Twentse afvalestafetteAfvalinzameling en –scheiding, samen halen we er meer uit

29 maart 2012Henk Knip, directeur

Circulus/Berkel Milieu

Verzorgingsgebied

BronckhorstBrummenDoesburgLochemZutphen

150.000 inwoners

ApeldoornDeventerEpe

285.000 inwoners

Totaal 435.000 inwoners

Lessen uit de praktijk 2

• 100% overheidsvennootschappen

• Uitsluitend gemeenten als aandeelhouders én opdrachtgevers

• Advies, communicatie afvalinzameling- en verwijdering, beheer openbare ruimte,gladheidsbestrijding, ongediertebestrijding

Introductie Circulus BV en Berkel Milieu NV

Lessen uit de praktijk 3

Drie hoofddoelstellingen

• Transitie afval naar grondstof; 10 kilo per inwoner per jaar in 2030

• Kringlopen sluiten dichter bij huis

• Versterken regionale sociaal economische structuur met bijzondere aandachtvoor mensen met een zekere afstandtot de arbeidsmarkt

Lessen uit de praktijk 4

Resultaten (1)

Lessen uit de praktijk 5

Resultaten (2)

Lessen uit de praktijk 6

Hoeveelheid restafval en GHAper inwoner per jaar per gemeente

kilo

gra

m

Lessen uit de praktijk 7

Diftar lessen uit de praktijk

• Diftar is fiscaal instrument

• Hoe werkt het

• Welke implementatie aanpak werkt

• 7 mythes

Lessen uit de praktijk 8

Diftar (differentiatie tarieven) is:

Fiscaal beleidsinstrument dat

onder voorwaarden bijdraagt aan

doelstellingen van het afvalbeleid.

Lessen uit de praktijk 9

Wat verandert er ?

• Van volledig generieke (vaste) heffing naar gedeeltelijk (variabele)heffing

• Resultaat voor burger: minder afval = minder heffing

Lessen uit de praktijk 10

Heffing voor een deel variabel

Alles

collectief

vast

Afv

alst

offe

nhef

fing

hoogte afhankelijk van

gedrag afzonderlijk huishouden

vast

variabel

besparing

Inzicht geven in directe gevolgen van gedrag

vast

variabel

vast

variabel

vast

variabel

Lessen uit de praktijk 11

12

Lessen over aanpak en planning

• Voldoende mogelijkheden om afval te scheiden (flankerend beleid) en daarop gerichte communicatie

• Inzamel/aanbied voorzieningen te identificeren en autoriseren.

Lessen uit de praktijk 12

Scheidings mogelijkheden

• Deelstromen: gft, kunststof, papier, glas?• Grofvuil beleid?• Kringloop op niveau ?• Milieustraat ?• Communicatie op orde?

Lessen uit de praktijk 13

14

Gefaseerde aanpak

Verbeteren scheidings infrastructuur

Verbeteren rechtmatigheid

diftartraject

Fase 1 Fase 2

Doelrealisatie?DoelformuleringBeleidskader Afvalplan

Doelrealisatie?

Voorbereiding Implementatie Beheer

Lessen uit de praktijk 14

Mythe 1

• Het wordt voor iedereen goedkoper

Lessen uit de praktijk 15

Apeldoorn na eerste fiscale jaar met diftar:78% een lagere en22% een hogere heffingGemiddeld € 28, minder als gevolg van gedrag!

