Post on 13-May-2015
Platentektoniek, aardbevingen en vulkanisme
Landbouw in Europa
1. Beschrijf precies wat je op de foto ziet?
2. Wat denken
of voelen
de mensen op de foto
volgens jou?
3. Welk gevoel krijg je bij deze foto en
waarom?
4. Waar op aarde is deze foto genomen volgens jou?
FOTO 1
1. Beschrijf precies wat je op de foto ziet?
2. Wat denken
of voelen
de mensen op de foto
volgens jou?
3. Welk gevoel krijg je bij deze foto en
waarom?
4. Waar op aarde is deze foto genomen volgens jou?
FOTO 2
Wat is het verband tussen deze twee foto’s?
Wat is het verband tussen deze twee foto’s?Pingvellir - IJsland
Deze plaats ligt op de scheiding van de Euraziatische en
Noordamerikaanse aardplaat.
Nergens ter wereld is de breuklijn zo goed
zichtbaar als hier.
Izmit – Turkije17 augustus 1999
aardbeving met kracht van 7,2 op de schaal van Richter. 14.000 doden en
tienduizenden gewonden waarvan
sommige pas na een paar dagen onder het puin
worden gehaald.Verband: beide plaatsen liggen langs plaatranden
1. Beschrijf precies wat je op de foto ziet?
2. Wat dacht of voelde
de fotograa
f toen hij deze
foto nam?
3. Welk gevoel krijg je bij deze foto en
waarom?
4. Waar op aarde is deze foto genomen volgens jou?
FOTO 3
1. Beschrijf precies wat je op de foto ziet?
2. Wat dacht of voelde
het meisje op de foto
volgens jou?
3. Welk gevoel
krijg je bij deze foto
en waarom?
4. Waar op aarde is deze foto genomen volgens jou?
FOTO 4
Wat is het verband tussen deze twee foto’s?
Wat is het verband tussen deze twee foto’s?
Omayra Sanchez was één van de 25000 slachtoffers van de uitbarsting van de Nevado del Ruiz in Colombia (14 november 1985).
Dit 13-jarig meisje zat klem drie dagen klem in water en beton. Deze foto is kort voor haar dood genomen en heeft veel ophef veroorzaakt in de wereld.
Platentektoniek, aardbevingen en vulkanisme
Aan het eind van deze les kun je:• De oorzaken van plaattektoniek opnoemen;• De verschijnselen aardbeving en vulkanisme beschrijven;• Jouw gevoel in eigen woorden weergeven van gevolgen van
natuurrampen als aardbevingen en vulkaanuitbarstingen;• Door goede samenwerking de werkvorm ‘viskom’ uitvoeren;• Van recente aardbevingen aantonen welke platen de oorzaak
van de beving waren en om welk type plaatbeweging het ging;
Hoe is het mogelijk…
…dat de aarde zo tekeer gaat?!
Platentektoniek
De platentektoniek zorgt voor verwoestendenatuurkrachten.
Platentektoniek is de motor achter:
• Vulkanisme• Aardbevingen• Tsunami’s • Gebergtevorming
• In deze les gaan we aandacht besteden aan vulkanisme en aardbevingen..
Wat is platentektoniek?
De aardbol bestaat uit:
• Binnenkern• Buitenkern• Mantel• Aardkorst
De aardkorst drijft overhet vloeibare magma in de mantel.
Van de aardkorst naar de kern
De aardkorst: het buitenste laagje
De platen van de aarde
De aardkorst bestaat uit ongeveer 9 grote platen en meerdere kleine platen.
De opbouw van de aarde
• http://www.schooltv.nl/beeldbank/clippopup/20060208_opbouw01(2’40 min)
Platentektoniekhttp://www.youtube.com/watch?v=GYVS_Yh6dTk&feature=player_embedded
(1’141 min)
Drie typen plaatbewegingen:• Transform (platen schuiven langs elkaar)• Convergent (platen duiken onder elkaar)• Divergent (platen bewegen uit elkaar)
• Transform:
Divergent (uit elkaar bewegen) Convergent (onder elkaar duiken)
Gevolgen van ’drijvende’ platen (1)
Gevolgen van ’drijvende’ platen (2)
Wat gebeurt er bij aardbevingen?• Twee platen schuiven langs elkaar heen of
duiken onder elkaar
• Snelheid: paar centimeter per jaar
• Soms met grote schokken
• De kracht die vrij komt bij schokken veroorzaakt aardbevingen
• Hypocentrum: Het diepste punt in de aarde waar de aarbeving begin
• Epicentrum: Het punt aan het aardoppervalk recht boven het hypocentrum (hier voel je de zwaarste schokken)
San Andreas breukSoms is een breuklijn zichtbaar in het landschap.
Zoals hier: De SanAndreasbreuk in Californië:
De grens tussen de Noord-Amerikaanse plaat en dePacifische plaat
Gemiddelde verschuiving: 5 a 6 cm per jaar
Wonen op een breuk is riskant...
De schaal van Richter
• Deze schaal geeft de kracht van aardbevingen weer
• Bij de allerlichtste trilling staat de schaal van Richter op 0
• Als de trilling tien keer zo zwaar is, krijgt deze het getal 1 en als hij weer 10 keer zo zwaar is getal 2
AardbevingenWaardoor ontstaan ze?
• http://www.schooltv.nl/beeldbank/clippopup/20060208_aardbeving01(2’04 min)
Waar ontstaan vulkanen?
Waar ontstaan vulkanen? (2)
Een vulkaan
Wat zijn de gevaren?
Bij een uitbarsting komtnaar buiten:
• Gloeiend hete lava
• Aswolk (grote verspreiding)
• Giftige gassen en stoom
• Vulkanische bommen
Het ontstaan van vulkanen en eilandenOp de grens van twee aardplaten
• http://www.schooltv.nl/beeldbank/clippopup/20060208_vulkaan01(3’10 min)
Afrikaanse Slenk
Thetyszee
Niet meer bestaande oceaan. Overblijfselen zijn Middellandse Zee, Kaspische Zee, Zwarte Zee, Aralmeer