LEERMIDDELEN & ACTIVITEITEN

Kleuren mengen4t Kritisch denken en probleemoplossing

De vaardigheden kritisch denken en probleemoplossing (dat wil zeggen: het vermogen om oorzaak en gevolg te begrijpen, uit te zoeken hoe dingen werken en om problemen op te lossen) zijn van wezenlijk belang voor een geslaagde schoolcarrière en later op het werk[7]. Een goede manier om deze vaardigheden te stimuleren, is kinderen laten experimenteren met kleuren mengen. Kleuren mengen helpt kritische denkvaardigheden oefenen, zoals het verkennen van oorzaak en gevolg door te observeren wat er gebeurt als kleuren gemengd worden, en vaardigheden om problemen op te lossen heden door verschillende manieren uit te proberen om een bepaalde kleur te krijgen. Deze activiteit kan ook een introductie vormen voor de eerste wiskundige inzichten, bijvoorbeeld hoe bepaalde delen samen een geheel kunnen vormen[8].

Wat heb je nodig?

Play-Doh klei -primaire kleuren(rood, geel enblauw)

Een vlakwerkoppervlak

Wat moet je doen?

STAP 1

Haal 2 (of meer) Play-Doh kleuren uit de potjes en pak kleine stukjes van de verschillende kleuren klei. Rol ze tot balletjes van ongeveer gelijke grootte.

STAP2

De kinderen kneden verschillend gekleurde balletjes met hun vingers om een nieuwe kleur te maken.

STAP3

Moedig ze aan om te experimenteren! Let op de kleurveranderingen wanneer je meer van één bepaalde kleur toevoegt of probeer nieuwe combinaties van andere kleuren

FUN TIPS

Meespelen in plaats van instructies geven, stimuleert kritische denkvaardigheden en maakt het spel leuker voor jezelf en voor het kind. Moedig ontdekken en abstract denken aan zorg voor begrip van oorzaak en gevolg door je samen met het kind hardop dingen af te vragen.

Probeer ze te stimuleren met vragen als:

• Wat denk jij dat er gaat gebeuren?• Is er nog rood over?• Welke nieuwe kleur heb je gemaakt?• Als we het stukje Play-Doh steeds dunner maken, zou het dan breken?• Zie je iets in de kamer dat dezelfde kleur heeft als die je gemaakt hebt?• Hoeveel stukjes heb je gebruikt om een kleur te maken?

LEERMIDDELEN & ACTIVITEITEN

Potentiële voordelen van deze activiteit

"Door mee te doen en door de "Fun Tips" toe te passen, geeft deze activiteit kinderen de gelegenheid om verschillende ideeën uit te proberen en aan waardevolle vaardigheden te werken, zoals:

Kritisch denken en probleemoplossing• Voorspellingen doen• Veranderingen observeren• Verband leggen tussen oorzaak en gevolg• Vergelijken en tegenstellingen

Fijne motoriek• Helpt de kleine spieren in de vingers versterken en

ontwikkelen, een goede oefening om later pennen en potlodente hanteren

Geïntegreerd gebruik van de zintuigen• Zien, voelen en ruiken• Ondersteunt praktisch leren door kinderen verschillende

manieren aan te bieden om fysiek met materialen om te gaan.

Wiskundige basisinzichten• Experimenteren met verschillende hoeveelheden Play-Doh klei stimuleertwiskundig denken met betrekking tot hoeveelheden en delen die samen eengeheel vormen.

Referenties

[7] A Gopnik. 2012. Scientific Thinking in Young Children: Theoretical Advances, Empirical Research,and Policy Implications. Science, 227, 1623-1627.[8] J Sarama, D H Clements. 2009. Building Blocks and Cognitive Building Blocks: Playing to Know theWorld Mathematically. American Journal of Play, Winter, 314-337.

