Fair trade mobieltjes?

WorkshopOxfam Wereldwinkels

Tim Steinweg

14 Februari 2010

Wie ben ik?

Waar werk ik?

Wat doen wij?

Wat ga ik vertellen?

• De productieketen van onze elektronica

• Mensenrechten, arbeidsomstandigheden en milieukwesties

• De rol van de grote bedrijven

• Wat wij kunnen doen

Wat wordt er van jullie verwacht?

The Story of Stuff

Grondstoffen

• Meer dan 30 verschillende metalen

• Gewonnen over de hele wereld

• Groot gedeelte in Afrika

• Zowel grote mijnbouwbedrijven als artisanale mijnbouw

Verwerkers

• Grondstof wordt verwerkt tot industrieel product

• Veelal Aziatische en Europese bedrijven

• Niet veel over bekend

Onderdelen

• In verschillende fabrieken

• Hele grote bedrijven

• Onbekend bij het grote publiek

• China, Thailand, Filippijnen en Mexico

Bekende merken

• Bijna geen eigen productie

• Ontwerp

• Marketing

• Branding

Consumenten

Afval

Schone

industrie

Not quite!

• Grove misstanden in elke fase van de keten– Mensenrechtenschendingen– Slechte arbeidsomstandigheden– Milieuvervuiling

Problemen in de mijnbouw

• Conflictmineralen

• Kinderarbeid

• Lokale gemeenschappen

• Milieuvervuiling

Conflict mineralen

• Coltan, Tin, Goud en andere grondstoffen

• Wapens gekocht van opbrengsten

• Conflict in stand gehouden

Kinderarbeid

• +- 50,000 kinderen in het zuiden van de DRC

• Mijnbouw is ergste vorm van kinderarbeid

• Koper en cobalt

Lokale gemeenschappen

• Huizen worden beschadigd

• Gedwongen verplaatsingen

• Weinig tot geen compensatie

• Platina in Zuid Afrika

Milieuvervuiling

• Bossen gekapt

• Mijnafval zeer schadelijk

• Grondwater vervuild

Ook in de andere fases

• Ongezonde werkomstandigheden

• Stricte arbeidsregimes

• Lage lonen, lange uren

Ongezonde omstandigheden

• Giftige stoffen

• Batterijen

• Herhaaldelijk werk

• Lange uren

Stricte arbeidsregimes

• handboek van een fabriek in China

• Noord Koreaanse praktijken

Lage lonen, lange uren

• Dag en nacht in de fabriek

• Vaak meer dan wettelijk maximum

• Overwerk niet altijd vrijwillig

• Niet altijd doorbetaald

Wat wordt er aan gedaan?

• Als sinds 2003 aandacht voor dit onderwerp

• makeITfair sinds 2007 actief op de mijnbouwfase

• Dialoog met bedrijven, bewustwording van consumenten

Korte tijdslijn

Conclusies

• Steeds meer bewustzijn over problematiek

• Komt langzaam beweging in

• Nog lang geen fair trade

Stelling #1

Op dit moment bestaan er nog geen Fair Trade mobieltjes. Fair Trade zou een

oplossing zijn voor de problemen in de keten;

– JA!• Maar wat is daar voor nodig?• Hoe zet je zo iets op?

– NEE!• Wat is het alternatief?

Stelling #2

De sleutel voor het aanpakken van de problemen in de elektronica keten ligt bij

de consument;– JA!

• Wat kunnen zij doen?• En de bedrijven dan?

– NEE!• Huh? Waarom niet?• Waar dan wel?

Stelling #3

Bedrijven moeten niet langer gebruik maken van metalen uit de DRC

– JA!• Welk effect heeft dat op het conflict?• Wat gebeurt er met de mensen die van mijnbouw

afhankelijk zijn voor hun inkomsten?

– NEE!• Wat is het alternatief?• Hoe kunnen bedrijven garanderen dat zij de

gewapende partijen niet financieren?

Stelling #4

Er moet een certificeringsmodel opgezet worden voor conflict mineralen, vergelijkbaar met het

Kimberley Proces (die van de diamanten)– JA!

• Maar er is veel kritiek dat het Kimberley proces niet effectief is…

• Worden kleine artisanale mijnwerkers niet uitgesloten?

– NEE!• Wat is het alternatief?

Stelling #5

Deze workshop heeft nu wel lang genoeg geduurd. Laten we gaan eten!

– JA!• …

– NEE!• Wat wil je nog vragen?• Waar hebben we het nog niet over gehad?