ERFELIJKHEID EN INTEELT

BIJ SCHAPEN EN GEITEN

September 2015

KU Leuven – Livestock Genetics

Wat zijn eigenlijk lokale rassen?

Hoe zit genetica ineen?

Wat is het belang van genetische diversiteit?

Hoe kunnen we dit toepassen in de praktijk?

Wat zijn eigenlijk lokale rassen?

Hoe zit genetica ineen?

Wat is het belang van genetische diversiteit?

Hoe kunnen we dit toepassen in de praktijk?

Wat zijn lokaal rassen?Gelinkt aan een specifiek gebied

Zijn origin

Zijn actuele locatie

Bedrijfsysteem

Kenmerken

Minder productief

Meestal gebieden met natuurlijke beperkingen

Bijna alle zeldzame rassen zijn lokaal maar

lokale rassen kunnen groot zijn

Problemen?

Kwetsbaar

Demografisch (kleine populatie)

Genetisch (inteelt, lage diversiteit)

Extra aandacht nodig voor

Promotie van het ras

Genetisch management

Waarde lokale rassen

Levende populaties

Cultuur-historische waarde

Ecologische waarde

Sociaal-economische waarde

Unieke genetische samenstelling

Toekomstige vragen uit de markt

Verzekering tegen toekomstige veranderingen

Behoud lokale rassen

Lokale rassen zijn minder geschikt voor

massaproductie van voedsel

Nood aan originele voedselketen voor

hoogwaardige producten

Behoud lokale rassen

Karditsel vzw

Biologisch gecertificeerd melkgeitenbedrijf

Natuurbeheer

Kemp vzw

Ecologisch natuurbeheer met schapen

Natuurboerderij het Bolhuis

Hoeveproducten Kempens rund en Ardense voskop

Behoud kleine rassen

Biobank

Opslag genetisch materiaal

Mogelijkheid tot terugkruisen indien ras uitgestorven

Genetisch materiaal opnieuw inzetten

Reeds in:

Wallonie

Nederland ( Centrum voor Genetische bronnen

Nederland)

Wat zijn eigenlijk lokale rassen?

Hoe zit genetica ineen?

Wat is het belang van genetische diversiteit?

Hoe kunnen we dit toepassen in de praktijk?

Wat zijn genen?

Gen 2

Gen 1

Chromosoom DNA

Cel

Sequentie

Wat zijn genen?

Gen = een moleculaire eenheid die codeert voor een

eigenschap en wordt doorgegeven aan de nakomelingen

Allelen = varianten van één gen

Bepaalde allelen zorgen voor een verschil in werking en

zijn ontstaan uit een mutatie

Wat zijn genen?

Schapen hebben 26 paar chromosomen en 1 paar

geslachtschromosomen (XX of XY)

Wat zijn genen?

Voor elk gen heeft ieder individu 2 allelen, gelegen op beide

chromosomen

Wat zijn genen?

Voor elk gen heeft ieder individu 2 allelen, gelegen op beide

chromosomen

Gen 1 Gen 1

Chromosoom 1 Chromosoom 2

Wat zijn genen?

Voor elk gen heeft ieder individu 2 allelen, gelegen op beide

chromosomen

Allel 1 Allel 2

Chromosoom 1 Chromosoom 2

Wat zijn genen?

KOE

Substitutie Insertie Deletie Inversie

KOEKOEKOKE KO

E

KOEKKOK

Duplicatie

Genotype en Fenotype

Genotype

verzameling van genen (allelen) die een individu

bezit (> 20 000)

Fenotype

de waarneembare eigenschappen van een individu

(kg melk, uierdiepte, schofthoogte, enz.)

Fenotype = Omgeving + Genotype

Genotype en Fenotype

Hoe worden genen doorgegeven?

A a A a

A A a a

HeterozygootHomozygoot Homozygoot

A a

Hoe worden genen doorgegeven?

