DE GELDERLANDER DONDERDAG 24 APRIL 2014 CULTUUR 17

AMSTERDAM – Het beroemde schil-derij Who’s afraid of red, yellowand blue III van de Amerikaansekunstenaar Barnett Newman(1905-1970) is vanaf vandaag weerte zien in het Stedelijk Museumin Amsterdam.Het Stedelijk heeft extra veilig-heidsmaatregelen genomen rondde tentoonstelling van werk vanNewman, die tot en met 13 juliduurt. Het doek raakte in 1986zwaar beschadigd doordat een ver-warde bezoeker het bewerkte meteen stanleymes. De AmerikaanDaniel Goldreyer restaureerde het

doek, maar deed dat volgens criti-ci zo slecht dat het niet meer ophet origineel leek. Ze beschuldig-den de restaurateur ervan dat hijhet had overgeschilderd met eenverfroller. Uit onderzoek in 1991bleek dat het onmiskenbaar wasovergeschilderd met andere verf.Dezelfde man vernielde enkele ja-ren later het schilderij Cathedra,dat Newman in 1951 had gemaakt.De restauratie van dit werk werddoor restaurateurs van het Stede-lijk zelf uitgevoerd. Ook elderszijn kunstwerken van Newmanaangevallen.

door Jennifer Faasen

ARNHEM – Het Gelders Orkest(HGO) reist binnenkort ander-maal af naar Amsterdam. In julispeelt het orkest live de muziekbij de film The lord of the rings.Onder een immens filmdoekbrengen Het Gelders Orkest eneen groot koor de muziek van mid-dle earth tot leven in het eerstedeel van het drieluik, The fellow-ship of the ring. De zang komtvoor rekening van het BrabantKoor en Vocaal Talent Nederland.Dirigent is Ludwig Wicki.

De uitvoeringen zijn op 7, 8 en 9juli om 19.00 uur in het Concert-gebouw in Amsterdam.Componist Howard Shore wonvoor zijn muziek voor The lord ofthe rings zowel een GrammyAward als een Oscar. Shore lietzich voor de soundtrack inspire-ren door muziek van alle tijdenen van alle windstreken. Resul-taat is een bijzondere muzikalewereld die de magische beeldenvan regisseur Peter Jackson eenextra dimensie geeft.HGO is inmiddels ervaringsdes-kundige als het gaat om het live

spelen van muziek bij de verto-ning van een film op een grootdoek. In april vorig jaar speeldentachtig muzikanten van het sym-fonieorkest in de Amsterdamseconcerthal Ziggo Dome bij deBBC-natuurdocumentaire Frozenplanet. In december vorig jaarkwam er een vervolg, met Planetearth. Op 15 juni van dit jaarspeelt HGO in Ziggo Dome demuziek bij de film Napoleon, hetmeesterwerk van de Franse film-pionier Abel Gance.

concertgebouw.nl

door Jennifer Faasen

ARNHEM – Devotio Moderna. On-der die noemer maakt beeldendkunstenaar Bert Vredegoor (57)uit Arnhem een opvallende seriekunstwerken. Grote lappen flu-weel met daarop een spel vanlicht en donker. Fascinerende pa-tronen, balancerend op de randvan eenvoud en complexiteit. Enaltijd is daar de betovering, de ma-gie. Alsof er een lampje achterbrandt.Terwijl Vredegoor druk bezig ismet het verder uitbouwen vanzijn experimenten in de beelden-de kunst, heeft hij onbedoeld eennieuwe markt aangeboord: de Ara-bische. De hoofdstad van de Vere-nigde Arabische Emiraten AbuDhabi, om te beginnen. Op talvan plekken in het chique Rose-wood hotel – lobby, gangen, sui-tes – hangen sinds kort zijn mans-hoge fluwelen doeken te pronken.Plannen voor de levering vansoortgelijke werken aan een hotelin Saoedi-Arabië zijn in de maak.Door ‘toeval en een beetje geluk’kwam zijn fluweelkunst twee jaargeleden via galeriehoudster Kas-hya Hildebrand uit Zürich opbeurzen in Singapore, New Delhien Dubai terecht. „Zij voelde aandat het opmerkelijk is dat dergelij-ke patronen en motieven door ie-mand uit de lage landen zijn ge-maakt. Het werk werd goed ont-vangen en verkocht.”Na de deal met Abu Dhabi stuur-de Vredegoor zijn neef, toevalligverblijvend in het naburige Qatar,op onderzoek uit. Want warenzijn kindjes wel goed terechtgeko-men? De foto’s die zijn neef in

