CURSUS BIJBEL BASICS Bijbel Basics - … · een van de twaalf mattheÜs = levi? belastingophaler...

Post on 29-Jul-2020

1 views 0 download

Transcript of CURSUS BIJBEL BASICS Bijbel Basics - … · een van de twaalf mattheÜs = levi? belastingophaler...

CURSUS

BIJBEL BASICS

EVANGELISCHE GEMEENTE DE DRIEHOEK

15 MEI 2019

ARIAN ELAND | AJRELAND@GMAIL.COM

AVOND 5: NIEUWE TESTAMENT – DEEL 1

WAT GAAN WE DOEN?

▪ WELKOM▪ INTRODUCTIE NT▪ EVANGELIËN▪ HANDELINGEN▪ OPENBARING

BIJBEL BASICS

WAT?

BIJBEL BASICS

ZES LEUKE AVONDEN OVER WAAR DE BIJBEL VANDAANKOMT, WAAROM HET EEN UNIEK BOEK IS, WAT HET

GROTE VERHAAL IS, EN HOE ALLES SAMENHANGT

BIJBEL BASICS

15 Mei

30 Januari

20 Februari

20 Maart

17 April

xx Juni

Avond 5: Nieuwe Testament 1

Avond 1: Oorsprong van de bijbel

Avond 2: Verhaal van de bijbel

Avond 3: Oude Testament 1

Avond 4: Oude Testament 2

Avond 6: Nieuwe Testament 2

HET LEZEN VAN DE BIJBEL KAN

LEVENS VERANDEREN;

EEN CHRISTEN KAN NIET ZONDER

VERANDERT HET LEZEN VAN DE

BIJBEL JOUW LEVEN?

1. DE OORSPRONG VAN DE BIJBEL

▪ BIJZONDER? De bijbel is een uniek boek, in alle

opzichten op eenzame hoogte

▪ GELOOFWAARDIG?▪ Canon: boeken staan in de bijbel omdat ze Goddelijk gezag

bleken te hebben – niet andersom ▪ Overlevering: onvoorstelbare betrouwbaarheid, blijkt uit de

vele (recent gevonden, zeer oude) manuscripten ▪ Betrouwbaar: vele opgravingen bewijzen de

betrouwbaarheid van de bijbel

▪ GODS WOORD? Het wonder van de bijbel is dat het een

volledig Goddelijk én menselijk boek is; parallel met het wonder van Christus

? 1500 1000 500 0 ?2000

2. DE RODE DRAAD VAN DE BIJBEL

GENESIS

EXODUS

LEVITICUS

NUMERI

DEUTERONOMIUM

EZRA

1-2 KRONIEKEN

ESTHERNEHEMIA

DANIËL

JOB

KLAAGLIEDEREN

SPREUKEN

RUTH

PSALMEN

PREDIKERHOOGLIED

EZECHIËL

JOZUA

1-2 KONINGEN

JESAJA

JEREMIA

RICHTEREN

1-2 SAMUËL

12 ‘KLEINEN’

TORAH

GESCHIEDENIS

WIJSHEID

& POËZIE

PROFETEN

AVOND 3 AVOND 4

WAT GAAN WE DOEN?

▪ WELKOM▪ INTRODUCTIE NT▪ EVANGELIËN▪ HANDELINGEN

BIJBEL BASICS

HET OUDE TESTAMENT ALS BLOEMBOL....

....HET NIEUWE TESTAMENT ALS BLOEM

Nieuwe Testament

Oude Testament

Wordt

openbaar

in het NT

Is verborgen

in OT

Nieuwe Testament

Oude Testament

Wordt

openbaar

in het NT

Is verborgen

in OTVolmaakt één

Wat erin zit komt eruit

Wat eruit komt zat er al in

GENESIS

EXODUS

LEVITICUS

NUMERI

DEUTERONOMIUM

EZRA

1-2 KRONIEKEN

ESTHERNEHEMIA

DANIËL

JOB

KLAAGLIEDEREN

SPREUKEN

RUTH

PSALMEN

PREDIKERHOOGLIED

EZECHIËL

JOZUA

1-2 KONINGEN

JESAJA

JEREMIA

RICHTEREN

1-2 SAMUËL

12 ‘KLEINEN’

TORAH

GESCHIEDENIS

WIJSHEID

& POËZIE

PROFETEN

WAT ZIJN WE TEGENGEKOMEN IN DE BLOEMBOL?...

