Hoofdstuk 7: Productie en Kosten

Post on 21-Jan-2016

68 views 0 download

description

Economie, een Inleiding. Hoofdstuk 7: Productie en Kosten. Productie en Kosten. Constructie van kostenfunctie Resultaat van optimale keuze van productiefactoren gegeven prijzen gegeven te produceren output. Productie en Kosten - Inhoudstafel. De productiefunctie Kosten op korte termijn - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Hoofdstuk 7: Productie en Kosten

1ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Hoofdstuk 7:Productie en Kosten

Economie, een Inleiding

2ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten

Constructie van kostenfunctie Resultaat van optimale keuze van productiefactoren

gegeven prijzen gegeven te produceren output

3ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn

4ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie 1. Definitie 2. De productiviteit van de productiefactoren 3. De marginale technische substitutievoet 4. De MTSV en de productiviteit van de inputs 5. Schaalopbrengsten 6. De Cobb-Douglas productiefunctie

2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn

5ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.1. Definitie

Eenvoudig voorbeeld: geproduceerde output q hangt af van ‘slechts’ twee inputs: aantal arbeiders (L) en aantal machines (K)

6ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.1. Definitie

Meer algemeen: productiefunctie: Beschrijft maximaal (technisch) mogelijke output als

functie van arbeid (L) en kapitaal (K)

Algebraïsch: Bijvoorbeeld voor

auto’s 4 arbeiders en 9 machines maximaal 16 auto’s

7ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.1. Definitie

Meer algemeen: productiefunctie: Grafisch:

Drie variabelen op twee assen isokwanten Isokwant beschrijft alle combinaties van arbeid en

kapitaal die tot dezelfde output leiden Vergelijk isokwant met concept indifferentiecurve

8ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

9ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.1. Definitie

Korte termijn productiebeslissingen Sommige productiefactoren liggen vast Auto productie: aantal machines (kapitaal) is gegeven op

korte termijn Productiefunctie op korte termijn:

Weergave mogelijk zonder isokwanten

Productieverzameling beschrijft alle combinaties van Inputs en output Die technisch haalbaar zijn

10ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

11ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.1. Definitie

Grens van productieverzameling: efficiënt

Punt X illustreert inefficiëntie Gegeven kapitaal en arbeid is output te klein Gegeven output is inzet van inputs te groot

12ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.1. Definitie

Best practice frontier Benadering van productiefunctie

Belgisch onderwijssysteem Blijkt efficiënter dan dat van bijvoorbeeld

Frankrijk, Verenigde Staten, en Denemarken

Met minder input worden er betere resultaten gehaald Blijkt minder efficiënt dan dat van bijvoorbeeld

Nederland, en Ierland

Met meer input worden er minder goede resultaten gehaald

13ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

14ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie 1. Definitie 2. De productiviteit van de productiefactoren 3. De marginale technische substitutievoet 4. De MTSV en de productiviteit van de inputs 5. Schaalopbrengsten 6. De Cobb-Douglas productiefunctie

2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn

15ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.2. De productiviteit van de productiefactoren

Marginale fysische productiviteit van arbeid: Toename van output ten gevolge van inzet van één extra

eenheid arbeid Bij gegeven hoeveelheden kapitaal en eventuele andere

inputs

Voor heel kleine veranderingen:

16ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.2. De productiviteit van de productiefactoren

Marginale fysische productiviteit van kapitaal: Toename van output ten gevolge van inzet van één extra

machine Bij gegeven hoeveelheden arbeid en eventuele andere

inputs

17ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.2. De productiviteit van de productiefactoren

Gemiddelde fysische productiviteit Van arbeid:

Analoog voor kapitaal:

18ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.2. De productiviteit van de productiefactoren

Marginale arbeidsproductiviteit neemt opeens weer af Afnemende meeropbrengsten van arbeid

19ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

20ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.2. De productiviteit van de productiefactoren

Verband tussen Marginale arbeidsproductiviteit Gemiddelde arbeidsproductiviteit

Zie Figuur 7.4.: Onderste paneel: GFP en MFP op verticale as Bovenste paneel: Meeropbrengsten komen tot uiting in

raaklijnen Stijgend, zolang MFP toeneemt Daarna, dalende meeropbrengsten

21ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

22ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.2. De productiviteit van de productiefactoren

Twee observaties: GFP neemt langer toe dan MFP Wanneer GFP = MFP, GFP is maximaal (of minimaal)

Steilste snijlijn is raaklijn

Samengevat:

23ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie 1. Definitie 2. De productiviteit van de productiefactoren 3. De marginale technische substitutievoet 4. De MTSV en de productiviteit van de inputs 5. Schaalopbrengsten 6. De Cobb-Douglas productiefunctie

2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn

24ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.3. De marginale technische substitutievoet

De mate van substitueerbaarheid tussen productie-factoren Terwijl output op hetzelfde niveau blijft

Marginale technische substitutievoet (MTSV):

Voor heel kleine veranderingen:

25ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

26ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.3. De marginale technische substitutievoet

