មាតិកា - Oxfam · 3 មាតិកា វិចារណកថា ក្តីស្រលាញ់ចម្រុះ រឿងរបស់យើង ទស្រសនវិស័យ
familiale landbouw - Oxfam-Sol...Dit betekent dat één persoon een enorme hoeveelheid kan ......
Transcript of familiale landbouw - Oxfam-Sol...Dit betekent dat één persoon een enorme hoeveelheid kan ......
BIJlage: Voedsel voor de Brein
1
BIJLAGE1 A
familiale landbouw
Bron
Oxfam, Globo juni 2011
BIJlage: Voedsel voor de Brein
2
BIJLAGEfamiliale landbouw
1 A
Bron
Familiale landbouw kan de wereldbevolking voeden en doet dat grotendeels al!
Een voorbeeld ter illustratie uit een recent landbouwonderzoek in Brazilië. Familiale landbouwers en producenten bezitten er slechts 24,3% van de landbouwgronden. Toch stellen ze samen 84,4% van alle landbouwexploitaties van het land voor en scheppen ze drie keer meer betaalde banen dan de agro-industrie. (In Brazilië zijn de lonen in de agro-industrie erg laag en doken recent zelfs gevallen op van slavernij.)
Het kwart landbouwgrond dat door familiale landbouwers wordt bewerkt, is goed voor 87% van de totale productie maniok, 70% van de totale productie snijbonen, 46% van de maïs, 34% van de rijst, 58% van de melk, 50% van het gevogelte, 59% van het varkensvlees, 30% van het rundvlees en ten slotte 38% van de koffie en andere voedingsproducten.
De landbouwers bezitten minder dan 25% van de landbouwgrond, maar staan wel in voor 40% van de waarde van de totale landbouwproductie. Brazilië wordt internationaal erkend voor zijn zogenaamde productiviteit en efficiëntie van zijn nationale en multinationale landbouwindustrie, en voor de concentratie ervan in handen van enkele rijken. Desondanks zijn het de boeren en kleine Braziliaanse producenten die de Braziliaanse bevolking voeden. Een vaststelling die ook geldt in andere delen van de wereld.
Hoe is dit mogelijk terwijl zo vaak gezegd wordt dat de industriële landbouw productiever is? Denk aan wat je gezien hebt in voorgaande les.
De industriële landbouw is productiever per werkkracht dankzij machines, chemische producten, monocultuur … Dit betekent dat één persoon een enorme hoeveelheid kan produceren.
De familiale landbouw heeft meer werkkrachten nodig, maar produceert echter meer voedsel op een zelfde oppervlakte (productiviteit per hectare).
Indien we, bij de berekening van de productiviteit, rekening zouden houden met de schade die de industriële landbouw veroorzaakt aan het milieu (bijvoorbeeld: het zuiveren van door pesticiden vervuild water), zou het industriële landbouwmodel niet meer zo productief lijken. Zo worden ook de negatieve effecten, anders gezegd de nefaste sociale en ecologische gevolgen in rekening genomen bij de berekening van de productiviteit.
Omgekeerd wordt bij de berekening van de productiviteit van de familiale landbouw geen rekening gehouden met de positieve effecten. Bijvoorbeeld: het behoud van de biodiversiteit. De familiale landbouw doet dus meer dan de wereldbevolking van voedsel voorzien, ze is multifunctioneel.