MOEDERBELOFTE EN

BELOFTE ABRAHAM

ONDERKONING JOZEF

REDT DE WERELD

TABERNAKEL EN

PRIESTERDIENST

GERED DOOR BLOED

VAN PESACH-LAM

HET BELOOFDE LAND

ALTIJD EEN KONING OP

DE TROON VAN DAVID

SALOMO DE

VREDEVORST

UIT BALLINGSCHAP

NAAR BELOOFDE LAND

DE MESSIAANSE

KONING

WANHOOP EN HOOP

HIER OP AARDE

VERLANGEN ALS JE

ELKAAR NIET ZIET

DE MESSIAS,

LIJDENDE KNECHT

ZIJN WET IN ONZE

HARTEN GESCHREVEN

LIJDENDE KNECHT:

HOOP OP GOD

DODE BOTTEN KOMEN

WEER TOT LEVEN

“IEMAND, ALS EEN

MENSENZOON”GOD HOUDT ZICH AAN

ZIJN BELOFTEN

“AFGEWEZEN DOOR

ZIJN VOLK”

GALATEN

MATTHEÜS

MARCUS

LUCAS

JOHANNESOPENBARINGEN

HANDELINGEN

EVANGELIËN BRIEVEN OVERIG

1 JOHANNES

JAKOBUS

2 TIMOTHEÜSTITUS

1 TIMOTHEÜS

FILIPPENZENKOLOSSENZEN

EFEZIËRS

FILEMON

ROMEINEN

1 KORINTHIËRS

1 THESSALONICENZEN

3 JOHANNES

1 PETRUS

HEBREEËN

2 JOHANNES

2 PETRUS

JUDAS

2 KORINTHIËRS

2 THESSALONICENZEN

EN DAN NU NAAR DE BLOEM VAN HET NIEUWE TESTAMENTNAAR GENRE....

GALATEN

MATTHEÜS

MARCUS

LUCAS

JOHANNES

OPENBARINGEN

HANDELINGEN

1 JOHANNES

JAKOBUS

2 TIMOTHEÜSTITUS

1 TIMOTHEÜS

FILIPPENZENKOLOSSENZEN

EFEZIËRS

FILEMON

ROMEINEN

1 KORINTHIËRS

1 THESSALONICENZEN

3 JOHANNES

1 PETRUS

HEBREEËN

2 JOHANNES

2 PETRUS

JUDAS

2 KORINTHIËRS

2 THESSALONICENZEN

EN DAN NU NAAR DE BLOEM VAN HET NIEUWE TESTAMENT...OP VOLGORDE ZOALS IN DE MEESTE BIJBELS...

VANAVOND AVOND 6

WAT GAAN WE DOEN?

▪ WELKOM▪ INTRODUCTIE NT▪ EVANGELIËN▪ HANDELINGEN

BIJBEL BASICS

Evangelieën

MATTHEÜS MARCUS LUCAS JOHANNES

‘SYNOPTISCHE’ EVANGELIEËN

95% 10%

‘Q’

Evangelieën

MATTHEÜS MARCUS LUCAS JOHANNES

▪ ‘JOHANNES MARCUS

▪ NEEF VAN BARNABAS

▪ DISCIPEL VAN PETRUS

▪ STICHTER KERK VAN

ALEXANDRIË?

▪ EEN VAN DE TWAALF

▪ MATTHEÜS = LEVI?

▪ BELASTINGOPHALER

▪ GRIEKSE ARTS

▪ ENIGE NIET-JOOD?

