Welkom

Voorganger dhr WiersmaOrganist mevr Schaper

Thema: “Nieuw” ik ga op reis, met herders en wijzen.

VDD G 132Er is een roos ontloken

Er is een roos ontloken (LvdK 132)

t. J. Wit; m. M. Praetorius

Er is een roos ontloken (LvdK 132)

t. J. Wit; m. M. Praetorius

Er is een roos ontloken (LvdK 132)

t. J. Wit; m. M. Praetorius

Er is een roos ontloken (LvdK 132)

t. J. Wit; m. M. Praetorius

Er is een roos ontloken (LvdK 132)

t. J. Wit; m. M. Praetorius

Er is een roos ontloken (LvdK 132)

t. J. Wit; m. M. Praetorius

Welkom

Voorganger dhr WiersmaOrganist mevr Schaper

Thema: “Nieuw” ik ga op reis, met herders en wijzen.

P 149 – 1, 3, 5Halleluja! laat opgetogen

Psalm 149 (LvdK) t. J. Wit; m. Genève 1562

Psalm 149 (LvdK) t. J. Wit; m. Genève 1562

Psalm 149 (LvdK) t. J. Wit; m. Genève 1562

Psalm 149 (LvdK) t. J. Wit; m. Genève 1562

Psalm 149 (LvdK) t. J. Wit; m. Genève 1562

Psalm 149 (LvdK) t. J. Wit; m. Genève 1562

Stil gebedZegen & groet

Aansl. Opw 44 – 1, 2

Geprezen zij de Heer die eeuwig leeft (OT 91)(Opw 44)

t. J. van Ingen Schenau; m. T. Ame

Geprezen zij de Heer die eeuwig leeft (OT 91)(Opw 44)

t. J. van Ingen Schenau; m. T. Ame

refrein:

Geprezen zij de Heer die eeuwig leeft (OT 91)(Opw 44)

t. J. van Ingen Schenau; m. T. Ame

refrein:

Geprezen zij de Heer die eeuwig leeft (OT 91)(Opw 44)

t. J. van Ingen Schenau; m. T. Ame

Bidden

Kinderlied ELB 469

Wil je wel geloven, dat het groeien gaat

Wil je wel geloven (AWN 3.9) t. H. Lam; m. W. ter Burg

Wil je wel geloven (AWN 3.9) t. H. Lam; m. W. ter Burg

Wil je wel geloven (AWN 3.9) t. H. Lam; m. W. ter Burg

Wij gaan, tot straks!!

Lezen: Lukas 2 : 8 – 20 NBV8 Niet ver daarvandaan

brachten herders de nacht door in het veld, ze hielden de wacht

bij hun kudde. 9 Opeens stond er een engel van de Heer bij hen en

werden ze omgeven door het stralende licht van de Heer,

zodat ze hevig schrokken. 10 De engel zei tegen hen: ‘Wees

niet bang, want ik kom jullie goed nieuws brengen, dat het

hele volk met grote vreugde zal vervullen: 

11 vandaag is in de stad van David jullie redder geboren. Hij is de Messias,  de Heer. 12 Dit

zal voor jullie het teken zijn: jullie zullen een

pasgeboren Kind vinden dat in een doek gewikkeld in een

voederbak ligt.’ 

13 En plotseling voegde zich bij de engel een

groothemels leger dat God prees met de woorden:

14 ‘Eer aan God in de hoogste hemel

en vrede op aarde voor alle mensen die hij liefheeft.’ 

15 Toen de engelen waren teruggegaan naar de hemel,

zeiden de herders tegen elkaar: ‘Laten we naar Betlehem gaan om met eigen ogen te zien wat

er gebeurd is en wat de Heer ons bekend heeft

gemaakt.’ 

16 Ze gingen meteen op weg, en troffen Maria aan en Jozef en het kind dat in de voederbak lag. 17 Toen ze het Kind zagen,

vertelden ze wat hun over dat Kind was gezegd. 18 Allen die het hoorden stonden verbaasd over wat de herders tegen hen

zeiden, 

19 maar Maria bewaarde al deze woorden in haar hart en bleef

erover nadenken. 20 De herders gingen terug,

terwijl ze God loofden en prezen om alles wat ze gehoord en

gezien hadden, precies zoals het hun was gezegd.

