VICTIMS

BOEK

VOORFashion

AFKICK

Lisanne Brummelhuis

AFKICKBOEK VOOR FASHION VICTIMS

tekst/beeld/vormgeving - Lisanne Brummelhuis

VOOR KIRSTEN

Op elk willekeurig moment van de dag staan er rijen voor de kassa’s van grote modeketens zoals H&M, Primark en Zara. De prijzen zijn laag, dus we kopen veel.

Overvloed

4

Goedkoop? Miskoop?

Wat kocht jij afgelopen maand?

Kledingstukken worden steeds goedkoper en we kopen steeds meer. Modeketens spelen snel in op trends en de kleding die zij verkopen is niet altijd van goede kwaliteit. Dit zorgt ervoor dat we steeds sneller behoefte hebben aan iets nieuws. Fast fashion wordt dit fenomeen genoemd. Snel, goedkoop en veel.

Fast fashion

8

9

10

Behoeften vervullen creërenFast fashion winkels verleiden ons met spullen die we eigenlijk niet nodig hebben. We kunnen de verleiding niet weerstaan en verlangen naar iets nieuws nog voordat het ‘oude’ één keer gewassen is. Daar sta je weer, in de rij voor de kassa.

11

We hebben het zelf niet door, maar het verlangen naar iets nieuws komt steeds sneller. Als je iets nieuws koopt, voel je je even heel gelukkig. We zijn verslaafd aan deze koop-kick en dwangmatig opzoek naar be-vrediging.

Jij + ik koopverslaafd

12

13

kledinghet geld groeit me toch niet op m’n rug!

nee? waar komt het dan vandaan?

het geld groeit me toch niet op m’n rug!

Het grootste deel van onze kleding wordt geproduceerd in

China, India en Bangladesh

Het grootste deel van onze kleding wordt geproduceerd in

China, India en Bangladesh

18

Feit of fictie ?

Een Aziatische kledingmaker werkt 60-90 uur per week

Naait in 15 minuten een spijkerbroek in elkaar

Verdient vaak minder dan de helft van wat hij/zij nodig heeft om te kunnen leven

85% van de arbeiders in de kledingindustrie is vrouw

Voor het produceren van een spijkerbroek is minstens 10.000 liter water nodig

We dragen 20% van onze kleding 80% van de tijd

Per persoon gooien we ongeveer 8 kilo kleding weg per jaar

Wij zijn ons van bovenstaand bewust

Een Aziatische kledingmaker werkt 60-90 uur per werk

Naait in 15 minuten een spijkerbroek in elkaar

Verdient vaak minder dan de helft van wat hij/zij nodig heeft om te kunnen leven

85% van de arbeiders in de kledingindustrie is vrouw

Voor het produceren van een spijkerbroek is minstens 10.000 liter water nodig

We dragen 20% van onze kleding 80% van de tijd

Per persoon gooien we ongeveer 8 kilo kleding weg per jaar

Wij zijn ons van bovenstaand bewust

Xbewustonbewust

Voordat een jurkje in Nederland in de winkel ligt, heeft het al een hele wereldreis afgelegd. Het produceren van kleding is een ingewikkeld proces waar veel ver-schillende mensen bij betrokken zijn.

Van plant tot klant

22

Stof Kledingfabriek

Plant Dier Aardolie

KledingTransport

Distributiecentrum Kledingwinkel

Katoenplukkers plukken de hele dag, in de brandende zon, bolletjes katoen. Katoenboeren gebruiken pesticiden omdat insecten anders hun katoenplanten opeten, maar de gifstoffen zijn slecht voor de gezondheid van de katoen-plukkers en voor het milieu.

Katoen

Een bolletje katoen weegt bijna niks en toch worden de plukkers geacht 60 kilo per dag te plukken. Een onmogelijke opgave dus.

Polyester is naast katoen de meest gebruikte stof in de fast fashion industrie en wordt net als plastic gemaakt van aardolie. De hoeveelheid beschikbare aardolie wordt steeds kleiner en binnen nu en 40 jaar zal de voorraad helemaal op zijn. Bij het gebruik van aardolie komen CO2 en andere vervuilende stoffen vrij die slecht zijn voor het milieu.

Polyester

Afgedankte polyester kleding verbranden is dus een slecht idee, maar de optie vuilnisbelt is niet veel beter. Het duurt 200 jaar voordat polyester vergaan is.

X

417

= 10.

000L

= 1

SPIJK

ERBR

OEK

De textielindustrie is een van de grootste waterverbruikers in de wereld: alle modemerken samen verbruiken ruim 3 procent van het water dat beschikbaar is voor de mens.

Het produceren van een spijkerbroek waar één kilo katoen voor nodig was, kost minstens 10.000 liter water.