Twee extreme gevallen: Perfecte substituten

Isokwant is rechte Constante MTSV Substitutiemogelijkheid blijft dezelfde

Ongeacht outputniveauOngeacht combinatie van gebruikte inputs

MTSV = -1 is niet vereist voor perfecte substituten

27ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.3. De marginale technische substitutievoet

Twee extreme gevallen: Perfecte complementen

L-vormige isokwanten (Leontief productiefunctie) Zeer kleine wijziging van een input kan MTSV doen

veranderen van oneindig (helling van het verticale stuk) naar 0 (helling van het horizontale stuk)

Algemeen: MTSV verandert sterker (voor gegeven inputwijziging)

naarmate de twee inputs minder substitueerbaar zijn

28ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

29ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie 1. Definitie 2. De productiviteit van de productiefactoren 3. De marginale technische substitutievoet 4. De MTSV en de productiviteit van de inputs 5. Schaalopbrengsten 6. De Cobb-Douglas productiefunctie

2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn

30ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.4. De MTSV en de productiviteit van de inputs

Verband tussen MTSV en productiviteit: Stel: verandering in combinatie inputs Om totale output constant te houden:

Na herschrijven:

Bijgevolg:

31ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.4. De MTSV en de productiviteit van de inputs

Merk op Dalende MTSV (in absolute waarde) Dalende marginale fysische productiviteit

32ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie 1. Definitie 2. De productiviteit van de productiefactoren 3. De marginale technische substitutievoet 4. De MTSV en de productiviteit van de inputs 5. Schaalopbrengsten 6. De Cobb-Douglas productiefunctie

2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn

33ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.5. Schaalopbrengsten

Gelijke proportionele toename (factor ) van alle ingezette productiefactoren Bij afnemende schaalopbrengsten neemt de productie

minder dan evenredig toe

Bij constante schaalopbrengsten groeit de productie evenredig

Bij toenemende schaalopbrengsten groeit de productie meer dan evenredig

34ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

35ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.5. Schaalopbrengsten

Linkerpaneel Verhoging productiefactoren met 50% Verhoging output met 60% Stijgende schaalopbrengsten

Rechterpaneel Verhoging productiefactoren met 50% Verhoging output met 40% Dalende meeropbrengsten

36ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.5. Schaalopbrengsten

Toenemende schaalopbrengsten: oorzaken Ondeelbaarheden Schaalvergroting Fysische wetmatigheden

Afnemende schaalopbrengsten: oorzaken Omgevingsfactoren Organisatorische problemen Fysische wetmatigheden

37ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie 1. Definitie 2. De productiviteit van de productiefactoren 3. De marginale technische substitutievoet 4. De MTSV en de productiviteit van de inputs 5. Schaalopbrengsten 6. De Cobb-Douglas productiefunctie

2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn

38ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.6. De Cobb-Douglas productiefunctie

Cobb-Douglas productiefunctie:

Veralgemeenbaar tot:

Proportionele toename productiefactoren:

39ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

1.6. De Cobb-Douglas productiefunctie

Belang parameters:

40ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn

41ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

2. Kosten op korte termijn

Korte termijn Hoeveelheid kapitaal ligt vast Er moet enkel beslist worden over arbeid

Lange termijn Kapitaal en arbeid variabel Er moet voor beide inputs gekozen worden

42ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie2. Kosten op korte termijn 1. De voorwaardelijke vraag naar arbeid op korte

termijn 2. Totale kosten op korte termijn: variabele plus vaste kosten 3. Gemiddelde en marginale kosten

3. Kosten op lange termijn

43ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

2.1. De voorwaardelijke vraag naar arbeid op korte termijn

Korte termijn productiefunctie:

Inverse productiefunctie:

Inverse productiefunctie geeft vraag naar arbeid, Conditioneel op te produceren hoeveelheid output

44ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie2. Kosten op korte termijn 1. De voorwaardelijke vraag naar arbeid op korte termijn 2. Totale kosten op korte termijn: variabele plus vaste kosten 3. Gemiddelde en marginale kosten

3. Kosten op lange termijn

45ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

2.2. Totale kosten op korte termijn: variabele plus vaste kosten

Totale kosten op korte termijn:

Variabele kost Vaste kost

46ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

2.2. Totale kosten op korte termijn: variabele plus vaste kosten

Beschouw Figuur 7.8.: Linkerpaneel:

Productiefunctie Variërende nood aan extra arbeid op horizontale as, bij

een zelfde extra output op verticale as Rechterpaneel:

Variabele kostenfunctie = Spiegelbeeld van productiefunctie rond bissectrice

(op schaal factor na) Variërende hoeveelheid additionele kosten op verti-

cale as, bij een zelfde extra output op horizontale as

47ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

48ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie2. Kosten op korte termijn 1. De voorwaardelijke vraag naar arbeid op korte termijn 2. Totale kosten op korte termijn: variabele plus vaste kosten 3. Gemiddelde en marginale kosten

3. Kosten op lange termijn

49ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

2.3. Gemiddelde en marginale kosten

Gemiddelde kosten:

