10 juni 2013

Commissies Ruimte en Milieu (R&M) en Water, Economie en Bestuur (WEB),

de woordvoerders duurzaamheid van Den Helder en Alkmaar

en overige betrokkenen

Jaap Bond

Gedeputeerde voor o.a. Duurzame Energie

Duurzame energie in Noord-Holland, een economisch gedreven programma om duurzame energie-innovatie en bedrijvigheid te stimuleren

Coalitieakkoord 2011-2015 ‘Verantwoord en duidelijk gericht op de toekomst’

“Duurzame energie benaderen we

vanuit de wisselwerking tussen

economie, ecologie

en de wensen uit de samenleving”

Wat hebben we beloofd:

• Minder afhankelijk van fossiele brandstoffen

• Verduurzaming gebouwde omgeving

• Offshore wind (i.p.v. wind op land uitbreiden)

• Innovatieve vormen van energie

• Oprichten Energy Board

• Verduurzaming provinciaal wagenpark

Wat hebben we gedaan: verbinden, versterken, samenwerken met andere relevante stakeholders

• Beleidskader Wind op Land vastgesteld en in uitvoering

• Het Koersdocument Duurzame Energie Noord-Holland, vier speerpunten:

- Zon

- Duurzaam Bouwen

- Offshore wind

- Biomassavergassing

• Samenwerking met Energy Valley

• De Energy Board opgericht

• Energieafspraken met alle Noord-Hollandse gemeenten

• Participatiefonds Duurzame Economie

• Zonne-lening in ontwikkeling

• Green Deals

Waarom Zonne-energie?

• Noord-Holland is de provincie met de meeste uren zon

• Noord-Holland is al lang met het onderwerp bezig wat blijkt uit:

- Zonnehuis in Castricum (1989) nu al 24 jaar storingsvrij elektriciteit uit zonne-energie

- Stad van de Zon (gestart in 1995) in Heerhugowaard

• Iedere geïnstalleerd Megawatt aan zonnepanelen levert circa 42 banen op

10 activiteiten zonne-energie stimuleringsprogramma:

1 Onderzoek geschikt dakoppervlakte voor PV

2 Vraagbundeling zonnepanelen agrarische sector

3 Informeren NH Ondernemers over PV

4 Herman: zonnestroomverdeler

5 Lokale Duurzame Energie initiatieven Haarlem

6 MRA: Zonne-energie op overheidsgebouwen

7 MRA: stimulering lokale initiatieven

8 UVR Zonne-energie op Publieke Gebouwen

9 Zon op Noord-Holland

10 Vervolg Zonne-energie op scholen

Waarom Duurzaam Bouwen?

• Circa 40 % energieverbruik vindt plaats in de gebouwde omgeving

• In de bestaande bouw kan door isolatie minimaal 30 % worden bespaard

• Nieuwbouw moet vanaf 2020 energieneutraal

• In potentie veel werkgelegenheid voor bouwsector, maar vraagt wel andere werkwijze

Gemeentelijk spoor:

• Met alle Noord-Hollandse gemeenten is een Energie Akkoord gesloten. Deze gemeenten maken allemaal gebruik van:

- Het Servicepunt Duurzame Energie;

- Uitvoeringsregeling Duurzame Energiemaatregelen bestaande bouw.

Bedrijven spoor:

• Project bouwen aan integrale ketensamenwerking (BIK):

• Innovatiesnelweg (toelichting projecten door SPDE)

Intern spoor:

- Geadviseerd over duurzaamheidsparagraaf Bloemendaler Polder

- Geadviseerd over duurzaamheidsparagraaf RAP’s

Ondersteuning diverse projecten:

- Compacte warmteopslag (Icoonwoning, Heerhugowaard)

- 17 energie neutrale woningen (Texel, via co-financiering Waddenfonds)

- Regeling op Texel voor energiebesparing en duurzame energie woningen (TWIN-H)

Waarom Biomassavergassing en Groen Gas?