Matth. 2:1-12 NBV

De vlucht voor Herodes en Archelaüs

21 Toen Jezus geboren was in Betlehem in Judea, tijdens de

regering van Herodes, kwamen er magiërs uit het Oosten in

Jeruzalem aan. 2 Ze vroegen: ‘Waar is de pasgeboren koning van

de Joden?

Wij hebben namelijk zijn ster zien opgaan en zijn gekomen om hem

eer te bewijzen.’ 3 Koning Herodes 

schrok hevig toen hij dit hoorde, en heel Jeruzalem met hem. 4 Hij

riep alle hogepriesters en schriftgeleerden van het volk

samen om aan hen te vragen waar de Messias  geboren zou worden. 

5 ‘In Betlehem in Judea,’ zeiden ze tegen hem, ‘want zo staat het geschreven bij de profeet: 6 “En jij, Betlehem in het land van Juda, bent zeker niet de minste onder de leiders van Juda, want uit jou komt een leider voort die mijn volk Israël zal hoeden.”

7 Daarop riep Herodes in het geheim de magiërs bij zich; hij

wilde precies van hen weten wanneer de ster zichtbaar

geworden was, 8 en stuurde hen vervolgens naar Betlehem met

de woorden: ‘Stel een nauwkeurig onderzoek in naar

het kind.

. Stuur mij bericht zodra u het gevonden hebt, zodat ook ik

erheen kan gaan om het eer te bewijzen.’ 9 Nadat ze geluisterd hadden naar wat de koning hun opdroeg, gingen ze op weg, en nu ging de ster die ze hadden

zien opgaan voor hen uit, totdat hij stil bleef staan boven de plaats waar het kind was. 

10 Toen ze dat zagen, werden ze vervuld van diepe vreugde. 11 Ze

gingen het huis binnen en vonden het kind met Maria, zijn moeder. Ze

wierpen zich neer om het eer te bewijzen. Daarna openden ze hun

kistjes met kostbaarheden en boden het kind geschenken aan:

goud en wierook en mirre.

12 Nadat ze in een droom waren

gewaarschuwd om niet naar Herodes terug te gaan,

reisden ze via een andere route terug naar hun land.

preektekst: Luc.1:17 en Matth.2:12. 

17 Toen ze het Kind zagen, vertelden ze wat hun over dat Kind was

gezegd.12 Nadat ze in een droom waren

gewaarschuwd om niet naar Herodes terug te gaan,

reisden ze via een andere route terug naar hun land.

G 487 – 1, 2, 3De Heer heeft mij gezien

De Heer heeft mij gezien (LvdK 487) t. H.G.J.H. Oosterhuis; m. B.M. Huijbers

De Heer heeft mij gezien (LvdK 487) t. H.G.J.H. Oosterhuis; m. B.M. Huijbers

De Heer heeft mij gezien (LvdK 487) t. H.G.J.H. Oosterhuis; m. B.M. Huijbers

De Heer heeft mij gezien (LvdK 487) t. H.G.J.H. Oosterhuis; m. B.M. Huijbers

De Heer heeft mij gezien (LvdK 487) t. H.G.J.H. Oosterhuis; m. B.M. Huijbers

De Heer heeft mij gezien (LvdK 487) t. H.G.J.H. Oosterhuis; m. B.M. Huijbers

"Nieuw" ga ik op reis, met herders en met wijzen.

de herders en Efratha’s velden

….nog méér nadenken over

51

Alfred Eldersheim Wenen 1825- 1889

• Tussen 1841 tot 1846 tot Christus JEZUS bekeerd

• Stopte voortijdig studie Wenen

• Ging Theologie (Prot.Chr.) studeren te Edinburgh en Berlijn

• Werkte een jaar in Roemenië onder joden

• Schreef in 1883 een boek: “Life and times of Jesus the Messiah”

• Citeert rabbi Munk inz. Aram. Vertaling OT bij Gen.35.21 en Micha 4.8

52

Gen.35.21 (NBG)

19 Zo stierf Rachel en werd begraven aan de weg naar Efrat, dat is Betlehem.21 Daarna brak Israel op en spande zijn tent aan de andere zijde van Migdal-eder.