In het begin van de twintigste eeuw strekte de Aral Zee gelegen in Oezbekistan en Kazachstan zich in de lengte uit over 450 kilometer en had het een breedte van 290 kilometer. Daarmee was de Aral Zee in grootte het achtste meer ter wereld. Door de katoenteelt is het meer uitgedroogd en bestaat het niet meer.

Uitgedroogd

30

Het bewerken van een spijkerbroek duurt vier keer zo lang als het in elkaar stikken. De technieken die worden gebruikt voor de bewerking zijn gevaarlijk en slecht voor de gezondheid van de arbeider.

Scheur die broek volgende keer zelf kapot.

Sloop

32

33

34

De mode-industrie is grotendeels afhankelijk van handwerk. Die kraag versierd met kraaltjes geeft je goedkope blousje misschien een dure uitstraling, maar er is geen enkele machine die op deze manier kleding kan versieren. De versiering wordt aangebracht door thuiswerkers die nóg minder verdienen dan de fabrieksarbeiders. Het afvoerputje van de mode-industrie dus.

Vergeten arbeiders

35

Om kleding zo snel mogelijk in de winkel te krijgen is het hele productieproces de afgelopen jaren flink ingekort. Het loon van de katoenplukkers en kleermakers is de enige kostenpost die nog te verlagen is.

Laatste optie: neem kinderen in dienst, die zijn nog goedkoper.

Een mager loontje

36

37

Gelukkig gaan Westerse kinderen gewoon naar school. Maar nog voordat de juf ze ‘boom-roos-vis’ kan leren, weten de kinderen merk A al van merk B te onderscheiden.

Reclame sprookjes

Kinderen van zeven, die gewoonlijk een woorden-schat van tussen de vijfhonderd en duizend woorden hebben, kunnen zo’n honderdvijftig tot tweehonderd merken herkennen.

We denken allemaal niet beïnvloed te worden door reclames, maar de gigantische bedragen die bedrijven aan advertenties betalen, bewijzen het tegendeel.

STOP

er is een alternatief voor fast fashion

duurzame kleding

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ

Saai en stoffigHet begrip duurzaam klinkt een stuk stoffiger dan het is. Wat houdt duurzame kleding precies in?

- Een eerlijk loon voor kledingmakers en katoenplukkers- Minder vervuiling en verspilling- Vaak van betere kwaliteit, dus gaat langer mee

Inmiddels is duurzame kleding haar geiten-wollen-sokken imago wel kwijt en experimenteren steeds meer merken met biologisch katoen en duurzame stoffen. Je herkent de kleding aan labels als eco en organic.

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ

ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZ

‘IN MIJN EENTJE KAN IK TOCH NIKS VERANDEREN’

Niet waar. ‘In je eentje’ kun je wel degelijk een verschil maken. Een, voor ons, relatief kleine prijstoename betekent veel voor de katoenplukkers en kledingmakers: ze ontvangen een eerlijk loon en de arbeidsomstandigheden zijn veilig. Daarnaast zijn de materialen waar duurzame kleding van wordt gemaakt minder schadelijk voor het milieu.

‘IN MIJN EENTJE KAN IK TOCH NIKS VERANDEREN’

DUURZAMEKLEDING TE DUUR?‘GEWONE’KLEDING TE GOEDKOOP!

OnbetaalbaarNu denk je vast, ‘allemaal leuk en aardig maar die duurzame kleding is mij veel te duur.’

Het klopt dat duurzame kleding iets meer kost. Naast dat de mensen die betrokken zijn bij de productie een eerlijk loon ontvangen, is de biologische katoenteelt duurder. Doordat er geen pesticiden worden gebruikt, is de opbrengst van de biologische katoenteelt iets lager.

Hoe groter de vraag naar duurzame kleding, hoe efficiënter er geproduceerd kan worden. Met als gevolg dat de prijs vanzelf zakt, maar wel op een eerlijke ma-nier.

49

tijd om af te kicken!

tijd om af te kicken!

schone lei

Ook als je niet zoveel geld te besteden hebt, kun je de fast fashion verleiding proberen te weerstaan. Erken je koopverslaving, volg de tips en wordt een creatieve shopper.

Erken jeverslaving

53

Het past niet, het is niet de goede kleur of iets is zo hip dat je het al niet meer leuk vindt als je thuis bent, maar omdat het zo goedkoop was, neem je niet de moeite om het terug te brengen. De volgende miskoop die met kaartje en al achter in de kast verdwijnen.

Voorkom miskopen

Minder shoppen betekent minder miskopen en meer geld voor dingen die je echt wilt hebben.

54

56

Vraag jezelf altijd af of je iets voor de volle prijs ook gekocht zou hebben. Koop je in de uitverkoop altijd rokjes, terwijl je nooit rokjes draagt? Mijd dan de uitverkoop.