• Kansrijk cluster in NHN rondom biomassavergassing

• Focusgebied Alkmaar, Boekelermeer

• Focus ligt op kennisontwikkeling, innovatie en R&D

• Stimuleren van keten rondom Groen Gas (ook vergisting) om de

markt voor groen gas te vergroten

Biomassavergassingsinstallatie - Expertisecentrum

Resultaten Biomassavergassingscluster

• Twee concrete initiatieven voor een biomassavergasser in Alkmaar. Vergunningen al verleend.

• Positief haalbaarheidsonderzoek Expertisecentrum

• Ontwikkeling businesscase Expertisecentrum

• Vijf partijen geïnteresseerd getoond in vestiging in Expertisecentrum

Resultaten Biomassa en Groen Gas buiten het cluster Alkmaar

• Agriport A7: Consortium gevormd productie biogas en aanleg biogasleiding potentie Bio-LNG

productie

• Agriport A7: Concrete plannen voor vergister (tevens in Hensbroek) cross-over Agri-Energy

• Vergister Texel

• Haalbaarheidonderzoek naar energie uit Cabomba (Wijdemeren)

• Biogast

Waarom Offshore-energie?

• Havens Amsterdam, IJmuiden en Den Helder

• Werkgelegenheid

• Groot potentieel voor windparken op zee voor de

Noord-Hollandse kust

Offshore-energie

Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee

• Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee

• Haalbaarheidsstudie Nearshore

PNH; zienswijze, gastheer conferentie, nauwe contacten

met de ministeries

“Fortuin in Windmolens”

Nederland gaat zwaar investeren in windmolens op zee

en neemt afscheid van onze kolencentrales.”

Bron: Telegraaf, 30 mei 2013.

“Fortuin in Windmolens”

Nederland gaat zwaar investeren in windmolens op zee

en neemt afscheid van onze kolencentrales.”

Bron: Telegraaf, 30 mei 2013.

Dutch Ports United

• Bestuursconferentie Wind op Zee

• Gezamenlijk bidbook havens

• Internationale profilering

• Unique Selling Points

Offshore in uitvoering

• Holland Paviljoen

- EWEA Offshore beurs

- 19 - 21 november Offshore windbeurs te Frankfurt

• Kenniscentrum Wind op Zee

- Greendeal

- Koppeling markt & onderwijs

- Aantrekkingskracht van de sector

Pioneers in international business

www.co2-monitoring.nl

1400 projecten

Zonne-energie

Jaarlijkse duurzame energieproductie: 0,7PJ

Jaarlijkse CO2-reductie: 38.000 ton

Zonne-energie

Project:

Zonne-stroom op scholen

Zonnepanelen gerealiseerd op 104 scholen

Duurzame energie productie: 2.700 GJ per jaar

Jaarlijkse vermeden CO2-uitstoot: 147 ton

Werkgelegenheid: 11,2 FTE

Lespakket ‘Energieke Scholen’

Zonnestroom op basisschool Schoter Duijn te Den Helder

Duurzaam bouwen

Jaarlijkse duurzame energieproductie: 0,8PJ

Jaarlijkse CO2-reductie: 46.100 ton

Duurzaam bouwen

Project:

Opdrachtenfonds Gemeente Haarlem

Jaarlijkse energie besparing: 21.000 GJ (0,02 PJ)

Jaarlijkse CO2-reductie: 1063 ton

Vermeden hoeveelheid aardgas: 597.150 m3 gas

Duurzaam bouwen

Project:

Opdrachtenfonds Gemeente Haarlem

Jaarlijkse energie besparing: 21.000 GJ (0,02 PJ)

Jaarlijkse CO2-reductie: 1063 ton

Vermeden hoeveelheid aardgas: 597.150 m3 gas

Biomassavergassing

Jaarlijkse duurzame energieproductie: 5,9PJ

Jaarlijkse CO2-reductie: 276.800 ton

Biomassavergassing

Project:

Stortgasinstallatie Schoteroog

Jaarlijkse duurzame energie productie: 0,02PJ

Jaarlijkse CO2-reductie: 1.231 ton

Vermeden hoeveelheid aardgas: 681.600 m3 gas

Windenergie

Windenergie op land:

