PPS Plaagbestrijding met omnivore

roofwantsen

Gerben Messelink, Wageningen UR Glastuinbouw

Algemene ledenvergadering GC tomaat 21-3-2016

Waarom dit project?

1) wittevlieg (Bemisia en kaswittevlieg) in tomaat, gerbera en roos

2) Tuta absoluta in tomaat

3) Echinothrips in gerbera en roos

4) Vruchtschade door Macrolophus en Nesidiocoris in tomaat

2

Het zoöphytophage spectrum van miride roofwantsen

Plant feeding

facultative prey feeding

Obligatory prey feeding

Plant quality, alternative food

Voor- en nadelen van omnivoren

VOORDELEN

Bestrijding van meerdere plagen tegelijk

Effectief door preventieve inzet

Gewasinoculaties zijn relatief goedkoop

Bijvoermogelijkheden

Lange levensduur

Nadelen

Meerdere voedselbronnen kunnen afleiden: onvoorspelbaar gedrag

Gevoelig voor systemische middelen in het gewas

Schade aan bloem en vrucht

Geen vestiging in sommige gewassen

effecten op andere natuurlijke vijanden

Trage ontwikkeling 4

Collecting mirid predatory bugs in Italy

Macrolophus pygmaeus

Dicyphus tamaninii

Dicyphus errans

Dicyphus maroccanus

Dicyphus eckerleini

Plannen voor onderzoek tomaat

Testen van waardplantgeschiktheid van tomaat voor 5 soorten roofwantsen (2016).

Testen van de mate van bloem- en vruchtschade in relatie tot roofwantsdichtheid bij verschillende roofwantssoorten in biotoetsen (2016).

Beoordeling van de mate van bestrijding van Tuta absoluta en kaswittevlieg bij 5 soorten roofwantsen ten opzichte van M. pygmaeus (2017)

Beoordeling van lange termijn vestiging, habitatpreferentie, en mixen van roofwantsen in tomaat (2018).

Mogelijkheden om schade door Nesidiocoris tenuis te beperken (2018)

11

Plannen voor verder onderzoek gerbera

2016:

● Is schade te verminderen door endofyten, biostimulaten of additioneel voedsel (suikercapsules)?: screening in planten: april-juni

● Kasproef langetermijn schade: effect van dichtheid en endofyten in 4 afdelingen: a) onbehandeld, b) Macrolophus pygmaeus, c) Dicyphus errans (toegelaten) d) Dicyphus maroccanus

● Start ontheffingsdossiers

2017:

● Praktijktesten

2018: integratie met andere maatregelen en bestrijders

12

Plannen voor onderzoek roos

Testen van waardplantgeschiktheid van roos voor 6 soorten (2016).

Selecteren van mogelijke “companion/banker plants” voor roofwantsen en beoordelen wat de bijdrage is aan de bestrijding van Echinothrips en wittevlieg (2017).

Integratie van companion/trap plants met omnivore roofwantsen met andere gewasbeschermingsmaatregelen en analyse van mogelijke synergie of verstorende interacties (2018)

13

Financiering 50% bedrijfsleven

14

Naam partner 2016 2017 2018 totaal

gewascoöperatie gerbera U.A. 15 15 15 45

coöperatie roos U.A. 5 5 5 15

coöperatie tomaat U.A. 15 15 15 45

Stichting Programmafonds

Glastuinbouw

25 25 25 75

Koppert Biological Systems 10 10 10 30

TOTAAL excl. BTW 70 70 70 210

Afspraken binnen project-overeenkomst:

Voor 3 jaar toezegging: 2016-2018 met jaarlijks go/no-go

Geheimhouding mogelijk tot 6 maanden na afronding project (juli 2019). Tot die tijd schriftelijk toestemming vragen voor publicaties. Daarna resultaten openbaar.

Per financier/GC max 2 afgevaardigden voor de projectcommissie (voor tomaat Vincent van der Lans en Joost Zwinkels)

Minstens 2x per jaar bij elkaar komen met projectcommissie, voortgang en beslissingen worden met de PC gedaan en niet afzonderlijk in GC’s

Projectbegeleiding door LTO Glaskracht (Helma Verberkt)

Toetreding van nieuwe partijen moet iedereen goedkeuren.

Space for partner logo’s

(place a white shape behind the logo’s to hide this text and border)

Bedankt voor

uw aandacht

Vragen?

kasproef winter 2014-2015 op gerbera en

Lantana

Doel onderzoek: evalueren vestiging roofwantsen, gewasschade en plaagbestrijding

Opzet kasproef

Dicyphus maroccanus op Kimsey

Dicyphus eckerleini op Optima

Schade Kimsey en Optima

Misvormde

bloemen

Grashart

Korte

stelen/kleine

bloemen

Schade Kimsey en Optima

0

10

20

30

40

50

60

Blo

emsc

had

e (%

van

so

m) Kimsey

Optima

a

bb

bb

b

Tomato plants

Greenhouse whitefly

Trialeurodes vaporariorum

Zoophytophagous predatory bug

Macrolophus pygmaeus

consumption

Quality effects

Fungal endophytes

non-pathogenic strain of

Fusarium oxysporum Fo162

Mycotoxins?

Induced plant responses?

Plant nutrients?

Kasproef: afzonderlijke en gecombineerde effecten

van Fo162 en M. pygmaeus op wittevlieg

20 cages, 4 treatments, 5 replicates

Effects on yield

0

10

20

30

40

50

60

untreated endophyte Macrolophuspygmaeus

endophyte +Macrolophus

pygmaeus

Tom

ato

yie

ld (

nu

mb

er o

f fr

uit

s)

a a

abb

population dynamics of whiteflies

0

1

10

100

1000

10000

0 2 4 6 8 10 12

Wh

itef

ly d

ensi

ty

Time (weeks after whitefly releases)

untreated

endophyte

predator

endophyte + predator

aa

b

c

A

Predator densities

0

5

10

15

20

25

30

0 2 4 6 8 10 12 14

Pre

dat

or

den

sity

Time (weeks after predator introduction)

predator

endophyte + predatora

a

B

Hoe is dit te verklaren?

De endofyt zorgt voor een “feeding shift” van plant naar prooi, waardoor er een betere plaagbestrijding is

Tomato plants

Greenhouse whitefly

Trialeurodes vaporariorum

Zoophytophagous predatory bug

Macrolophus pygmaeus

consumption

Quality effects

Fungal endophytes

non-pathogenic strain of

Fusarium oxysporum Fo162

Mycotoxins?

Induced plant responses?

Plant nutrients?

Overleving Macrolophus op planten zonder plaag met en zonder bijvoeren

0

10

20

30

40

50

60

70

untreated F0162 untreated +artemia

F0162 + artemia

Pre

dat

or

adu

lt s

urv

ival

(%)

b

b

a

a

Results Macrolophus reproduction

0

20

40

60

80

100

120

140

160

untreated F0162 untreated +artemia

F0162 + artemia

Pre

dat

or

den

sity

n3

n2

n1

b

c

a

a

Consumption of second instars per female predator in 70 hours

0

10

20

30

40

50

60

70

80

without endophyte with endophyte

Wh

itef

ly c

on

sum

pti

on

(L2

)

conclusie

Mate van gewasvoeding door omnivore roofwantsen kan beïnvloed worden door alternatief voedsel en endofyten

33