Politie in Cyberspace

in sociologisch perspectief

Wouter Stol

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden(per 1 sept 2008: Lectoraat Cybersafety)

Politieacademie

Voorjaarsvergadering NVvIR, 12 juni 2008

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Criminaliteit en politie in sociologisch perspectief

►criminaliteit ►gedragsregulering

►who controls the internet users behaviour?

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

Cyberspace:

►schrijfkunst, boekdrukkunst, telegraaf, telefoon, automobiel, computer, internet

►internet houdt sociale structuren vast ►de sociale structuur op internet noemen we cyberspaceWho Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

Gedragsregulering middels:

►socialisatie

►informele sociale controle

►formele sociale controle, ofwel overheidsbemoeienis

►fysieke/technische maatregelen

►medisch ingrijpen

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

Problemen metgedragsregulering in cyberspace

►anonimiteit

►fysieke afwezigheid (geen herkenning of dwang mogelijk)

►technische complexiteit

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

Reacties op normoverschrijdend gedragin cyberspace

►inactie►informele sociale controle►bemiddeling / mediation►formele sociale controle (m.n. politie)►fysieke verwijdering

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

Cybercrime – formele benadering:

►HTC: ‘het gebruik van ICT voor criminele activiteiten’ (Van der Hulst en Neven 2008)

►Cybercrime: ‘elk delict waarbij de dader zich voor het plegen daarvan begeeft in cyberspace’ (d.w.z. begeeft binnen de sociale structuur van internet)

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

Cybercrime – sociale analyse:

►niet kijken naar hulpmiddel

►twee maatschappelijke problemen:

►samenleving heeft last van bepaalde criminaliteitsvormen;

►politie en justitie hebben moeite met cybercrime

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

Waarvan heeft de samenleving vooral last?

►kinderpornografieverspreiding►haatzaaien e.d.►identiteitsfraude / phishing►fraude in e-commerce►spammen (adm. rechtelijke handhaving)

►basiscrimes: hacken en id-fraudeWho Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

Who Controls the Internet?

Politie

Informatie politie

Gezag/macht(bevoegdheden)

politie

plus

plus

Informatievan burgers

Gezag/machtvan burgers

Informatie vanandere instanties

Gezag/macht andere instanties

Mogelijkheden van de politie

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Politie en justitie hebben specifiekebevoegdheden ivm cyberspace, zoals:

►doorzoeken van gegevensdragers, gegevens vastleggen, gegevens ontoegankelijk maken (125i – 125n Sv)►OvJ kan van ISP naw-gegevens van een klant vorderen (126n Sv)►OvJ kan van ISP vorderen dat verkeersgegevens van een klant worden bewaard (bevriezingsbevel, 126ni Sv)►wetsvoorstel Bewaarplicht telecom- municatiegegevens (TK: 12 maanden)Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Politie-organisatie:

►team High Tech Crime (KLPD)

►meldpunt cybercrime (KLPD)

►team Bestrijding Kinderpornografie (KLPD)

►team Digitale Technologie en Biometrie (NFI)

►bureaus Digitale Expertise (BDE’s)►bureaus Digitaal Rechercheren►internationale samenwerking

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Controleert de politie hiermee het internet?

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Controleert de politie hiermee het internet?

Nee.

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Controleert de politie hiermee het internet?

Nee.

1. Wat bereikt ze wel?2. Wat kan ze nog meer doen?

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Aantoonbare effecten van politieoptreden:

► aangehouden daders (m.n. kp en fraude)► m.b.t. kinderporno: verplaatsing van aanbod► verder: vooral weinig bekend

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Waar loopt de politie tegenaan?

►territorialiteitsproblemen (waar gepleegd, wie bevoegd) ►bewijsvoerings- en opsporingsproblemen (bevoegdheden, bewijsmateriaal etc.)►capaciteitsproblemen (volumeprobleem)►kennistekort (digitaal recherchewerk, slachtofferschap, daderschap)►eindigheid van het bureaucratieconcept (te langzaam)

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Who Controls the Internet?

Politie

Informatie politie

Gezag/macht(bevoegdheden)

politie

plus

plus

Informatievan burgers

Gezag/machtvan burgers

Informatie vanandere instanties

Gezag/macht andere instanties

Wat kan de politie nog meer doen?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Theorie van de technologische handhaving:

‘Technologie reguleert primair het gedrag van degenen die haar feitelijk gebruiken.’

Dus:►technologie moet je door anderen laten gebruiken;►technologie moet je weggevenWho Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Informatie van burgers:

►meldingen / aangiften►kennis over cyberspace en -crime

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Informatie van andere instanties:►ISP’s►financiële instellingen►beveiligings-experts

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Macht/gezag van burgers:

►ouders (toezicht op hun kinderen)

►docenten (toezicht op leerlingen)

►LAN- beheerders (toezicht op gebruikers)

►klanten (fraude, heling e.d.) (toezicht op aanbieders van diensten / producten)

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

www.hoeveiligismijnwijk.nl

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Macht/gezag van andere instanties:

►ISP’s (toezicht op klanten)

►LAN-beheerders (toezicht op werknemers / klanten)

►financiële instellingen etc. (toezicht op / informatie over klanten / gebruikers)

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Dit alles vergt een andere rol van de politie:

►niet alles zelf willen doen / weten►anderen in stelling brengen / faciliteren►vermogen tot sociale controle versterken►technologie weggeven (bv. observatie- tools, controletools, etc.)►creatieve oplossingen (buiten Sr/Sv)►inzet burgers via vrijwillige politie ►…

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime

Toekomst:

►politie zal internet wel meer controleren (maar blijft hindernissen ondervinden)►veranderde rol van politie is blijvend►tekort van het bureaucratieconcept ook►er komt discussie over anonimiteit in cyberspace

Who Controls the Internet?

1. Gedrags- regulering in cyberspace

2. Cybercrime

3. Politie en cybercrime