12 aprilEffecten van belonen en straffenTimen en doseren in de opvoeding.19 aprilJe kind een positief zelfbeeld geven.Hoe gedachten gevoelens bepalen… en hoe ze te veranderen.26 aprilHet effect van actief luisteren naar je kind.

Lichamelijke ontwikkelingCognitieve ontwikkelingSociaal emotionele ontwikkeling

PROGRAMMA 12-9Korte kennismakingOver gedrag en gedragsbeinvloedingZelf een plannetje makenpauzeWaar het bij opvoeden omdraaitNapraten

PROGRAMMA 19-4

Ervaringen met gedragsprogramma’sHoe een positief zelfbeeld ontstaat, wat je

als ouder kan doen.PauzeHoe denken je gevoel beinvloedtWat thuis uit te proberenNapraten

PROGRAMMA 26-04

• Terugblik op ervaringen 19-04

• Actief luisteren in theorie

• Actief luisteren in de praktijk

• Pauze

• Hoe thuis mee om te gaan

• Vragen, Boeken, wensen

Analysegedrag

• Wanneer• * naar bed gaan• *i opstaan• * eten• * tijdens spelen • * tijdens werken • * na een correctie• Hoe• * Fysiek• * verbaal• * materieel• Soort• * zonder aanleiding• * Stoer doen• * Zin krijgen• * Als reactie• * Uit frustratie• * Om te verdedigen• * Op wie?• Hoe vaak?• Hoe stopt het?• Hoe lang in tijd

Analyse situatie

• A wat ging er vooraf?

• B gedrag

• C Gevolgen

De stellingen.

• Situatie- gedrag - gevolg • Leerprincipe 1• We leren van elkaar welk gedrag we moeten

vertonen. Hoe we ons moeten gedragen.• Leerprincipe 2• Gedrag wordt bepaald door de gevolgen die het

heeft• Leerprincipe 3• Gedrag kun je het best beetje bij beetje

veranderen

Gedragsverandering door

• Belonen

• Straffen

• Negeren

Belonen

Beloners: doen gedrag toenemen:

Sociale beloners

Materiele beloners

Activiteiten beloners• Als een plezierige activiteit volgt op een

onplezierige activiteit neemt de onplezierige activiteit toe.

• Hoe korter de beloning erop hoe effectiever• Hoe onregelmatiger des te houdbaarder

Negeren• Geen aandacht aan

gedrag schenken• Je moet er tegen kunnen• Het vergt veel van je

uithoudingsvermogen• Kleine signalen worden

al als beloning ervaren• Negeren halverwege

stoppen werkt contraproductief

Straffen

• Kind gaat zich terug trekken en vermijden• Kan agressie bevorderen• Ook wel gewenst gedrag kan minderw orden

(niet zo scherpe selectie)• Verpest de sfeer• Geeft negatief zelfbeeld• Gedrag wordt onderdrukt• Wordt geen nieuw gedrag aangeleerd

• Natuurlijke consequenties laten ervaren

Wanneer wel

• Bij acuut gevaar

• Daarna wel uitleggen

Axioma’s• Straf werkt op korter termijn maar niet op

langer termijn.

• Veranderen van kleine stukjes gedrag (tijd en omvang)werkt door op het hele gedrag

• Onmiddellijk belonen is effectiever dan later belonen.

• Af en toe belonen maakt verandert gedrag duurzamer (Gokkastprincipe)

Gedragsverandering

• Formuleer het gewenst gedrag en probleemgedrag.• Uitsluitingsprincipe: Gewenst gedrag mag niet gelijk kunnen

voorkomen met probleem gedrag• Baseline vaststellen• hoe vaak en waar?• Veranderingsaanpak kiezen

– beloningssysteem– banksysteem– negeren– gedrag versterken– model versterking

• Eenvoudsprincipe: Kies voor klein, eenvoudig en succes!• Ga snel over op discontinu belonen• Programma aanpassen.

Plan

• Omschrijf gedrag:

• Waar, wanneer, met wie, wat, gevolg.

• Tellen en meten:

• Hoe ernstig, verandering meten, beloning verdiend

• Wat is gewenst gedrag, welke beloning

• Hoe met kind bespreken.

Bezwaren

• Je koopt kinderen om. Hoe zit het met jouw salaris?

• Manipulatie. Wat is opvoeden anders?

• Als..dan mentaliteit Is maar tijdelijk

• Onnatuurlijk het zou vanzelf moeten gaan:irrationeel

• Teveel moeite Op de lange duur

minder.

De schijf van 5 ontwikkelingsgebieden

Fasen

Middelen

Richting bepalend

Hindernissen

• Kindproblematiek

• Verkeerde verwachtingen /beliefs

• Communicatieproblemen

• Conflictueuze ouder-kind relatie

• Taboe op het hebben van onaangename emoties

• Verstoring van de empathie