Via Campesina, « L’Agriculture familiale, paysanne et durable peut
nourrir le monde”, 2010 (vertaald naar het Nederlands)
BIJlage: Voedsel voor de Brein
3
BIJLAGEfamiliale landbouw
Bron
1 B
vzw Oranjehuis, project de Heerlijkheid
De verschillende functies van de landbouw:• Voldoende en voldoende kwalitatief voedsel leveren tegen een voor de consument aanvaardbare prijs • Een inkomen garanderen door voor de landbouwgrondstoffen een prijs te betalen die de
productiekosten dekt en aan de productievoorwaarden gekoppeld is.• Milieubehoud door landbouwpraktijken toe te passen die de bodem niet uitputten, het water niet
vervuilen en die het landschap en de biodiversiteit respecteren.• Werkgelegenheid behouden en stimuleren door de familiale landbouwers te bevoordelen, door de
productie in achtergestelde zones te stimuleren, door diversifi catie aan te moedigen.• Lokaal voedsel verzekeren door landbouwproductie voor de lokale markten, verwerking op de
boerderij en korte ketens van producent tot consument aan te moedigen en te bevoordelen. Dit alles om een gediversifi eerde landbouwproductie te versterken.
• Deelnemen aan de strijd tegen de klimaatopwarming door de impact van de landbouw op de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.
BIJlage: Voedsel voor de Brein
4
BIJLAGEfamiliale landbouw
1 c
Door de liberalisering, of anders gezegd het verlagen van de belastingen en het openstellen van de grenzen1, moeten landbouwers wereldwijd met elkaar concurreren. Zo wordt elke ton graan, tomaten of rijst quasi aan dezelfde prijs verkocht.
Nochtans zijn de kosten niet voor elke producent gelijk:
• In Afrika moet de familiale landbouwer zijn ton graan aan 500 euro verkopen als hij ervan wil leven.
• In Europa moet de landbouwer 200 euro vragen.• In de Verenigde Staten heeft hij voldoende met 150 euro• En in Brazilië verdient de agro-industrie eraan door aan 60 euro te
verkopen.
En het is de laagste prijs die aan iedereen wordt opgelegd. In deze omstandigheden zijn de kleine landbouwers veroordeeld tot het faillissement.
Wereldwijd verlaten elk jaar 50 miljoen landbouwers de landbouwsector.
Nochtans kan Brazilië de wereld niet voeden. Daarom moeten we strijden voor het behoud van de familiale landbouw en voor een prijs die boeren toelaat om te overleven.
Er is dus politieke steun nodig om de familiale landbouw te redden!
1) Als gevolg van de internationale onderhandelingen, in het bijzonder met de Wereldhandelsorganisatie Bron Vincent Bruno, Je mange donc
je suis, 2009 (vertaald naar het Nederlands)
BIJlage: Voedsel voor de Brein
5
BIJLAGEfamiliale landbouw
1 D
Bron
Oxfam, Globo, december 2011
De landbouw is wereldwijd verantwoordelijk voor 15% van de uitstoot van broeikasgassen, de gassen die de klimaatverandering veroorzaken. Maar dit cijfer houdt enkel rekening met het bewerken van het veld. Eens rekening wordt gehouden met de alle fases van het industriële voedingssysteem, is de landbouw verantwoordelijk voor minimum 44% van de uitstoot die de planeet bedreigt.
Voedsel en C
O2 -u
itstoot
Wijziging landgebruik
& ontbossing
15-18%
Andere uitstoot
los van voedsel
43-56%
Verwerking, transport,
verpakking & distributie
15-20%
(Bron: G
RA
IN, 28 septem
ber 2011)Landbouw
productie
11-15%
Verspilling
2-4%
BIJlage: Voedsel voor de Brein
6
BIJLAGEfamiliale landbouw
1 d
Greenpeace, “Cool farming”, 2008
Uitstoot van broeikasgassen door de industriële landbouw
Terwijl de familiale landbouw de meeste mensen op aarde voedt, is het duidelijk dat de industriële landbouw het grootste aandeel heeft in de uitstoot van de broeikasgassen.