het Rosewood hotel maakte, stel-den hem gerust. „Sfeer, perspec-tief, maatvoering, kleurstelling: al-les klopt.” Dat zijn werk in Arabiëin goede aarde valt, is waarschijn-lijk deels te danken aan het mon-diale karakter, de vermenging vanverschillende culturen tot één sig-natuur.Vredegoor begon na zijn oplei-ding eind jaren zeventig aan dekunstacademie in Arnhem metschilderen. „Maar dat heb ik ach-ter me gelaten. Ik heb me nooitecht schilder gevoeld, meer een te-kenaar met verf. Op een gegevenmoment merkte ik dat mijn groteschilderijen steeds donkerder wer-den. En omdat je met wit begint,ben je veel verf kwijt. Ik heb hettoen omgedraaid: donker begin-nen en licht laten worden. Lichtscheppen in de duisternis, ana-loog aan het leven zelf. Van nietsiets maken.”Met behulp van chloor creëert hijgoudgele lichtpuntjes in eenzwartfluwelen achtergrond. Deoriginelen bleken echter niethoudbaar.

„Een druppel chloor veroorzaaktverval. Chloor wordt door licht enluchtvochtigheid weer actief. Ver-gelijk het met de vergankelijkheidvan een bos bloemen. Er komteen gat in het fluweel, er blijftniets over. Binnen een paar maan-den of een paar jaar is het kapot.”

Een speciale sproeidruktechniekbiedt uitkomst. Het origineelwordt gefotografeerd, gedigitali-seerd en op wit fluweel gerepro-duceerd. Het uiteindelijke resul-taat is een diepzwart kleur- enlichtecht kunstwerk. Bijkomendvoordeel is dat het nu in kleine se-

ries kan worden gedrukt.Naast kunst op fluweel maakt Vre-degoor tegenwoordig ook raster-werken en semi-transparante glas-folies, die hij schutspatronennoemt. Het zijn podia voor zijnfascinatie voor architecturale rit-miek en religieuze bouwkunst.De rasterwerken van lasergesne-den perspex met diffuus spiege-lend folie zijn aan de achterkantvoorzien van fluoriserend groen.Het werpt een verrassend zachtlicht op de muur erachter. Vrede-goor refereert aan ‘mind yourstep’: de overgang van het enenaar het andere moment. „Eenkralengordijn waarachter een an-dere wereld schuilgaat. Het spie-gelt wat je kent. Daarachter is hetwazig.”De patronen en rasters geven hetbetekenisloze betekenis. „Je kunterin ronddolen zonder te verdwa-len. Het geeft richting. Steedsweer dat patroon, die herhaling.Ik vind dat heel plezierig.”

bertvredegoor.nlfacebook.com/hoortzegthetvoort

Kunstwerken op fluweel –made in Arnhem – hangenin het chique Rosewoodhotel in Abu Dhabi

Arnhemmer BertVredegoor maaktinternationaalfurore met zijnfluweelkunst. Tot inAbu Dhabi toe.

� Kunstenaar Bert Vredegoor schept licht in de duisternis. „Analoog aan het leven zelf. Van niets iets maken.” foto Marina Popova

�

� Een van Vredegoors kunstwerken op fluweel, getiteld XS-XIT, in het Rose-wood Hotel in Abu Dhabi. foto Jelte Ronner

Stedelijk: maatregelenrond werk Newman

Het Gelders Orkest speelt livemuziek bij ‘The lord of the rings’

Licht scheppen in de duisternis