Post on 12-Apr-2017
Gastcollege 14 september 2009 Egbert Oldenboom
Kosten organisatie OS bedragen ca. US$ 3,2 mrd.
Wordt gedekt door ticketing, media, sponsoring
Lasten van investeringen in infrastructuur (accommodatie, vervoer, Olympisch dorp) afhankelijk van Bestaande infrastructuur Rentabiliteit/hergebruik/evenementenbeleid
Organisatie OS leidt tot groei BNP.
ETOA Toeristen blijven
weg Bezoekers alleen
voor de sport
Met de organisatie van grote sportevenementen kan Nederland zich op de kaart zettenen een impuls geven aan de economie.
Het organiseren van spraakmakende (sport)evenementen biedt een goede gelegenheid om Nederland in beeld te brengen. Er kan zo een ‘trackrecord’ worden opgebouwd waaruit blijkt dat Nederland over veel organisatiekracht beschikt.
Het kabinet wil de mogelijkheid om de Olympische Spelen in Nederland te organiseren verder onderzoeken. Een volledige, deskundige en onafhankelijke (maatschappelijke) kosten-batenanalyse van Olympische Spelen in Nederland is van groot belang en dient als input voor verdere besluitvorming. Nog in 2009-2010 zal het kabinet deze analyse laten verrichten. Daarbij zullen ook de resultaten van eerdere en toekomstige Spelen in ogenschouw worden genomen. Belangrijk uitgangspunt van het kabinet is dat het voor Nederland al winst oplevert om de ambitie te hebben, zonder dat de Spelen misschien ooit in Nederland worden georganiseerd.
Economische impact Uitgaven door bezoekers: Euro 1996: €240 mln; Euro 2000: €108 mln (alleen NL).
Totaal Euro 2000 in NL: 145 mln. Publieke kosten en baten (in NL)
Totaal kosten: €26.6 mln. Total opbrengsten: €41.3 mln. Positief saldo: €14.7 mln. Promotionele waarde speelsteden
0 5 10 15 20
PolenUK
DenemarkenFrankrijk
BelgieZwedenSpanje
ZwitserlandOostenrijk
ItalieJapan
VSNederland
Duitsland: inkomend toerisme in 2006 tov 2005 (verandering in %)
Bron: Statistisches Bundesamt (2007)
Overnachtingen tijdens WK 2006 (% afwijking 6/2006 tov 6/2005)
-50
0
50
100
150
200
250
300
350
TotaalBuitenlandersDuitsers
Bron: Bangerth (2007)
Vraag: welke evaluatie-methode biedt het meeste inzicht voor de overheid?
Economische impact of kosten-baten analyse
Economische impact = de ADDITIONELE BESTEDINGEN veroorzaakt door het evenement
Economische impact is populair maar is slechts een ONDERDEEL van de maatschappelijke kosten en baten
Kosten-baten analyse is ‘beste keuze’ (maar te technisch?)
Voorstel: kosten-baten analyse voor doelgroepen
•Overheid
•Bedrijven
•Inwoners
Kosten en baten voor verschillende groepen (regionaal en landelijk)
Kosten Baten
•Totaal
•Overheid
•Bedrijven
•Inwoners
•Totaal
•Kosten •Baten
•Steden promotie
•Holland promotie
• Belasting inkomsten •Uitgaven aan veiligheid en promotie
•Overlast
•Overheid
Kosten Baten
•Steden promotie
•Holland promotie
• Belasting inkomsten •Uitgaven aan veiligheid en promotie
•Overlast
•Overheid
Verschil maken tussen regionale en nationale bestedingen Voorbeeld: bezoek Nederlanders aan wedstrijd
Verschuivingen: In tijd: bijvoorbeeld vakanties van Nederlanders Ruimte: bijvoorbeeld bezoek binnensteden Bedrijfstak: bijvoorbeeld uitgaven aan
merchandising
De 0/1 hypothese: wat is het alternatief
Hoe vol is het glas? Alternatief 1:
Geen EK/WK/OS Alternatief 2:
EK/WK/OS in ander land
Voorbeeld: discussie over ‘couch potatoes’ in Duitsland
Een economische impact analyse (EIA) benadert de korte termijn effecten van een evenement door middel van het meten van extra bestedingen
Een kosten-batenanalyse (KBA of MKBA) vergelijkt de kosten en baten van (bijv.) een evenement
Ministerie van VWS Ministerie van EZ
Ministerie van BZK Nederlands Bureau voor Toerisme
Amsterdam, Rotterdam, Arnhem, Eindhoven
Diopter TNO Inro
Sliepen Consultancy NRIT
MeerWaarde Interview*NSS
Nipo
Bestedingen: fl. 268 mln. vs fl. 613 mln. Kernpunt: welke uitgaven zijn additioneel?