In sperma of eicellen is er van één gen telkens maar één van

de twee allelen aanwezig

Welk allel er aanwezig is wordt door het toeval bepaald

Bij bevruchting:

toevallige combinatie van spermacel en eicel

25%25% 25% 25%

AA Aa aA aa

Dominante en recessieve genen

Bij dominantie zal het dominante allel de expressie van een

recessief allel maskeren

bijv. het gen voor hoorns bij runderen

Dominant gen: hoofdletter

Recessief gen: kleine letter

pp PP

PP pP pp

pP pP

Hoorns Hoornloos

Hoornloos

Hoornloos Hoornloos Hoorns

Additief genetisch effect

Kenmerken waarop geen dominantie speelt

Het totale effect van dit gen kan eenvoudigweg berekend

worden door de individuele effecten van de allelen op te

tellen

Elk allel heeft een bepaalde waarde die het toevoegt aan het

fenotype

AA

bb

aa

BB

Aa

bB

Gen 1

A = +0,5kg

a = - 0,1kg

Gen 2

B = +0,2kg

b = +0,1kg

Gen 1= +1kg

Gen 2= +0,2kg

Totaal= +1,2kg

Gen 1= -0,2kg

Gen 2= +0,4kg

Totaal= +0,2kg

Gen 1= +0,4kg

Gen 2= +0,3kg

Totaal= +0,7kg

Monogeen versus polygeen

Monogeen kenmerk:

Aan/uit fenotype

bv. hoornloos bij runderen

Polygeen kenmerk:

Enkele genen met elk een effect

bv. vachtkleur

Enorm veel genen met een zeer klein effect

bv. melkproductie

bv. vleesaanzet

Kleurvererving bij schapen

Gen Kleuren

Basis-kleurgen (B-locus) Zwart

Bruin

Kleurpatroon-gen (A-locus) Wit

Grijs

Badgerface

Mouflon

Solid (=basiskleur)

Zwart

Extensie-gen (E-locus) Onderdrukt A-locus of niet

Vlekken-gen (S-locus) Vlekken

Geen vlekken

Kleurvererving bij schapen

Basis-gen (B-locus)

2 mogelijkheden

B (dominant) zwarte kleur

b (recessief) bruine kleur

BB en Bb Zwart

bb Bruin

Kleurvererving bij schapen

Kleurpatroon-gen (A-locus)

12 mogelijkheden

AwhWit

Ab Dassenkop / Badgerface

AwWildtype, solid

Ag Grijs

Agw Mouflon

Aa Zwart

Kleurvererving bij schapen

AwhAwh of Awh x Wit

AbAb Bruin

AwAw Wildtype

AgAg Grijs

AgwAgw Mouflon

AbAw Combinatie van de 2 kleuren

AaAa Recessief zwart

Aax Nooit zwart

Kleurvererving bij schapen

AaAa Recessief zwart

Aax Nooit zwart

B-locus en A-locus?

bb AaAa Bruin als basiskleur

Maar

A-locus is dominant over het B-locus

Zwarte vachtkleur

Kleurvererving bij schapen

AaAa Recessief zwart

Aax Nooit zwart

B-locus en A-locus?

Bb AgAg Zwart als basiskleur

Maar

A-locus is dominant over het B-locus

Grijze vachtkleur

Kleurvererving bij schapen

Extensie-gen (E-locus)

E-locus bepaalt of A-locus tot uiting komt

Ed (dominant) A-locus komt niet tot uiting

Ee (recessief) A-locus komt wel tot uiting

Kleurvererving bij schapen

EeEe A-locus wordt niet onderdrukt

EdEe of EdEd A locus wel onderdrukt, zwart of bruin,

afhankelijk van je basis-kleurgen B

B-, A- en E- locus??

Bb AgwAgw EdEe Bb = Zwart als basiskleur

A-locus is dominant over het B-locus

Mouflon kleur

MAAR

Ed-locus is dominant over het A –locus en

schakelt deze uit

Zwarte vachtkleur (want basiskleur Bb)

Kleurvererving bij schapen

Vlekken-gen (S-locus)

Slechts 2 mogelijkheden

S (dominant) Niet gevlekt

s (recessief) Gevlekt

Kleurvererving bij schapen

B-, A- en E- én S-locus??