Jaarlijkse duurzame energieproductie: 5,8PJ

Windenergie op zee:

Jaarlijkse duurzame energieproductie: 8,8PJ

Warmte

Duurzame energieproductie: 0,9PJ

Totaalbeeld

Verdeling duurzame energieproductie:

Verdeling duurzame energieproductie per categorie

per jaar op basis van alle operationele projecten

2%

84%

6%

8%

2%

66%

4%

28%

Verdeling duurzame energieproductie per categorie

per jaar op basis van alle gerealiseerde en geplande

projecten vanaf 2012

Verdeling CO2-reductie per speerpunt:

2%

29%

11%

43%

16%

3%

66%

3%

24%

Invloed per categorie op de jaarlijkse co2-reductie

op basis van alle operationele projecten

Invloed per categorie op de jaarlijkse co2-reductie op

basis van alle gerealiseerde en geplande projecten

vanaf 2012

4%

Provincie Noord-Holland

Jaarlijkse duurzame energieproductie: 13,3 PJ

Jaarlijkse energiebesparing: 0,08 PJ

Jaarlijkse CO2-reductie: 122.200 ton

Inclusief geplande projecten: 14,8 PJ

 

- provincie Friesland:     9,0 PJ

- provincie Groningen: 13,7 PJ

- provincie Drenthe:     18,6 PJ

- provincie Flevoland:  10,6 PJ

- provincie Utrecht:        0,1 PJ

Koersdocument Duurzame Energie 2012-2015Duurzame energie als kansrijke sector voor economische ontwikkeling in Noord-Holland

Zonne-energie Duurzaam Bouwen(Vooral duurzaam renoveren)

Offshore Windenergie(incl. kennisontwikkeling)

Biomassavergassing(Vooral kennisontwikkeling)

ParticipatiefondsDuurzame Economie

Noord-Holland

Projecten en activiteiten

Missie

Speerpunten

Partners en

financiering

SubsidieregelingDuurzame

EnergiepakketNoord-Holland

Zonne-lening

Energy Valley Energy Board Servicepunt Duurzame

Energie Noord-Holland

ESCO Service Centrum

85 mio1=2=4 mio 4 mio

ENERGY VALLEY: Europese energietransitie regio

EU knooppunt energieproductie, -transport en -kennis

• Structurele regionale groei (2000-2010)

• +18% directe energiebanen (landelijk 7%)

• +80% energie gerelateerde bedrijven

• > €25 miljard aan energie-investeringen

• > 45.000 manjaren werk in nieuwe projecten

• Toenemend aandeel groene energie-investeringen

Economische motor

(€ in mld.)

Energietransitie Duurzame Energie Energiebesparing

Conventionele energie

(Groen) Gas Rotonde Elektriciteitsproductie & balancering

Energie uit biomassa Slimme energie Systemen

Energievizier: Europese kracht van de Regio

Koploper in Nederlands en Europees energiebeleid

Bestuurlijk Overleg

  Provincies & Gemeenten w.o. Noord-Holland, Alkmaar, Den Helder

Voorzitter: Jaap Bond

Raad van Toezicht

  Bedrijven, Kennisinstellingen, Ministerie EZ

Voorzitter: Max van den Berg

  

  

  

Uitvoeringsorganisatie (20 fte)

Clusterorganisatie Stichting Energy Valley

Energy Board

  

Ruim 200 strategische partners & leden

>200

idee/concept R&D demo/pilot implementatie uitrol

Varen & Rijden op LNGEnergie uit Water

Groen Gas Hubs

ETP/Warmtenetten

Energy Academy/College Smart Grids

Van programma’s naar projecten

Offshore Wind Den Helder

Biomassa Vergassing / Energy Innovation Park Alkmaar

LNG Scheepvaart Den Helder

Energiedijken

Aanjagen, verbinden en versterken

Paul Korting

• Jaap Bond (gedeputeerde Duurzame Energie)

voorzitter

• John Braakman (ZON Energie Groep)

• Jan Folkerts (Ballast-Nedam)

• Jan Willem van Hoogstraten (TAQA Energy)