Lessen uit de praktijk 16

Mythe 2

Diftar is in strijd met producentenverantwoordelijkheid

Lessen uit de praktijk 17

Diftar ondersteunt gewenste keuze burger

Lessen uit de praktijk 18

Mythe 3

Lessen uit de praktijk 19

Diftar geeft veel extra zwerfvuil en illegale stort

Monitoren, toezicht en handhaving

• Nulmeting • Lik op stuk beleid• Publiciteit• Communicatie• Feit en perceptie onderscheiden

Lessen uit de praktijk 20

Top 5 klachten over afval bij buitenlijn Apeldoorn Diftar fiscaal per 1-1-2004

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

(buurt) containers grofvuil huishoudelijk afval zwerfvuil recycling containers(glas, papier,kleding)

aa

nta

l k

lac

hte

n

aug-03

sep-03

okt-03

nov-03

dec-03

jan-04

feb-04

mrt-04

apr-04

mei-04

jun-04

jul-04

aug-04

sep-04

Lessen uit de praktijk 21

Mythe 4

Volume frequentie is minder eerlijk dan wegen

Lessen uit de praktijk 22

Vijf diftar systemen

• Volume frequentie

– Afrekening op basis van het gekozen volume container en het aantal keren dat

de container is aangeboden.

• Volume

– Afrekening op basis van het gekozen volume.

• Dure afvalzak

– In de aanschafprijs zijn de kosten voor verwerking van de zak inbegrepen.

• Gewicht

– Afrekening op basis van het gewicht van de aangeboden hoeveelheid afval.

• Gewicht Frequentie

– Afrekening op basis van het gewicht van de aangeboden hoeveelheid afval en

en het aantal keren dat de container is aangeboden.

Lessen uit de praktijk 23

Kunststoffen ,volume zonder gewicht

Lessen uit de praktijk 24

Mythe 5

Diftar is duur

Lessen uit de praktijk 25

Manage diftar project met toetsbaar financieel model

Voorbereiding Implementatie Beheer

Aanloopkosten bijv oorbeeldTlv egalisatiereserve

Investeringen

Exploitatiekosten

Afschrijvingen

Afbouw aanloopkosten

overige kosten

gevolgen voorafvalst. heffing

Besparing rest/extra kunststof

Lessen uit de praktijk 26

Mythe 6

Diftar is snel in te voeren

Lessen uit de praktijk 27

Besluitvorming Apeldoorn

Voorbereiding Implementatie Beheer

Principe besluit over doel &kaderstelling

Invoerings besluit:Project uitgewerktbinnen kaders

Vaststellingverordening entarieven

Evaluatieen bijsturen

eind 2000 eind 2002 eind 2003 medio 2005

Lessen uit de praktijk 28

Besluitvorming Zutphen

Voorbereiding Implementatie Beheer

Principe besluit over doel &kaderstelling

Invoerings besluit:Project uitgewerktbinnen kaders

Vaststellingverordening entarieven

Evaluatieen bijsturen

2001 2004 eind 2005 eind 2007

Lessen uit de praktijk 29

Besluitvorming Deventer

Voorbereiding Implementatie Beheer

Gefaseerd Afvalplandoel &kaderstelling

Invoerings besluit:Project uitgewerktbinnen kaders

Vaststellingverordening entarieven

Nov 2009 Nov 2011 eind 2012

Lessen uit de praktijk 30

Mythe 7

Diftar is een zaak van de milieu afdeling

Lessen uit de praktijk 31

Projectleidingrealisatie aanpassingverordeningInzamelstructuur data infrastructuur enwerkprocessen

Ontwerp fase Realisatie fase

AanslagregelingToezicht en handhavingData verzameling &beheerAfvalinzameling en registratiePas/container mutatieOnderhoud

Beheer en uitvoerings fase

BeleidBelastingenCommunicatieFinanciën

Organisatie per fase diftar project

Communicatie

Lessen uit de praktijk 32

Stuurgroep

Gemeentelijke projectleider

Project leider

uitvoering

Werkgroepen

Data/ICT Techniek/Inkoop

PublieksVoorlichting

BeleidPers VoorlichtingBelastingenFinanciënInkoopWelstandRuimtelijke info

Opzet projectorganisatie

Gemeente

ProjectOndersteuning

Lessen uit de praktijk 33

Communicatie: Regio aanpak sinds oktober 2009

34Lessen uit de praktijk