Post on 07-Jul-2019
Epidemiologie
•
Prevalentie allergische en niet‐allergische rhinitis in Nederland: 150‐200 per 1000 personen/jaar
•
Allergische rhinitis: tussen 5‐45 jaar met piek 15‐24 jaar
•
Prevalentie kinderen:
–
0‐4 jaar: 0,3%
–
4‐5 jaar: 9‐14%
–
loopt op tot 24 jaar
Epidemiologie
•
Allergische rhinitis risicofactor ontstaan Astma (2‐7 x )
–
Pathofysiologische en immunologische overeenkomst
–
Allergische rhinitis: 40% heeft astma
–
Astma: 80% allergische rhinitis
–
Tevens eczeem/voedselallergie
•
“Atopische of allergische mars”
Epidemiologie
•
Prevalentie allergische rhinitis in Europa: 24% en stijgt
•
Graspollen allergie meest voorkomend
•
Europa: 15‐25% van populatie rhinoconjunctivitis door graspollen
•
Ook mondiale stijging afgelopen decennia:•
milieu veranderingen
•
“hygiëne hypothese”
»
verminderde blootstelling infectie
»
ontregeling van immuunsysteem
Pathofysiologie allergische rhinitis
•
Vroege fase reactie:
•
permeabiliteit bloedvaten in neus neemt toe
–
hypersecretie
•
zenuwuiteinden geprikkeld
–
jeuk
–
niezen
•
Late fase reactie (6‐12 uur)
•
cellulaire infiltratie in slijmvlies
–
hyperreactiviteit
–
“priming”: verlaging prikkeldrempel
Diagnostiek
•
Diagnose door combinatie anamnese en allergietest
•
Anamnese:
•
nasaal: –
blokkade/neusverstopping
–
waterig secreet
–
niezen/jeuk
•
algemeen–
hoesten
–
vermoeidheid/ algehele malaise
–
keelklachten
–
slaapproblematiek
–
branderige ogen/tranen
Diagnostiek
•
Onderzoek
•
Atopische kenmerken–
droge huid
–
“allergisch saluut”
(rand over neusrug)
•
Allergietest
–
huidpriktest (skin prick test, SPT)
–
radio‐allergo‐sorbent‐test (RAST)–
allergeen‐specifiek‐IgE in serum
Differentiaaldiagnostiek
•
virale bovenste luchtweg infecties
•
adenoïdhypertrofie
•
polyposis nasi
•
septumdeviatie
•
papillomen
•
rhinosinusitis
•
corpus alienum
•
medicamenteuze rhinitis
•
granulomen
•
maligniteit
Therapie
•
Onderscheiden
–
Seizoensgebonden allergische rhinitis (SAR)
•
pollen van gras/boom/onkruid
–
Perenniale allergische rhinitis (PAR)
•
huisstofmijt en dierepitheel
Therapie
•
Meersporig stappenplan
–
Preventie
•
Contact met allergeen
–
Farmacotherapie
–
Immunotherapie (IT)
–
Chirurgische interventie
Preventie
•
Huisstofmijt
•
ventilatie/luchtvochtigheid
•
vloeroppervlak
•
beddengoed/matrashoezen
•
Huisdieren
•
Pollen
•
Pollenweerbericht
•
Vakantie: lokatie/seizoen
Farmacotherapie
•
Symptomatische therapie
–
Intranasale steroïden
–
Antihistaminica
–
Cromoglycaten
–
Leukotrieen‐receptorantagonisten
–
Intranasale decongestiva
–
Orale steroïden
Resultaten therapie
•
Behandelingsstrategieën voornamelijk op symptoombehandeling gericht
•
30‐40% symptomen volledig onder controle
•
50‐65% onvoldoende effect
Immunotherapie
•
Bij onvoldoende controle met reguliere medicatie
•
Kinderen met verhoogd risico
–
Familie anamnese beste indicator•
Normaal 10% kans atopie
•
30% als 1 familielid atopisch
•
50% als moeder atopisch
•
70% als beide ouders atopisch
Immunotherapie
•
Enige therapie die ingrijpt op pathofysiologie
–
effect op symptomen
–
preventieve werking nieuwe sensibilisaties
•
Blijvend effect, ook na staken therapie
•
effectiviteit 10‐20 jaar
•
30% klachtenreductie in 1e
jaar
•
therapie 3‐5 jaar
Immunotherapie
•
SCIT (subcutaan)•
“gouden standaard””
•
aangetoonde effectiviteit
•
nadeel:
–
injecties
–
anafylactische reactie
•
SLIT (sublinguaal)•
relatief nieuw (richtlijnen 2006)
•
effectiviteit voor volwassenen vastgesteld
•
graspollen SLIT effectief bij volwassenen/kinderen
•
voordeel:
–
gebruikersgemak
–
geen bijwerkingen
Immunotherapie
•
Leeftijd: vanaf 5 jaar
•
Allergische rhinitis met/zonder mild astma (ARIA)
•
Alleen voor IgE‐gemedieerde inhalatieallergie
•
Indicatie: mono allergie bij ARIA
•
geen indicatie bij multipele allergieën–
echter tendens om toch klinisch meest relevante allergeen te
behandelen (studies)
Conclusies
•
Allergische rhinitis met/zonder astma groeiend probleem
•
Vroege diagnostiek van belang
•
Symptomatische behandeling niet altijd effectief
Conclusies
•
Immunotherapie
–
vanaf 1e
seizoen effectief
–
langdurig effectief
–
preventieve werking
•
astma
•
nieuwe sensibilisaties
•
Vroegtijdig starten immunotherapie wegens preventie