LEERMIDDELEN & ACTIVITEITEN

De tuin van Play-Doh.�� SamenwerkenSamenwerken - inclusief het vermogen tot het sluiten van

compromissen en het delen van spullen - wordt steeds

belangrijker[13]. Hoewel bij jonge kinderen niet direct gedacht

wordt aan personen die samenwerken, blijkt uit onderzoek dat

ze 'van nature helpers' zijn[14], die kunnen delen, helpen en

samenwerken met andere kinderen als ze samen aan een

gemeenschappelijke activiteit werken[15]. Kleine kinderen op

een zinvolle manier laten samenwerken met een ander kan een

behoorlijke opgave zijn. Maar als je kinderen uitdaagt om

samen een eigen tuin van Play-Doh te maken, geef je ze de kans

om deel te nemen in een prettig samenwerkingsverband.

Kinderen kunnen tijdens deze activiteit samen werken aan het

bedenken van een tuin die ze zelf leuk vinden en die vervolgens

maken met hun favoriete Play-Doh kleuren.

Wat heb je nodig? Wat moet je doen?

�·._

. ---

Play-Doh klei -verschillendekleuren

STAP 1

Leg een groot vel papier neer. Vraag de kinderen een tuin te tekenen met de viltstiften. Stel vragen om ze ideeën te geven, zoals "Wat zie je in en om je eigen tuin? Bloemen? Dieren? Een hek? Bloempotten?"

• Een groot vel papier• Viltstiften• Een vlak

werkoppervlak

•. , ;.• . !:.� -� a··

STAP2

Spoor ze aan om samen aan één tuin te werken, in plaats van ieder een eigen tuintje te maken.

STAP3

Laat de kinderen tot slot de dingen in hun tekening namaken van Play-Doh klei. Kijk toe hoe ze hun vlakke ontwerp omtoveren in een kleurrijke tuin in 3D.

FUN TIPS

Stimuleer de kinderen gedurende het hele project om elkaars gedachten en ideeën te gebruiken. Help ze met hun werk tijdens het verzinnen en tekenen door ze de ruimte, de taken en de materialen te laten delen. Benadruk de voordelen van de samenwerking aan het einde van de activiteit, en het plezier en herinner ze eraan dat dit nooit gelukt was als ze niet allemaal hadden meegeholpen!

LEERMIDDELEN & ACTIVITEITEN

Potentiële voordelen van deze activiteit

Door mee te doen en door de "Fun Tips" toe te passen, geeft deze activiteitkinderen de gelegenheid om verschillende ideeën uit te proberen en aanwaardevolle vaardigheden te werken, zoals:

Samenwerking • Taken uitvoeren, gericht op een gemeenschappelijk doel

• Rollen herkennen in een groepsactiviteit

• Het vermogen ontwikkelen om van nature een helper te zijn bijalledaagse interactie

Delen

• Ervaren hoe het voelt om samen aan een gemeenschappelijkdoel te werken

• Om de beurt materialen gebruiken

Emoties begrijpen

• Herkennen hoe anderen denken en voelen door te praten over wat

elke persoon wil doen en waarom

Referenties

[13] Hanover Research. 2011. A Crosswalk of 21st Century Skills. Hanover Research - District Admin­

istration Practice.[14] R Rende, J Prasek. 2015. Raising Can-Do Kids: Giving Children the Tools to Thrive in a

Fast-Changing World. New York: Perigee I Penguin

[1 S]N White et al. 2014. "It's Mine!" Does Sharing with Siblings at Age 3 Predict Sharing with Siblings,

Friends, and Unfamiliar Peers at Age 6? Early Education and Development, 25, 185-201.

