Huren met zorg

Prof.dr. Guy WiddershovenCare and Public Health Research

InstituteUniversiteit Maastricht

Opzet

• Ontwikkelingen in de GGZ

• Ontwikkelingen in ethiek en recht

• Alternatieve ethiek: zorgethiek

• Ervaringen rondom het meldpunt moeilijk plaatsbaren

• Bemoeizorg of bemoeizucht?

Ontwikkelingen in de GGZ

• Deïnstitutionalisering

• Vraagsturing

• Nadruk op korte behandelingen

• Hierdoor vallen moeilijk bereikbare cliënten buiten de boot

Ontwikkelingen in de ethiek

• Sinds 1970: aandacht voor autonomie van de patient (cliënt)

• Autonomie als negatieve vrijheid (onafhankelijkheid)

• Informed consent

• Recht op weigering

• Right to rot?

Ontwikkelingen in het recht

• Recht op zelfbeschikking als individueel grondrecht

• Wgbo: informed consent• Wet bopz: van bestwil naar gevaar ten

gevolge van geestesziekte• Behandeling ingrijpender dan opname• Zorgwekkende zorgmijders vallen buiten

de boot

Alternatieve ethiek: zorgethiek

• Sinds 1990: aandacht voor zorg als morele praktijk

• Autonomie als positieve vrijheid (afhankelijkheid, relationaliteit)

• Fundamentele waarden: aandacht, verantwoordelijkheid, responsiviteit

• Negotiated consent

Negotiated consent

• Ingrijpen is niet bij voorbaat verdacht

• Scala van interventies– Advocacy– Empowerment– Persuasion– Making decisions for others

Het meldpunt moeilijk plaatsbaren

• Onderdeel GGD Maastricht• Samenwerkingsverband

(woningcorporaties, gemeente, SPD, CAD, AMW, RIAGG, Vijverdal, politie, reclassering)

• Zittende en potentiele huurders• hulpverleningsadvies• Huurcontract met aanhangsel

(voorwaardelijke hulpverlening)

Positieve ervaringen rondom het meldpunt moeilijk plaatsbaren

• Gezamenlijk doel: voorkomen uithuisplaatsing

• Betrokkenen zijn zich bewust van de noodzaak

• Nadruk op onderhandeling

Negatieve ervaringen rondom het meldpunt moeilijk plaatsbaren

• Afzonderlijke doelen (zelfstandig wonen, hulp verlenen, juridisch indekken) kunnen onderling strijdig zijn

• Afspraken zijn niet altijd duidelijk voor alle partijen

• Evaluatie weinig systematisch• Drang of dwang?

Bemoeizorg of bemoeizucht?

• Bemoeizucht:– Eenrichtingsverkeer– Eenzijdige invulling van bestwil (sociale

aangepastheid)– Bovenmatige beinvloeding– Ontbreken van terugkoppeling

• Bemoeizorg:– Gezamenlijkheid– Relationele autonomie– Drang is nodig, dwang dient vermeden te worden– Terugkoppeling is essentieel

• Evenwicht vinden tussen verwaarlozing en opdringen van hulp is de kern van bemoeizorg