▪ METGEZEL PAULUS

▪ LUCAS-HANDELINGEN

▪ EEN VAN DE TWAALF

▪ ‘GELIEFDE DISCIPEL’

▪ EVANGELIE, BRIEVEN,

OPENBARING

50-60 n.Chr 60-65 n.Chr 65-70 n.Chr60-65 n.Chr

Evangelieën

MATTHEÜS MARCUS LUCAS JOHANNES

KONING KNECHT MENS GOD

VIER WEZENS UIT EZECHIËL EN OPENBARING; VIER FACETTEN VAN OPENBARING

Evangelieën

MATTHEÜS MARCUS LUCAS JOHANNES

ZEKER WETEN? THE FACTS:▪ BEGRAVEN DOOR JOZEF VAN ARIMATHEA

▪ LEEG GRAF ZONDAG NA KRUISIGING, GEVONDEN

DOOR VROUWEN

▪ VERSCHIJNINGEN VAN JEZUS AAN DIVERSE

MENSEN EN GROEPEN, DIVERSE GELEGENHEDEN

▪ PLOTSELING GELOOF VAN DISCIPELEN IN

OPGESTANE JEZUS, TOT IN DE DOOD

IS JEZUS DE MESSIAS?

IS HIJ DE BELOOFDE KONING?

DE BELOOFDE

MESSIAS (1-3)

MATTHEÜS

▪ Geslachtslijst als start

▪ Jezus als vervulling van het

verbond met Abraham

▪ Jezus als de ware David,

vervulling van verbond

▪ Vervulling van profetische

beloften (oa Bethlehem)

▪ Parallellen met Mozes /

volk van Israël

EEN ANDER

KONINKRIJK (4-25)

VAN KRUIS NAAR

OPDRACHT (26-28)

▪ ‘Nieuwe wetgeving’ op de

berg: Bergrede

▪ Vijf secties over het

Koninkrijk: 5 boeken Torah

▪ Jezus toont zijn autoriteit

over ziekte en dood

▪ Maar Koninkrijk is upside-

down Koninkrijk: dienen

▪ Pesachmaaltijd krijgt

nieuwe betekenis

▪ Lijden en sterven

betekenen Jezus’

overwinning

▪ Als de Koning stuurt hij zijn

discipelen erop uit

IS JEZUS DE MESSIAS?

WIE IS HIJ?

IN GALILEADIENSTKNECHT VAN GOD (1-8)

MARCUS

▪ Geen opening met geslachtslijst: knecht is

geloofwaardig door zijn daden

▪ Direct verzoeking in de woestijn (daden)

▪ Een koninkrijk dat om dienen draait: o.a.

genezing op sabbat

▪ Koninkrijk heeft een nederig begin,

bijvoorbeeld een mosterdzaad

▪ Woorden gaan samen met daden

(wonderen)

NAAR JUDEALIJDENDE KNECHT VAN GOD (8-16)

▪ Nu duidelijk is wij Hij is, maakt Hij duidelijk

dat Hij moet lijden – Petrus verzet zich

▪ Van nu af richting Jeruzalem, om te lijden

en te sterven

▪ Instructies: nadruk op discipelschap,

navolging van de lijdende knecht

▪ Dood en opstanding van de lijdende

knecht

8:29

“U bent

de Christus”

IS JEZUS DE MESSIAS?

OF EEN MENS? EN VOOR WIE?LUCAS

JEZUS’

BEDIENING (3-9)

▪ Verhuizing naar

Kapernaum

(verworpen in Nazareth

▪ Familie: wie hem volgt

▪ Bergrede: geen nadruk

op OT wet

▪ Jezus’ identiteit?...

NAAR

JERUZALEM (9-19)

▪ Confrontaties met de

Farizeeën

▪ De waarde van

zondaars (o.a.

verloren zoon)

▪ Theofilus: zie Jezus’

wijsheid, en de

onterechte aanvallen

NAAR ALLE

VOLKEN (19-24)

▪ Voorzegging

verwoesting tempel:

Jezus voor iedereen

▪ Jezus onschuldig

gekruisigd

▪ Opstanding: diverse

verschijningen!

