Najaarscongres Pensioen en de Politiek

Langer doorwerken? Anders pensioneren

19 november 2010

Lang zullen ze leven ...Duurzame inzetbaarheid voor iedereen

Kjeld H. Aij MBA ©

eh...65?

staat...nietop de kaart!

1

Paspoort Kjeld H. Aij

• Geboren in 1973 in Schiedam

• Studeerde Biomedische Wetenschappen, verpleegkunde en bedrijfskunde

• Verkreeg in 2008 de graad van Master of Business Administration aan de Business School Nederland

• Getrouwd met Michelle

• Hoofd Operatiekamers VUmc, Spreker, Ondernemer, Investeerder in zilver

2

3

4

Stijgende !"#$%&'()$*)*""+,-($%&'()+"".)/0&'#$*+$)levensverwachting...

5

... maar 7 jaar verschil ...

!"

#$

#%

#&

#!

#"

"$

"%

"&

"!

""

'(() '()*+,-.//*01((+ 23)*+,-.//*01((+ 233)

3#//)/4$560)/

6

... en 14 jaar in goede gezondheid!

7

8

9

“Work-ability”

10

11

Werkgevers wensen• Motivatie en betrokkenheid t.b.v. productiviteit

• Creativiteit en innovatief vermogen

• Hoge mate van inzetbaarheid

• Eigen verantwoordelijkheid

• Horizontale en verticale flexibiliteit

• Beheersing van arbeidskosten- Cost for benefit, budget denken- kosten oudere werkaannemers- leeftijdsonafhankelijke benefits

12

Werkaannemers vragen ...• Arbeidsovereenkomst gebaseerd op gelijkwaardigheid

• Ruimte voor ontwikkeling van hun autonomie, budget voor persoonlijke ontwikkeling

• Human Capital Development-beleid dat staat voor personal & performance development

• Total Remuneration benadering: middelen kunnen besteden naar eigen inzicht en prioriteiten

• Geen gedwongen winkelnering

• Jaarlijkse check-up

13

Leiderschap: de mate waarin leidinggevenden open communiceren, rolduidelijkheid bieden en motiveren en daardoor medewerkers inspireren om te presteren.

• Engagement: de mate van gedrevenheid, betrokkenheid en intrinsieke motivatie van medewerkers

• Werksfeer: de sfeer binnen de teams die ervoor zorgt dat medewerkers met plezier naar hun werk gaan en goed kunnen samenwerken

• Ontwikkelingsmogelijkheden: de tevredenheid over de ontwikkelingsmogelijkheden die de organisatie biedt

14

Kenmerken van nieuwe arbeidsrelatie

• Gelijkwaardigheid

• Meer wisselingen van rol/functie

• Dienstverbanden/rollen voor 5 à 7 jaar

• Arbeidsrelatie voor onbepaalde tijd

• Elke 7 tot 10 jaar pakket kennis & kunde vernieuwen

• Eigen verantwoordelijkheid werkaannemer

• Aandacht voor persoonlijke ontwikkeling

• Managen op basis van dienend leiderschap

15

kenniseconomie

De Dynamiekvan de

16

Bases of Competition Shift

Knowledge

(KM/IM)

Labor

(TQM)

Land

Capital

(Arthur Andersen, 1997)

Informationera

Agriculturalera

Industrialera

17

* Anno 1900 was er op de wereld 2 x zo veel informatie als in 1800

* Een manager van een internationaal opererend bedrijf had in 2002 1800 x zo veel informatie ter beschikking dan zijn collega in 1980

* Momenteel verdubbelt de totale informatie elke 2 jaar

INFORMATIE & DENKHOOFD

18

DYNAMIEK IN DE ADVANCED ECONOMIES

Casino Society(Castells, 1998)

toename snelheidDESTEPA-ontwikkelingen

toenamecomplexiteit vaninteracties

Kenniswerkersop de vloer

missie, visie, collectieve ambitie

efficiencyÈN

innovatie

leergelegenheid

19

Sturen op efficiency èn innovatie

werken hier vaak belemmerendbieden hier vaak ondersteuning

horizontale regelsystemen (richtlijnen, protocollen, procedures):

(improvisatiewerk)EN(routinewerk)

gericht op innovatieENgericht op efficiency

Management of OpportunitiesENManagement of Operations

(lange termijn oriëntatie)EN(korte termijn oriëntatie)

OPTION-DRIVEN STRATEGYENBUSINESS-DRIVEN STRATEGY

20

Vier strategische functies en vier prestatiecriteria voor de kennisintensieve organisaties

LEREN

VERANDEREN

INNOVEREN

KENNIS DELEN EN COMBINEREN

stimuleert:

leidt tot:vereist:

versnelt:

Time-to:- market- money- competence/volume- get connected

driver: de collectieve ambitie

(naar: Tovstiga, 1999)

21

Steeds snellere

veroudering van

vakdeskundigheid

Hoe slimmer, hoe eerder

dom!