SS AgAa bb EeEe bb = bruine onderkleur

A locus dominant over B locus

Ag Grijze kleur

E-locus bepaalt of A-locus tot uiting komt

Ee A locus wordt niet onderdrukt

SS wijst op geen vlekken

Resultaat: Grijs schaap zonder vlekken

Wat zijn eigenlijk lokale rassen?

Hoe zit genetica ineen?

Wat is het belang van genetische diversiteit?

Hoe kunnen we dit toepassen in de praktijk?

Wat is inteelt?

Inteelt

=

Het paren van dieren die met elkaar verwant zijn

Lam ingeteeld

Wat is inteelt

Ouders 12.5% verwant

lam is 6.25% ingeteeld

Inteeltgraad kan variëren tussen

0% = niet ingeteeld

100% = compleet ingeteeld

(muizen en ratten in labo)

6.25%

ingeteeld

Inteeltgraad =

½ vd genetische verwantschap tussen ram en ooi

Wat is inteelt?

Genetisch materiaal komt dubbel voor

Één van beide kopieën wordt doorgegeven (50% kans)

Kans op rood gen van Bella

= ½ x ½ x ½ x ½

= 6,25%

1/2

1/2

1/2

1/2

Bella

Wat is inteelt?

Lam

Vader

Moeder

Grootvader

Grootmoeder

Grootvader

GrootmoederBella

41

m = aantal dieren langs vader = 2

n = aantal dieren langs moeder = 2

F = 3.125%

F =1

2

æ

èç

ö

ø÷

1+m+n

å

Inteelt verhoogt fokzuiverheid…

Raseigenschappen vastleggen

MAAR

Fokzuiverheid treedt tegelijk op voor gunstige/gewenste genen en voor ongunstige/ongewenste genen

Inteelt leidt tot teloorgang van het ras (inteeltdepressie)

Inteeltdepressie

Meest duidelijke effect is een daling in de algemene fitheid

(fitness) van het dier

Belangrijk voor kenmerken met een lage erfelijkheidsgraad,

zoals vruchtbaarheidskenmerken, langleefbaarheid,…

Runderen:

Per 10% stijging in inteeltgraad -3,2% kg melk (in

vergelijking met een niet-ingeteeld dier) (Robertson 1954 –

Falconer 1996)

!Niet elk ingeteeld individu heeft een slechtere prestatie

Gemiddelde voor een hele populatie

Oorzaken van inteelt

Ongewild

Toeval (ram dekt zijn dochters / ramlam dekt moeder)

Zeldzaam ras (weinig dieren, weinig fokkers)

(Strenge) selectie

Bewust

Fixeren van bepaalde eigenschappen

Creëren van nieuwe rassen

Veelvuldig gebruik van een bepaald top-dier

Inteelt heeft dus veel te maken met de

fokstrategie

Inteelt op rasniveau

Bereken voor elk dier de inteeltgraad

Bereken gemiddelde inteeltgraad van het ras

Groepeer de dieren per generatie (3 à 4 jaar)

Evolutie van de inteeltgraad per geboortejaar

Inteelt bij vleesrassen

Ras Populatie F% Gem F% Max F% Totaal

Texel 62442 2.14 35.55 1.03

Suffolk 12080 3.54 33.16 0.76

Hampshire 3281 6.80 33.59 1.72

Bleu DM 6635 5.66 37.50 0.64

Ile de France 1326 10.41 37.50 0.18

Rouge de l'O 982 3.55 25.78 0.47

Swifter 2476 4.03 33.59 2.37

Zwartbles 1773 3.63 32.31 1.57

Inteelt in een gesloten ras stijgt

Stamboek(en) zijn gesloten, geen invoer van nieuw

erfelijk materiaal

Na een aantal generaties zijn (alle) dieren verwant aan

elkaar, inteelt neemt toe in de tijd

Snelle inteelttoename duidt op een kleine effectieve

populatie (Ne) en lage genetische variatie

Voor overleving van een ras/populatie is de

genetische variatie cruciaal!