Mijd deuitverkoop

57

Als klein meisje had je een lievelingsjurk die je elke dag wilde dragen. Helaas werd die lievelingsjurk snel te klein. Dat is nu niet meer het geval. Je kan je lievelingsjurk zo lang dragen als je wilt.

Streef naar perfectie

Stop tijd en geld in het vinden van het perfecte jurkje (of het perfecte leren jasje). En laat die goedkope vodden voortaan hangen.

58

59

Elke stad heeft wel een paar vintage- en tweedehands winkels. Er zijn veel vintage boetiekjes waar je hele mooie en bijzondere spullen kunt kopen, maar het doorzoeken van rekken in tweedehands- en kringloop-winkels is ook zeker de moeite waard. Vergeet vooral de tassen en accessoires niet.

Oudetroep?

60

62

Zelf dingen maken en vermaken is minder moeilijk dan het lijkt. Er zijn veel DIY tips te vinden op internet.

Do it yourselfMocht je echt twee linkerhanden hebben, dan biedt de kleermaker uitkomst. In steden vaak verstopt in een stomerij.

63

Ga een dag op een rommelmarkt staan en verdien geld door de kleding die achter in je kast ligt te verstoffen, te ver-kopen. Ga samen met een vriendin, zodat je zelf ook nog even rond kunt kijken.

VLOOIENMARKT

Organiseer een swap party met je vriendinnen. Gooi alles wat jullie niet meer dragen (schoon en heel) op een grote hoop en maak je iets dikkere vriendinnetje blij met jouw te grote broek.

Van ruilen komt huilen?

66

Per jaar gebruiken we per persoon honderden plastic tasjes. In de oceanen en zeeën drijft steeds meer onverteerbaar plastic afval, niet bepaald een lekker hapje voor de zeedieren en slecht voor het milieu. Denk aan de plastic soep en stop tijdens het shoppen alles in één grote tas.

Plastic soep

69

Gooi je oude kleding nooit zomaar in de prullenbak. De verbranding van bijvoorbeeld polyester zorgt voor veel CO2 uitstoot en de verbranding van wol voor de uitstoot van methaangassen. Wellicht kun je je buurmeisje nog blij maken met je verwassen jurkjes.

Afgedankt

70

40 30o o40 30O O

72

Was je kleding voortaan op 30 graden. Het grootste deel van de energie die een wasmachine gebruikt, is voor het opwarmen van het water.

Ook een droger verbruikt veel energie en je kleding wordt er niet mooier van. Was op de waslijn dus.

wetendeZ wasmachines

73

?

I shop

I am

I shop

I amtherefore

Als we door blijven consumeren zoals we nu doen, zal de kwaliteit en waarde van kleding alleen maar verder dalen. We zullen steeds sneller verlangen naar nieuwe dingen, voor een nog lagere prijs.

Grondstoffen raken op, we vervuilen het milieu en doen net of de mensen die elke dag voor een hongerloontje onze kleding maken, niet bestaan.

We hoeven echt niet allemaal in één keer over te stappen op een volledig duurzaam gevulde inloopkast, maar wees je wel bewust van je eigen consumptiegedrag en de gevolgen daarvan.

Bedenk de volgende keer dat je met drie spijkerbroeken van 20 euro in de rij voor de kassa staat, of je écht alle drie de broeken nodig hebt. Misschien is die ene van 60 euro wel veel meer de moeite waard!

Fotoverantwoordingp.6 - bovenlijf meisje: Karen Rosetzky voor Elle Oktober 2012p.33 - man, vrouw en hondjes: Elliott Erwitt voor Jacob Cohënp.45 - jongetje: www.dapperlou.comp.77 - vrouw: David Titlow voor 125 Magazine FallWinter 2009

Tenzij anders vermeld, ligt het auteursrecht van de illustraties bij Lisanne Brummelhuis

Papier: Biotop 120grs, FSC gecertificeerdDrukwerk: Printerette AmsterdamGebonden door Loogman’s Boekbinderij Amsterdam

ALLES WAT JE (NIET) WILT WETEN OVER DE MODE-INDUSTRIE PLASTIC SOEP EN ZWETENDE WASMACHINES

TIPS VAN NA GROOTMOEDERS TIJD

**

* **

*

WANT ER ZIJN MEER FASHION VICTIMS DAN JE DENKT...

Fashion victim?Je hart maakt een sprongetje bij elk shirtje dat je voor minder dan 10 euro op de kop weet te tikken.

Je hebt geen flauw idee waar polyester van gemaakt wordt.

Achterin je kast is een collectie ‘ongedragen items’ ontstaan.

Als je op een feestje een meisje tegenkomt dat hetzelfde jurkje draagt als jij, is je avond verpest.

3 hokjes of meer aangekruist? Je bent verslaafd. Tijd om af te kicken.

Je koopt regelmatig schoenen die te klein zijn.