Open onderwijs in het Nederlandse hbo

Trends, kansen en vraagstukken

Robert Schuwer

2

Agenda

• Enkele begrippen• Trends en kansen• Onderzoek• Wat nu?

3

CC-BY Hester Jelgerhuis

Enkele begrippen

4

Wat is open?

• Klassiek– Tijd, plaats, tempo, toegang,

programma• Digitaal

– Gratis, hergebruik en aanpassen toegestaan

Oxyman

5

Wat zijn open leermaterialen?

• Open Educational Resources (OER) • Digitaal open• 5R

– Retain– Reuse– Remix– Revise– Redistribute

• Open licentie (Creative Commons)

6

Wat is een MOOC?

• Massive • Open • Online • Course

© Dave Blazek

7

Wat is open online onderwijs?

• Services en/of onderwijsinspanning (deels) open toegankelijk

• Gratis beschikbaar• Grotendeels online• Leermateriaal is OER• Onderwijs heeft klassiek open kenmerken

John Spooner

8

CC-BY Ria Jacobi

Trends en kansen

9

10

Twee ambities op openheid

• In 2025 delen alle docenten in het hoger onderwijs hun leermaterialen

• In 2025 erkennen instellingen elkaars MOOC´s

11

Middel, geen doel!

12http://www.surf.nl/trendrapport-open-en-online-onderwijs-2015

Trendrapport Open en online onderwijs

13

Congresanalyse

• 2014-2015• 4 congressen• 218 papers• Lessons learned

14

Verbinden biedt kansen

15

Conclusie: pioniersfase voorbij

• Trend: aandacht voor adoptie (incl. open policy)• Trend: bereiken nieuwe doelgroepen• Trend: aandacht voor effectiviteit van open onderwijs• Trend: verbinden van “openness”

16

CC-BY Hester Jelgerhuis

Onderzoek

17

Vraagstelling

Wat is de huidige stand van zaken rondom publiceren en gebruik van zowel open leermaterialen als MOOC’s in het hoger onderwijs?

CC BY-SA by maartmeester

18

Context

• Survey• 140 bruikbare responses

Type instelling

Aantal instellingen met bruikbare responses

Totaal aantal instellingen % response

Hogeschool 23 (90) 38 61%UMC 5 (7) 8 63%Universiteit 15 (43) 15 100%

19

Visie

Gedeelde visie (N=15)

20

Beleid

Aanwezigheid beleid (N=15)beleid ontwikkeld op instellingsniveau

beleid ontwikkeling op niveau van het departement of faculteitniet daadwerkelijk uitgevoerd door departement of faculteitwordt instellingsbreed uitgevoerd

21

Waarom OER publiceren?

Hogeschool: 12%Universiteit: 35%

Hogeschool: 18%Universiteit: 50%

Hogeschool: 12%Universiteit: 55%

Hogeschool: 12%Universiteit: 65%

Hogeschool: 65%Universiteit: 30%

22

Waarom geen OER publiceren?

23

Waarom MOOC publiceren?Hogeschool: 5Universiteit: 19UMC: 1

Hogeschool: 0Universiteit: 17UMC: 1

Hogeschool: 0Universiteit: 14UMC: 1

Hogeschool: 3Universiteit: 10UMC: 1

24

Waarom geen MOOC publiceren?

25

Waarom hergebruik OER/MOOC?

26

Waarom geen hergebruik OER/MOOC?

27

Hoe is dat bij jullie?

• Zelfde beeld in het Belgisch hoger onderwijs?

• Zelfde verschillen tussen universiteiten en hogescholen?

28

Strategische vraagstukken

• Onvoldoende besef• Onvoldoende strategische visie op

onderwijs• Businessmodellen• Verlies regionale identiteit?

Hodgkinson-Williams, C. (2010). Benefits and Challenges of OER for Higher Education Institutions. Report Commonwealth of Learning, Zuid Afrika.McGill, L., Falconer, I., Dempster, J.A., Littlejohn, A. and Beetham, H. (2013). Journeys to Open Educational Practice:  UKOER/SCORE Review Final Report. JISC. Richter, T., Kretschmer, T., Stracke, C., Bruce, A., Hoel, T., Megalou, E., Mazar, I. & Sotirou, S. (2014). Open Educational Resources in the context of school education: barriers and possible solutions. European Scientific Journal 10(19).

29

Tactische vraagstukken

• Open licenties en copyright• Onvoldoende digitale vaardigheden bij

docenten en staf

30

Operationele vraagstukken

• Vindbaarheid van juiste OER• Kwaliteit van OER• Menselijke factoren

31Onderzoek OER Research Hub http://oerresearchhub.org/2015/09/21/data-report-2013-2015-educators/

32

Wat hebben we nog meer geleerd?

• Open, OER en MOOC worden als vage begrippen ervaren

• Moeilijk om een gedetailleerd totaalbeeld te krijgen.

CC BY Colin_K 

33

CC-BY Ria Jacobi

Wat nu?

34

Wat moet er gebeuren?

• Formuleer een open policy op nationaal en instellingsniveau

• Realiseer een platform voor delen en hergebruiken van open leermaterialen– Realiseer meer efficiency door standaardcursussen

voor deficiëntie aanpak• Realiseer duurzame ondersteuning voor

docenten• Realiseer duurzame samenwerking tussen

instellingen

35

Vragen?

36

Dank u wel!

@fagottissimo

bassoonvenlo

http://nl.linkedin.com/in/robertschuwer

robertschuwer.nl

+31 - 6 1446 9300

r.schuwer@fontys.nl