Hoe komen wij aan geld? Fondsenwerven in het kort Johan G. Hahn, SESAM adviseur

(www.skidiz.nl)

|

| Eerst even dit … Over fondsen werven: •  Hebt u dit jaar al ‘geld’ ontvangen? •  Hebt u de gever bedankt? •  Hebt u de gever verteld wat u gedaan hebt?

Tip: LET OP DE NAZORG!

Verantwoording afleggen, vertellen wat u bereikt hebt is cruciaal voor succes!

| Even voorstellen

Johan Hahn (1951), ca. 30 jaar management ervaring in PR, marketing, communicatie en fondsenwerving. Waarvan ca. 15 jaar als universitair docent en ca. 15 jaar als consultant/interim manager/directeur. Sinds 2009 met pensioen. Fotograaf, onderzoeksjournalist en schrijver van documentaire thrillers. Vrijwilliger SESAM Academie

| Wie bent u? •  Naam •  Organisatie •  Waarom bent u hier – in twee woorden

| Fondsenwerven of funding? •  Fondsenwerven is één van de vele methoden om aan

geld te komen •  Funding is een overkoepelend begrip •  Ik hanteer de begrippen door elkaar, omdat

fondsenwerving gebruikelijker is

| Wat gaan we niet doen? Leren Fondsenwerven •  Fondsenwerven is een vak dat je niet even in een

korte workshop kunt leren Geheimzinnig doen over fondsenwerven •  Iedereen kan het als je het goed aanpakt Valse beloften doen •  Na deze workshop zult u het zelf moeten oppakken

| Wat gaan we wel doen? •  Nagaan wat funding (niet) is •  Ontdekken hoe funding (niet) werkt •  Nagaan wat we nodig hebben om succesvol te werven •  Vragen wie ‘het’ gaat/gaan doen? •  En hoe gaan we nu verder?

| Het gaan om geld en goed … Eerste vraag: Wat heb ik nodig? •  Geld? Menskracht? In natura? Tweede vraag: Waar hebt u het voor nodig? •  Doelstelling organisatie of activiteit/project? •  Visie en missie (wat wilt u nu eigenlijk?) Derde vraag: Waar kan ik het vinden •  Vraag en aanbod & hard werken

| Fondsenwerving of funding Funding omvat alle activiteiten gericht op het draaiende houden van een organisatie/activiteit/project Activiteiten kunnen o.a. zijn: fondsenwerven (waaronder: direct marketing, telemarketing, Direct Response TV (en radio), straatwerven, huis-aan-huis werven etc.), collecteren, sponsoring, verkoop, subsidies, (grote) giften vragen, erfstellingen en legaten ‘vragen’, etc. Funding – funderen – fundament, basis

| Opdracht 1 (wat en waarom?) Wat doen jullie en waarom doen jullie dat? Zoek twee aan twee het woord dat het beste de droom van uw organisatie weergeeft. (Bijvoorbeeld: schonere lucht, dus natuur behouden; minder analfabetisme, dus kinderen leren lezen, gezond oud, dus wandelen met ouderen, etc.) Zet dat ene trefwoord ergens op de flip-over Tijd: vijf minuten, dan plenair.

| Elke club heeft een verhaal, een droom … U vormt een club (vereniging, stichting) U heeft een verhaal, een droom Daarvoor hebt u middelen nodig Die moet u zoeken om ze te vinden •  Wat gaat u zoeken? •  Waar gaat u zoeken? •  Hoe gaat u zoeken? •  Wie gaan er zoeken? •  …

| Vijf wegen en nog veel meer Eigen inkomsten genereren •  Eigen bijdragen leden. Wat kan? Wat mag? Toestemming? Subsidies aanvragen •  Afnemende mogelijkheden, maar niet nalaten te blijven doen! Vermogensfondsen benaderen •  Particulier geld, veel mogelijkheden. Zorgvuldigheid! Sponsoring door bedrijven •  Wat is de waarde van uw tegenprestatie? Crowdfunding •  Nieuw, af en toe kansrijk (als het goed wordt aangepakt), arbeidsintensief!

