Post on 26-Jun-2020
Ouders als ankerpunt bij informatieverstrekking naar kinderen en jongeren
Kinderen en jongeren op zoek naar informatie.
Hoe pakken ze het aan?
Bureau voor jonge zaken
3 decretale opdrachten:
• praktijkontwikkeling en –ondersteuning
van de jeugdsector
• belangenbehartiging van kinderen en
jongeren via de ondersteuning van de
Vlaamse Jeugdraad
• het informeren van kinderen, jongeren
en hun organisaties
Moeten mijn ouders mij
zakgeld geven?
Kunnen meisjes ook verliefd worden op meisjes?
Kan ik
vrijwilligers
werk doen in
het
buitenland?
Ik word gepest!
Wat moet ik nu
doen?
Kan ik
subsidies
krijgen voor
mijn plan?
Help! Voor welke
politieke partij
moet ik
stemmen?
Kunnen meisjes
ook verliefd
worden op
meisjes?
Moeten mijn
ouders mij
zakgeld geven?
Binnenkort stemmen. Maar op welke politieke partij?
Kan ik een beurs krijgen om naar het buitenland
te trekken?
Accurate jeugdinformatie(verstrekking) vraagt inzicht in:
de informatiebehoeften van kinderen en jongeren
de manier hoe ze informatie zoeken en integreren
Terug in de tijd..
Hoe ging JIJ op zoek
naar informatie
toen je 14 was?
Terug in de tijd..
Hoe ging JIJ op zoek
naar informatie
toen je 14 was?
Ontwikkelingen op vlak van informatietechnologie
veranderen de manieren waarop we met
vragen/informatie omgaan.
Kinderen en jongeren op zoek naar informatie.
Hoe pakken ze het aan?
INFOSCAN Onderzoek naar het informatiezoekgedrag bij
kinderen en jongeren tussen 8 en 22 jaar
Centrale vragen
• Hoe zoeken kinderen en jongeren naar informatie
wanneer ze geconfronteerd worden met
informatiebehoeften?
• Wat zijn de implicaties voor het jeugdinformatiewerk?
Wie werd bevraagd en hoe?
Drie vragenlijsten
Tien unieke cases (thema’s)
Aangepaste taal en aanpak
Sterke visuele component
237 kinderen, 199 tieners, 182 jongeren
Dagboeken
8-11 (kinderen)
12-22 (jongeren)
Aangepaste taal en lay-out
Geen gebruik van specifieke cases
37 kinderen en jongeren (24 ♀, 13 ♂)
Negen focusgroepen
Kinderen (11+10)
Tieners (6+8)
Adolescenten (2+8)
Professionele jeugdinformatiewerkers (5+3)
Ouders en leerkrachten (6)
Focus: resultaten van survey en dagboeken dieper bespreken en verklaren
RESULTATEN
Zoekstrategie is complex en niet voorspelbaar
De geraadpleegde bron is afhankelijk van het
onderwerp en de aard van de informatie,
evenals van de context van de informatiezoeker
De eerste bron die kinderen raadplegen is niet
noodzakelijk de bron waar ze denken de beste
informatie te zullen vinden
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Go
ogl
e
An
der
e w
ebsi
tes
Soci
ale
med
ia
Fold
ers/
bro
chu
res/
flye
rs
Tijd
sch
rift
TV, R
adio
, Kra
nt
Bib
lioth
eek
Kin
der
- en
jon
gere
nte
lefo
on
Jon
gere
ngi
ds
An
der
e O
rgan
isat
ie
CLB
An
der
e vo
lwas
sen
e
Leid
er o
f tr
ain
er
Leer
krac
ht
Vri
end
(in
)
Eén
van
mijn
ou
der
s
# als eerste gekozen
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Go
ogl
e
An
der
e w
ebsi
tes
Soci
ale
med
ia
Fold
ers/
bro
chu
res/
flye
rs
Tijd
sch
rift
TV, R
adio
, Kra
nt
Bib
lioth
eek
Kin
der
- en
jon
gere