22

DRAMATISCHE SPECIALISATIE SINE QUA NON

“The increase in the number of biomedical journal titles since 1870 has been exponential. (...) An estimated two million articles are published in the biomedical literature each year. For a physician to read everything of possible

biomedical relevance, it would be necessary to read about 6000 articles a day”

1 A. Verhoeven, Information-seeking by general practitioners. Groningen, 1999 2 Medicijn zonder fundament, De Volkskrant, 10 maart 2001

23

Door de steeds kortere halfwaardetijd van kennis, worden we op steeds jongere leeftijd minder goed in ons vak – als we niets doen.

VERWACHTE GROEIIN PERFORMANCE(verwachte bijdrage aan de organisatiedoelen)

HOOG

HOOG

LAAG

LAAG

HUIDIGE PERFORMANCE(huidige bijdrage aan de organisatiedoelen)

standaard ont-wikkeling van de kenniswerker

A

B

fase 3 fase 4fase 2 fase 1

STER TRAINEE

PRODUCTIETIJGER VERTELLER

- high potential- bijdragen: innovatieen productie

- al dan niet getalen-teerde probleemmaker

- bijdragen: innovatie en het voortdurendstellen van de waarom-vraag

- einde loopbaan alsprofessional

- bijdragen: non-coreen weet alles van vroeger

- gestabiliseerd- bijdrage: routine-

matige productie

24

T-profielen ter voorkoming van persoonlijke verkokering a.g.v. superspecialiseringT-PROFIEL

ter voorkoming van persoonlijke verkokering a.g.v. superspecialisering

1 of 2 aanvullende disciplines op basisniveau breed leren

superspecialisme

diep leren (state-of-the-art)

Neue Kombinationen

SKF Engineering & Research Centre

- Eerste 4-5 jaar: 100% in eigen (super)specialisme

- Daarna (maximale variant):* 40% met eigen (super)specialisme in monodisciplinaire afdeling, (efficiency)* 30% met eigen (super)specialisme in ‘vreemde’ afdeling, (innovatie)* 30% ontwikkeling van een nieuwe, aanvullende discipline in een daarin gespecialiseerde afdeling, (leren)

Superspecialist Generalist

Standaard T-profiel

Durf een T-profiel te kiezen, als je van je vak houdt!

Superspecialist Generalist

Standaard T-profiel

Durf een T-profiel te kiezen, als je van je vak houdt!

Superspecialist Generalist

Standaard T-profiel

Durf een T-profiel te kiezen, als je van je vak houdt!

25

SKF Engineering & Research Centre

- Eerste 4-5 jaar: 100% in eigen (super)specialisme- Daarna (maximale variant):

* 40% met eigen (super)specialisme in monodisciplinaire afdeling, (efficiency) * 30% met eigen (super)specialisme in ‘vreemde’ afdeling, (innovatie) * 30% ontwikkeling van een nieuwe, aanvullende discipline in een daarin gespecialiseerde afdeling, (leren)

Durf een

T-profiel te

kiezen als je

van je vak

houdt!

26

Meesters versus ervaren professionals, (allen > 50)op basis van een onderzoek onder senior consultants en artsen met een gelijk aantal jaren werkervaring

1 De belangrijkste activiteiten voor expertise ontwikkeling zijn:a) advies vragen aan een collegab) evalueren van een opdracht

2 Meesters doen a) en b) vaker dan ervaren professionals

3 Meesters besteden ongeveer 2x zoveel tijd aan (gecodificeerde)kennisontwikkeling dan ervaren professionals(lezen van vak- en wetenschappelijke literatuur, doen vanonderzoek, les geven, congres en conferentiebezoek)

4 Meesters voeren vaker ‘aanpassingen aan het plan van aanpak’ uit dan ervaren professionals.

(Van de Wiel, Szegedi & Weggeman (2004): Professional learning: Deliberate attempts at developing expertise)

Durf te leren van meesters in het vak (K=i.EvA)

27

De vakinhoudelijke ontwikkeling van de professional

deskundig-heidsnivo

leerling leerling

meester

gezel gezel

leeftijd

20% I-profs

80% R-profs

Relevantie van protocollen, richtlijnen en standaardenMAX MAXMIN

Durf te leren van jongeren (K = I . eva)

28

Zorg dat je in je flow-gebied blijft werken, en durf spannende grenzen op te zoeken

taken

veel

hoog

weinig

laag kennis

Flow … ‘een staat van bewustzijn zo gefocuseddat het leidt tot een absoluut opgaan in de activiteit. Het verschaft een gevoel van ontdekken en creatief grenzen verleggen naar een hoger niveau van presteren’.

AngstFlow

Verveling

29

30

31