Effectieve populatiegrootte (Ne)

Effectieve populatiegrootte

De effectieve grootte van een ras komt overeen met de

grootte van een « ideale » populatie met

dezelfde genetische variatie

Bijvoorbeeld: populatie van 1 miljoen dieren kan Ne= 50 hebben

Dit betekent dat de 1 miljoen dieren dezelfde genetische variatie

vertonen als een ideale populatie van 50 dieren

Effectieve grootte en inteelttoename

Toename van inteelt (ΔF) per generatie is

omgekeerd evenredig met effectieve

populatiegrootte (Ne)

Grote populatie inteelt stijgt langzaam

Kleine populatie inteelt neemt snel toe

Effectieve populatiegrootte

Lage effectieve populatiegrootte

Grotere kans op inteeltdepressie

(de opstapeling van de negatieve effecten als gevolg van inteelt)

Minder ruimte om zich aan te passen aan een ver-

anderende omgeving en populatie subdivisie

vergroten op hun beurt de kans dat het ras

gaat uitsterven.

Effectieve populatiegrootte

Volgens het FAO is een ras met een effectieve

populatiegrootte onder 100 bedreigd en moet de genetische

diversiteit goed gemonitord worden om dit ras op termijn te

behouden.

Effectieve populatiegrootte Verlies van genetische

diversiteit over 10

generaties

25 18,00%

50 10,00%

100 5,00%

125 4,00%

250 1,60%

500 0,80%

It is very hard for populations to recover from loss of genetic variation

(Meuwissen, 1998)

Effecten van inteelt…

Aan de hand van praktijkvoorbeelden

Rambouillet-kudde in Parijs

Soay schapen op eiland St Kilda

Inteelt experimenten van Wiener

Merinos van Rambouillet

Wolschapenras uit Spanje

°1786, sinds 1801 gefokt als gesloten kudde

150-200 ooien, 15 rammen

F = 54 % (in 1993)

Ne= 50

Hoge inteeltgraad maar

beperkte inteelttoename!

Creatie ras

Geen

regels

Relatie

ouders

Rambouillet

Dracht% varieert van 0,68 tot 0,94

Worpgrootte stijgt van 1,12 1,32

Geboortegewicht stabiel 2,8 tot 3,5 kg/lam

Sterfte 13% 21% 17%

… consanguinité”. Finalement, si vraiment le troupeau a subi une dépression

de consanguinité, celle-ci est restée minime car le troupeau a bien survécu

depuis plus de 36 générations avec une augmentation moyenne du taux de

consanguinité de 1% par génération

Rambouillet

• Beginjaren: geen fokregels

• Later: gebaseerd op het vermijden van

gemeenschappelijke voorouders

Poging om “rammen”cirkels op te zetten

(niet gelukt)

• Sinds 2006: gebruik van software voor

“optimale genetische bijdrage”

Soay

Natuurlijke populatien=1190 (700-1800)Eiland Hirta, St Kilda (637 ha)

Typische populatiecrashes om de 3-4 jaarVooral zichtbaar bij rammen

Soay

Inteelt per dier gemiddeld = 1.7%

(berekend via pedigree / DNA test)

MAAR:

tot 20% van de dekkingen zijn dichte inteelt

(eerste graad familie)

Geen inteeltdepressie op geboortegewicht en sterfte

bij geboorte

Soay

Gegevens over wormgevoeligheid (Faecal Egg Count)

Fokzuiverheid bepaald door DNA merkers

meer homozygoot (dus meer gevoelig aan wormen)

