Woensdag 11 april 2012 - xxxx - Woensdag 11 april 2012

thuis. Het is een groeiend pro-bleem en het gaat wereldwijd ommiljoenen mensen. Wetenschap-pers verwachten dat van de bevol-king minimaal 3 tot 5 procent elek-trosensitief kan worden. Alleen inNederland hebben we het dan alover honderdduizenden mensen.”

Kun je een paar klachten noemendie door straling worden veroor-zaakt?,,Veel voorkomende klachten zijnbijvoorbeeld hoofdpijn, slapeloos-heid, gevoel van irritatie, ver-moeidheid, darmklachten, concen-tratieproblemen en een branderiggevoel. Ik heb het dan nog nietover veel ernstigere klachten - zo-als bijvoorbeeld kanker - die bijlangdurig gebruik door mobieltjeskunnen worden veroorzaakt ofkankerclusters die gemeld zijnrond zendmasten waar de straling24 uur per dag doorgaat. De IARC,een onderzoekscommissie van deWHO, heeft vorig jaar al bekendgemaakt dat wetenschappelijk on-derzoek laat zien dat mensen dielanger dan tien jaar meer dan 30minuten per dag mobiel bellen eensterk verhoogde kans op een her-sentumor hebben. Dit in het bij-zonder aan de kant van het hoofdwaartegen het mobieltje wordt ge-plaatst. De straling is door deIARC nu geplaatst in de categorie‘mogelijk kankerverwekkend’. Infeite kan niemand nu meer zeggendat er niets aan de hand zou zijn,ook zal de telecomlobby natuurlijkalles doen om deze uitspraak te ba-gatelliseren.”

Als dit waar is, kunnen we danmaar beter geen mobieltjes meergebruiken? Of zijn er dingen die jekunt doen om de straling te beper-ken?,,Hoe minder je je mobieltje ge-bruikt hoe beter, dat is zeker. Hebje een ouderwetse telefoon metsnoer in de buurt; gebruik die danvoor langere gesprekken. De elek-tronica-industrie heeft jarenlangverplicht moeten werken aan hetreduceren van de reststraling oflekstraling van magnetrons. Zettenwe echter een mobieltje tegen onshoofd, dan geeft die vele malenméér straling af dan een magne-tron op 50 centimeter, 1 meter ofzelfs 2 tot 3 meter afstand! Geenenkel klassiek elektronicaboekraad zal aanraden een dergelijkezender tegen je hoofd te houden.Uiterste voorzichtigheid is dus ge-boden!”

In Nederland is het Kennisplat-form Elektromagnetische Veldenactief. Kun je uitleggen wat dezeorganisatie doet?,,Het Kennisplatform Elektromag-netische Velden is een samenwer-kingsverband tussen een grootaantal overheidsorganisaties die inéén of andere vorm met niet-ioni-serende straling te maken hebben.Tevens is er bij dit platform eenklankbordgroep van kritische bur-gers opgericht die tegenwicht pro-beren te bieden aan het niets-aan-de-hand-standpunt van overheiden telecom. Sinds vorig jaar begintzelfs bij reguliere platformdeelne-mers iets te dagen dat er met dezevorm van straling toch wel watmeer aan de hand is dan men eer-der wilde toegeven. We worden na-melijk ook in Nederland steeds va-ker en soms heel dramatisch ge-confronteerd met elektrogevoeligeof elektrohypergevoelige mensen.Zo heeft het kerkbestuur van eenparochie in het Brabantse Megenvorig jaar de stekker uit eenUMTS-mast getrokken die op eenkerk in Megen was gemonteerd,omdat de straling van deze anten-ne onverdraaglijk bleek te zijnvoor een in de buurt wonen-de vrouw. Het verhaal over de-ze zeer elektro-overgevoeligevrouw - Karen van Loon - heeft vol -op de landelijke publiciteit ge-haald.”

Heb je zelf ook last van straling?,,Gelukkig slechts in beperkte ma-te. Ik moet bijvoorbeeld niet telang achter een computer gaan zit-ten. Dat voelt niet prettig. Ik heb

geen mobieltje en mijn vrouw enzoon ook niet. Mijn computers zijnbedraad. Ik ben er ook geen lief-hebber van om in omgevingen tevertoeven waar veel draadloze ap-paratuur is. Wat trouwens heelvervelend is, is dat er in je eigenhuis ook flink wat straling kan ko-men van je buren. Op mijn websi-te noem ik dit fenomeen stralings-huisvredebreuk.”

Stralingshuisvredebreuk. Wat be-doel je daarmee?,,Veel mensen hebben bijvoor-beeld een zogenaamde DECT-tele-foon; een snoerloze telefoon opeen basisstation. Dit apparaatzendt niet alleen 24 uur per dageen flinke dosis straling uit die tevergelijken is met de straling vaneen UMTS-mast, maar deze stra-ling dringt tot op een afstand vanenkele honderden meters dwarsdoor de muren van huizen heen.Zo kun je dus geheel ongewenstmeegenieten van een flinke dosismicrogolven van je buren. Ook hetdraadloze internetnetwerk bij deburen kan in jouw huis doordrin-gen. Ben je daar gevoelig voor,dan heb je een probleem.”