LEERMIDDELEN & ACTIVITEITEN

Letters leren

Communicatieve vaardigheden variëren van basisvaardigheden als het leren van letters en woorden om hun spreekvaardigheid te vergroten. Deze vaardigheden zijn van wezenlijk belang voor zowel succes op school, als later in hun carrière[9]. Activiteiten die kinderen aansporen om fysiek letters te maken, helpen de lees- en schrijfvaardigheid stimuleren[10] en de gesprekken tussen ouder en kind tijdens de gezamenlijke activiteiten kunnen tot een grotere woordenschat leiden[11]. Het alfabet is een belangrijk onderdeel van het onderwijspakket en het is soms moeilijk om het idee van schrijven leuk en interessant te maken. Bij deze activiteit heb je geen lastig schrijfgerei nodig en er komt niets onuitwisbaars op papier te staan; kinderen kunnen hun alfabet op een vrijere en meer praktische manier oefenen door gebruik te maken van Play-Doh klei. Een gesprek tijdens de activiteit kan de woordenschat van het jonge kind vergroten en gespreksvaardigheden, zoals op je beurt wachten en ideeën uitwisselen, bevorderen[12].

Wat heb je nodig? Wat moet je doen?

Duidelijkeafbeeldingen vanletters en/ofwoorden

STAP 1

Geef de afbeelding aan je kind en beslis samen welkeletter jullie gaan ontdekken

• Schrijfbijvoorbeeld enkeleletters op papier of zoek iets in huis metduidelijke groteletters of woorden

,

Play-Dohklei

Een vlakwerkoppervlak

•

STAP2

Spoor ze aan om de lijnen van de letter na te maken methun favoriete kleur Play-Doh

STAP3

Probeer bekende woorden of hun naam te maken. Blijf tijdens de activiteit praten; hieronder volgen enkele gespreksideetjes

Communicatie

LEERMIDDELEN & ACTIVITEITEN

FUN TIPS

Praat veel en gebruik 'volwassen' woorden om je kind te helpen bij het begrijpen van nieuwe woorden. Stimuleer gespreksvaardigheden door verschillende kleuren, texturen en vormen te bespreken waaruit de letters bestaan. Stimuleer kinderen door ze positief commentaar te geven en stel vragen die stimuleren tot nadenken, bijvoorbeeld:

• Heeft de letter gebogen of rechte lijnen?

• Welke letters hebben gaten en welke hebben

dat niet?

• "Kijk! Je ziet rood, blauw, geel en wit!"

• "Wow! Je hebt een rondje gemaakt!"

• "Hé! Dat lijkt wel een slang!"

Probeer zinvolle verbanden te leggen door het ontdekken van de letters persoonlijk te maken. Leg de link tussen de activiteit en hun naam, lievelingsdingen, of familieleden.

Potentiële voordelen van deze activiteit

Door mee te doen en door de "Fun Tips" toe te passen, geeft deze activiteit kinderen de gelegenheid om verschillende ideeën uit te proberen en aan waardevolle vaardigheden te werken, zoals:

Essentiële communicatievaardigheden

• Door naar een op het kind gericht gesprek te luisteren, wordt het begrip

van nieuwe woorden opgebouwd

• Het gebruik van nieuw ontdekte woorden oefenen

Lezen

• Letters van het alfabet herkennen

• De letters in hun eigen naam en in veel gebruikte woorden

herkennen

Schrijven• Bekende letters vormen en namaken.

Referenties

[9] 5 P Morreale &JC Pearson. 2008. Why Communication Education is Important: The Centrality ofthe Discipline in the 21st Century. Communication Education, 57, 224-240.[1 O] K H James, L Engelhardt. 2012. The Effects of Handwriting Experience on Functional Brain

Development in Pre-literate Children. Trends in Neuroscience and Education, 1, 32-42.

[11] M L Rowe. 2012. A Longitudinal Investigation of the Role of Quantity and Quality ofChild-Directed Speech in Vocabulary Development. Child Development, 83, 1762-1774. [12] LB Adamson et al. 2014. From Interaction to Conversations: The Development of Joint

Engagement During Early Childhood. Child Development, 85, 941-945.

