CHEMISCHE ZINTUIGEN

NEUROBIOFYSICA

Dr. J.A.M. van Gisbergen

REUK

OVERZICHT REUKSYSTEEM

REUK RECEPTORCELLEN

1. receptormoleculen zijn complexe eiwitten in membraan van de ciliën

2. complexe biochemische cascade leidt tot depolarisatie

3. elke receptorcel bevat slechts één type receptor

REUK RECEPTORCELLEN

elke receptorcel bevat slechts één type receptor

RECEPTOR POTENTIAAL

SPECIFICITEIT RECEPTORCELLEN

receptorcellen zijn niet zeer specifiek: elke geurstof activeert meerdere receptorcellen

BULBUS OLFACTORIUS

1. identieke receptorcellen op verschillende plaatsen in neusslijmvlies convergeren naar één enkele glomerulus

2. synapteren daar op 2e orde neuron

3. chemotopische kaart: naburige glomeruli verwerken chemisch verwante geurstoffen

4. laterale inhibitie tussen glomeruli verscherpt signaal verschillen

LATERALE INHIBITIE IN BULBUS OLFACTORIUS

laterale inhibitie (rode cellen):

verwijdert het gemeenschappelijke in beide signalen

geeft opscherping van verschillen

EFFECT LATERALE INHIBITIE

laterale inhibitie

opscherping in bulbus olfactorius

soortgelijk effect in visueel systeem

CHEMOTOPISCHE KAART IN BULBUS

PROBLEEM VAN REUKCODERING

bbbb

elke receptor reageert op meerdere moleculen dus activiteit van individuele receptoren zegt weinig

patroon van activiteit van alle receptoren is uniek

hoe kunnen de hersenen het patroon van actieve receptoren bepalen?

o combinatie codering (geen labeled lines)

o cortex heeft neuronen die vuren als bepaalde receptor combinaties actief zijn

COMBINATIE DETECTOREN CORTEX

coding strategy used by the cortex: ”I am seeing activity in positions 1, 15, and

54 of the olfactory bulb, which corresponds to odorant receptors 1, 15, and 54,

so that must be jasmine”

COÏNCIDENTIE DETECTIE

odoranten

receptoren

bulbus olfactorius

coïncidentie

neuronen

SMAAK

OVERZICHT SMAAKSYSTEEM

• meerdere afferente zenuwen

• projecteren naar nucleus solitarius in hersenstam

• via VPM nucleus in thalamus naar corticale gebieden

SMAAKRECEPTOREN

5 submodaliteiten van smaak:

• zuur

• zout

• bitter

• zoet

• umami (aminozuren, vleessmaak)

elke submodaliteit wordt gecodeerd in labeled line code:

• alle stoffen die de zoetreceptoren activeren smaken zoet

• bij het tot stand komen van de zoetsmaak spelen andere receptoren géén rol

RECEPTOR STRUCTUUR

CODERING BITTERSMAAK

THE END