Case ErosiebestrijdingKarel Vandaele

Studiedag Participatie in het waterbeheer

land-en-water.be

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Erosiebestrijding,belangrijk ?

Erosiebestrijding,belangrijk ?

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Voor centraal-België schommelt de jaarlijkse kostprijs tussen 16 en 176 miljoen euro

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Zo kan het natuurlijk niet verder…

Oprichting in 2002 van Interbestuurlijke samenwerking Land & Water

Herk-de-Stad

Nieuwerkerken

St.-Truiden

Gingelom

Geetbets

Watering

Provincie

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Uitdaging Samenwerking Land en water in 2002 ?

Opmaak plannen (deelbekkenbeheerplan met inbegrip van erosie- en waterhuishoudingsplan)

Erosieprojecten ontwerpen en realiseren “Ruimte voor water” projecten ontwerpen en realiseren Pilootprojecten realiseren (rond afkoppeling,

zoneringsplannen, minimale grondbewerking,….) Watertoetsen uitvoeren Missioneren en communiceren…

45 damconstructies

20 ha grasgangen

140 ha graszones

150 ha niet-kerende bodembewerking

14 k

m9 jaar verder : realisaties …

Hoe zijn we tot dit resultaat gekomen ?

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Door de creatie van een draagvlak bij de stakeholders

draagvlak In

form

eren

en

co

mm

un

icer

en

Ove

rleg

en

in

spra

ak

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Opmaak plannen Code van goede praktijk/richtlijnenboeken voor

opmaak plannen (=spelregels)

Participatieregels Veel nadruk gelegd op de organisatie van een open

planproces om zo de legitimiteit van het plan te vergroten door alle belanghebbenden de kans te geven

mee te werken aan de ontwikkeling van het plan

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Hoe pakken we het aan ?

Stap 1 : Projectorganisatie en opmaak startnota

Stap 2 : Basisinventarisatie – discussienota – doelstellingennota

Stap 3 : Detail inventarisatie

Stap 4 : Diagnose

Stap 5 : Oplossingsscenario’s

Stap 6 : Keuze, prioritering en planning

Maa

tsch

app

elij

k p

arti

cip

atie In

form

eren &

com

mu

niceren

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Informeren en communicerenWij hebben werkelijk alle instrumenten uitgeprobeerd, en dit in alle stadia van de planvorming:

•TV en kranten•Fietsfolder•Studiedagen en excursies•Gemeentelijke infobladen•De Interbestuurlijke Samenwerking Land & Water heeft een eigen site op internet •CD-rom•Informatieborden langsheen wegen•Informatiebrochures en nieuwsbrieven m.b.t. verschillende oplossingsscenario’s•Achterkeukens, …

Studiedag Participatie in het waterbeheer

• Participatie & overleg is maar mogelijk als er voldoende geïnformeerd wordt• Informatie en communicatie moet daarom :

• Juist zijn•Open zijn•Direct zijn •Verstaanbaar zijn •Continu en intensief zijn•Samenhangend, éénduidig en integraal zijn

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Resultaat informeren en communiceren : •Nu (na 10 jaar) weet (bijna) iedereen waar we mee bezig zijn en waar we voor staan. •Zichtbaar maken van oplossingsscenario’s via pilootprojecten en daarover informeren & communiceren stimuleert in belangrijke mate de interesse van actoren /belangengroepen/burgers •Men weet ons te vinden IBSLW actoren/belangengroepen/burgers IBSLW actoren/belangengroepen/burgers•Participatie & overleg gaat precies vlotter •Vertrouwensrelatie is aanwezig !!!

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Participatie & overlegOok hier hebben we veel instrumenten uitgeprobeerd:

• -Hoorzittingen in parochiezalen• -Workshop• -Adviesraden milieu & natuur / landbouwraden• -(informeel) Overleg met administraties (Vlaams

Gewest, provincies, gemeenten,….)• -Rechtstreeks belanghebbende particulier, • landbouwer (achterkeukens)

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Resultaat overleg & inspraak• Tegenover de enorme inspanningen is de interesse en relevante inbreng van (lokale) belangengroepen en actoren voor en in de planvorming eerder beperkt (momenteel heerst een ware ‘plannenplaag’). • In het planvormingsproces wordt zeer snel overgegaan tot ‘detail’ problemen (het integrale karakter wordt snel vergeten…)• Bovendien blijkt ook dat het binnen de verschillende actoren en belangengroepen moeilijk is om tot een eensgezind standpunt te komen

•Sterk persoonsgebonden•Sterk schaalgebonden (lokaal versus regionaal, gewestelijk)

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Resultaat & inspraak (vervolg)

•Belangengroepen Directe belanghebbenden •Vele actoren en belangengroepen hebben nog niet door dat duurzaam lokaal waterbeleid een groepssport (‘fair-play’) is. Planvorming wordt te vaak misbruikt om de eigen visies door te drukken en de eigen macht te consolideren. •Lokale adviesraden hebben vaak niet altijd de kennis in huis om een complexe materie als integraal waterbeleid op de voet op te volgen

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Resultaat & inspraak (vervolg)

• Luidste roepers in de vergaderingen/overleg- momenten trekken het laken naar zich toe !

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Twijfels rond participatief beleid ?

Helemaal niet, maar wel over het feit ‘wanneer’ en met ‘wie’ participatie het best wordt gehanteerd.

Grootste draagvlak werd gecreëerd via realisatie van pilootprojecten en door het informeren en communiceren

Draagvlak creëren enkel via planvorming = virtuele realiteit

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Twijfels rond participatief beleid ?

• Participatie bij de opmaak van de plannen leidde niet tot het gewenste resultaat• Participatie bij de realisatie van concrete projecten werkt uitstekend• Individuele participatie van de direct betrokkenen lijkt meer aangewezen dan groepsparticipatie van ‘iedereen’

Studiedag Participatie in het waterbeheer

plan

Uitvoering plan

opvolging

Goedgekeurd plan, rekening houdend met participatie, sectorale

analyses, e.d.

plan

Uitvoering plan

opvolging

Discussies herbeginnen, of beginnen nu pas

echtKans op slagen is

klein

(pilootproject)

‘Echte’ discussies werden gevoerd tijdens realisatie pilootprojecten

Kans dat plan daadwerkelijk wordt uitgevoerd is groot

tijdJaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar x

?

Studiedag Participatie in het waterbeheer

In deelbekken van Melsterbeek werd een draagvlak gecreëerd voor “anders omgaan met land & water” door :

het uitvoeren van pilootprojecten tijdens het planvormingsproces “eerst zien, dan geloven…” en een intensieve communicatie en informatieverstrekkking rond deze pilootprojecten

Hierdoor werden (de resultaten van) de voorgestelde oplossingsscenario’s zichtbaar gemaakt en werden de plannen bijgestuurd op basis van praktijkervaringen

Bij realisatie concrete projecten wordt veel aandacht besteed aan ‘individuele’ participatie

De realisatie van nieuwe projecten (uitvoering plan) verloopt vlotter

Conclusies

Continu proces, ook nu nog…..

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Studiedag Participatie in het waterbeheer

Dank voor uw aandacht