 u.
Roes
elar
eRu
dy D
ewul
f€7
5
WO
RKSH
OP
MEU
BELE
N V
AN
PA
LETT
EN 1
: too
g en
wijn
rekj
e1
wo
20/4
- 19
.00
u.W
evel
gem
Con
nie
Vand
amm
e,
Hei
di V
anha
uwae
rt€5
8
EEN
PER
SON
AGE
VAN
VLE
ES E
N B
LOED
: the
ater
wor
ksho
p5
wo
20/4
- 19
.30
u.W
areg
emM
aaik
e Tu
bex
€46
A C
APE
LLA
: 'W
e sh
all o
verc
ome'
3m
a 25
/4 -
19.3
0 u.
War
egem
Ger
t Ele
baut
€43
WO
RKSH
OP
TUIN
MEU
BELE
N V
AN
PA
LETT
EN 2
: ta
fel e
n tw
ee s
toel
en1
wo
4/5
- 19.
00 u
.W
evel
gem
Con
nie
Vand
amm
e,
Hei
di V
anha
uwae
rt€5
8
WO
RKSH
OP
HO
UTS
KOO
L:
teke
nen,
sch
ilder
en e
n m
onot
ype
4do
12/5
- 19
.30
u.Ko
rtrij
kLe
tske
Mis
tiaen
€56
VAN
KRI
NG
LOO
P TO
T IN
TERI
EUR
3di
7/6
- 18
.45
u.Ro
esel
are
Rudy
Dew
ulf
€38
FOTO
GRA
FIE
VERV
OLG
CURS
US
FOTO
GRA
FIE:
stra
at, p
ortre
t & z
war
t-w
it9
wo
13/4
- 19
.00
u.Ro
esel
are
Pete
r Ber
ghm
an€1
25
46 | VORMINGPLUS
PROGRAMMA
BASI
SCU
RSU
S FO
TOG
RAFI
E10
do 14
/4 -
19.0
0 u.
Roes
elar
ePe
ter B
ergh
man
€125
DO
OR
HET
DIA
FRAG
MA
: stra
atfo
togr
afie
Gen
t3
di 19
/4 -
19.0
0 u.
Kort
rijk
Bart
Des
met
€45
SMA
RTPH
ON
EFO
TOG
RAFI
E3
ma
13/6
- 19
.00
u.Ro
esel
are
Pete
r Ber
ghm
an€3
6
FILO
SOFI
E &
ZIN
GEV
ING
ARH
UM
ENTE
N: s
port
als
leve
nsku
nst
1zo
10/4
- 10
.30
u.Ro
esel
are
Mar
c Va
n de
n Bo
ssch
e€7
MED
ITAT
IEVE
WA
ND
ELIN
G IN
LA
UW
E1
zo 17
/4 -
14.0
0 u.
Lauw
eRi
ta G
esqu
iere
€5
SAM
ENLE
VEN
KA
N J
E LE
REN
: tria
loog
1do
28/
4 - 2
0.00
u.
Kort
rijk
Gee
rt M
orlio
n,
Kenz
y D
ekim
pe,
Slim
an Y
ou-A
la€0
GEN
DER
EN
DIV
ERSI
TEIT
1di
10/5
- 14
.30
u.Ko
rtrij
kG
ily C
oene
€3
RELI
GIE
IN K
ORT
RIJK
: bez
oek
aan
de m
oske
e1
wo
11/5
- 14
.00
u.Ko
rtrij
kYa
ssin
El A
ttar
€5
FILO
SOFI
E LE
ESG
ROEP
'DE
WER
ELD
BU
ITEN
JE
HO
OFD
'3
di 17
/5 -
19.3
0 u.
War
egem
Eva
Rous
selle
€24
ALS
JE
WER
ELD
INST
ORT
- B
OED
DH
ISM
E IN
BA
NG
E D
AGEN
1w
o 18
/5 -
19.3
0 u.