BIJlage: Voedsel voor de Brein
7
Bron
Familiale landbouw
bijlage1 E
ABC News, United States, 15 maart 2012 (vertaald naar het Nederlands)
BIJlage: Voedsel voor de Brein
8
BIJLAGEfamiliale landbouw
1 F
Bron
Swoopify cartoons and drawings
BIJlage: Voedsel voor de Brein
9
BIJLAGEfamiliale landbouw
1 G
Bron
Oxfam, De wereld om de Hoek, Bolivia atelier
BIJlage: Voedsel voor de Brein
10
BIJLAGEfamiliale landbouw
1 H
Bron
Corinne Gouget, “Wat zit er in uw eten?”, 2007
BIJlage: Voedsel voor de Brein
11
BIJLAGEfamiliale landbouw
1 I
Bron
Oxfam, Oxfam en Partners, 2007
BIJlage: Voedsel voor de Brein
12
familiale landbouw
1 IBIJLAGE
Bron
Slotverklaring Nyeleni, 2011
BIJlage: Voedsel voor de Brein
13
BIJLAGEfamiliale landbouwfamiliale landbouw
1 j
Bron Mo magazine, “Hardop dromen van een betere wereld”,
30 mei 2011
BIJlage: Voedsel voor de Brein
14
BIJLAGEfamiliale landbouw
Bron
familiale landbouw
1 j
Mo magazine, “Hardop dromen van een betere wereld”,
30 mei 2011
BIJlage: Voedsel voor de Brein
15
BIJLAGE
Bron
INDUSTRIËLE LANDBOUW
2 A
Nrc.nl, “Wereld moet meer voedsel produceren door snelle
bevolkingsgroei”, 13 oktober 2009
Wereld moet meer voedsel produceren door snelle bevolkingsgroeiDoor een onzer redacteuren
Rotterdam, 13 okt. De wereldvoedselproductie moet in 2050 met 70 procent zijn toegenomen om de snelle groei van de wereldbevolking op te vangen. Als dat niet gebeurt, dreigen vooral in ontwikkelingslanden, waar de bevolkingsgroei het grootst is, ernstige voedseltekorten.
Volgens deskundigen van de Wereldvoedselorganisatie FAO, de afgelopen dagen bijeen in Rome, moet de productie van granen stijgen van 2,1 miljard ton per jaar naar 3 miljard ton om aan de vraag te voldoen. De vleesproductie zou moeten stijgen van 200 miljoen ton naar 470 miljoen ton.
De wereldbevolking zal de komende veertig jaar naar verwachting groeien met 34 procent, van 6,7 miljard mensen nu, naar 9,1 miljard mensen in 2050. Die groei vindt voor het overgrote deel plaatst in ontwikkelingslanden.
In die landen is bovendien sprake van een snelle trek naar de steden, waardoor het platteland steeds verder leegloopt. FAO-directeur Jacques Diouf verwacht dat „de combinatie van bevolkingsgroei, inkomensgroei en verstedelijking” in ontwikkelingslanden leidt tot bijna een verdubbeling van de vraag naar „voedsel en veevoer”.
Landbouwgrond wordt schaarser omdat de voedselproductie concurreert met de lucratieve productie van grondstoffen voor biobrandstof. Daarnaast dreigt de productiviteit van de landbouwgrond vooral in ontwikkelingslanden te worden aangetast door klimaatverandering. Door „hogere temperaturen, onzekerheid over neerslag, meer extreme weersomstandigheden zoals droogte en overstromingen” kan volgens Diouf het rendement van oogsten met 20 tot 30 procent afnemen.
De FAO becijfert dat daarom in ontwikkelingslanden jaarlijks een extra investering nodig is van 83 miljard dollar (51 miljard euro) om de voedselproductie op peil te houden.
Nu al is er een fors tekort in landbouwinvesteringen. Volgens de FAO zou jaarlijks een investering nodig zijn van 130 miljard euro; in werkelijkheid is slechts 88 miljard dollar beschikbaar.
