Geachte bezoeker,

Van harte welkom op onze site.

Met deze voorstelling willen we u graag iets vertellen over Tjamsweer en over dit kerkgebouw.

De plaats Tjamsweer ontstond waarschijnlijk als wierdedorp op een kwelderwal, rond 400-600 na Chr. In en rond Tjamsweer liggen ten minste vijf wierden, waarvan de meeste inmiddels niet meer bewoond zijn. De plaats wordt in de 13e eeuw genoemd als 'Thiamerswerve' (werf/wierde van ene 'Thiamer'). Rond de 13e eeuw vormde het een kerspel, dat samen met dat van Opwierde, Solwerd en Jukwerd een deel van het grondgebied van het huidige Appingedam omvatte. In de 15e eeuw verplaatste de bebouwing zich naar het zuiden rond het Damsterdiep, waar het dorp zich vervolgens verder ontwikkelde. Bij de kerk verrezen alleen een pastorie, een armenhuis (1873, neoclassicistisch) en een school.

Graag vertellen we u iets over dit gebouw.

De kerk is gebouwd in 1538. In 1536 was het eerdere kerkgebouw in brand gestoken door de Gelderse troepen. De funderingen stammen uit de 11e eeuw.

Aan de herbouw herinnert een in het Latijns gestelde Aan de herbouw herinnert een in het Latijns gestelde gedenksteen boven de gedichte zuidingang.gedenksteen boven de gedichte zuidingang.

Vrijelijk vertaald: in het jaar 1538, ten tijde van Unico Vrijelijk vertaald: in het jaar 1538, ten tijde van Unico Ripperda, is deze Godsstede gesticht. Ripperda, is deze Godsstede gesticht.

Links het wapen van fam. Ripperda, rechts fam. Ukena.Links het wapen van fam. Ripperda, rechts fam. Ukena.

Het gebouw bestaat uit 5 traveeën en een koor dat sluit met 3 Het gebouw bestaat uit 5 traveeën en een koor dat sluit met 3 zijden van een zeshoek, met een half ingebouwde toren aan de zijden van een zeshoek, met een half ingebouwde toren aan de westzijde. westzijde.

De toren: gebouwd in de periode 1748-De toren: gebouwd in de periode 1748-1777.1777.Op de ongelede onderbouw van 34 m Op de ongelede onderbouw van 34 m staat een houten opbouw van 17 m, staat een houten opbouw van 17 m, bestaande uit een gesloten onderbouw, bestaande uit een gesloten onderbouw, een grote en een kleine lantaarn; beide een grote en een kleine lantaarn; beide met een loodgedekt koepeldak. De toren met een loodgedekt koepeldak. De toren is in 2006 gerestaureerd.is in 2006 gerestaureerd.

Het uurwerk: dit is in 1921 aangebracht Het uurwerk: dit is in 1921 aangebracht door fa. gebr. Van Bergen (Midwolda). De door fa. gebr. Van Bergen (Midwolda). De gewichten worden geregeld weer gewichten worden geregeld weer opgetrokken om bij de tijd te blijven.opgetrokken om bij de tijd te blijven.

De klok is gegoten door De klok is gegoten door F. Hemony in 1678 en is F. Hemony in 1678 en is hergoten door J. van Bergen hergoten door J. van Bergen (Midwolda) in 1952 (Midwolda) in 1952

Opschrift:

Soli Deo Gloria Tot Godes eer

roep ik Tjamsweer

Op de nok van de toren het torenkruis met een Op de nok van de toren het torenkruis met een vergulde vaan in de vorm van een bazuinengel. vergulde vaan in de vorm van een bazuinengel. (2,75 m)(2,75 m)

Op de nok van het koor het wapen van de fam. Ripperda.

Het interieur is uit 1866.

De gesneden opzetstukken boven de twee herenbanken zijn van eerdere datum.

Fam. Ripperda

Het wapenschild aan de zuidkant is van het geslacht Ripperda, aan de noordkant van de familie Alberda

De kansel met het klankbord zijn gemaakt door een kistenmaker uit Groningen. De avondmaalstafel is van vóór 1860.

Gietijzeren ornamenten zijn aangebracht op de panelen

van de preekstoelkuip, de zijschotten van de banken en

de balusters van het gietijzeren doophek.