Marginale kosten:

50ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

51ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

2.3. Gemiddelde en marginale kosten

Beschouw Figuur 7.9.: GK daalt zolang MK < GK GK stijgt zolang MK > GK Minimumpunt GK waar MK = GK

52ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

2.3. Gemiddelde en marginale kosten

Gemiddelde kosten ook opsplitsbaar in Gemiddelde variabele kosten: U-vormig verloop Gemiddelde vaste kosten: geen U-vormig verloop

Blijven dalen met stijgend outputniveau

53ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

54ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn 1. Kostenminimalisering 2. De voorwaardelijke vraag naar productiefactoren op lange termijn 3. Totale kosten op lange termijn

55ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.1. Kostenminimalisering

Op lange termijn zijn alle kosten variabel Beste combinatie van inputs moet bepaald worden

Isokostencurve:

Voor gegeven kostenniveau:

Intercept Helling

56ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

57ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.1. Kostenminimalisering

Observaties: Punt B

Haalt dezelfde output als punt A (zelfde isokwant) Is haalbaar tegen totale kosten = 450 i.p.v. 500 Keuze A is verbeterbaar

Punt C Haalt dezelfde output als keuzes A en B Is haalbaar tegen totale kosten = 400 i.p.v. 450 Keuze B is verbeterbaar Keuze C is niet meer verbeterbaar

Kostenminimalisering: Kies bundel op laagste isokostenrechte gegeven isokwant

(bepaald outputniveau)

58ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.1. Kostenminimalisering

Kostenminimalisering steunt op voorwaarde:

En aangezien,

Kunnen we de voorwaarde ook schrijven als

59ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.1. Kostenminimalisering

Intuïtie: Indien marginale productiviteit van arbeid ten opzichte van

kapitaal hoger zou zijn dan relatieve prijs van arbeid ten opzichte van kapitaal

Dan zou het beter zijn minder kapitaal te gebruiken en deze te vervangen door arbeiders

60ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.1. Kostenminimalisering

Slotopmerking: Nutsmaximaliserende consument koos hoogst mogelijke

indifferentiecurve gegeven budgetbeperking Kostenminimaliserende producent zoekt laagst mogelijke

isokostencurve gegeven isokwant die gewenste output weergeeft

61ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn 1. Kostenminimalisering 2. De voorwaardelijke vraag naar productiefactoren op

lange termijn 3. Totale kosten op lange termijn

62ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.2. De voorwaardelijke vraag naar productiefactoren op lange termijn

Korte termijn: Voorwaardelijke vraag naar arbeid gegeven door

Inverse van korte termijn productiefunctie Vraag naar arbeid perfect inelastisch (geen mogelijkheid

om te substitueren met kapitaal)

Lange termijn: Voorwaardelijke vraag naar arbeid hangt wel af van

prijzen van arbeid en kapitaal

63ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.2. De voorwaardelijke vraag naar productiefactoren op lange termijn

Beschouw Figuur 7.12.: Loonstijging Isokostencurve wordt steiler Nieuwe optimale combinatie Afname in vraag naar arbeid Toename in vraag naar kapitaal

Cfr. Arbeidskost in westerse landen

Uitzonderling: Leontief productiefuncties

64ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

65ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

Productie en Kosten - Inhoudstafel

1. De productiefunctie2. Kosten op korte termijn3. Kosten op lange termijn 1. Kostenminimalisering 2. De voorwaardelijke vraag naar productiefactoren op

lange termijn 3. Totale kosten op lange termijn

66ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.3. Totale kosten op lange termijn

Verwijst naar de kosten wanneer alle inputs optimaal worden gekozen

Expansiepad: Verbindt alle raakpunten van alternatieve isokwanten met

corresponderende isokostencurve Beschrijft verandering van optimale combinatie inputs

wanneer output toeneemt

Bij elke output hoort minimaal kostenniveau Lange termijn totale kostenfunctie

67ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

68ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.3. Totale kosten op lange termijn

Toenemende schaalopbrengsten: Proportionele uitbreiding van productiefactoren leidt tot

meer dan evenredige uitbreiding van output Totale kostenfunctie stijgt minder dan evenredig met

productie Gemiddelde kosten dalen

Afnemende schaalopbrengsten: Proportionele uitbreiding van productiefactoren leidt tot

minder dan evenrijdige uitbreiding van output Totale kostenfunctie stijgt meer dan evenredig met

productie Gemiddelde kosten stijgen

69ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

70ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN

3.3. Totale kosten op lange termijn

Typisch kostenverloop Eerst toenemende schaalopbrengsten

Ondeelbare inputs Specialisatie

Daarna relatief constante schaalopbrengsten Bedrijf nadert optimale dimensie

Tenslotte afnemende schaalopbrengsten Coördinatie- en controleproblemen

71ECONOMIE, EEN INLEIDING 2013 7 – PRODUCTIE EN KOSTEN © S. COSAERT, A. DECOSTER & T. PROOSTUNIVERSITAIRE PERS LEUVEN