Management, finance en recht

Onderzoeksdag Associatie Universiteit & Hogescholen

Antwerpen, 2 maart 2012

Dr. Daan Andriessen

HBO-hoogleraar Intellectual Capital

Hogeschool Inholland

Haarlem, Nederland

De waarde van kennis en het onderzoek binnen het professioneel gericht hoger onderwijs

Beperkingen van het lineaire innovatiemodel

Knelpunten die mede leiden tot de ‘kennisparadox’:

• Cyclustijden van iedere stap verschillend

• Elke stap kent andere groepen spelers met verschillende afrekenmechanismen

• Deze groepen spreken ook nog eens een verschillende taal

• Model is onvoldoende vraag-gestuurd

• Wetenschappelijke kennis op een voetstuk; andere kennis gediskwalificeerd

Bron: Vasbinder & Groen (2002)

Overheid financiertwetenschappelijk

onderzoek

Meer wetenschappelijke

kennis

Meer economische groei

Aanbod Vraag

FundamenteelTheorie

Meer toegepaste wetenschap en

technologie

ToegepastPraktijk

2

Soort kennis is ook mede oorzaak kennisparadox

1. Startvraag in universitair onderzoek is vaak theorie gedreven

2. Universitair onderzoek richt zich primair op verklaren en minder op verbeteren.

3. Verklaren volgens traditionele wetenschappelijke criteria leidt tot reductionisme y=f(x)

• Verklaren is noch noodzakelijke, noch voldoende voorwaarde voor verbeteren

• Bv: “Houding tov werk verklaart voor 59% de effectiviteit van een werknemer” (Harrison, Newman & Roth, Academy of Management Journal, April 2006)

• Er is in aanvulling op verklarende kennis behoefte aan ‘handelingskennis’ uit praktijkgericht onderzoek

3/23

Spanning tussen onderzoek en praktijk

• Concrete probleemeigenaar

• Concreet probleem• Unieke situatie• Relevant, begrijpelijk, tijdig,

haalbaar, betaalbaar, houdbaar• Concrete oplossing• Toegevoegde waarde

• Vaak geen directe probleemeigenaar

• Algemene onderzoeksvraag• Vergelijkbare situaties• Repliceerbaar, betrouwbaar,

valide, controleerbaar• Nieuwe, generaliseerbare kennis• Publicaties

Onderzoeksituatie Praktijksituatie

4

Traditionele lineaire innovatiemodel

5/30

Overheid financiertwetenschappelijk

onderzoek

Meer wetenschappelijke

kennis

Meer toegepaste wetenschap en

technologie

Meer economische groei

Aanbod Vraag

Fundamenteel ToegepastTheorie Praktijk

Alternatief: ontwerpgericht onderzoek

6/18PRAKTIJKSTROOMPRAKTIJKSTROOM

KENNISSTROOM

Casus

PROBLEMEN OPLOSSEN

KENNIS MOBILISEREN

LEREN

KENNIS ONTWIKKELEN

PRAKTIJKSTROOMPRAKTIJKSTROOM

KENNISSTROOM

Casus 1

Agenda van de opdrachtgever

4.DIAGNOSE

Praktijk-probleem

Mat

ch ?

5.ACTIE PLANNING

Specifieke oplossing

7

PRAKTIJKSTROOMPRAKTIJKSTROOM

KENNISSTROOM

Casus n

Casus 2

Casus 1

Agenda van de opdrachtgever

4.DIAGNOSE

Praktijk-probleem

Mat

ch ?

5.ACTIE PLANNING

Specifieke oplossing

8

PRAKTIJKSTROOMPRAKTIJKSTROOM

KENNISSTROOM

Casus 1

Agenda van de opdrachtgever

4.DIAGNOSE

Praktijk-probleem

5.ACTIE PLANNING

Specifieke oplossing

9

PRAKTIJKSTROOMPRAKTIJKSTROOM

KENNISSTROOM

Casus n

Casus 2

Casus 1

Agenda van de opdrachtgever

4.DIAGNOSE

Praktijk-probleem

5.ACTIE PLANNING

Specifieke oplossing

10

Verklarend en ontwerpend onderzoek vullen elkaar aan

11

Verklaringen voor het probleem

Verklaringen voor de

oplossing

Toepassings-domein

van theorieOntbrekende

variabelen

Te verklaren oplossingen

Concepten probleem-definitie

Meetinstru-menten voor effectmeting

Oplossings-richtingen

Joan van Aken en Daan Andriessen (red.) (2011) Handboek ontwerpgericht onderzoek, Den Haag, Boom Lemma

Daan.Andriessen@inholland.nl

Voor meer informatie:

12