Bepaal het (geografische) gebied Neem de additionele bestedingen Bestedingen van bezoekers van buiten én Specifiek voor het evenement gekomen
Mogelijke verfijningen: Geen transportkosten, tenzij in het gebied Geen organisatorische uitgaven tenzij
‘additioneel’ Wegblijven andere toeristen door evenement Thuisblijven locale bevolking dankzij evenement
Hoe vol is het glas? 1 situatie: evenement vindt
plaats in NL 0 Alternatief A: Geen
EK/WK/OS 0 Alternatief B: EK/WK/OS in
ander land Voorbeeld: discussie over
‘couch potatoes’ in Duitsland
Bezoekers (supporters) enquête
Enquête onder NL bevolking
Onderzoek onder bedrijfsleven (kwalitatief)
Enquête in 5 Europese landen
Een nul meting is een meting die (eerder) plaatsvindt in de tijd en waarmee je kunt vergelijken.
Een nul hypothese is een alternatieve werkelijkheid, die plaats zou kunnen vinden op het zelfde moment als de 1 gebeurtenis.
Een nul meting is een empirische referentie. Een nul hypothese is een theoretische
referentie.
Bezoekers
Aantallen per speelstad
Overnachtingen per speelstad
Per land van herkomst
Economische impact
Bestedingen
Toegevoegde waarde (per speelstad & bedrijfstak)
Werkgelegenheid (per speelstad & bedrijfstak)
Promotie
Bekendheid per speelstad voor en na het evenement in 5 Europese landen
Imago speelsteden voor en na het evenement
Beleving Nederlandse bevolking
Beleving bedrijfsleven
• Enquêtes
• Begrotingen
•Toegevoegde waarde
•Belastingen
•Werkgelegenheid
•Bestedingen bezoekers
•Organisatie
•Promotie
•Overlast
•Waardering
•Regionaal
•Nationaal
•Financieel
•Niet financieel
•ƒ mln
Bedrijfsleven: Horeca: impuls ƒ 157 mln., saldo (t.w.) 77,4 mln. Fast food, cafés, campings Hotels last van uitval buitenlandse vraag, m.n.
Amsterdam Detailhandel last van binnenlandse
vraagverschuiving
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%
100%
AmsterdamRotterdam Arnhem Eindhoven
10 19 20 18 18
23 16 25
72 58 63 57
Geen verschil/weet niet
Minder vaak bezocht
Vaker bezocht
erg positief 21%
positief 63%
neutraal 12%
negatief/weet niet 4%
0102030405060708090
100
AmsterdamRotterdam Arnhem EindhovenOverig Nederland
Neutraal
Minpunt
Pluspunt
0102030405060708090
Mooi Veilig Saai Eenbezoekwaard
0 meting 1 meting
inkomsten: ƒ 100,4 mln. uitgaven: ƒ 73,5 mln. batig saldo: ƒ 26,9 mln. geringe promotie effecten
Overheid moet
investeren 15%
Overheid moet quitte
spelen 59%
Overheid moet
verdienen 23%
Weet niet/geen mening
3%
Kracht: Eenvoudig te implementeren methode Overeenstemming over toepassing
Zwakte: Beleidsrelevantie: kosten? Vraaggeoriënteerd (Keynesiaans): weinig houvast
voor lange termijn beleid.
Kracht/ kansen: Superieure inzage in belangen betrokkenen en
maatschappelijke discussie; Conceptueel kader voor richtlijnen evenement
evaluatie.
Zwaktes/bedreigingen: Minder geschikt voor onduidelijke 0/1 situatie, bijv.
beleidsevaluatie (langere termijn); Geen werkelijke groei-theorie (accountant vs
ondernemer).
Wat wordt verstaan onder de legacy van een evenement? Hoe kun je onderzoeken of dat bestaat? Wat is het probleem met het berekenen van de
economische impact van sport? Wat is het CBS, het CPB en het SCP? Hebben deze iets met
sport te maken? Wat is het Saar Boerlage-effect? Wie is daar bang voor?
Waarom? Geef in een schema of tekening de (mogelijke) toeristische
effecten van een evenement weer.
Egbert Oldenboom MeerWaarde Onderzoeksadvies
Additionele bestedingen Achteraf (realisatie): Aantal bezoekers (bijv. tellen, luchtfoto’s,
kaartverkoop) Aandeel additioneel. Verblijfsduur. Uitgaven p.p. per dag
Vooraf (voorspelling): VALUE model
Het bepalen van de economische impact op basis van kenmerken van evenementen
Het model berekent: 1. De waarden van de sleutelvariabelen (V, A, L,
UE) 2. De economische impact
Statistische relaties op basis van database: evenementen tijdens het Sportjaar 2005 (n=1.736)
Bezoekers + media (investeringen, journalisten) + organisatie + deelnemende atleten.
