Post on 11-Mar-2021
Speciale ledenvergadering AVN
16 november 2017
Robin Cornelissen
Longarts
Erasmus MC,
Rotterdam
Immunotherapie bij
asbestkanker
M.Schaar, Amos Milieutechniek B.V.
Bograd, Cancer Immunol Immunother 2011
Mossman, am J of Pathology 2013
JAMA 1919
1943
NY Times
1946
Chemotherapie (cisplatin / pemetrexed)
▪ Gemiddeld bescheiden verlenging leven
▪ Vermindering / uitstel klachten
IMMUNOTHERAPIE
Oude egypte
▪ 2600 BC
▪ Farao Imhotep
▪ Natte lappen op de wond om
ontsteking op te wekken en de tumor
aan te pakken
Galuzzi oncotarget 2016
afweer respons tegen de tumor
Adapted from: Chen et
al. Immunity, 2013
Manieren welke de tumor gebruikt
om dit te voorkomen
No Tumor-Ag
Recognition by DCs
Induction of Tolerance
Inhibition by Tumor
Micro-Environment
Exhaustion Adapted by Dammeijer
from: Chen et al.
Immunity, 2013
Nivolumab
Durvalumab
Avelumab
Pembrolizumab
Presented By Arnaud Scherpereel at 2017 ASCO Annual Meeting
18% 25%
Slide 20
Presented By Arnaud Scherpereel at 2017 ASCO Annual Meeting
Bijwerking: ontsteking
Manieren welke de tumor gebruikt
om dit te voorkomen
No Tumor-Ag
Recognition by DCs
Induction of Tolerance
Inhibition by Tumor
Micro-Environment
Exhaustion Adapted by Dammeijer
from: Chen et al.
Immunity, 2013
Situatie in meerderheid mesothelioom tumoren
Brown: CD206 macrophagesBlue CD8+ T-cells
Borghaei et al, NEJM 2015
Meer commandanten !
No Tumor-Ag
Recognition by DCs
Induction of Tolerance
Inhibition by Tumor
Micro-Environment
Exhaustion Adapted by Dammeijer
from: Chen et al.
Immunity, 2013
Dendritische cel immunotherapie
Hegmans Am J Respir Crit Care Med 2005
Hegmans Am J Respir Crit Care Med 2010
Cornelissen Am J Respir Crit Care Med 2016
Aerts, submitted 2017
Verkrijgen van dendritische cellen
Kweken van dendritische cellen en
“trainen” tegen tumorcellen
Toedienen van dendritische cellen
Patiënt uit MM02 studie
▪ Complete remissie > 8 jaar na gecombineerde behandeling
chemotherapie/chirurgie/dendritische celtherapie
▪ september 2017
Cornelissen, The American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine , 2016
Cornelissen, blue journal, 2015
Mogelijk probleem bij dendritische celtherapie
No Tumor-Ag
Recognition by DCs
Induction of Tolerance
Inhibition by Tumor
Micro-Environment
Exhaustion Adapted by Dammeijer
from: Chen et al.
Immunity, 2013
IMMUNOTHERAPIE OP MAAT
Immunotherapie op maat
No Tumor-Ag
Recognition by DCs
Induction of Tolerance
Inhibition by Tumor
Micro-Environment
Exhaustion Adapted by Dammeijer
from: Chen et al.
Immunity, 2013
Immunotherapie op maat
No Tumor-Ag
Recognition by DCs
Induction of Tolerance
Inhibition by Tumor
Micro-Environment
Exhaustion Adapted by Dammeijer
from: Chen et al.
Immunity, 2013
Immunotherapie op maat
Adapted from: Chen et
al. Immunity, 2013
IS IMMUNOTHERAPIE DE
OPLOSSING?
Zaretsky et al., 2016, NEJM
Jak2 mutatie maakt ongevoelig voor interferon gamma
Conclusies
▪ Immunotherapie is in ontwikkeling bij patiënten met een mesothelioom
▪ Resultaten tot nu toe zijn hoopvol genoeg om de ontwikkeling door te
zetten
▪ Effectiviteit deel van de patiënten
▪ Meerwaarde op dit moment nog onduidelijk studies
▪ Toewerken naar immunotherapie op maat
▪ Immunotherapie zal niet voor iedere patiënt effectief zijn
Erasmus MC – Thoracale Oncologie
▪ Clinic
▪ Prof J Aerts
▪ Dr O Birim
▪ Dr R Cornelissen
▪ J van Dijke
▪ Dr W Dinjens
▪ Drs D Dumoulin
▪ Dr M de Jonge
▪ B van de Kolck
▪ B Koning
▪ Drs A Maat
▪ Drs E Mahtab
▪ Dr A Odink
▪ Drs R Peric
▪ Dr M van der Pol
▪ Drs J Praag
▪ Drs M Rossius
▪ Drs C Steendam
▪ E Stuyts
▪ Dr J von der Thüsen
▪ Dr R Valkema
▪ Preclinic research
▪ K Bezemer
▪ F Dammeijer
▪ P de Goeie
▪ Prof R Hendriks
▪ M Kaijen
▪ Dr(s)S Lievense
▪ L Noordam
▪ M Poncin
▪ S Sittig
Clinical research
L Cavazza
A Geel
M Gerrits
A van der Giessen
E van Helden
L van Hove
T Winter