Het eikenhouten doopvont met marmeren schaal, Het eikenhouten doopvont met marmeren schaal, gemaakt door beeldhouwer Piek in Groningen.gemaakt door beeldhouwer Piek in Groningen.

Het bovenste deel van de koorafsluiting is in 1883 geplaatst

Daarin bevinden zich twee neogotische ramen, ingedeeld in de vorm van een Latijns kruis.

Tussen deze twee ramen is een zonnesymbool aangebracht.

In de kerk bevinden zich 12 ramen In de kerk bevinden zich 12 ramen met eveneens de indeling van een met eveneens de indeling van een Latijns kruis.Latijns kruis. Het aantal 12 is te associëren met het Het aantal 12 is te associëren met het aantal leerlingen van Jezus. aantal leerlingen van Jezus.

Het 12e raam is dicht: Judas?

De noord- en de zuidwand van het schip zijn voorzien van 2 x 4 De noord- en de zuidwand van het schip zijn voorzien van 2 x 4 dubbele korfbogen. dubbele korfbogen.

De gewelven zijn aan het begin van de 17De gewelven zijn aan het begin van de 17ee eeuw uitgebroken. eeuw uitgebroken.De huidige balken met sleutelstukken hebben een 17De huidige balken met sleutelstukken hebben een 17ee eeuwse eeuwse

blauwe kleur.blauwe kleur.

In de noord-, oost- en zuidmuur zijn littekens te zien van de In de noord-, oost- en zuidmuur zijn littekens te zien van de consoles, van waaruit de gewelfribben waren aangezet.consoles, van waaruit de gewelfribben waren aangezet.

Het koor is voorzien van 3 blindnissen Het koor is voorzien van 3 blindnissen met segmentbogen, met daarboven 3 met segmentbogen, met daarboven 3 ramen die gelijk zijn aan de ramen in ramen die gelijk zijn aan de ramen in het schip.het schip.

In de noordwand van het koor is een sacramentshuisje waarin In de noordwand van het koor is een sacramentshuisje waarin enkele archeologische vondsten, o.a. een bronzen ‘corpus enkele archeologische vondsten, o.a. een bronzen ‘corpus Christi’.Christi’.

De orgelgalerij en het eerste De orgelgalerij en het eerste orgel zijn gebouwd door Van orgel zijn gebouwd door Van Oeckelen in 1843. (Dit Oeckelen in 1843. (Dit orgel staat sinds 1882 in de orgel staat sinds 1882 in de Hervormde kerk te Diever.)Hervormde kerk te Diever.)In 1880 werd het vervangen In 1880 werd het vervangen door het huidige orgel, door het huidige orgel, gebouwd door P. Van gebouwd door P. Van Oeckelen en Zn. Het telt 1 Oeckelen en Zn. Het telt 1 klavier, 13 registers. Het klavier, 13 registers. Het werd aangeboden door de werd aangeboden door de jonker Alberda van jonker Alberda van Ekenstein en zijn Ekenstein en zijn echtgenote.echtgenote.

Onder het orgel, aan de zuidzijde, is een nis waarin vroeger Onder het orgel, aan de zuidzijde, is een nis waarin vroeger een kannetje met doopolie stond en andere benodigdheden die een kannetje met doopolie stond en andere benodigdheden die werden gebruikt bij de doop.werden gebruikt bij de doop.

Deze kerk heeft geen Patroon of beschermheilige en is niet gewijd door de bisschop van Münster of diens vertegenwoordiger.

In de jaren 1966-1977 werd het kerkgebouw terughoudend gerestaureerd.

Momenteel is er eveneens een restauratie gaande, sinds juni 2013. De voorzichtige verwachting is, dat de kerk omstreeks december weer in gebruik genomen kan worden.

Aan de zuid-oost-zijde op de begraafplaats is de neo-gotieke Aan de zuid-oost-zijde op de begraafplaats is de neo-gotieke grafkelder van de fam. Alberda van Ekenstein in 1883 grafkelder van de fam. Alberda van Ekenstein in 1883 gebouwd. gebouwd. Momenteel (oktober 2013) wordt deze gerestaureerd.Momenteel (oktober 2013) wordt deze gerestaureerd.

Hartelijk dank voor uw aandacht.Hartelijk dank voor uw aandacht.