nte
lefo
on
Jon
gere
ngi
ds
An
der
e O
rgan
isat
ie
CLB
An
der
e vo
lwas
sen
e
Leid
er o
f tr
ain
er
Leer
krac
ht
Vri
end
(in
)
Eén
van
mijn
ou
der
s
# als beste gekozen
KINDEREN
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Go
ogl
e
An
der
e w
ebsi
tes
Soci
ale
med
ia
Fold
ers/
bro
chu
res/
flye
rs
Tijd
sch
rift
TV, R
adio
, Kra
nt
Bib
lioth
eek
JIP
Kin
der
- en
jon
gere
nte
lefo
on
Jon
gere
ngi
ds
An
der
e O
rgan
isat
ie
CLB
An
der
e vo
lwas
sen
e
Leid
er o
f tr
ain
er
Leer
krac
ht
Vri
end
(in
)
Eén
van
mijn
ou
der
s
# als beste gekozen
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Go
ogl
e
An
der
e w
ebsi
tes
Soci
ale
med
ia
Fold
ers/
bro
chu
res/
flye
rs
Tijd
sch
rift
TV, R
adio
, Kra
nt
Bib
lioth
eek
JIP
Kin
der
- en
jon
gere
nte
lefo
on
Jon
gere
ngi
ds
An
der
e O
rgan
isat
ie
CLB
An
der
e vo
lwas
sen
e
Leid
er o
f tr
ain
er
Leer
krac
ht
Vri
end
(in
)
Eén
van
mijn
ou
der
s
# als eerste gekozen
TIENERS
JONGEREN
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Go
ogl
e
An
der
e w
ebsi
tes
Soci
ale
med
ia
Fold
ers/
bro
chu
res/
flye
rs
Tijd
sch
rift
TV, R
adio
, Kra
nt
Bib
lioth
eek
JIP
Kin
der
- en
jon
gere
nte
lefo
on
Jon
gere
ngi
ds
An
der
e O
rgan
isat
ie
CLB
An
der
e vo
lwas
sen
e
Leid
er o
f tr
ain
er
Leer
krac
ht
Vri
end
(in
)
Eén
van
mijn
ou
der
s
# als beste gekozen
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Go
ogl
e
An
der
e w
ebsi
tes
Soci
ale
med
ia
Fold
ers/
bro
chu
res/
flye
rs
Tijd
sch
rift
TV, R
adio
, Kra
nt
Bib
lioth
eek
JIP
Kin
der
- en
jon
gere
nte
lefo
on
Jon
gere
ngi
ds
An
der
e O
rgan
isat
ie
CLB
An
der
e vo
lwas
sen
e
Leid
er o
f tr
ain
er
Leer
krac
ht
Vri
end
(in
)
Eén
van
mijn
ou
der
s
# als eerste gekozen
Sociaal netwerk als cruciale bron
Ouders, vrienden en leerkrachten spelen een belangrijke rol
bij informatieverstrekking
Kinderen, tieners en adolescenten zoeken naar experts in hun
omgeving voor specifieke vragen
Sociaal netwerk = onmiddellijke
omgeving
Sociaal netwerk als cruciale bron
Ouders als ankerpunt in informatieverstrekking
Ouders als niet te onderschatten informatiebron bij alle leeftijdsgroepen
Eerste, meest frequent geraadpleegde en op één na beste bron bij kinderen
Tweede belangrijkste bron bij tieners en jongeren
Ze worden geconsulteerd als experten
bij onderwerpen die aansluiten bij hun
beroep, interesses of ervaringen
Ouders als ankerpunt in informatieverstrekking
Erg belangrijke informatiefunctie wanneer het gaat om
onderwerpen/problemen mbt leeftijdsgenoten
(bv. vriendschap, verliefdheid of pesten)
Duidelijke meerwaarde bij gevoels- en contextgebonden informatie
Belangrijke bron om eerder verkregen informatie te checken
Digitale informatie steeds belangrijker
Digitale informatie steeds belangrijker
Google is dé toegangspoort naar informatie
Bij tieners en jongeren is google de eerste en de beste informatiebron
Naarmate men ouder
wordt, wordt google
meer aangewend
Digitale informatie steeds belangrijker
Google als snelle en eenvoudige
manier om een zoektocht naar
informatie te starten
Sociale media?