De productiegroei moet volgens de FAO in ontwikkelingslanden voor 80 procent komen uit een verbetering van de opbrengst per hectare, en slechts voor 20 procent uit een uitbreiding van de hoeveelheid landbouwgrond. Maar in de praktijk is de productiviteit van de landbouw in arme landen juist gedaald (met 3,2 procent in 1960 en 1,5 procent in 2000). Onderzoek naar nieuwe landbouwtechnieken kunnen helpen om de voedselvoorziening te verbeteren, aldus de FAO. Iedere euro die daarin wordt geïnvesteerd levert volgens onderzoekers 1,3 tot 1,7 euro op.
Ook met de genoemde investeringen zal de honger in de wereld niet zijn verdwenen, stelt de FAO. Voedselprijzen zijn, na de voedselcrisis in 2008 weliswaar licht gedaald, maar nog steeds heel hoog.
BIJlage: Voedsel voor de Brein
16
BIJLAGE
Bron
INDUSTRIËLE LANDBOUW
2 B
Monsanto, De Plechtige Belofte
Monsanto is een toonaangevend producent van oplossingen en producten voor de landbouw. Met onze uitgebreide kennis en ervaring, en onze wil om blijvend te innoveren, proberen we de productiviteit van de landbouw te vergroten en tegelijk de kosten te verminderen.
Monsanto staat in de eerste plaats voor een niet aflatende zoektocht naar oplossingen en nieuwe mogelijkheden, die zowel de producent, het leefmilieu als de consument ten goede komen. We zijn dan ook trots op de ‘Monsanto-pledge’ die een weergave is van onze visie.
Dialoog Wij luisteren aandachtig naar de verschillende standpunten en gaan diepzinnige dialogen aan om onze kennis van zaken uit te diepen, zodat we beter kunnen inspelen op de noden en bekommernissen van de mensen en de maatschappij.
Delen Wij delen kennis en technologie om wetenschappelijk inzicht te stimuleren, om de landbouw en het milieu te verbeteren, om de oogst te bevorderen en om landbouwers in ontwikkelingslanden te helpen.
Voordelen Wij leveren producten van topkwaliteit die heilzaam zijn voor onze klanten en het milieu, die steunen op degelijk en innovatief wetenschappelijk onderzoek en die verstandig en efficiënt worden beheerd.
Respect Wij respecteren de religieuze, culturele en ethische bekommernissen van de mensen overal ter wereld. De veiligheid van onze werknemers, de gemeenschappen waarin we actief zijn, onze klanten, consumenten en het milieu zijn onze hoogste prioriteit.
De Plechtige Belofte
BIJlage: Voedsel voor de Brein
17
BIJLAGE
Bron
2 C
De oplossing bestaat! Ze is technologisch en politiek getint!
Jean Grain, landbouwexpert:“Zoals deze oplossing aangeeft, heeft de industriële landbouw maar weinig arbeidskrachten nodig om de wereldbevolking te voeden. Daar heeft de ontwikkeling van de technologie alles mee te maken (genetisch gemanipuleerde gewassen, biotechnologie, nog grotere oppervlaktes, mechanisatie, etc.). De boeren zijn zo vrijgesteld van hun werk en kunnen in de industrie gaan werken om hun land te ontwikkelen! Om de hele wereldbevolking te kunnen voeden, moeten de laatste belemmeringen op handel en op het vrijemarktverkeer nog weggewerkt worden. Het voedsel dat door de landbouwbedrijven van morgen wordt geproduceerd, kan op die manier over heel de wereld tegen een lage prijs verkocht worden. Zeker als we de nodige financiële steun (subsidies) van de overheid blijven krijgen.”
Gresea, « Pouvoir et stratégie des multinationales de l’agroalimentaire »,
2006 (vertaald naar het Nederlands)
De oplossing: ongeveer 20 miljoen bijkomende moderne boerderijen (betere gronden, onteigening van boeren, vlotte toegang tot de financiële markten om te ontwikkelen, toegang tot de consumentenmarkt etc.) zouden kunnen produceren wat de koopkrachtige stedelijke consumenten nog bij de familiale landbouw kopen.
