Hoe vooruitziend is ondernemend Vlaanderen?

Inspiratienota 89, juni 2016

1

Auteur: Jochanan Eynikel, expert toekomstdenken ETION

Hoe vooruitziend is ondernemend Vlaanderen?

1. Waar liggen ondernemers wakker van?

2. Hoe anticiperen ondernemingen op de toekomst?

3. Tevredenheid en knelpunten

4. Stakeholders voor de toekomst

5. Besluit en aanbevelingen

2

Hoe vooruitziend is ondernemend Vlaanderen?

3

Met de toekomstenquête wil ETION nagaan hoe de bedrijfswereld vooruitblikt naar een veranderende omgeving en op welke manier ze zich daarop voorbereidt.De enquête werd afgenomen in maart 2016 bij 275 bedrijfsleiders en beslissingsnemers uit organisaties in Vlaanderen en Brussel.

1. Waar liggen ondernemers wakker van?

4

• Twee duidelijke toptrends: wijzigende regelgeving (41%) en mobiliteit (37%) worden aangestipt als bepalende factoren voor de toekomst.

• Er is een sterke invloed van de overheid op de bedrijfswereld.

• Sterke aanwezigheid van technologische trends.• Privacy-uitdagingen, ecologische uitdagingen en

terrorisme scoren laag. (opm. de enquête dateert van voor de aanslagen van 22 maart 2016)

Welke trends/ omgevingsfactoren acht u vandaag het meest relevant voor de toekomst van uw organisatie?blauw = meest relevant, oranje = minst relevant (max. 5 antwoorden mogelijk)

5Bron: ETION Toekomstenquête 2016

2. Hoe anticiperen ondernemingen op de toekomst?

6

• Strategie = brug tussen eigen organisatie en de externe omgeving.

• Een goede strategie weet niet alleen om te gaan met wat zeker is, maar ook met wat minder zeker of helemaal onzeker is.

• Voor het verkennen van en anticiperen op de toekomst zijn verschillende werkvormen voorhanden.

Welke werkvormen heeft uw organisatie al toegepast om te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen? (meerdere antwoorden mogelijk)

7Bron: ETION Toekomstenquête 2016

Hoe vaak doet uw organisatie denkoefeningen over de toekomst?

8Bron: ETION Toekomstenquête 2016

Hoe ver kijkt u vooruit bij denkoefeningen waarmee u op toekomstige ontwikkelingen wil anticiperen?

9Bron: ETION Toekomstenquête 2016

10

• Slechts 6% van de bevraagde ondernemingen neemt geen initiatief om te participeren op de toekomst.

• 75% van de ondernemingen houdt minstens 1 keer per jaar een denkoefening over hun toekomstige ontwikkeling.

• Men kijkt daarbij gemiddeld 3 tot 5 jaar vooruit.• Slechts 2 werkvormen zijn echt gangbaar: SWOT-

analyse (75%) en brainstorming (72%).• Werkvormen die specifiek gericht zijn op

toekomstverkenning (scenariodenken, Future Search en backcasting) zijn minder gangbaar dan werkvormen met meerdere doeleinden.

Hoe tevreden bent u met de resultaten van de toekomstverkenningen?

11Bron: ETION Toekomstenquête 2016

3. Tevredenheid en knelpunten

Welke knelpunten ondervindt uw organisatie bij toekomstverkenningen?

12Bron: ETION Toekomstenquête 2016

13

• 50% is tevreden over het resultaat van hun toekomstverkenning, 39% staat er neutraal tegenover.

• 1 op 3 ondervindt moeilijkheden om de verkenningen te vertalen naar concrete acties.

• De orde van de dag verhindert in heel wat organisaties het denken op langere termijn: Druk op kortetermijnresultaten (46%) Gebrek aan tijd (27%)

Wie betrekt u bij toekomstverkenningen?(oranje = intern, blauw = extern)

14Bron: ETION Toekomstenquête 2016

4. Stakeholders voor de toekomst

15

• 4 op 10 organisaties betrekt uitvoerende medewerkers bij toekomstverkenningen = bijna evenveel als kaderleden en bestuursleden.

• Qua externen worden vooral consumenten en klanten betrokken (54%) > kaderleden (47%) > uitvoerende medewerkers (39%).

• Dubbel zoveel bedrijven ervaren moeilijkheden bij het betrekken van interne stakeholders (14%) als bij het betrekken van externe partijen (7%).

• Ook leveranciers en andere zakenpartners (32%) worden regelmatig betrokken,

• Worden weinig betrokken: overheid (13%), buurtbewoners (4%), ngo’s (3%), investeerders (12%), onderwijswereld (10%) = gemiste kans als we kijken naar de trends die ertoe doen voor ondernemingen.

• Meerderheid van de ondernemingen is bezig met de toekomst: 95% neemt initiatief, 75% doet dit minstens jaarlijks.

• Pijnpunten: beperkte diversiteit in de betrokken partijen, moeilijkheid om tot concrete acties te komen en beperkte kennis van de methodes.

• Aanbevelingen: Plan, Leer, Volg op, Betrek, Innoveer, Herinner

Download de volledige inspiratienota via http://www.etion.be/kennisbank/hoe-vooruitziend-ondernemend-vlaanderen

16

5. Besluit en aanbevelingen