De Vechtstreek ontsloten

Integrale presentatie van de

natuur- en cultuurhistorische biografie

van het landschap

Werkgroep Ontsluiting Cultuurlandschap de Vecht

De Vechtstreek ontslotenhet landschap als kunstwerk

Werkgroep Ontsluiting Cultuurlandschap de Vecht

• Jaap Verkroost (vz) Maarssen• Steven de Clercq Vechtplassencommissie• Hiske Land Erfgoedhuis Utrecht • Luuc Mur Vechtplassencommissie• Elke Pluymen Museaal & Hist. Persp. Noord-Holland

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

• Cultuurhistorie

• Natuurhistorie

• Landschap

• Toerisme

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

een bijdrage aan

• Een vitale Vechtstreek

• Versterking identiteit en samenhang

• Duurzame economische ontwikkeling

• Ontwikkeling langetermijnvisie

• Integrale benadering

• Cultuurtoerisme

• Onderwijs

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

Voorbeelden van processen uit het netwerk

Uitgangspunt:

Natuur- & cultuurhistorische biografie

• bodem, zand, klei, veen, water, natuur

• ontginning, verkaveling, vervening, omkering land

• vestigen, bouwen, wonen

• agrarisch bedrijf, werken, handel, transport

• sociale & religieuze patronen

• aanval & verdediging

De Vechtstreek ontslotenbodem, water, natuur, ontginning, verkaveling

De Vechtstreek ontslotenagrarisch bedrijf, waterhuishouding

De Vechtstreek ontslotenbouwen, wonen, sociale patronen

De Vechtstreek ontslotenwonen, werken, handel

De Vechtstreek ontslotenindustrie, transport, infrastructuur

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

Voor wie:

• Toerist, recreant

• Bewoner

• Bestuurder, ambtenaar

• Architect, ontwikkelaar

• Onderwijs

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

Twee samenhangende lijnen

ontsluiten het cultuurlandschap:

- ‘Mobiele Museum’

- ‘Vechtverbond’

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

Mobiele Museum - Zicht op Vecht en Plassengebied

- visuele ontsluiting van het cultuurlandschap

- vlechtwerk proceslijnen > integrale presentatie

- samenhang demonstreren

- thuis en in het veld

Wie: - Universiteit Utrecht - Informatiekunde

- Vechtplassencommissie

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

Vechtverbond - ‘parels’ aan een snoer in vlechtwerk proceslijnen - musea, bezoekerscentra, forten, sluizen, natuurgebied- ‘eigen hoofdstuk’ uit integrale biografie- ‘van collectie naar connectie’

Wie: - Muiderslot, Slot Zuylen, Kasteel Sypestein, Musea Maarssen, Ronde Venen, Weesp, Bezoekerscentrum NM ‘s Graveland - Erfgoedhuis Utrecht- Museaal & Historisch Perspectief Noord-Holland

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

Mobiele Museum - Zicht op Vecht en Plassengebied

3 proceslijnen:

- vervening & ontginning (Museum de Ronde Venen)

- natuur (Bezoekerscentrum Natuurmonumenten ‘s Graveland)

- opties: water; aanval & verdediging; bouwen

Vechtverbond

- pilot 6 musea & bez. centra (3 x Noord-Holland + 3 x Utrecht)

- definitie + uitwerken ‘eigen hoofdstuk’ uit biografie

Werkplan 2006

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

2006

- Slotmanifestatie RestauratiePlan Vecht 19 t/m 21 mei

- Dag van het park ANWB - 28 mei

- Toeristische krant

2008

- jaar van het religieuze erfgoed

Éénmalige projectenInspelen op jaar-thema’s

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

Mobiel Museum K€

• 3 projectlijnen à K€ 22,5 67,5

Vechtverbond

• 5 ‘parels’ à K€ 10,5 52,5

• pr, netwerk partners, scholing 16,5

Totaal 136,5

De kosten 2006

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

• Ontwikkeling ‘Vecht-lang’• Gesprekken met provincie• Kansen:- Integrale Visie Vechtstreek (Prov. Utrecht)- ILG (Investeringsbudget Landelijk Gebied)- Groene Hart, Nieuwe Hollandse Waterlinie- Partners in het veld

Hoe verder

Gezond en goed ‘Vecht-jaar’! 2006

Vruchtbare samenwerking Vecht-langSteven de Clercq - Vechtplassencommissie

Oudheidkundig Genootschap Niftarlake neemt initiatief tot oprichting

• 3 Burgemeesters uit de Vechtstreek, de Gemeente Amsterdam

• Natuurmonumenten, Staatsboschbeheer, Heidemij

• Bond van Nederlandsche Architecten en van Tuinarchitecten

• Nederlands Instituut voor Volkshuisvesting & Stedebouw

• Adviescie. Noord-Hollandse Gem. Bouwontwerpen & Uitbreidingspl.