Niet veel waarde in het kader van actief informatiezoekgedrag Niet beschouwd als een informatiebron, enkel als communicatieplatform Frequent gebruikt bij onderwerpen als vrijetijd en vriendschap
Virtuele overload
Sommige jongeren melden moeite te
hebben met de enorme dagelijkse
digitale stroom van informatie en vinden
het niet altijd eenvoudig om goede
informatie te vinden op internet
Ook professionele jeugdinformatiewerkers
en ouders getuigen van
een overaanbod aan
informatie op het internet
Digitale informatie niet op maat
De digitale informatie die kinderen, tieners en jongeren raadplegen
wordt vaak ervaren als niet aangepast aan hun niveau
‘Oude’ media behoudt sterke positie
Tastbare media welkom
doorheen virtuele overload
De oudere leeftijdsgroepen melden vaker de kwaliteiten van folders en brochures. Vooral belangrijk bij onderwerpen gerelateerd aan studierichting en gezondheid (en werken, wonen en politiek)
Bibliotheek minder populair naarmate men ouder wordt
‘Oude’ media behoudt sterke positie
Klassieke jeugdinformatieorganisaties of -initiatieven gekend maar minder gebruikt
Het lagere gebruik van de organisaties moet worden gekaderd binnen de alomtegenwoordigheid, beschikbaarheid, laagdrempeligheid en vanzelfsprekendheid van andere informatiebronnen zoals digitale bronnen en het sociale netwerk
Onmiddellijke omgeving als uitgangspunt!
Klassieke jeugdinformatieorganisaties of -initiatieven gekend maar minder gebruikt
Ontwikkelen van zoekstrategieën
Jonge leeftijdsgroepen exploreren volop het aantal te raadplegen informatiebronnen
Hoe ouder, des te meer overeenstemming in hoeveel bronnen en welke bronnen worden geraadpleegd
Wie zich ooit vragen stelde over een thema, heeft de intentie om daarover meer bronnen te raadplegen dan wie zich nog niet eerder vragen stelde over dat thema
Verder opzoeken en verifiëren van verkregen informatie is bij jongeren
zes keer zo hoog als bij kinderen en dubbel zo hoog als bij tieners
Meerdere bronnen raadplegen
Check-dubbel check
Kinderen vertrouwen vaak op hun sociaal netwerk
Vooral oudere leeftijdsgroepen vermelden vaker
de hogere kwaliteit van gedrukte media
(i.e. folders, brochures, maar ook boeken)
in vergelijking met digitale media
Geloofwaardigheid van informatie op internet
is afhankelijk van specifieke website
Betrouwbaarheid
Kritische ingesteldheid
Digitale bronnen worden frequent gebruikt, maar best wel kritisch bekeken en vergeleken met andere bronnen, zeker naarmate men
ouder wordt.
Kritische ingesteldheid
Bij het beoordelen van betrouwbaarheid van informatie(bronnen)
hanteren tieners en jongeren enkele criteria
Professioneel design
Officiële website of organisatie
Geen banners of reclame
Up-to-date en correcte informatie
Bronvermelding
Relevante feedback van sociale netwerk
(bv. ouders, leerkracht)
Formeel en informeel leren
Het complexe zoekpatroon waarmee jongeren informatie zoeken en gebruiken ontwikkelen ze voornamelijk op informele basis (i.e. trial en error), maar ook op formele wijze (i.e. via aangeleerde methoden zoals school, tools etc.) Beide methoden zijn aanvullend en belangrijk
Gebruik verschillende kanalen voor informatieverspreiding
Het sociale netwerk
Traditionele media
Digitale media
Pas de boodschap van de informatie en de manier van bekendmaken aan aan de leeftijdsgroep en het thema, bv. kinderen via ouders, adolescenten via folders en digitale media, vrije tijd via sociale media, etc.