= meer kans op sterfte

Natuurlijke selectie tegen inteelt :

heterozygote dieren overleven gemakkelijker dan

fokzuivere (=ingeteelde) dieren

Experimenten Wiener

Scottish Blackface, Welsh Mountain en Cheviot

4 generaties met toepassing van nauwe inteelt

Inteelt% van 25%, 37.5%, 50% en 59%

Wiener: effecten van inteelt

Effect op drachtpercentage

daalt van 0.71 (eerste bronst, F=0%) naar

0.44 (eerste bronst, F=59%)

Worpgrootte

1.73 (F=0%)

1.37 (F=25%)

1.24 (F=59%)

Overleving van de ooien

per +10% inteelt, +20% meer sterftekans

Inteelt bij

Belgisch

Melkschaap

Schattingen effectieve populatiegrootte

Belgisch Melkschaap

Volgens de toename van de inteelt: 47

DUS inteelt stijgt per generatie met >1%

Dit is ongunstiger dan de situatie van de Merinos van Rambouillet (210 jaar gesloten)

Conclusies

Snelle stijging van de inteelt is nefast voor fitness(experimenten Wiener, natuurlijke selectie bij Soay schapen)

Geleidelijke toename van de inteelt kan wel succesvol zijn

met zelfs verbetering van bepaalde kenmerken(Rambouillet kudde)

Er is veel tijd nodig om dit te realiseren

Belang van natuurlijke selectie om ongunstige

genen kwijt te spelen (“genetic purging”)

Conclusie

Inteelt is gevolg van paren van ouders die verwant zijn

Inteelt neemt onvermijdelijk toe in een gesloten ras

Inteelttoename is belangrijke parameter voor overleving van

het ras

Vuistregel: Ne minimaal 50, beter is Ne =100

Wat zijn eigenlijk lokale rassen?

Hoe zit genetica ineen?

Wat is het belang van genetische diversiteit?

Hoe kunnen we dit toepassen in de praktijk?

Hoe omgaan met inteelt?

A) als fokker

B) fokorganisatie / ras-commissie / stamboek

belangen lopen niet gelijk

lange termijn visie

Inteelt-beheersing op fokkersniveau

Waarom ?Om negatieve effecten te vermijden…

Expressie van recessieve defectenInteeltdepressie (fitness vermindert)

Hoe?Vermijd paringen die leiden tot een te hoge inteeltgraad van de lammeren

Limieten op inteeltRundvee 3.25%Varkens (BN) 5%

Fokken = selectie behoud ??

Voor behoud van de diversiteit…

veel rammen gebruiken

alle rammen evenveel “geselecteerde”

nakomelingen

Voor selectie:

enkel fokken met de beste dieren

Behoud van diversiteit gaat in tegen

fokkersdrang om te selecteren

Rol van fokorganisatie

Maatregelen verschillen per ras

Internationaal lokaal ras

Status van het ras

Selectie behoud

Rol van fokorganisatie?

Monitoring van de populatie

Bepalen populatie-structuur, inteeltniveau, ...

Rasspecifieke aanpak (internationaal<->lokaal, status,

selectie <-> behoud)

Management van de populatie

Advies aan fokkers of bindende regels??

Mogelijke maatregels

Gebruik veel rammen

Gebruik rammen maximum 1 of 2 jaar in het stamboek(niet doorverkopen aan collega’s)

Fok alleen met ramlammeren uit goede, oudere ooien

jonge rammen zijn genetisch beter dan hun vader

en oude ooien garanderen gebruiksduur en vitaliteit

Max. 1 ramlam van elke vader

Beperk aantal ooien/dekkingen per ram

Mogelijke keuzes

Ramcirkels

Computer-programma (geeft paringsadvies, welke rammen

en ooien inzetten en in welke combinatie)

Kruis met ander(e) rassen

Meerdere rammen inkruisen ipv. Één

Niet het F1, F2, F3 systeem want hierdoor fok je de

vreemde “genetica” er terug uit

Rammencirkels

Ramlammeren (1 jaar gebruikt)

A levert aan B

B levert aan C

C levert aan A

Dit kan ook binnen een groot bedrijf

door ooi-groepen te maken

MAAR!