Economische impact bez. = V * A * L * UE V = aantal bezoekers (Visitors) A = aandeel Additionele bezoekers L = verblijfsduur (Length) UE = uitgaven p.p. per dag (Unit-
Expenditure)
Kenmerkenvanevenementen
econo-mischeimpact
uitgaven
verblijfsduur
additionele bezoekers
aantal bezoekers
• Het VALUE model berekent de waarde van de sleutelvariabelen (additioneel, verblijfsduur, uitgaven) aan de hand van de kenmerken van de evenementen
De relatie tussen de kenmerken en de sleutel variabelen is bepaald op grond van statistische analyse
Gebaseerd op 1.736 bezoekers aan 9 evenementen tijdens het Sportjaar 2005
Verschillende kenmerken van evenementen zijn getest op hun ‘verklarende kracht’.
Kenmerk Waarde
Locatie (openbaar of besloten) Openbaar: 0 Besloten: 1
Toegangsprijs Euro’s
Een- of meerdaags Meerdaags: 1 Eendaags: 0
Duur Aantal dagen
Nationaal/regionaal Nationale uitstraling: 1 Regionale uitstraling: 0
Toeschouwers-sport Populaire toeschouwerssport: 1 Geen populaire toeschouwerssport: 0
Evenement-status Internationale status van het evenement: WK, EK of NK
Sociale status sport Hoog (bijv. golf, catamaran, tennis): 3 Standaard (overige): 2 Laag (bijv. boksen): 1
Aantal toeschouwers Tussen de 10 en de 850.000
Log (toeschouwers) Tussen de 1 en de 5,9
Deelnemers-evenement Aanzienlijk deel van de bezoekerspopulatie is deelnemer of begeleider: 1 Overig: 0
Evenement Locatie (venue) Duur
Wieler zesdaagse Besloten Meerdaags
ABN AMRO WTT Besloten Meerdaags
Dutch Open Karate Besloten Meerdaags
Fortis Marathon Publiek Eéndaags
WK Catamaran Publiek Meerdaags
WK Skateboarding Publiek/besloten Meerdaags
Formule 1 (Monaco ad Maas) Publiek Eéndaags
WK Honkbal Besloten Meerdaags
WK Studentenvoetbal Besloten Meerdaags
Kenmerk Invloed
Besloten locatie Groter aandeel additionele
bezoekers
Meerdaags evenement
Aandeel bezoekers dat overnacht stijgt
Uitgaven per dag van de Nederlandse bezoekers stijgt
Deelnemersevenement
Aandeel buitenlanders stijgt Aandeel bezoekers dat overnacht
stijgt
Kenmerkenvan hetevenement
Buitenlanders (%)
Additioneel (%) Niet additioneel (%)
Rotterdammers (%)
Niet additioneel (%) Additioneel (%)
Overige Nederlanders (%)
Alle bezoekers (100%)
• Het VALUE model maakt een verdeling over de belangrijkste groepen aan de hand van de kenmerken van het evenement
Kenmerkenvan hetevenement
Gemiddelde verblijfsduur
Overnachters Niet overnachters
Buitenlanders en Nederlanders
• Het model berekent voor Nederlanders en buitenlanders het aandeel dat overnacht, en de gemiddelde verblijfsduur
Kenmerkenvan hetevenement
uitgaven pp pd
Buitenlanders (%)
uitgaven pp pd
Additioneel (%)
uitgaven pp pd
Niet additioneel (%)
Rotterdammers (%)
uitgaven pp pd
Niet additioneel (%)
uitgaven pp pd
Additioneel (%)
Niet Rotterdammers (%)
Alle bezoekers (100%)
• Het model berekent voor de groepen de gemiddelde uitgaven per persoon per dag.
uitgaven
overnachtingen
Buitenlanders
uitgaven
Additioneel
uitgaven
Niet additioneel
Rotterdammers
uitgaven
overnachtingen
Niet additioneel
uitgaven
overnachtingen
Additioneel
Niet Rotterdammers
Nederlanders
Alle bezoekers evenement
Het maken van een evenementen jaarverslag zonder ieder evenement afzonderlijk te hoeven onderzoeken;
Het maken van prognoses voor individuele evenementen, bijv. voor feasibility studies;
Het vergelijken van evenementen op hun relatieve impact, bijvoorbeeld voor besluitvorming omtrent bijdragen;
Voor het analyseren van het effect van afzonderlijke kenmerken van evenementen.
Als raamwerk voor een database met gegevens over evenementen (zie ook convenant)
Standaardisatie Bezoekersaantallen (Event Audit) Economische impact
Modulair Vrij toegankelijk:
www.platformsporteconomie.nl