Paradigma’s een toelichting

1

Een samenvatting van:

1

Aanleiding

Mijn weblogs op http://www.janwietsma.nl over paradigmashifts hebben de nodige interesse gewekt. Uit de reacties leid ik af dat er behoefte is aan meer duiding rondom het thema paradigmashift. Daarom een korte samenvatting van het boek: Paradigma’s van Joel A. Barker.

1

Paradigma’s

• Gaan over het anticiperen op de toekomst.• Geen vanzelfsprekendheid

• Tussen 1979 en 1981 gingen 50.000 van 62.000 banen verloren in de horloge-industrie doordat er geen rekening werd gehouden met paradigmashift.

1

Paradigma’s

Mensen denken veel na over En weinig na over

1

Definitie paradigma

• Een paradigma is een verzameling regels en procedures (geschreven en ongeschreven) die twee dingen doet:– Zij definieert grenzen of geeft ze aan– Zij schrijft voor hoe er binnen grenzen gehandeld

moet worden om succesvol te zijn

1

Paradigmashift of paradigmaverschuiving

• Betekent een overstap naar een ander spel met een nieuwe verzameling regels.– Van trekschuit naar stoomtrein– Van paard naar auto– Van administratieve dienstverlening naar XBRL-GL– Van advies naar het semantische web

1

Paradigmaverschuiving

• Als de regels veranderen, verandert de wereld

1

Paradigmaverschuivingen kennen een vast patroon

1

Paradigmaverschuivers

• Doen al in een vroeg stadium zaken anders.• Ontmoeten altijd weerstand• Zijn nagenoeg altijd buitenstaanders• Organisaties hebben achteraf altijd spijt dat ze

de paradigmaverschuiver niet hebben weten te binden.

1

Wie zijn paradigmaverschuivers?

• Jonge net afgestudeerde medewerkers• Een ouder (40 – 50 jaar) iemand die op een

ander terrein actief wordt.• De non-conformisten die weten hoe het

huidige paradigma werkt.(Zijn zeer zeldzaam)– Ze kennen het huidige paradigma maar zitten er

niet in gevangen

• De knutselaar

1

Paradigmaverschuivers

• Zijn zeldzaam• Zijn kostbaar • Zijn moeilijk te vinden• Worden meestal slecht behandeld (beloning)• Worden vaak weggehoond• We willen vooral dat ze zich aanpassen!

1

Paradigmaverschuivers

Altijd groot risico voor het bestaande en hoe hoger iemands positie in een branche of organisatie is, hoe groter het risico. Hoe beter iemand het huidige paradigma kent, en hoe meer hij er in geïnvesteerd heeft, hoe meer hij of zij te verliezen heeft door van paradigma te veranderen. (blz 49)

Daarom blokkeren bijvoorbeeld accountants veranderingen die hun bestaande businesscase raken.

1

Paradigmaverschuivers

• Wanneer heeft u een paradigmaverschuiver laten gaan? – Heeft u wel echt goed naar deze persoon geluisterd?– Hoe vaak zit u echt met een paradigmaverschuiver

om tafel?– Uw verstand is de grootste blokkade in de

communicatie met paradigmaverschuivers.– Bent u bereidt om in uw communicatie met een

paradigmaverschuiver uw vooroordelen op te schorten?

1

Paradigmaverschuivers

• Zijn vreemde vogels, maar als u klaar wilt zijn voor de toekomst kunt u niet zonder ze.

1

Paradigmapioniers

• Zijn de eersten die het ruwe pad volgen dat aangegeven is door de paradigmaverschuivers.

1

Paradigmapioniers

• Handelen vooral intuïtief– Er zijn immers geen cijfers die de paradigmashift

kunnen onderbouwen

• Heeft moed• Werken nauw samen met

paradigmaverschuivers.• Werken continue aan het verbeteren van de

nieuwe paradigma’s

1

De grootste risicogroep

• Zijn de mensen in een organisatie die denken dat het allemaal nog wel meevalt. Veel organisaties zullen daardoor uiteenvallen.

1

Paradigmaverschuivingen worden meestal niet gezien

1

Wat is de uitkomst van deze som?

1000 401000 301000 201000 10

1

95% antwoordt

5000Maar dat is niet het goede antwoord

1

Paradigmaverschuivingen

• Aandachtspunten– Meer aandacht voor innovatie– Meer zelfsturing– Meer kunstzin– Meer vakmanschap– Meer bezieling

1

Paradigma’s

• De belangrijkste eigenschappen:– Paradigma’s zijn normaal– Paradigma’s zijn functioneel– Paradigma-effect keert de normale relatie tussen

zien en geloven om– Er is bijna altijd meer dan een correct antwoord

1

Paradigma’s

• Te strakke hantering van paradigma’s leidt tot de dodelijke ziekte van zekerheid.

• Paradigmasouplesse is de beste strategie in turbulente tijden

• Het zijn mensen die er voor kiezen om hun paradigma’s te veranderen

1

Managen van paradigma’s

• Managers moeten paradigmasouplesse vertonen als ze van anderen hetzelfde verwachten.

• Managers moeten kruisbestuiving faciliteren en aanmoedigen.

• Door naar vreemde nieuwe ideeën te luisteren, geven managers een bijzondere hefboom voor innovatie.

1

Leiderschap en paradigma’s

• Een leider is iemand die je volgt naar een plaats waar je niet uit jezelf naar toe zou gaan.

1

Paradigma’s

Manager• Managen doe je binnen een

paradigma• Beheert• Korte-termijnvisie• Vraagt hoe en wanneer• Maand- en kwartaalcijfer

gericht• Accepteert de status quo

Leider• Leiden doe je tussen

paradigma’s• Innoveert• Lange termijn• Vraagt wat en waarom• Blik op de horizon

• Stelt de status quo ter discussie

1

Stappenplan paradigmaverschuiving (1)

• Het heersende paradigma verliest aan effectiviteit

• Men voelt de situatie aan en begint het vertrouwen in oude regels te verliezen

• Turbulentie neemt toe• Nieuwe paradigma’s worden nog niet

geaccepteerd en daarmee ook niet de mensen die ze bedacht hebben

Stappenplan paradigmaverschuiving (2)

• De turbulentie neemt nog meer toe• Mensen en organisaties raken nog meer van

streek• Een nieuw paradigma is in staat om aantal

belangrijke problemen op te lossen• Een aantal mensen geeft vertrouwen aan het

nieuwe paradigma• Het nieuwe paradigma wint aan momentum

1

Stappenplan paradigmaverschuiving (3)

• De turbulentie ebt weg. Het nieuwe paradigma lost problemen op. De organisatie en de mensen die daarin werken worden opnieuw succesvol.

1

Om over na te denken

• De toekomst raakt een bedrijf nooit tussen de ogen maar altijd op de slapen.

Paradigma’s

• Meer weten over paradigma’s en het effect hiervan op uw organisatie?– jan@mkbhub.nl

• Bent u werkzaam op of eigenaar van een accountantskantoor?– janwietsma@fullfinance.nl

Telefoon: 06 – 2292 5697

Bedankt voor uw aandacht!