Kort
rijk
Lea
Vanr
ompa
y€1
0
PERS
OO
N &
REL
ATIE
PERS
OO
NLI
JKE
GRO
EI
HO
OG
GEV
OEL
IGH
EID
, VER
MO
EID
HEI
D, Z
ELFZ
ORG
3di
12/4
- 14
.00
u.Ko
rtrij
kLi
nda
T' K
indt
€38
WIJ
S D
OO
R D
E O
VERG
AN
G: d
e m
enop
auze
3w
o 13
/4 -
19.0
0 u.
Men
enRe
gine
Cor
nelu
s€4
5
VORMINGPLUS | 47
PROGRAMMA
VEER
KRAC
HT
OPB
OU
WEN
IN T
IJD
EN V
AN
CRI
SIS
2za
30/
4 - 1
0.00
u.
Kort
rijk
Phili
ppe
Vand
evor
st€2
5
GEN
DER
EN
DIV
ERSI
TEIT
1di
10/5
- 14
.30
u.Ko
rtrij
kG
ily C
oene
€3
ALS
JE
WER
ELD
INST
ORT
- B
OED
DH
ISM
E IN
BA
NG
E D
AGEN
1w
o 18
/5 -
19.3
0 u.
Kort
rijk
Lea
Vanr
ompa
y€1
0
PSYC
HO
LOG
IE V
OO
R BE
GIN
NER
S4
do 19
/5 -
19.3
0 u.
Kort
rijk
Fabi
enne
Dek
nudt
€50
SPO
REN
NA
AR
JEZE
LF: d
e cl
own
en v
erbi
ndin
g:
een
spee
lse
wor
ksho
p2
za 2
1/5
- 9.3
0 u.
Kort
rijk
Mar
tine
Bal
€25
LAAT
DE
STIL
TE T
OE:
med
itatie
tech
niek
en v
oor a
lleda
g4
di 3
1/5
- 19.
30 u
.Ru
mbe
keRi
e Va
ndur
en€3
8
KLA
NK
SCH
ALE
N -
STI
LTE
ERVA
REN
, RU
STEN
IN
DE
KERN
VA
N O
NSZ
ELF
1m
a 20
/6 -
19.3
0 u.
Kort
rijk
Ann
Cor
nilly
€12
OPV
OED
ING
& S
OCI
ALE
VA
ARD
IGH
EDEN
LEES
- EN
DO
EGRO
EP: g
ewel
dloz
e co
mm
unic
atie
5vr
22/
4 - 9
.30
u.Ko
rtrij
kVe
ra D
elbe
ke€1
00
DE
INVL
OED
VA
N V
OED
ING
OP
HET
GED
RAG
VA
N K
IND
EREN
1w
o 27
/4 -
19.3
0 u.
Kort
rijk
Ruth
Lau
wae
rt€1
2
BRO
OD
JE A
RHU
S: b
eter
om
gaan
met
em
otie
s va
n ki
nder
en1
do 19
/5 -
12.15
u.
Roes
elar
eA
n M
ichi
els
€5
GEW
ELD
LOZE
CO
MM
UN
ICAT
IE:
met
resp
ect o
mga
an m
et c
onfli
ct2
ma
20/6
- 13
.30
u.O
ostn
ieuw
-ke
rke
Vera
Del
beke
€24
ON
TSPA
NN
EN, M
EDIT
ATIE
& M
ASS
AGE
AD
EMD
AG: a
dem
en o
m s
pann
inge
n lo
s te
late
n1
za 9
/4 -
10.0
0 u.
Rum
beke
Ano
uk M
aeck
elbe
rghe
€25
LICH
AA
M, B
RON
VA
N L
EVEN
SWIJ
SHEI
D -
STA
RTER
S7
ma
11/4
- 19
.30
u.Ru
mbe
keLi
eve
Des
impe
l,
Piet
er D
edec
kere
€90
LICH
AA
M, B
RON
VA
N L
EVEN
SWIJ
SHEI
D -
DO
ORW
ERKE
RS8
wo
4/5
- 19.
30 u
.Ru
mbe
keA
nn G
evae
rt,
Piet
er D
edec
kere
€96
48 | VORMINGPLUS
PROGRAMMA
MIN
DFU
LNES
S4
do 14
/4 -
19.0
0 u.
Kort
rijk
Kris
tel V
an M
aele
€50
BOED
DH
A'S
BREI
N: w
at g
ebeu
rt er
in je
he
rsen
en b
ij m
edita
tie?