| Begin bij ‘uzelf’ De identiteit van uw club hebt u zelf in de hand! •  Wat zijn wij voor club? Waar staan wij voor? •  Voorbeeld: de wijze waarop Apple zijn identiteit vormgeeft en bewaakt Het imago van uw club hebt u niet in de hand •  Hoe zien ‘zij’ ons? Wat voor indruk maken wij? •  Voorbeeld: de schade die hooligans veroorzaken bij ‘hun’ voetbalclub Identiteit en imago zijn de diamant van uw club!

| Imago beïnvloeden

Is een beetje mogelijk, uitkomst blijft onzeker •  Zorg voor goede interne en externe communicatie •  Zorg voor goede communicatie met de (lokale) media (woord en beeld!) •  Intern en extern: helder en met één stem •  Maak elk lid ambassadeur van uw club •  Extern: voorkom openlijke conflicten. Doe wat u zegt en zeg wat u doet Vertel uw droom, uw verhaal aan wie het horen wil. Zorg dat u (positief) bekend bent en (positief) bekend blijft! Het imago komt te voet en vertrekt te paard

| Verhalen vertellen Funding bestaat voor 75% uit ‘het verhaal vertellen’ en 25% hard werken •  Uw verhaal – het verhaal van uw club •  Eén verhaal – altijd hetzelfde verhaal •  Steeds weer in een andere vorm (i.v.m. verteller en

doelgroep) Uw verhaal fundeert de identiteit van uw club (intern) en draagt bij aan het imago (extern)

| Opdracht 2 - (elevator pitch) Presenteer het verhaal van uw club in 1 minuut.

Situatie: u staat gedurende 1 minuut met iemand in de lift. U kent hem/haar niet, maar u vermoedt dat hij ‘iets’ voor uw club zou kunnen betekenen. U knoopt een gesprek met hem/haar aan: Wat is uw doel? Wat gaat u zeggen? Wat laat u weg? Wat hebt u bij zich?

Tijd: 5 minuten voorbereiden, 1 minuut presentatie (vrijwillig) en plenaire evaluatie

| Wat hebben we gedaan? U hebt het verhaal van uw club aan ‘iemand’ verteld! Dat is de eerste stap op de weg van de funding van uw club. ‘Een goed verhaal is het halve werk’ Begin met het verhaal van uw club

| Wat leren we hiervan? Wees heel goed voorbereid •  Denk, plan, voer uit, evalueer (kom ik op terug) Weet heel goed wat u wilt, wat u nodig hebt •  Schriftelijk en mondeling Stuur de juiste man/vrouw op pad •  Wees ‘geloofwaardig’, realistisch en goudeerlijk! ‘Een goed verhaal is het halve werk’

| Eén verhaal, veel vertellers •  Zorg dat uw verhaal goed ‘op papier staat’ •  Het is het verhaal van iedereen •  Zorg dat elke verteller het verhaal kan vertellen •  Oefen het verhaal als dat nodig is •  Stuur de beste vertellers op pad Bij funding is het verhaal goed vertellen een goed begin

| Eisen aan het verhaal

•  Er moet een vraag in het verhaal zitten

•  Eerlijk – alle aspecten meenemen •  Open – geen verborgen gebreken •  Transparant – inhoudelijk en financieel •  Kort, helder, niet te beknopt •  Doe het samen!

Het gaat om een goed verhaal met een de juiste vraag!

| Geen vraag – geen geld Leer te vragen •  Vraag meer, maar niet teveel Kinderen die NIET vragen worden overgeslagen Leer te vertellen •  Geen verhaal – geen vraag

Wie gaat u wat vragen? Doe eerst onderzoek en maak een plan

| Geld in soorten en maten (voorbeelden) •  Subsidie (gemeente, provincie, rijk) •  Vermogensfondsen (gift met voorwaarden) •  Vaste bijdragen (lidmaatschap, donaties) •  Grote giften (veelal particulieren of bedrijven) •  Sponsoring (zorg voor een passend aanbod, tegenprestatie) •  Verkoop (recette, participatie, producten (vergunning?) •  Collecte, statiegeldactie, etc. (vergunning?) •  Erfstellingen en legaten (moeilijk te plannen)

| Planning en onderzoek Een paar ervaringen •  Zonder goede planning is funding ongericht en zinloos •  Zonder voorafgaand onderzoek kunt u niet plannen