- kwaliteit tussen bedrijven

- ziektestatus

Bedrijf A

Bedrijf B

Bedrijf C

Inteelt controle

via de SLE databank

http://khv.falcooonline.com/

Na inloggen en klikken op

RAMMENADVIES

verschijnt een lijst met de

actieve ooien

Ooien op

bedrijf 7887

Geef eigen of

vreemde ram

in

Inteeltcoëfficiënt van de toekomstige

lammeren

OK voor de oudere

ooien

Extreem hoog voor

ooilam want paring

vader- dochter

En ram is zelf ook

ingeteeld !!!

Ram

7636-0071

Ingeteeld

op A274-

01795

Inteeltcoeff

= 6,25 %

Meer

details

Meer info over inteelt

Rechts:

tabel met

voor-

ouders

Volgnummer Stamboeknummer Intern nummer Generatie Aantal keer voorkomen Inteelt

Een andere ram zoeken dan maar…

Is OK voor de

ooilammeren

Voorbeeld gebruik genomica

Kempisch Rund

Lokale rassen

Lokale rassen bezitten genetische variatie

en speciale eigenschappen niet aanwezig in

conventionele rassen

Witblauwe

Dubbeldoel

ras

Rood ras van

West-

Vlaanderen

Witrode ras

van Oost-

Vlaanderen Kempisch

Rund

Roodbonte Kempisch RundEen oud Belgisch dubbeldoel ras dat voorkwam in de

Kempen (provincies Antwerpen en Limburg)

In 1972 ging het over in het roodbonte ras van België waarna

er steeds meer werd ingekruist met rode Holstein tot een

gespecialiseerd melkveeras

De originele Kempische runderen waren bijna verdwenen op

enkele landbouwers na die nog vasthouden aan het oude

type koe

In 2012 werd een stamboek opgestart met de landbouwers

die nog het oude type koe hadden

Project

Tot nu toe zijn er ongeveer 400 dieren fenotypisch

geregistreerd bij 6 veehouders verspreid over Limburg en

Antwerpen

Op twee bedrijven moeten dieren nog worden geregistreerd

DoelEr is slechts weinig tot geen pedigree informatie beschikbaar

Zicht krijgen op de zuiverheid/samenstelling van het

Kempische ras naar aanleiding van de oprichting van het

stamboek in 2012 met behulp van genomische informatie

Vergelijken van het genetische profiel met verschillende

runderrassen

Merkers

Genetische merker is een deel van een DNA

Delen waarbinnen een stuk gelijk is voor iedereen

en een ander stuk van individu tot individu verschilt

Gelijke delen herkennen tussen de rest van het

DNA.

Unieke delen variatie tussen individuen

93

Merkers

Gen 2

Gen 1

Chromosoom DNA

Cel

Sequentie

SNP merker

Een variatie in het DNA van een

enkele nucleotide (letter) lang

95

Op één plaats in het genoom kan men dan bij verschillende dieren

een ander nucleotide aantreffen.

SNP's ontstaan door kopieerfoutjes in de DNA replicatie.

Ongeveer 90% van alle genetische variaties in het genoom zijn

SNP's

SNP merker

Bepalen van de status van een SNP = genotyperen

Gebruikt voor

o Genetische vingerafdrukken

o Ouderschapscontrole

o Onderzoek of DNA variatie invloed hebben op de

gevoeligheid voor een ziekte

o Onderzoek naar de gehele variatie die aanwezig is in

een populatie = genetische diversiteit

96

SNP merker

Chromosoom DNASequentie

Cel

Gen 2

Gen 1

97

Chromosoom DNASequentie

Cel

Gen 2

Gen 1

G

A

Sequentie

G

G

GG

AG

SNP merker

Met SNP chip wordt voor een dier bepaald welke

varianten er aanwezig zijn op 50 000 plaatsen in

het genoom

Illumina 54K SNP chip

Gebruik voor de analyses

98

Analyse

340 bloedstalen werden geanalyseerd (Illumina 54K SNP

chip)

Proportioneel over de bedrijven

Alle fokstieren

Alle oude koeien (ouder dan 7 jaar)

Analyse

Dieren groeperen volgens gelijkenis van de de merkers

Controle op de data => 37 874 SNPs en 334 dieren

De omzetting gebeurt op die manier dat de eerste

as/component, de grootste bron van informatie weergeeft.

