IAB IAB Bekwaamheidsexamen 2009

J. Van Wemmel

4/10/2008

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 2

InleidingInleiding

Algemene informatie mbt bekwaamheidsexamen – sessie 2009/1

Wet 22/4/1999 en KB 8/4/2003

Zie informatie op IAB website (Stage)

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 3

OverzichtOverzicht

Toegang en inschrijvingsprocedure

Schriftelijk gedeelte

Mondeling gedeelte en rol van de examencommissies (jurys)

Conclusie

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 4

Toegang en Toegang en inschrijvingsprocedureinschrijvingsprocedure

3rde jaar stagiairs die daartoe toegelaten werden (stage niet verlengd)

Andere kandidaten (die aan een vorige sessie deelgenomen hebben)

Het bekwaamheidsexamen bestaat uit 2 proeven : schriftelijk (S) en mondeling (M) (art. 49 KB 8/4/03)

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 5

Aantal kansen voor deelnameAantal kansen voor deelname Artikel 52, § 1 KB 8/4/03 Maximum 5 kansen gedurende een periode van 5

opeenvolgende jaren (behalve overmacht) De stagiairs die vanaf sessie 2009/1 tot het

bekwaamheidsexamen toegelaten worden, mogen deelnemen tot en met sessie 2013/2 tot het totaal van 5 deelnames is bereikt

Bekwaamheidsexamen wordt tweemaal per jaar georganiseerd: – maart (S)/mei-juni (M)– november (S)/eind januari-februari-maart (M)

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 6

Deliberatie toegang tot het Deliberatie toegang tot het bekwaamheidsexamenbekwaamheidsexamen Deliberatiecriteria :

1) Minimum 1000 uren/jaar

2) Permanente vorming

3) Scriptie

4) Beoordeling scriptie door stagemeester (SM)

5) Beoordeling stage door SM

6) Tuchtdossier

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 7

Deliberatie toegang tot het Deliberatie toegang tot het bekwaamheidsexamen (vervolg)bekwaamheidsexamen (vervolg)

Nazicht eindrapport stagedagboek door stagecommissie

Beslissing van de stagecommissieGoedkeuring door de RaadTer info : eind 2007, op een totaal van 327

3de jaar stagiairs, werden 232 stagiairs tot het bekwaamheidsexamen, vanaf sessie 2008/1, toegelaten

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 8

Schriftelijk gedeelteSchriftelijk gedeelte KB: 1 of meerdere praktische

toepassingsgevallen mbt opleidingsinhouden art. 3 (maw: 25 of 16)

Wetboeken mogen meegenomen worden (cfr uitnodigingsbrief)

Sessie 2009/1: volgende opleidingsinhouden (zie volgende slide):– Beschrijving van opleidingsinhouden: zie programma

toelatingsexamen op website IAB

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 9

Schriftelijk gedeelteSchriftelijk gedeelte

Accountants:– Wetgeving inzake jaarrekening en

geconsolideerde jaarrekening– Analyse/kritische beoordeling jaarrekening– Interne controle– Accountantsonderzoek (Externe controle)– Vennootschapsrecht– Bijzondere mandaten

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 10

Schriftelijk gedeelte (vervolg)Schriftelijk gedeelte (vervolg) Accountants (vervolg):

– Personenbelasting– Vennootschapsbelasting – BTW– Beginselen Registratie- en successierechten– Beginselen Europees en internationaal fiscaal recht– Fiscale procedure– Deontologie (juridische en beroepsnormen met

betrekking tot de accountancy, de belastingconsultancy en de andere wettelijke opdrachten van de accountant en van de belastingconsulent)

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 11

Schriftelijk gedeelte (vervolg)Schriftelijk gedeelte (vervolg)

Belastingconsulenten (BC):– Personenbelasting – Vennootschapsbelasting– BTW– Beginselen Registratie- en successierechten– Beginselen Europees en internationaal fiscaal recht– Fiscale procedure– Vennootschapsrecht– Wetgeving inzake jaarrekening– Deontologie (beperkt tot datgene van toepas. op BC)

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 12

Mondeling gedeelteMondeling gedeelte

Deelname– Minstens 60 % voor het schriftelijk gedeelte : als men

niet slaagt voor het geheel, vrijstelling van het schriftelijk gedeelte voor volgende examensessies

– Tussen 50 % en 60 % voor het schriftelijk gedeelte: als men niet slaagt voor het geheel, geen vrijstelling van het schriftelijk gedeelte voor volgende sessies

– < 50 % voor het schriftelijk gedeelte : kandidaat beslist zelf of hij aan mondeling gedeelte deelneemt of niet : let op : aanvraag indienen binnen 14 dagen

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 13

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg)

Timing: tussen 15/5 en +/- 30/6/2009Accountants: +/- 50’ (effectief

ondervraging)Belastingconsulenten: +/- 25’ (effectief

ondervraging)

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 14

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg)

Examencommissies (art. 51 KB 8/4/03):– 5 leden, waaronder– Ten minste 4 leden die lid zijn van het

Instituut en– 1 docent aan een universiteit, inrichting voor

hoger onderwijs van universitair niveau of indrichting voor hoger economisch onderwijs