• Paul Korting (ECN)

• Wim van Lieshout (HVC)

• Peter Molengraaf (Alliander)

• Rob Tompot

Energy Board

Regionale economie versterken en transitie naar duurzame energie

Energy Board

• Wat willen we bereiken

- Off shore windenergie,

- Biomassa(vergassing),

- Gebouwde omgeving (incl. zonne-energie)

- Arbeidsmarkt & onderwijs

- Innovatie

• Hoe werken we

- Aanjaagteam

- Strategische uitvoeringsagenda

- Samenwerking

• Wat doen we concreet

- Kennis

- Lobby

- Zichtbaarheid

- Advisering

- Verbinden

Resultaten, de oogst na een jaar Energy Board

Koers geeft duidelijkheid

Meer kansen benutten

Netwerken werkt beter

Betere toegang tot financiële fondsen

Samenwerking met Energy Valley levert meer op

Resultaten, de oogst na een jaar Energy Board

SamenwerkingSamenwerking

Resultaten, de oogst na een jaar Energy Board

KennisKennis

Resultaten, de oogst na een jaar Energy Board

LobbyLobby

Resultaten, de oogst na een jaar Energy Board

VerbindenVerbinden

Servicepunt Duurzame Energie

René Jansen

• Het Servicepunt Duurzame Energie

• 3 voorbeeldprojecten:

- Kennis: Duurzaam bouwen

- Visie: Warmtenetten MRA

- Strategie: ESCO Service Center

Inhoud

Servicepunt Duurzame Energie

• Kenniscentrum voor gemeenten

• Collectieve kennisprojecten

• Subsidie- en financieringsadvies

• Samenwerking

Regioconsulenten

Midden: Jaap Neeleman

Noord: Laurens Jongepier

Zuid: René Jansen

Breed en divers netwerk

• Provincie, team Duurzame Energie

• Maar ook: team Wonen en anderen

• Stakeholders zoals woningcorporaties

• Grote partijen zoals RUD’s en Milieudiensten

• Belanghebbenden zoals HVC, KvK, MKB NL en Bouwend Nederland

• Belangenverenigingen zoals Milieufederatie, Klimaatverbond, Agentschap NL, Urgenda, etc

• Marktpartijen in bouw- en ontwikkeling

Ondertekening Energieafspraak

Duurzame Energie (DE) Monitor

Grafiek realisatieprogramma

• Monitoren van projecten in NH

• 1.400 projecten ingevoerd

• opwek- en besparingsprojecten

• www.co2-monitoring.nl

Projecten 2013

• Regioconsulent

• Subsidie adviseur

• CO2 Monitor

• Financieringsconstructies

• Woningcorporaties

• BespaarDaar

• Ondersteuningsvragen (Pampus, Waarland, zonneweides, PV Fonds MV)

• Coördinatie en netwerk

• Communicatie (Impuls, website, publicaties, factsheets, etc.)

• Duurzaam bouwen (Dubo Consulent & Innovatiesnelweg)

• Warmtenetten MRA

• ESCO Service Center

Innovatiesnelweg =energiezuinige starterswoningen

• Uitrol warmtenetten stokt

• Gebrek aan vertrouwen

• Doelstellingen duurzame energie: 16% in 2020

• Wordt niet gehaald door huidige inzet

• Aanvullende visie nodig

• Servicepunt onafhankelijke partij, begeleidt proces

Visie: MRA Warmtenetten

Bestaande situatie

Potentieel

Strategie: ESCO Service Center

Extra Investering

Besparingop

energiekosten

Technische risico’s

Duurzame Energie (DE) projecten

Drie algemene kenmerken van DE projecten:

Wanneer is een DE project succesvol?

…bij een juiste beheersing van technische risico’s die van invloed zijn op de realisatie van de kostenbesparing.

2

Wanneer de extra investering wordt terugverdienduit de besparing op energiekosten, én…1

ExtraInvestering

Besparingop

energiekosten

Technische risico’s

Een ESCOgeeft hier invulling aan

René Jansen06 – 533 40 898

jansen@servicepuntde.nl