▪ Uitzending naar alle

volken

MENSELIJKE

GEBOORTE (1-2)

▪ Introductie als de

Mensenzoon

▪ Grootste stuk over

geboorte en jeugd

▪ O.a. als wijs kind in

de tempel

IS JEZUS DE ZOON VAN GOD?JOHANNES

ZEVEN

TEKENEN(3-12)

▪ Water in wijn

▪ Genezing zoon hovel.

▪ Genezing verlamde

▪ Spijziging 5000

▪ Lopen op water

▪ Genezing blinde

▪ Opwekking Lazarus

INTIEME AVOND

(13-17)

▪ Intiem, alleen de

discipelen

▪ Voetwassing

▪ Gebod van liefde

▪ Ware wijnstok

▪ Hogepriesterlijk

gebed

HET IS

VOLBRACHT (18-21)

▪ Geeft zijn leven op

▪ Koninkrijk niet van

deze wereld

▪ Ontvang mijn Geest

▪ Jezus: Gods liefde

overwint dood

▪ Epiloog: Petrus

HET WOORD WAS

GOD (1-2)

▪ Duidelijke verwijzing

naar Genesis 1

▪ Bevestiging dat Jezus

de zoon van God én

God is

▪ Zeven namen voor

Jezus

7

WAT GAAN WE DOEN?

▪ WELKOM▪ INTRODUCTIE NT▪ EVANGELIËN▪ HANDELINGEN

BIJBEL BASICS

DEEL 1: IN JERUZALEMHANDELINGEN

HEMELVAART (1)

▪ Voor Israël het Koninkrijk

herstellen?...

▪ Belofte van de heilige

Geest

▪ Hemelvaart (vgl Daniël 7)

▪ Belofte wederkomst, “op

dezelfde wijze”

PINKSTEREN (2) VERVOLGING (6)

▪ Wachten op God;

eensgezind bijeen

▪ Gods vuur op allen; Gods

heerlijkheid op de nieuwe

tempel (vgl. OT, Lucas)

▪ Alle taal en natie

▪ 3000 zielen toegevoegd

▪ Petrus en Johannes voor de

Raad; spreekverbod

▪ Apostelen weer gevangen:

raad van Gamaliël

▪ Stefanus, vol van God, werd

gestenigd, zag Jezus aan

rechterhand van God

▪ Paulus houdt jassen vast

DEEL 2: VOOR IEDEREENHANDELINGEN

PAULUS (9)

▪ Ontmoeting met Jezus

▪ Van Saulus naar Paulus

▪ Van grootste vervolger tot

grootste apostel

▪ Eigen onderwijs van Jezus

▪ Eigen bediening naar

heidenen

CORNELIUS (10) 1e CONCILIE (15)

▪ Petrus houdt bijbelstudie

met God

▪ Gestuurd naar Cornelius

▪ Heilige Geest en doop

▪ Climax: het evangelie

breekt nu door naar de

hele wereld

▪ Joodse en ‘heidense’

christenen

▪ Duidelijkheid nodig: wat wel

en wat niet uit de Torah

(besnijdenis?)

▪ Eerste ‘concilie’, Jeruzalem

▪ Heidenen ‘niet lastig

maken’

DEEL 3: PAULUS’ MISSIEHANDELINGEN

ZENDINGSREIZEN (13-20)

▪ Klein Azië

▪ Griekenland

▪ Stichten van gemeenten

▪ Blijvende vaderlijke

betrokkenheid

IN JERUZALEM; VOOR

MACHTHEBBERS (21-26)NAAR ROME (27-28)

▪ Samenzwering van de

Joden

▪ Getuigenis voor

machthebbers: gouverneus

Felix en Festus, koning

Agrippa

▪ Paulus beroept zich op de

keizer: naar Rome

▪ Reis met schipbreuk, naa

Malta

▪ Gevangenschap in Rome:

brieven

VRAGEN?OPMERKINGEN?

TOT VOLGENDE KEER!AVOND 6: 26 JUNI

NIEUWE TESTAMENT – PART 2

CURSUS

BIJBEL BASICS

EVANGELISCHE GEMEENTE DE DRIEHOEK

15 MEI 2019

ARIAN ELAND | AJRELAND@GMAIL.COM

AVOND 5: NIEUWE TESTAMENT – DEEL 1