AANBEVELINGEN VOOR JEUGDINFORMATIEWERK
Aanwezigheid in de onmiddellijke omgeving van de doelgroep
Bekendmaking van producten en dienstverlening
Betrek ouders. Belangrijke rol in informatieverspreiding en
aanleren van informatiezoekvaardigheden, vooral bij kinderen
Beklemtoon het belang van informatiegeletterdheid
Bij kinderen, tieners en jongeren
Bij informatiewerker, leerkracht en ouder
MAATSCHAPPELIJK KWETSBARE JONGEREN
Kinderen, tieners of jongeren die niet op hun ouders of breder sociaal netwerk kunnen terug vallen zijn een kwetsbare groep !
Onderzoek maatschappelijk kwetsbare jongeren in het kader van informatiebehoeften en –tactieken (2011) Ruth Soenen
Informatie zoeken en verkrijgen = de juiste persoon kennen
Probleem echter is dat de informele netwerken van deze jongeren vaak te homogeen zijn samengesteld en weinig openingen vertonen voor nieuwe relaties.
Cf gering gebruik sociale media.
Jeugdwelzijnswerkers vaak het enige externe informatiekanaal. Belangrijk om diversiteit in de netwerken van deze jongeren te brengen!
-> Horizonverbreding
Belang van informele netwerken
Deze jongeren zoeken altijd eerst naar een informele connectie en pas later of zelfs helemaal niet naar formele informatieverstrekkers. Fijngevoeligheid voor formele informatieverstrekkers, laten zich niet graag in een (vaak goedbedoelde) richting sturen. Brochures, infomomenten, websites,… worden niet echt opgepikt. Zelfs al
wordt de taal, stijl en communicatie op maat van de doelgroep gebracht. Ervaren het bijna als een dwang om goed geïnformeerd te zijn in verband
met werk en studiekeuzes.
Deze jongeren maken dan ook amper gebruik van formele informatieverstrekking.
Een neus voor interventies Traditionele informatiediensten of specifieke maatregelen gericht op hun doelgroep worden gemeden.
Ze gaan niet snel vooraf iets opzoeken. Vaak weten ze ook niet goed hoe ze iets moeten opzoeken.
Google wordt meestal gebruikt om iets dat reeds gekend is te kunnen tonen aan anderen.
Entertainment primeert bij het PC- en internetgebruik
Zoeken op het internet
Informatie zoeken en verkrijgen is iets dat ter plekke gebeurt, in een concrete situatie.
Dagelijks omgaan met deze jongeren en doorheen die omgang veelvuldig verwijzen naar andere werelden, knooppunten en velden.
Kernwoorden: vertrouwen en authenticiteit
Investeren in alledaags contact
BELANG VAN INFORMATIEGELETTERDHEID
Steeds meer kanalen
Steeds toegankelijker
Van consumenten naar producenten
Nieuwe uitdagingen
Digitalisering
Digital natives?
Online survey bij meer dan 2500 jongeren tussen 12 en 25 jaar
Kinderen
verdwalen vaak in hun zoektocht op het internet
krijgen moeilijk overzicht op een website
hebben het moeilijk om inhoud van reclame te onderscheiden
maken weinig verschil tussen opinies, nieuws en achtergrondinformatie
stellen zich niet de vraag of de inhoud wel correct is
weten niet hoe Google zich verhoudt tot andere websites en hun inhoud
vertrouwen er onterecht op dat Google de beste resultaten bovenaan zet
moeite bij het formuleren van zoektermen
…
Vinden van relevante informatie is moeilijk!
http://www.youtube.com/watch?v=ramT_xu2K40#t=1030
TIPS OM SLIM TE ZOEKEN
Scherp je informatievaardigheden aan ! Hoe werken zoekmachines als Google? Hoe analyseer je een website? Hoe weet je of informatie betrouwbaar is? … Brochure slimmer zoeken: http://dcr.bibliotheek.nl/binaries/content/assets/bibliotheek-opschool/open-toolkit/mediawijsheid/20130918---brochure-slimmer-zoeken.pdf
Jeugdinformatie en opvoedingsondersteuning hand in hand
VRAGEN?