INDUSTRIËLE LANDBOUW
BIJlage: Voedsel voor de Brein
18
BIJLAGE
Bron
2 D
Vlaams infocentrum land- en tuinbouw, “FAO bepleit inzet van
gentechnologie tegen honger”, 2004
INDUSTRIËLE LANDBOUW
BIJlage: Voedsel voor de Brein
19
BIJLAGE
Bron
2 E
Stichting Genethica Genethics foundation, " Argumenten voor
gentechnologie in voedsel en katoen.", 2012
Argumenten voor gentechnologie in voedsel en katoen.Waarom wordt er gentechnologie gebruikt bij de productie van voedsel en katoen? In de producten die nu op de markt zijn in de EU, is gentechnologie toegepast (via planten en micro-organismen) om één van de volgende redenen:
een micro-organisme dat een voedseladditief produceert, kan door de modificatie meer
van dit additief produceren; een voedseladditief kan geproduceerd worden in een micro-organisme dat makkelijk te
kweken is, maar dat die stof van nature niet produceert; een plant is resistent gemaakt tegen één onkruidverdelger, zodat dit middel het hele
seizoen gebruikt kan worden zonder dat de geteelde plant er zelf last van heeft; in een plant is een insecticide ingebouwd, zodat zij resistent is tegen bepaalde insecten.
Als achterliggend argument bij de laatste twee redenen wordt vaak aangevoerd dat het de opbrengst van het gewas zou verhogen. Verder zijn en worden er gewassen ontwikkeld waarin gentechnologie nog op andere manieren gebruikt wordt, zij het dat die niet in de EU op de markt zijn: de meeste zijn nog in ontwikkeling, sommige zijn elders op de markt. Zo zijn er planten gemaakt waarin voedingsstoffen ‘ingebouwd’ zijn die normaliter niet voorkomen in deze planten. Een voorbeeld is rijst met provitamine A en ijzer: deze zou helpen om bepaalde ondervoedingsziekten in arme landen te bestrijden. Ook kunnen dergelijke planten een nieuwe generatie ‘functionele voedingsmiddelen’ worden, die de gezondheid van de westerse consument moeten bevorderen door de ingebouwde voedingsstoffen. Daarnaast worden er planten gemaakt die op zoute of droge bodems kunnen groeien: het intensieve gebruik van kunstmest heeft namelijk geleid tot verzilting van de bodem (waardoor kostbare landbouwgrond verloren gaat); en slecht waterbeheer leidt op vele plaatsen tot droogte.
Bijna alle toepassingen worden tot slot ook onderbouwd met het argument dat ze een bijdrage leveren aan bestrijding van de honger. In de jaren tachtig en negentig werd zelfs ook wel gezegd dat gentechnologie dè oplossing voor de honger in de wereld was, maar tegenwoordig wordt alleen gesproken van een ‘bijdrage aan de bestrijding’ ervan.
Deze argumenten roepen echter een reeks vragen op.
INDUSTRIËLE LANDBOUW
BIJlage: Voedsel voor de Brein
20
BIJLAGE
Bron
2 F
Vlaams infocentrum land- en tuinbouw, «OESO maakt reclame
voor WTO-akkoord », 2006
INDUSTRIËLE LANDBOUW
BIJlage: Voedsel voor de Brein
21
BIJLAGE
bron
2 G
Pedagogisch dossier bij de tentoonstelling "AAN TAFEL! Van de
akker tot het bord", p 63
INDUSTRIËLE LANDBOUW
BIJlage: Voedsel voor de Brein
2222
Bron
2 Hbijlage
Pedagogisch dossier bij de tentoonstelling "AAN TAFEL! Van de
akker tot het bord", p 17
INDUSTRIËLE LANDBOUW
BIJlage: Voedsel voor de Brein
23
BIJLAGE
Bron
Jury
3 A
Jean Ziegler, oud-rapporteur voor het recht op voedsel
en FIAN
VOEDSEL IS MEER DAN EEN KOOPWAAR! ZICH VOEDEN IS EEN RECHT.