• Provinciale Landschappen, Bond Heemschut

• Kon. Ned. Toeristenbond ANWB; Prov. Bond Vreemdel.verkeer Utrecht

• Ver. van Vreemdel.verkeer en Behoud Natuurschoon ‘De Vechtstreek’

• Verbonden Nederlandsche Watersportver. & K.W. ‘Loosdrecht’

Commissie voor de Vecht en het Oostelijk en Westelijk Plassengebied

14 november 1936

1936 .....

• dempen Loosdrechtse Plassen met stadsvuil

Amsterdam

• … lintbebouwing van kriebeloorige huisjes

• … moedwillige vernieling …

BNA: “... wat de Vechtstreek noodig heeft, is een

streekplan, ontstaan door samenwerking.”

• Provincies Noord-Holland & Utrecht

• Burgemeesters & Wethouders uit de Vechtstreek

• Hoogheemraadschap AGV; Waternet (=DWR + WLB); RPV

• Vechtplassencommissie; Vechtplatform

• Niftarlake; Bond Heemschut; Musea; Hist. Kringen; Streekarchieven

• Natuurmonumenten; Prov. Landschappen; IVN

• LTO; Agrarisch Natuurbeheer

• Kamer van Koophandel; Gewest Gooi & Vechtstreek; Ondernemers

• Provinciale Erfgoedhuizen; Landschapsbeheer

• Universiteit Utrecht

14 januari 2006

Bestuurlijk Overleg Vechtstreek

Samen naar een vitale Vechtstreek

... 2006

• agrarische sector

• zeespiegelstijging

• waterberging

• grote druk: bouw,

infrastructuur, recreatie

• Best. Overleg Vechtstreek

• behoud cultuurlandschap

• Groene Hart, Belvedere Vecht

• Nwe Hollandse Waterlinie

• Nationaal Landschap/UNESCO

Provincie Utrecht: Project De

Vecht ... ontwikkelen integrale

visie ...

Twee projecten:

• KwaliteitsVisie Vechtstreek

• De Vechtstreek ontsloten- “Mobiele museum”

- “Vechtverbond”

Commissie voor de Vecht en het Oostelijken Westelijk Plassengebied

Vechtplassencommissie - VPC&

Vrienden van de Vecht

Het cultuurlandschap als kunstwerkVecht-lang

KwaliteitsVisie Vechtstreek

Doel: kwaliteitstoets bij ontwikkelingen in

• Ruimtelijke ordening

• Natuurhistorie

• Cultuurhistorie

• Landschap

KwaliteitsVisie Vechtstreek

1. Integreren bestaande info bodem - water - natuur - cultuur - landschap (GIS)

2. Meningen & ambities grond-gebruikers (agrarisch, natuurbeheer, landgoederen)

3. Landschappelijke kwaliteiten deelgebieden

4. Economische situatie & potentie

5. Synthese

KwaliteitsVisie Vechtstreek

Waar & wanneer toepassen; effecten

• Instrumenten (o.a.):

- VechtVisie

- ontwikkelingsplanologie

- Landschaps Ontwikkelings Fonds

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

Processen vormen het netwerk

Integrale presentatie natuur- & cultuurhist. biografie

• bodem, zand, klei, veen, water, natuur

• ontginning, verkaveling, vervening, omkering land

• vestigen, bouwen, wonen

• agrarisch bedrijf, werken, handel, transport

• sociale & religieuze patronen

• aanval & verdediging

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

Concept “ecomuseum van het landschap”

Integrale presentatie natuur- & cultuurhist. biografie

• integrale verhaal van het levende landschap

• netwerk van processen, in historisch perspectief

• landschap = collectie en tentoonstelling

• ‘museum’ van horizont tot horizont

• vorm kennisoverdracht sluit aan bij ruimte

• nieuwe benadering voor bezoeker en ‘conservator’

De Vechtstreek ontsloten het landschap als kunstwerk

2 lijnen - samenhang

• “Vechtverbond”

- ‘parels’ aan een snoer in vlechtwerk proceslijnen

- ‘eigen’ hoofdstuk uit biografie

• “Mobiele Museum”

- visuele ontsluiting van het cultuurlandschap

- vlechtwerk proceslijnen > integrale presentatie

- thuis en in het veld

Mobiele MuseumZicht op Vecht en Plassengebied *)

- visuele ontsluiting van het cultuurlandschap

- actieve bezoeker

- ITC > integrale presentatie: overzicht & inzicht

- thuis en in het veld - GIS/GPS

- demonstreert samenhang proceslijnen

- website als samenbindend element: altijd & overal

*) initiatief van Universiteit Utrecht ism Vechtplassencommissie

Mobiele Museum - Zicht op Vecht en Plassengebied

Gelaagde opbouw:- horizontaal: informatie-infrastructuur- verticaal: proces- & verhaallijnen

Mobiele Museum - Zicht op Vecht en Plassengebied

Product

• Informatiekundig onderzoek (UU) • digitale ontsluiting biografie Vechtstreek • te raadplegen thuis & in veld• serie uitgewerkte proceslijnen• aan te vullen met kennis uit veld (Wiki)

Vraag

• “omarming” van project, medewerking• financiële bijdrage• verspreiding, toegankelijkheid