– Accountants en belastingconsulenten

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 15

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg)

Voorwerp :– 1 vraag mbt scriptie– Bespreking van het schriftelijk gedeelte– Ondervraging over :

de praktijk van het beroep van AC of van BCOpdrachten, aansprakelijkheid en plichtenleer

– Rekening houden met de professionele omgeving van stagiaire

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 16

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg)

Materies : zelfde als voor het schriftelijk gedeelte

– Voorbeelden van themas die kunnen behandeld worden (geen volledige lijst) :

Belangrijke fasen van bedrijfslevencyclus: oprichting, omzetting, reorganisaties, vereffening

Onroerende transactiesJaarlijkse boekhoudkundige, juridische en

fiskale verplichtingen van bedrijven

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 17

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg)

– Voorbeelden van themas die kunnen behandeld worden (geen volledige lijst) (vervolg) :

Boekhoudkundige, fiskale en juridische aspecten van relaties tussen vennootschappen, hun aandeelhouders en de zaakvoerders en bestuurders

Successie problematiek voor aandeelhouders, vennoten, zaakvoerders en bestuurders

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 18

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg)

Examen Jury = de klant

BekwaamheidsBekwaamheidsexamen : professionele examen : professionele maturiteit moet blijken maturiteit moet blijken

Geen wetboeken ter beschikking (behalve algemeen belgisch rekeningenstelsel)

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 19

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg) Belangrijk:

– Eerst : vragen stellen over het beroepsomgeving van de kandidaat

– Eerste vraag : domein waarin de kandidaat schijnt de meeste ervaring te hebben

– 1 vraag mbt scriptie

– Vragen over het schriftelijk gedeelte

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 20

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg)

– Elk lid van de jury moet ten minste in de mogelijkheid zijn om zelf vragen te stellen

– Alle domeinen (zie hierboven) moeten behandeld worden

– Geen vraag stellen waarop men het antwoord zelf niet kent

– Bekwaamheidsexamen : geen gedetailleerde vragen : desgevallend moet de voorzitter tussen komen

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 21

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg) Voornaamste aspecten die door de jury moeten

beoordeeld worden:– Aanpak van problemen/vragen

– Identificatie van knelpunten

– Analyse

– Duidelijke en gestructureerde mondelinge communicatie

– Verschillende relevante aspecten/implicaties van gestelde problemen kunnen schetsen

– Als een antwoord niet gekend is, moet men kunnen uitleggen welke juridische bronnen en relevante reglementering moeten geraadpleegd worden

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 22

Mondeling gedeelte (vervolg)Mondeling gedeelte (vervolg)

Te bereiken doel : de jury te kunnen overtuigen dat de kandidaat alle essentiële materies (zie hierboven) beheerst, die nodig zijn voor een correcte uitoefening van de beroepen van AC en/of BC

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 23

Verloop mondeling gedeelteVerloop mondeling gedeelte

Documenten ter beschikking van jury:– Schriftelijke proef van lopende sessie of van

de laatste sessie– Stagedagboeken (voor de volledige duur van

de stage) in het geheel of eind verslag en eind evaluatie

– Scriptie– Appreciatie fiche van het mondeling

gedeelte(n) van vorige sessie(s)

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 24

ScriptieScriptie Zie informatie op het IAB website (stage) Doelstelling :

– Beschrijving en studie van 1 praktijkgeval– Schriftelijke uiteenzetting van een mogelijke

oplossing 10 tot 15 bladzijden Beroepsmaturiteit Evaluatie door SM : (evaluatieschaal : 1 tot 5)

– Inhoud– Structuur– Vorm– Methode en organisatie– Kwaliteit en relevantie van de gebruikte bronnen

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 25

Verloop mondelinge proef Verloop mondelinge proef (vervolg)(vervolg)

Vóór het begin van het examen : korte bespreking tussen de juryleden mbt de bovenvermelde documenten (schriftelijke proef, scriptie, eindrapporten stagedagboek, resultaten van vorige sessies)

In het begin en tijdens het gesprek : bespreking over de professionele omgeving en omstandigheden waarin de kandidaat zijn stage heeft vervult

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 26

Verloop mondelinge proef Verloop mondelinge proef (vervolg)(vervolg)Als stagiair dit wenst mag de stagemeester

aanwezig zijnMogelijkheid voor de stagemeester met de

jury te spreken voor of na de ondervragingDeliberatie en eindappreciatieIn geval van niet slagen: debriefing is zeer

belangrijk !Beslissing wordt ter plaats meegedeeld

onder voorbehoud van goedkeuring door de Raad op advies van de Stagecommissie

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 27

VoordrachtenVoordrachten

Interessante voordrachten ter voorbereiding van het bekwaamheidsexamen– interne controle : 11/10/08 ( AC)– analyse en kritische beoordeling van de

jaarrekening  : 15/11/08 ( AC)– ondernemingen in moeilijkheden: 29/11/08

( AC + BC)

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 28

ConclusieConclusie

Bedankt voor uw aandacht!Bedankt voor uw aandacht!

Veel succes!Veel succes!

4/10/2008 IAB - Bekwaamheidsexamen 29

VragenVragen

Goede week-end !Goede week-end !