Micha 4.8 (NBG)8 En gij, Migdal-eder, Ofel der dochter Sions, tot u zal genaken en komen de heerschappij van voorheen, het koningschap der dochter van Jeruzalem.

53

Rabijnse verklaring inz. MessiasRabbi Munk:De Targum bij Gen. en Micha: “Migdal Eder” is de plaats waar de Messias Zich a/h eind der tijden zal openbaren.”

De Zohar (joods mystiek werk II 8b):“….Hij (de Messias) zal in een groot licht aan de buitenkant van Bethlehem verschijnen, dicht bij Rachel’s graf op een plaats, die Migdal Eder heet”

54

* In NT-tijd golden de velden van Efratha als dé plaats voor het offervee van de tempel. Herders hadden dààr het recht/plicht voor het offervee te zorgen. Elders mocht slechts in de wildernis vee worden geweid, volgens Rabbinale voorschriften.

Migdal Eder = (velden van) Efratha

55

Mogelijke relatie

levieten en herders

Economische bronnen Israël Oude Testament

• Landbouw• Fruitteelt• Veeteelt• Visserij• Zout• Koper/ijzer tijdens Salomo

Israël was zelfvoorzienend!!!56

Verdeling grondIedere stam en eigen toegewezen erfdeel.Ontvangen van JHWH via Mozes, en toegewezen via Jozua.

Eén stam geen erfdeel: LeviNum.3:5-7 5 De HERE nu sprak tot Mozes:6 Laat de stam Levi aantreden en stel hem voor het aangezicht van de priester Aaron, opdat zij hem dienen,7 en zij zullen hun taak vervullen te zijnen behoeve 1) en ten behoeve van de gehele vergadering 2) voor de tent der samenkomst, door de dienst bij de tabernakel te verrichten;

57

58

Reden:Deut. 10.9Daarom heeft Levi geen bezit of erfdeel met zijn broederen; de HERE is zijn erfdeel, zoals de HERE, uw God, tot hem gezegd heeft.

èn…Num.3.41vv.

44 Toen sprak de HERE tot Mozes:45 Neem de Levieten in plaats van alle eerstgeborenen onder de Israelieten, evenals het vee der Levieten in plaats van hun vee, opdat de Levieten mijn eigendom zijn; Ik ben de HERE.

59

Levietisch erfdeel verrijkt met in totaal 48 levietensteden uit de overige stammen van Israël, waarvan 6 vrijsteden.

2 Gebied de Israelieten, dat zij van hun erfelijk bezit steden afstaan aan de Levieten om er te wonen; ook zult gij aan de Levieten de weidegronden geven die rondom de steden liggen.3 De steden zullen voor hen zijn om er te wonen en haar weidegronden zullen voor hun vee en voor hun bezit en voor al hun levende have zijn.

60

Eén van de hoofdtaken van de Levieten in IsraëlOffervee weiden/evt helpen slachten voor de priesters die het bloed ervan sprengden (zie Paasoffers t.t.v. koning Josia’s hervorming, IIKron.35)

Offervee onberispelijke staat b.v. Lev.1:3 “gaaf” (Hebr. tamiem = onberispelijk)b.v. Num.28 het dagelijks offer en die der

feesttijden

Levieten waren “veekenners”; immers er mocht geen gebrek aan het vee voor de Here zijn, oor de talloze offers.

