Veeteelt

Hoe het houden van vee de kansen van de Europeanen bepaalden.

Waar gaan we naar kijken?

• Waarom zijn er meer dieren gedomesticeerd in Eurazië?

• Welk nut hebben deze dieren voor de mens?• Hoe hebben deze dieren de verhoudingen in de

wereld bepaald?• Wat was het onverwachtse bijeffect van het

hebben van vee voor de verovering van de continenten?

Domesticeren

• Domesticeren is het uitsluitend in gevangenschap fokken van een diersoort die daardoor van zijn wilde soortgenoten is gaan verschillen, ten nutte van de mens.

Factoren voor domesticatie

• Dieet: moet beschikbaar zijn• Efficiënte omzetting: naar vlees/melk (koe:

10%)• Groeisnelheid: waarom 15 jaar wachten voor

de slacht?• Voortplanting• Kwaadaardig karakter• Sociale organisatie: kuddedieren

Voordelen van Eurazië

• Grootte• Ligging• Aantal potentiële soorten• Percentage geschikte soorten

Aantal gedomesticeerde soorten

•14 grote landzoogdieren zijn gedomesticeerd•13 kwamen er in Eurazië voor•Dieren die gedomesticeerd konden worden waren in Noord en Zuid Amerika waren al door de mens uitgeroeid. Dat kwam doordat de mensen er laat kwamen en al goede jagers waren.

Het nut voor de mens

• Vlees en melkproducten• Mest voor op het land• Leer en wol voor kleding• Transport en trekkracht• Jagen

Voorsprong voor Europa

• Grotere bevolkingsconcentratie• Dieren met militaire mogelijkheden• Vee zorgt voor ziekten!

Gevolgen van ziekten voor andere volkeren

• In 1519 land Cortés met 600 soldaten in Mexico• In 1618 waren de Azteken van 20 miljoen naar

1,6 miljoen mensen afgenomen.• In Noord Amerika waren de indianenstammen al

voor de komst van “ontdekkingsreizigers voor 95% uitgeroeid door Europese ziekten.

Waarom werden Europeanen niet ziek?

• Vreemde volken kende geen epidemische ziekten

• Deze volken hadden geen veestapel• In kleine gemeenschappen sterft een ziekte uit.• Nomaden trekken rond. Sedentaire boeren leven

lang op een plek• Europa lange geschiedenis van epidemieën

Nieuwe ziekten verspreiden zich snel