• Een boeiend gesprek met een ouder tijdens een gezamenlijke activiteit

Woordenschat

LEERMIDDELEN & ACTIVITEITEN

Verhalen verzinnen• Creativiteit

Het bevorderen van creativiteit - het vermogen is om

buiten de lijntjes te denken, te brainstormen, nieuwe

ideeën te verzinnen en bestaande ideeën te

verbeteren - is een van de kernvaardigheden[16]. Het

jonge brein aanzetten om je 'wat als' en 'wat zou

kunnen' in te beelden[17], staat aan de basis van

creatief denken. Ouders kunnen dit bevorderen door

begeleiding in plaats van instructies te bieden en

jonge kinderen te helpen om flexibel na te denken als

ze nieuwe ideeën ontdekken en verzinnen.

Wat heb je nodig?

Play-Doh

klei

Wat klein

speelgoed,

zoals plastic

beestjes of

autootjes

Een vlak

werkoppervlak

Wat moet je doen?

STAP 1

Zet de potjes Play-Doh en het andere speelgoed op tafel

STAP2

Vraag de kinderen om een paar stukjes speelgoed te kiezen en laat

ze met de Play-Doh klei een omgeving maken of andere dingen die

bij het gekozen speelgoed horen.

STAP3

Stimuleer de kinderen om alle dingen die ze verzinnen te bouwen,

met zo min mogelijk uitleg of begeleiding. Je zult versteld staan van

de dialogen, verhalen en ideeën die ze bedenken!

Veel kinderen voelen intuïtief aan wat de bedoeling is zonder

instructies, maar als ze wat hulp nodig hebben om een begin te

maken, is dat ook prima. Je kunt de bal aan het rollen brengen door

Play-Doh grotten of andere elementen voor een verhaal te maken.

Zorg dat ze zelf beslissen hoe het avontuur verder gaat!

LEERMIDDELEN & ACTIVITEITEN

FUN FACTS

Laat de creativiteit stromen door niet-vastomlijnde activiteiten aan te moedigen, die kinderen helpen om 'buiten de lijntjes te denken' en met nieuwe ideeën te komen. Spoor ze aan om hun ideeën te blijven uitproberen, totdat ze het leukste idee hebben gevonden. Onthoud: voor wat creatieve jonge breinen betreft, is de realiteit absoluut niet belangrijk, dus alles kan!

Bijvoorbeeld:

Stimuleer ontdekken, inspiratie en langdurig speelplezier door dingen te zeggen

als:

• "Ik ben benieuwd wat je verder nog gaat maken!"

• "Dus die boom van je blijft maar omvallen? Wat kun je doen om te zorgen dat de

boom blijft staan?"

Vermijd sturen en zeg geen dingen als:

• "Ik denk dat je hier een meer nodig hebt voor de ijsbeer om uit te kunnen drinken."

• "Dat lijkt niet echt op een boom."

Potentiële voordelen van deze activiteit

Door mee te doen en door de "Fun Tips" toe te passen, geeft deze activiteit kinderen de gelegenheid om verschillende ideeën uit te proberen en aan waardevolle vaardigheden te werken, zoals:

Creativiteit

• Eerdere informatie en ervaringen toepassen in een nieuwe

context

• Ontdekkingen doen en nieuwe dingen maken

Doen alsof• Begrip van fantasie en realiteit ontwikkelen.• Niet-vastomlijnde 'wat als' gedachten stimuleren.• Het creëren van die 'aha'-momenten wanneer nieuwe ideeën en

oplossingen voor problemen worden ontdekt.

Referenties

[16] T Wagner. 2012. Creating Innovators: The Making of Young People Who Will Change the World.

New York: Scribner.[17] D S Weisberg & A Gopnik. 2013. Pretense, Counterfactuals, and Bayesian Causal Models: Why

What Is Not Real Really Matters. Cognitive Science, 37, 1368-1381.

[18] C Cook et al. 2011. Where Science Starts: Spontaneous Experiments in Preschoolers' Exploratory

Play. Cognition, 120, 341-349.