1

22

Werk aan de Winkel

Broodje Energie4 november 2009

Hans Verwijs

3

4

Waarom Elektrisch?

• Van bron naar band minstens 50% efficiënter– Hoger rendement in

elektriciteitscentrale– Regenereren remenergie

• Opwekking elektriciteit wordt steeds duurzamer

• Geen fijn stof

5

66

Ambitie NL elektrische auto

Scenario Rijksoverheid• 2015: 16.150• 2020: 200.000• 2025: 1.000.000

Scenario Essent 2020: 700.000 Scenario Stichting Natuur & Milieu 2020: 1.000.000

77

CO2 neutraal vervoerBiogas via transitie aardgas

Elektrisch

In Fryslân

88

EV in Nl EV in Fr* schoon in Fr NrdNl

2009 150 ?2010 1170 652011 2000 2302012 3350 5002013 5700 10002014 9600 17502015 16150 2750 37500

100000 * Exclusief vaartuigen, specials en scooters

Schoon vervoer in Fryslân

9

Uitdagingen

standaard

langere afstandhet net

betaalbaar

10

Batterij

•Energiedichtheid↑•Economische schaalvergroting nodig•Lithium Ion: Bolivia & Saoedi Arabië•90% terugwinbaar•Technologie: Japan, USA, China, Korea & Taiwan

11

Range AnxietyHybrideSnelladenOpportunity ChargingInductief Laden Batterij Wissel

12

13

DHet net (studie Israel)

Random laden: 6 gascentrales extra

Incentives: 4 gascentrales extra

Volledig gecontroleerd: geen centrales extra

Een service provider is gewenst!

14

Standaardisatie

Stekkers & Protocollen

15

Zijn er auto’s?

Nog niet

16

Incentives nodig

1717

demonstratiebedrijven kennis

voertuigen, boten & infra

In 2015 vervult het Noorden een koplopersrol in Nederland met betrekking tot onderzoek en invoering van elektrisch voortbewegen met als gevolg nieuwe en blijvende bedrijvigheid.

1818

Samenwerking nodig

1919

– Keuze van de oplaadinfrastructuur: op basis van welke parameters (o.a. gebruikersgedrag, vervoersstromen) bepaal je waar, welke en hoeveel laadpunten geplaatst worden?

– Het business model: wie verdient wat in de nieuwe keten?

– Visualisatie van duurzaamheid, hoe is elektrisch rijden gekoppeld aan duurzame energieopwekking?

– De technologie van de drive train: motorvermogen, inverter, regeneratief remmen, inbouwvoorschriften, BMS, oplaadtechniek en accutechnologie.

– Elektrisch varen: in-en ombouwtechniek, voortstuwing, relatie solar.

– Impact van elektrische voer-& vaartuigen op (verkeers)veiligheid.

Werk aan de Winkel

20

Toyota 2006•30.000 onderdelen/auto•350 auto’s/dag; overwerk indien nodig•Resultaten op de borden•Meerdere types door elkaar; klantspecifiek•Kwaliteit in het proces (alarm bij losse moer)•Just in time en Kanban•Probleem? Muziekje! Helpen!•90% verbetervoorstellen wordt doorgevoerd na try out en goedkeuring collega’s

Werk aan de Winkel