1za
16/4
- 9.
30 u
.Ko
rtrij
kLi
even
Ost
yn€2
5
KLA
NK
SCH
ALE
N -
HET
DEN
KEN
DO
ORZ
IEN
, VRI
J W
ORD
EN1
ma
18/4
- 19
.30
u.Ko
rtrij
kA
nn C
orni
lly€1
2
KLA
NK
SCH
ALE
N -
HET
EVE
NW
ICH
T H
ERST
ELLE
N, I
N E
IGEN
CE
NTR
UM
STA
AN
1m
a 23
/5 -
19.3
0 u.
Kort
rijk
Ann
Cor
nilly
€12
MIX
MA
SSAG
E: in
trodu
ctie
ene
rget
isch
e on
tspa
nnin
gsm
assa
ge2
za 2
3/4
- 10.
00 u
.Ko
rtrij
kM
ireill
e Va
nder
stra
eten
€27
MIX
MA
SSAG
E: in
trodu
ctie
Tha
ise
mas
sage
2za
21/
5 - 1
0.00
u.
Kort
rijk
Tree
s D
ewev
er€2
5
MIX
MA
SSAG
E: in
trodu
ctie
ayu
rved
isch
e ho
ofdm
assa
ge2
za 18
/6 -
10.0
0 u.
Kort
rijk
Lucr
èce
Cor
neill
ie€2
5
ZON
DAG
, KO
M-T
OT-
RUST
-DAG
- M
EDIT
EREN
KU
N J
E LE
REN
3zo
22/
5 - 1
0.00
u.
Kort
rijk
Ann
Van
Hec
ke€3
8
NAT
UU
RLIJ
KE H
UID
VERZ
ORG
ING
1di
24/
5 - 1
4.00
u.
Wev
elge
mRi
ta G
esqu
iere
€12
DU
URZ
AA
M K
OKE
N/D
UU
RZA
ME
VOED
ING
VEG
ETA
RISC
H K
OKE
N M
ET N
OTE
N2
ma
18/4
- 19
.00
u.W
areg
emPe
ter V
ande
rmee
rsch
€47
FIT
EN V
ITA
AL
DO
OR
DE
JUIS
TE V
OED
ING
1di
19/4
- 14
.00
u.Ko
rtrij
kRu
th L
auw
aert
€12
KRU
IDIG
E M
AA
ND
EN -
SA
LAD
E (O
N)K
RUID
EN IN
TH
EORI
E EN
PRA
KTI
JK1
di 19
/4 -
19.3
0 u.
Kort
rijk
Car
ine
De
Gro
ote
€12
KRU
IDIG
E M
AA
ND
EN -
KRU
IDEN
VO
OR
DE
SPIJ
SVER
TERI
NG
1di
17/5
- 19
.30
u.Ko
rtrij
kC
arin
e D
e G
root
e€1
2
KRU
IDIG
E M
AA
ND
EN -
NAT
UU
RLIJ
KE S
LAA
PMID
DEL
EN1
di 2
1/6
- 19.
30 u
.Ko
rtrij
kC
arin
e D
e G
root
e€1
2
KLA
SSIE
KE B
EREI
DIN
GEN
IN E
EN V
EGET
ARI
SCH
JA
SJE
2w
o 20
/4 -
19.0
0 u.
Men
enPe
ter V
ande
rmee
rsch
€44
DE
INVL
OED
VA
N V
OED
ING
OP
HET
GED
RAG
VA
N K
IND
EREN
1w
o 27
/4 -
19.3
0 u.
Kort
rijk
Ruth
Lau
wae
rt€1
2
VORMINGPLUS | 49
PROGRAMMA
EEN
EN
ERG
IEKE
EN
GEZ
ON
DE
DAG
2za
30/
4 - 9
.00
u.Ti
egem
Hild
e D
emur
ie€6
0
LEN
TESE
IZO
ENSK
OO
KLES
1m
a 2/
5 - 1
9.00
u.