In het eerste rapport voor de Mensenrechtencommis-sie van de Verenigde Naties definieerde Jean Ziegler het recht op voedsel als volgt: “Het recht om op een regelmatige, continue en vrije manier toegang te heb-ben tot kwantitatief en kwalitatief voldoende voed-sel; ofwel rechtstreeks ofwel door middel van financi-ele aankoopmiddelen. Deze voeding dient bovendien overeen te komen met de culturele tradities van het volk waartoe de consument behoort teneinde een ge-noegzaam en waardig leven te leiden, zowel op psy-chisch, fysisch, individueel als collectief vlak, vrij van kommer en kwel.”
Het recht op voedsel wordt zowel in artikel 11 van het Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele (ESC) Rechten als in artikel 25 van de Univer-sele Verklaring van de Rechten van de Mens vermeld. Na afloop van de Wereldvoedseltop in 1996 werkte het Comité voor ESC-rechten aan een volledigere, precie-zere definitie van het recht op voedsel.
BIJlage: Voedsel voor de Brein
24
BIJLAGE
Bron
3 BJury
Vincent Bruno, « Je mange donc je suis », 2009 (vertaald naar
het Nederlands)
De familiale en industriële landbouw moeten internationaal met elkaar concurreren. Kleine boeren worden gedwongen om hun opbrengst te verkopen aan de minimumprijs, een prijs die amper de productiekosten dekt. Daardoor zien zij hun inkomen dalen en zijn er wereldwijd miljoenen boeren die geen andere uitkomst zien dan de landbouw de rug toe te keren.
ENKELE CIJFERS:
Het aantal landbouwbedrijven in België daalde met 63%,100.000 arbeiders verlieten de sector.
Het aantal landbouwers in Europa daalde in 50 jaar tijd met 75%.
Wereldwijd verlaten elke dag 50 miljoen boeren de landbouwsector.
Maar al deze landbouwers die uit de sector stappen, zijn bijkomende monden die gevoed moeten worden.
Het agro-industriële systeem belooft hen van voedsel te voorzien, maar dan moeten ze wel eerst competitief zijn. Nochtans heeft iedereen recht op voedsel.
Getuigenis van Fatou, ex-landbouwster, inwoonster van Niamey (Niger):“Tijdens de hongersnood van 2005 was er in Niger wel voedsel op de markt, maar het was te duur! Het probleem herbegon met de voedselcrisis in 2008. Zeggen dat er geen voedsel is klopt niet! Het is er, maar we kunnen het niet kopen. We zijn naar de stad gegaan om een beter leven te kunnen leiden, maar nu hebben we geen veld meer dat ons een beetje voedsel geeft. Het echte probleem is de armoede!”
BIJlage: Voedsel voor de Brein
25
BIJLAGE
Bron
3 cJury
Coalitie tegen de honger
Bijna een miljard mensen dat honger lijdt… Te weinig energie om te werken. Geen kracht om initiatief te nemen. Mannen, vrouwen, kinderen die doodgaan van niks. De eerste millenniumdoelstelling die de staatshoofden in 2000 ondertekenden, voorziet de halvering van honger tegen 2015.
Nee, het ontbreekt de wereld niet aan straffe verklaringen. Maar veel zicht op beterschap is er anno 2010 niet. Nochtans hoeft honger niet uitzichtloos te zijn. Tweederde van die hongerigen leeft in een boerenfamilie. In de eerste plaats moeten boeren daarom hun werk kunnen doen, én ervan kunnen leven. Daar is meer voor nodig dan geld en technische ondersteuning. Daar is goed beleid voor nodig. Een beleid dat zorgt voor stabiele markten, vrij van de wurggreep van speculanten. En een landbouw- en handelsbeleid dat niet vertrappelt wat ontwikkelingssamenwerking moeizaam tot stand brengt.