Wie het alleen wil doen verliest •  Funding doe je samen •  Iedereen kan een bijdrage leveren

Stel een fundingteam samen Zorg voor een perfecte administratie! (afrekening, verantwoording, naamvermelding, bedankje etc.)

| De fundingcyclus

1.Denken 4.Evalueren 2.Plannen 3.Doen

| Wie doet wat? Funding is een bestuurs- en/of directietaak! •  Gelooft het bestuur in uw club en haar missie? •  Hoe ziet het netwerk van de bestuursleden eruit? •  Is dat netwerk toegankelijk voor funding? •  Kan de directeur het verhaal vertellen?

Doen (top) en ondersteunen (staf)

| Wat is funding (niet)? Niet moeilijk, wel inspannend Er is in NL veel geld waar ‘nooit’ om gevraagd wordt Funding is vakwerk dat (niet) iedereen kan leren Funding is zeer bevredigend (en soms zeer frustrerend) Funding vraagt geduld en doorzettingsvermogen

| Maak specialisten •  Bestuurslid funding =/= penningmeester!!! •  Medewerkers / vrijwilligers voor uitvoering •  Opleidingen en cursussen •  Ondersteuners, adviseurs en leveranciers •  Investeer en maak kosten als het iets gaat opleveren! •  www.fundsonline.nl

| Geld Er is in NL geld voor maatschappelijk initiatief Onderzoek Vrije Universiteit Geven in Nederland •  Ca. 5 miljard van particulieren per jaar •  Ca. 500 miljoen loterijen per jaar •  Ca. 2 miljard van bedrijven per jaar •  Ca. 1 miljard overheid per jaar •  Ca. 500 miljoen vermogensfondsen per jaar •  Ca. 250 miljoen erfenissen en legaten per jaar

| Uitgangspunt van funding Er is geld ook voor uw project … •  Maak een goed, aantrekkelijk project •  Ga op zoek om geld te vinden •  Overtuig de gever uw project te steunen •  Vraag gericht, op de juiste toon en aan de goede persoon Hoe? •  Denk als een gever!

| Hoe denkt een gever? Een gever geeft omdat het leuk is! •  Ik geef graag maar ik ben niet gek … •  Ik kijk naar de doelstelling van de aanvrager •  Ik zoek succesvolle ‘mooi’ clubs die bij mij passen •  Ik ben een rentmeester, geen bezitter •  Ik wil een goed en overtuigend verhaal horen

| Waar kijkt de gever naar Een ‘leuke’ club met een goed verhaal •  Wat doet de club zelf aan het genereren van inkomsten? •  Hoe ziet de club en de administratie van de club eruit? •  Wat is het mogelijke fiscale voordeel voor mij? •  Wat heb ik er verder aan? •  Wie dragen er nog meer bij? Succes met funding begint in eigen huis!

| Opdracht 3 (Ik vraag aan en ik stuur op) U gaat een subsidie aanvragen bij een vermogensfonds of u gaat op bezoek bij een mogelijke gever/sponsor Stel een lijstje op van de documenten, ‘dingen’ etc. die u meestuurt/neemt met uw aanvraag/bezoek Tijd: 5 minuten dan plenair

| Wat stuurt u op/neemt u mee? Alles waar om gevraagd wordt! Denk aan: •  Meerjarenplan en jaar-/projectplan •  Meerjarenbegroting en jaar-/projectbegroting •  Inhoudelijk en financieel jaarverslag •  Behaalde successen (track record + ‘bewijsmateriaal’) Nooit meer/minder dan er gevraagd wordt!