Deze as/component verklaart de meeste variatie in de data.

Elke volgende component verklaart telkens minder variatie en

alle componenten zijn onafhankelijk van elkaar.

Variatie binnen het Kempisch rund

Variatie binnen het Kempisch rund

Variatie binnen het Kempisch rund

Inteelt

Gemiddeld inteeltpercentage = 3,7%

Effectieve populatiegrootte

Voor het Kempisch rund is de effectieve populatiegrootte 67

Volgens het FAO is een ras met een effectieve

populatiegrootte onder 100 bedreigd en moet de genetische

diversiteit goed gemonitord worden om dit ras op termijn te

behouden.

Toekomst

Zwartbonte

Holstein

MRIJ Belgisch

witblauw

Roodbonte

Holstein

Brandrood West-

Vlaamse

Rode

Maine

Anjou

Verbeterd

Roodbont

Pie Rouge

Mixte

INRA WUR /

CGN

AWE CRV WUR / CGN CRV AWE /

INRA

WUR /

CGN

ULG

60 142 49 17 43 27 27 6 50

Data Data Data Sperma Haar/Sperma Sperma Data/Sperm

a

Haar/Sperm

a

Data

Samenvoegen met andere rassen

Bij het samenvoegen van alle rassen, moet de voorgaande

analyse opnieuw gedaan worden

21 113 SNPs en 761 dieren

Vergelijking verschillende rassen

Kempische populatie

Besluit

Genetische verschillen tussen 3 van de 6 bedrijven en

vervolgens ook voor een 4de bedrijf (3de as).

Oorsprong in een verschillend fokdoel

De fokstieren zijn meer centraal gelegen, ze zijn meer

gemiddeld in vergelijking met de rest van de populatie. Dit zal

leiden tot een meer uniforme populatie in de toekomst.

Besluit

Op basis van deze genetische analyses is het mogelijk om

stieren in te zetten in bedrijven met een ander genetisch

profiel om zo sneller tot een uniforme populatie te komen.

Het inteeltpercentage (3.7%) en de effectieve

populatiegrootte (67) zijn momenteel niet alarmerend maar

monitoring is aan te raden.

Besluit

Er is een hoge verwantschap tussen het Kempisch rund en

Brandrood en Pie Rouge mixte

Indien er te weinig Kempische stieren zijn omdat de inteelt

(-toename) of verwantschapsgraad te hoog wordt, dan is het

mogelijk om stieren van deze rassen te gebruiken. Zo zouden

zij een oplossing kunnen zijn op korte termijn.

Genomica bij schapen en geiten?

In de nabije toekomst (10 jaar) zal de kost van deze analyse

drastisch dalen waardoor routine gebruik mogelijk zal worden

Hierdoor kan genomische informatie ingezet worden in het

behoud en de ondersteuning van lokale rassen

Conclusies

Behoud van rassen op lange termijn vereist behoud van

genetische diversiteit

Lokale rassen bezitten mogelijks interessante

eigenschappen/genen voor nichemarkten en/of voor de

toekomst.

Er bestaan heel wat hulpmiddelen om de genetische spreiding

op te volgen (analyse pedigree, genomica)

Inteelt controle is voor de fokker een goede eerste stap

Conclusies

Hoge inteeltgraden zijn niet per definitie slecht maar een snelle

toename van de inteelt wel

Nauwe inteelt doet de fitness dalen.

Op lange termijn is de toename van inteelt in een ras

onvermijdelijk maar deze moet geleidelijk gaan

Beperk de invloed van individuele rammen op de totale

populatie door één of andere maatregel

Dank voor uw aandacht

Vragen?

www.livestockgenetics.be

www.livestockgenetics.be