Heu
lePe
ter V
ande
rmee
rsch
€21
VEG
ETA
RISC
HE
PIZZ
A'S
MA
KEN
1di
3/5
- 19
.00
u.H
eule
Pete
r Van
derm
eers
ch€2
1
VEG
ETA
RISC
HE
LASA
GN
ES M
AKE
N1
di 10
/5 -
19.0
0 u.
Heu
lePe
ter V
ande
rmee
rsch
€21
GEZ
ON
D E
N V
ITA
AL
MET
RA
UW
KOST
EN
SA
PPEN
3w
o 11
/5 -
19.3
0 u.
Ave
lgem
Ann
elie
s Va
nnes
te€6
2
WEG
WIJ
S IN
DE
PRO
DU
CTE
N E
N ID
EEËN
VA
N D
E VE
GET
ARI
SCH
E KE
UKE
N: l
ezin
g1
di 17
/5 -
19.0
0 u.
Kort
rijk
Pete
r Van
derm
eers
ch€1
2
MIN
IMA
LE IN
SPA
NN
ING
, MA
XIM
ALE
SM
AA
K3
ma
23/5
- 19
.00
u.Ti
egem
Hild
e D
emur
ie€9
0
MIN
IMA
LE IN
SPA
NN
ING
, MA
XIM
ALE
SM
AA
K3
di 2
4/5
- 14.
00 u
.Ti
egem
Hild
e D
emur
ie€9
0
HO
E LE
ER IK
DE
KWA
LITE
IT V
AN
BRO
OD
ON
DER
SCH
EID
EN?
1di
7/6
- 19
.00
u.Le
ndel
ede
Pete
r Van
derm
eers
ch€2
1
BASI
SCU
RSU
S VE
GET
ARI
SCH
KO
KEN
3di
14/6
- 19
.00
u.H
eule
Pete
r Van
derm
eers
ch€6
5
BEZO
EK A
AN
DE
GRE
NSH
OEV
E, E
EN P
LUKB
OER
DER
IJ1
wo
15/6
- 14
.00
u.Be
llege
mA
n Va
n W
ijmel
beke
, Lu
c G
oem
aere
€6
VLIE
R: k
lein
e be
s, g
rote
mog
elijk
hede
n1
do 16
/6 -
19.0
0 u.
Kort
rijk
Rita
Ges
quie
re€1
9
VEG
ETA
RISC
H K
OKE
N M
ET K
RUID
EN E
N B
LOEM
EN2
ma
20/6
- 19
.00
u.W
areg
emPe
ter V
ande
rmee
rsch
€47
50 | VORMINGPLUS
PROGRAMMA
COLOFONVERANTWOORDELIJKE UITGEVER Bart Noelsp/a Wandelweg 11, 8500 Kortrijk
EINDREDACTIE Maarten Vanhee
VORMGEVING Hannes Desmet - buro345.be Iconen: Flaticons.com - Freepik
DRUK Van der Poorten
AFGIFTEKANTOOR Kortrijk mail, Doenaertstraat 13, 8500 Kortrijk
VORMINGPLUS MZWWandelweg 11, 8500 Kortrijk056 26 06 00info@vormingplusmzw.bewww.vormingplusmzw.beIBAN BE 69 0014 0920 44 78
Volkshogeschool Midden- en Zuid-West-Vlaanderen vzw is erkend door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.
MEER LEZENLees over wat ons boeit op
www.detoekomstmakers.be Volg ons op Facebook - Vormingplus MZW
INSCHRIJVENVia onze website
www.vormingplusmzw.be of via 056 26 06 00.Voor activiteiten van partners schrijf je recht-
streeks in bij onze partners. Je vindt die informatie bij de cursusbeschrijving op onze website.
Je inschrijving is pas definitief na ontvangst van je betaling, binnen de 7 dagen. Gebeurt dit niet, dan wordt jouw inschrijving geschrapt en spreken we
de eventuele wachtlijst aan om de vrijgekomen plaats in te nemen.
INFORMATIEVragen over betalingsvoorwaarden en reductie-
tarief, annuleren van een inschrijving ...?www.vormingplusmzw.be/faq - 056 26 06 00.
Het onthaal in de Wandelweg 11 in Kortrijk is elke werkdag open van 8.30 tot 12.30 u. en
van 13.30 tot 17 u. Op vrijdag tot 12.30 u.