| Denk in projecten Een project heeft een begin en een einde Aanvragen voor investerings- en exploitatiekosten worden zelden gehonoreerd Vraag altijd parallel bij meerdere fondsen aan Stuur altijd een overzicht van alle aanvragen mee! Let op: fondsen wisselen informatie uit Kijk eens op www.aanvraag.nl

| Wat kan wel wat kan niet? •  Niet alles is subsidiabel •  Zelden: bureaukosten, overheadkosten, investeringskosten •  Wel: projectkosten – maak ze concreet! •  Dus: overheadkosten (‘zichtbaar’ en acceptabel) opnemen in

de projectbegroting (+ 10% regel; werkt soms goed)

| Vermijdbare fouten •  Geen rechtspersoon – geen geld! (burgerinitiatief!) •  Onvolledige aanvraag •  Ontbrekende, teveel of verkeerde bijlagen •  Telefonisch contact als dat niet gewenst is •  Inhoudelijk of financieel gesjoemel, vaagheid, etc. •  Antwoorden op niet gestelde vragen en omgekeerd •  Denken dat u het beter weet •  Naar de mond praten •  Niet volgens hun spelregels werken

| Goede punten – geen garantie •  Heldere vraag stellen •  Open en transparant zijn •  Complete aanvraag •  Sluitende en realistische begroting •  Een bij de geven passende vraag •  Laten zien dat u uw huiswerk gemaakt hebt •  Raadpleeg altijd het Fondsenboek en internet

| Basisregel 1 Wees open, eerlijk en transparant •  Inhoudelijk en financieel •  Zorg voor een goede eerste indruk •  Verkoop geen onzin

U hebt maar één kans om een eerste indruk te maken

| Funding is … … de kunst om uw verhaal, uw droom zodanig te vertellen aan anderen dat zij in uw verhaal, uw droom hun geld willen investeren … ... vertrouwen wekken door vertrouwen te schenken ... geduld hebben en met kleine stapjes ver(der) komen … veel aandacht geven aan ‘de goede naam van uw club’

| Funding is ook … … de unieke kans die u krijgt om het verhaal van uw droom te vertellen en zo (een deel van) uw droom te realiseren Alles draait om de manier waarop u uw droom onder woorden kunt brengen. Dat vraagt veel tijd en voorbereiding, maar het is de eerste stap op weg naar de toekomst van uw club.

| Funding … Doe het zelf, want •  het gaat om uw droom, uw verhaal Doe het soms met hulp van derden •  het is soms best ingewikkeld (crowdfunding) Doe het samen •  u deelt de droom met anderen

| Toegift - Crowdfunding •  Crowdfunding is ‘samen mogelijk maken’ •  Kleine bedragen bij een groot aantal gevers •  Marketing van uw droom en binding van mensen •  Rapportage over resultaat/effect essentieel voor toekomst •  Originele tegenprestaties leveren extra geld op •  Vier hoofdvormen: •  Donatie (gift - geen tegenprestatie) •  Beloning (koop - opbrengst in evenwicht) •  Investering (winstdeling) •  Lening (terugbetalen)

Voordekunst16maart2016

| Websites Crowdfunding www.crowdfunding.nl www.voordekunst.nl www.betterplace.org www.kiva.org www.tenpages.nl www.kickstarter.com Wikipedia: ‘crowdfunding’ geeft tal van links Google op ‘crowdfunding’ geeft veel informatie

| Websites Fondsenwerven (funding) www.3f-academy.nl (HBO+ opleiding) www.fondsenwerving.nl www.aanvraag.nl www.clubkasspekken.nl www.goededoelenwereld.nl www.beursvloer.nl www.geefgratis.nl Er is veel literatuur over fondsenwerven/funding Het fondsenboek en de fondsendiskette

| Literatuur Fondsenwerven (funding) HansvanderWesten,Handboeksponsoringenfondsenwervingvoornon-profitorganisa5es(Zutphen2010)PGOSupport,Aandeslag,Utrecht2010.Tedownloadenviawww.pgosupport.nlFondsenboek/diske:e,naslagwerkmetaanvraaggegevensvermogensfondsen(Walburgpers)DeDikkeBlauwe,naslagwerkmetveelgegevensoververmogensfondsenwww.fundsonline.nlGoogleop‘fondsenwerven’envergelijkbarebegrippen.

Bedankt voor uw aandacht!

|

SESAM academie www.sesamacademie.nl

|