Beste politici, de budgetten zijn krap. Dat weet iedereen. Maar zulke maatregelen brengen op. Maak van wereldvoedseldag een echte feestdag. Zorg er mee voor dat boeren en boerinnen, waar ook ter wereld, écht kunnen leven van de liefde… voor hun stiel.
Deze advertentie (PDF) is een initiatief van de Coalitie tegen de Honger, en wordat onderschreven door 11.11.11 Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging, ADG-Développement, Boerenbond, Broederlijk Delen, Caritas International-België, CNCD-11.11.11, Collectif Stratégies Alimentaires, Entraide et Fraternité, FIAN, Fédération Unie de Groupements d’Eleveurs et d’Agriculteurs – FUGEA, Le Monde selon les Femmes, Oxfam-Magasins du Monde, Oxfam Solidariteit, Oxfam Wereldwinkels, SOS Faim, Trias, Vredeseilanden, Wervel. Met de steun van het Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid.
BIJlage: Voedsel voor de Brein
26
BIJLAGE
BIJlage: Voedsel voor de Brein
Bron
3 dJury
Gresea, “Macht en strategie van de multinationals in de voedingsindustrie”, 2006
GRAFIEK : HET BELANG VAN HET STIMULEREN VAN EEN PRODUCTIVITEIT PER HECTARE
MALIK DUPONT, LANDBOUWEXPERTE:
De laatste 40 jaar is er steeds minder landbouwgrond beschikbaar om iedereen te kunnen voeden. Nochtans worden steeds meer bossen gekapt, waardoor extra landbouwgrond wordt gecreëerd.
Tegelijkertijd gaan echter ook veel gronden verloren door vervuiling. Dat verlies kan niet gecompenseerd worden door de nieuwe gronden die vrij komen door ontbossing. Daardoor moet een maximum aan voedsel geproduceerd worden per hectare, als we het probleem van de honger willen aanpakken.”
Source Calculated from FAO, http://faostat.fao.org/site/377/default.aspx
38
37
36
35
34
33
1.6
1.4
1.2
1.0
0.8
0.6
2006
2004
2000
1996
1992
1988
1984
1980
1976
1972
1968
1964
1961
Agricultural area (% of global land area) Agricultural area (hectares per capita)
(% o
f glo
bal l
and
area
)
(hec
tare
s pe
r cap
ita)
BIJLAGE
27
3 eJury
Volkskrant nl, “Wereldwijd hebben 500 miljoen boeren honger”,
22 oktober 2010
Bron
BIJlage: Voedsel voor de Brein
Bron
3 FBijlage
Jury
Pedagogisch dossier bij de tentoonstelling "AAN TAFEL! Van
de akker tot het bord", p 3528
BIJlage: Voedsel voor de Brein
29
Bron
3 gBijlage
Jury
Pedagogisch dossier bij de tentoonstelling "AAN TAFEL! Van
de akker tot het bord", p 17
BIJlage: Voedsel voor de Brein
30
bron
3 hBijlage
Jury
Oxfam Solidarieit, 2012
Stedelijkehuishoudens
20%
Landloze rurale huishoudens
20%
Azië &
Pacific
Kleinschalige
landbouw-
huishoudens
Ondervoe-
ding per type huishouden (schattingin 2005)
Ondervoeding
per regio (2010, m
iljoen)Sub-Sahara
Afrika
Herders, vissers
en «forest user
househoulds» 10%
Latijns Am
erika
& C
araïben
Midden-O
osten
en Noord-A
frika
Waar is ondervoeding? Waar hEbben mensen honger?
Ontiw
ikkelde
landen
Bronnen: U
N M
illennium P
roject - FAO
BIJlage: Voedsel voor de Brein