De bloedsomloopHoofdstuk 3

Leerdoelen

• Je kunt de delen van de nieren en de urinewegen noemen met hun kenmerken en functies

3.7 Uitscheiding

• Afval wegnemen = uitscheiding

• Longen (uitademen)

• Nieren en urinewegen (uitplassen)

3.7 Uitscheiding

3.7 Uitscheiding

• In buikholte (2x)

• Nierslagaders (O2-rijk)

• Veel afvalstoffen

• Nieraders (O2-arm)

• Weinig afvalstoffen

• Nierschors, haalt stoffen weg

• Niermerg, haalt stoffen weg

• Vormt urine

3.7 Uitscheiding

• Nierbekken, verzameld urine

• Urineleiders, afvoeren urine

• Urineblaas, opslaan

3.7 Uitscheiding

3.7 Uitscheiding

♂ urinebuis door penis ♀ urinebuis net voor opening vagina

• Urineblaas, opslaan• Urinebuis, afvoeren

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties en op welke manieren immuniteit kan ontstaan

3.8 Antistoffen

Antigenen

• Lichaamsvreemde stoffen

• Door infectie of bloedtransfusie

• Bacterien of virussen

• Witte bloedcellen vechten:

• Insluiten

• Maken antistoffen

3.8 Antistoffen

Antistoffen

• Reactie van witte bloedcellen

• Eiwitten op lichaamsvreemde stoffen herkent

• Antistof maken tegen dat eiwit

• Hechten zich aan dat eiwit

• Ziekteverwekker onschadelijk

• Specifiek

3.8 Antistoffen

Natuurlijke immuniteit• Antistof aanmaken kost tijd

• Eerst ziek worden

• Voldoende antistoffen beter worden

• Antistof blijft tijdje in lichaam

• Witte bloedcel onthoud het antistof

• Zelfde infectie sneller antistoffen niet ziek

• Immuun worden

• Ziekte zelf ondergaan natuurlijke immuniteit

3.8 Antistoffen

Kunstmatige immuniteit

• Inenten (vaccineren)

• Vaccin inspuiten

• Dode of verzwakte ziekteverwekkers

• Antistoffen aanmaken soms een beetje ziek

3.8 Antistoffen

Vaccineren

• Kinderen en als je op reis gaat

• Ziekten nu bijna helemaal of helemaal verdwenen

• RVP (RijksVaccinatieProgramma)

• DKTP (Difterie, Kinkhoest, Tetanus, Polio)

• Hib (doofheid, epilipsie, geestelijke achterstand)

• Pneu (Pneumokokken)

• DTP (Difterie, Tetanus, Polio)

• aK (Kinkhoest)

• BMR (Bof, Mazelen, Rodehond)

• MenC (Meningokokkenziekte C)

• Hep-B (Hepatitus B)

3.8 Antistoffen

Woordenlijst maken3.7 uitscheiding• Uitscheiding• Nieren• Nierslagaders• Nieraders• Nierschors• Niermerg• Nierbekken• Urine• Urineleiders• Urineblaas• Urinebuis

3.8 Antistoffen• Lichaamsvreemde stoffen• Antigenen• Infectie• Antistoffen• Immuniteit• Natuurlijke immuniteit• Inenting• Vaccinatie• Dode of verzwakte

ziekteverwekkers• Kunstmatige immuniteit

• Maken opdracht 25 t/m 28• Blz. 113 t/m 115 WB

• Blz. 115 en 116 TB

• Maken opdracht 29 t/m 31• Blz. 116 t/m 119 WB

• Blz. 116 t/m 118 TB

• Heb je de leerdoelen behaald?• Je kunt de delen van de nieren en de urinewegen noemen met

hun kenmerken en functies

• Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties en op welke manieren immuniteit kan ontstaan

Opdrachten maken