61

Conclusie levieten/herders1. OT-Migdal Eder (=wachttoren voor de kudde) is dezelfde plaats als NT-Efratha.2. Joodse geschriften geloofden de komst van de Messias in Migdal Eder (d.i. Erfratha) bij een groot licht.3. Aan wie, dan slechts aan de “eerstgeborenen van Israël” (de Levieten), zou de Here de komst van het belangrijkste offerlam aankondigen….in hun stal….in hun kribbe….?4 Omdat zowel de OT Levieten, als de NT herders het offervee voor de tempeldienst weidden……….is het een plausibele gedachte, dat de herders dus levieten waren.Door de leiders en het volk veracht, maar door God niet vergeten; de HERE houdt Zich eenmaal graag aan zijn regels: U is heden de Heiland geboren…….Christus de Here in doeken/kribbe

Dit vindt plaats tussen 8-6 voor Chr, tegelijk met:

- Inschrijving op bevel van Keizer Augustus……..toen Quirinius het bevel over Syrië voerde (zie Luc. 2:1-2).....Varus -gouverneur- was incapabel (Quirinius was bevelhebber leger)

- Verwijzing wijzen van het verschijnen van de ster (Math.2:7,16slot ).....Herodes de Grote leefde nog ! (stierf in 4 v. Chr.)

Jeruzalem Bethlehem03-01-07 v. Chr. 19:00 uur

Jeruzalem Bethlehem04-02-07 v. Chr. 17:30 uur

Jeruzalem Bethlehem04-03-07 v. Chr. 06:30 uur

Jeruzalem Bethlehem04-04-07 v. Chr. 05:15 uur

Jeruzalem Bethlehem04-05-07 v. Chr. 04:00 uur

Jeruzalem Bethlehem04-06-07 v. Chr. ca 02:00 uurEERSTE CONJUNCTIE

Jeruzalem Bethlehem03-07-07 v. Chr. 23:52 uurGepasseerd

Jeruzalem Bethlehem03-08-07 v. Chr. 22:00 uur

Jeruzalem Bethlehem03-09-07 v. Chr. 21:00 uurJupiter keert terug!

Jeruzalem Bethlehem03-10-07 v. Chr. 21:00 uurTWEEDE CONJUNCTIE

Jeruzalem Bethlehem03-11-07 v. Chr. 21:00 uurVerwijdering

Jeruzalem Bethlehem03-12-07 v. Chr. 22:00 uurDERDE CONJUNCTIE

Jeruzalem Bethlehem10-01-06 v. Chr. 20:00 uurJupiter is vertrokken.

Opw 404Wij gaan op weg met

brandend hart

Wij gaan op weg met brandend hart (EL 393) t. & m. G. Kendrick; v. R. Zuiderveld

Wij gaan op weg met brandend hart (EL 393) t. & m. G. Kendrick; v. R. Zuiderveld

Wij gaan op weg met brandend hart (EL 393) t. & m. G. Kendrick; v. R. Zuiderveld

Wij gaan op weg met brandend hart (EL 393) t. & m. G. Kendrick; v. R. Zuiderveld

Wij gaan op weg met brandend hart (EL 393) t. & m. G. Kendrick; v. R. Zuiderveld

Wij gaan op weg met brandend hart (EL 393) t. & m. G. Kendrick; v. R. Zuiderveld

Wij gaan op weg met brandend hart (EL 393) t. & m. G. Kendrick; v. R. Zuiderveld

Wij gaan op weg met brandend hart (EL 393) t. & m. G. Kendrick; v. R. Zuiderveld

Wij gaan op weg met brandend hart (EL 393) t. & m. G. Kendrick; v. R. Zuiderveld

Danken en

bidden

Collecte1ste st Mensenkinderen

2de eigen gemeente

G 304 – 1, 2, 3Gods is getrouw

God is getrouw (LvdK 304) t. H. Pierson; m. Chr. Gregor

God is getrouw (LvdK 304) t. H. Pierson; m. Chr. Gregor

God is getrouw (LvdK 304) t. H. Pierson; m. Chr. Gregor

God is getrouw (LvdK 304) t. H. Pierson; m. Chr. Gregor

God is getrouw (LvdK 304) t. H. Pierson; m. Chr. Gregor

God is getrouw (LvdK 304) t. H. Pierson; m. Chr. Gregor

Zegening,3 x amen