Masterclass juridische aspecten SaaS/Cloud

TU Delft 25 april 2012

mr. drs. Walter H. van Holst

Onafhankelijk IT-advies vanuit de combinatie van technische, bedrijfskundige en juridische expertise

Onafhankelijk IT-advies combinatie van technische, bedrijfskundige en juridische expertise

KenmerkenSinds 1991Beëdigd informaticadeskundigenBest practices KwaliteitsmanagementProfessioneel netwerkHuisleverancier

KernwaardenProfessioneelPragmatischObjectiefAmbitieusBetrokkenBetrouwbaar

Onze diensten

Strategie ContracteringVoorstudies Contracten en SLA’sBeleid OnderhandelingVerandermanagement Geschillen

Inkoop Beoordeling(Out)sourcing AuditsEuropese aanbesteding TaxatiesContractmanagement Deskundigenberichten

Vernieuwing TevensProgramma van eisen Second opinionsPakket- en partnerselectie ProjectbegeleidingImplementatiebegeleiding Workshops

Opleidingen & workshops

Inkoop TevensEuropees aanbesteden Application Service Providing (ASP)Outsourcing IT-Services Procurement Library

(ISPL)Implementatiemanagement Open source software (OSS)

ContracteringService Level Agreements (SLA’s)ICT-contractenOnderhandelen over ICT-contracten

ContractmanagementContractmanagement voor ICTVendormanagement

Programma

• Levenscyclus relatie

• Typen overeenkomsten

• Privacy

• Continuïteit

• Intellectuele rechten

• Internationaal privaatrecht

Levenscyclus uitbestedingsrelatie

Vestzakoutsourcingscontract

• Cloud computing qua overeenkomst analoog aan uitbestedingsovereenkomst

• Wat is de rol van de leverancier?• Reseller of service-integrator?

Gemene deler cloud computing contracten

• Versterkte afhankelijkheid van leverancier en connectiviteit

• Belang Service Level Agreement

• Belang exitscenario’sReguliere beëindiging, geschilsituatie, faillissement

• Shared online i.p.v. offline on site

Data niet (alleen) meer on site aanwezigReguliere escrow niet adequaat

Continuïteitsmanagement

Risico’s cloud computing

• Vendor lock-in• Schending privacy wet- en regelgeving• Isolation failure (multitenancy)• Management interface compromise• Kwaadwillende insider• Resources en data aantrekkelijk doelwit door

concentratie / schaalgrootte• Discontinuïteit leverancier

Programma

• Levenscyclus relatie

• Typen overeenkomsten

• Privacy

• Continuïteit

• Intellectuele rechten

• Internationaal privaatrecht

Infrastructure-as-a-Service (Iaas)

Transitie afhankelijk van gebruikte standaardenAfrekenmodel op basis van gebruikRelatieve onbekendheid met aard van gegevens afnemerTechnisch karakter van dienstverleningRelatief hoge mate van standaardisatieAandachtspunt: bestaande licenties

Platform-as-a-Service (PaaS)

Transitie is vaak herbouwStandaarden nog lang niet uitgekristallisseerdAfrekenmodel op basis van gebruikTechnisch karakter van dienst

Software-as-a-Service (SaaS)

Kenmerken SaaS

Transitierisico berust vaak bij leverancier• Migratie• Inrichting

Afrekening op basis van transacties

Ondersteuning van bedrijfsprocessen

Flexibiliteit leverancier == flexibiliteit bedrijfsproces

Samenhang overeenkomst en SLA

SLA is in opvatting Mitopics operationaliserende bijlage bij contract

Consistentie contract en SLA essentieel

Bonus-/malusregelingen en aansprakelijkheid

Programma

• Levenscyclus relatie

• Typen overeenkomsten

• Privacy

• Continuïteit

• Intellectuele rechten

• Internationaal privaatrecht

Belangrijkste wetgeving:

• Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp)

• Begrippenkader Wbp

Beg

rip

pen

kad

er

Wbp:

Betrokkene

Persoonsgegevens

Verwerking

Verantwoordelijke

Bewerker

95/46/EC:

Data subject

Personal data

Data processing

Controller

Processor

Wbp compliance in cloud computing

Cloudleverancier is bewerker

Bewerkersovereenkomst is vereistGezagsverhouding inzake veiligheid + continuïteit

Onafgebroken keten van bewerkersovereenkomstenDus inclusief onderaannemers zoals hosters

Exportverbod persoonsgegevens buiten EER

Gezagsverhouding continuïteit + veiligheid

Verantwoordelijke moet bewerker zijn continuïteits en veiligheidsbeleid kunnen opleggen

SLA moet dit kunnen operationaliseren

Integriteit van persoonsgegevens onderdeel van veiligheid

Programma

• Levenscyclus relatie

• Typen overeenkomsten

• Privacy

• Continuïteit

• Intellectuele rechten

• Internationaal privaatrecht

Continuïteitsmaatregelen

Zo feitelijk mogelijk

Periodiek oefenen

Outputgeoriënteerd

Meer dan techniek: operationele uitwijk

Continuïteitsmaatregelen

• In-de-plaats-tredingsovereenkomst/-clausule?

• Source escrow

• Data escrow

• Hot-standby?

• Garantiestellingen?

Programma

• Levenscyclus relatie

• Typen overeenkomsten

• Privacy

• Continuïteit

• Intellectuele rechten

• Internationaal privaatrecht

Intellectuele rechten

IE en licentiekwesties – wie is rechthebbende? (Maatwerk) software Databankrechten in de cloud? Producten: beschermde werken? Aanpassingen? Toestemming? Is een licentie afdoende? Past de licentie in een cloud? Is de cloudprovider werkelijk eigenaar van de

werken? Wie is aansprakelijk/procespartij bij inbreuk op

werken van derden

7 april 2011

Juiste model? SaaS setting

Licentienemer

(SaaS Provider)

Functionaliteits-

afnemer (Klant)

Sublicense?

User Agmt?

Licentiegever

7 april 2011

Juiste model? IaaS/PaaS setting

Cloud Provider

Licentienemer (Klant?)

Licentiegever

?

?

?

Programma

• Levenscyclus relatie

• Typen overeenkomsten

• Privacy

• Continuïteit

• Intellectuele rechten

• Internationaal privaatrecht

Per e-mail: w.van.holst@mitopics.nl

Overige informatie

Nieuwsbrief: nieuwsbrief@mitopics.nl

Internet: www.mitopics.nl

Vragen?

Bronvermeldingen afbeeldingen:

• Foto rangeerterrein Kijfhoek, Mawijk, wikimedia commons, CC-SA-3.0• Foto boorplatform in de Noordzee, Christian Bickel, wikimedia commons,

CC-SA-2.0 DE• Afbeelding cloud computing, Sam Johnston, wikimedia commons, CC-SA-

3.0• Foto cirrostratus met halo, Simon Eugster, wikimedia commons, CC-SA-2.5• Foto toiletdeur, Rob Pongsajapan, Flickr, CC-BY-2.5• Foto Braun food processor, Donovan Govan, wikimedia commons, CC-SA-

3.0• Foto ambulance, neiljohnuk, wikimedia commons, CC-BY-2.5

Licentie voor presentatie als geheel: Creative Commons-Gelijk Delen-Versie 3.0 Nederlands