Ook op scholen wordt tegenwoor-dig volop gebruik gemaakt van wi-fi. Heb je zelf al eens een schoolbenaderd om voorlichting te gevenover de gevaren van wifi?,,Ja. Enkele maanden geleden hebik de belangrijkste informatieover de wifi-problematiek doorge-maild naar het ICT-team, de direc-teur en de oudermedezeggen-schapsraad van het Hondsrugcolle-ge in Emmen. Dat heb ik gedaannaar aanleiding van het feit datdeze school op de televisie ge-weest was met het onderwerpdraadloze tablets in de schoolklas.De directeur van de school stuurdemij een mailtje terug met een linknaar een op het internet gepubli-ceerde verklaring dat wifi veilig is.Dat is kenmerkend voor de Neder-landse struisvogelstijl. Ik heb zeechter gewaarschuwd dat eendraadloze laptop op het momentvan downloaden veel meer straaltdan een UMTS-mast die op hetdak staat. Zijn er bijvoorbeeldtwintig laptops in de klas aanwe-zig, dan is het helemaal een zeevan straling. Ik hoop dat er wat ou-ders wakker zullen worden en dezaak zullen gaan aankaarten bijhet schoolbestuur.”

Hoe is dat in andere landen? Hoegaat men daar met wifi op scholenom?,,Er is al jarenlang een wereldwijdwifiprotest gaande. Nederlandloopt in deze discussie achteraan.In Amerika loopt op dit moment inPortland Oregon een proces tegeneen scholengemeenschap die op alhaar scholen wifi heeft. Oudersvan een door straling ziek gewor-den kind willen de rechter tot eenuitspraak dwingen dat kinderenniet tegen de zin van hun oudersdagelijks in de klas bestraald mo-gen worden. In Engeland hebben30.000 onderwijzers getekend voorde verwijdering van wifi op scho-len. Het meest positieve berichtover wifi komt uit Zwitserland.Zwitserland is trouwens het meeststralingskritische land van Euro-pa. Daar heeft de telecommaat-schappij Swisscom naar aanleidingvan het advies van de Raad vanEuropa uit 2011 alle draadloze ver-bindingen op scholen vervangendoor bekabelde en dus geheel vei-lige supersnelle glasvezelverbin-dingen. Zwitserland heeft dus inEuropa al het goede voorbeeld ge-geven.”

Je houdt je dus met allerlei zakenop stralingsgebied in binnen- enbuitenland bezig. Heb je zelf ookdirecte internationale contacten?,,Ja. Mijn belangrijkste internatio-nale contact op dit moment is Dr.Barrie Trower. Dat is een gepen-sioneerde Engelse natuurkundigeen microgolfspecialist. Hij is ookgeheimedienstmedewerker ge-weest tijdens de Koude Oorlog.Hij was ook stralingsonderzoekertoen in de jaren 1950-1970 een in-

ternationaal schandaal was uitge-broken omdat het personeel vande Amerikaanse ambassade inMoskou door de Russische ambas-sade met microgolven bestraaldwerd met rampzalige gevolgenvoor hun gezondheid.”

Wat heeft hij je verteld?,,Dat het personeel van de Ameri-kaanse ambassade op grote schaalgezondheidsklachten kreeg. Ertrad veel kanker op, waaronderleukemie. Enkele ambassadeursstierven in die periode en hetbleek dat de straling voor het vrou-welijke personeel en hun kinderenhet meest ongunstig was. Hij isdaarom op basis van veel ervaringeen fervent tegenstander van wifi-straling geworden en reist sindszijn pensionering als wetenschap-pelijk adviseur de gehele wereldrond om organisaties en individu-ele mensen te wijzen op de gezond-heidsgevaren van wifi. Op mijnwebsite kun je enkele videofilm-pjes van hem zien. Waar Trowerzich het meest zorgen over maaktis het feit dat microgolfstralingzeer diep in weefsels en in cellendoordringt, zodat zelfs het DNA erdoor aangetast kan worden. Meis-jes die gedurende vele uren - bij-voorbeeld op een wifi-school - ach-ter draadloze laptops zitten, lopeneen grote kans beschadigingen aanhun eierstokken op te lopen door-dat hun mitochondriaal DNAwordt aangetast. Bij jongens gaatdoor de wifi de kwaliteit van hetsperma sterk achteruit. Vrouwenmoeten trouwens in de zwanger-schapsperiode alle stralingsbron-nen maximaal vermijden. De foe-tus heeft nog geen immuunstelselen is dus volkomen weerloos tegendeze onnatuurlijke invloed. On-langs was dit thema nog in hetnieuws omdat wetenschappershadden opgemerkt dat met GSMbestraalde zwangere muizen baby-muizen ter wereld brachten metADHD-verschijnselen.”

Als wifi zó schadelijk is, zou hettoch eigenlijk onmiddellijk verbo-den moeten worden?,,Als we in dit land of in de wereldvoldoende integere en wakkerepolitici hadden, zou dat zeker ge-beuren. Helaas weten de meestepolitici van toeten noch blazen opstralingsgebied en verschuilen zezich tot op heden het liefst achterhet volkomen onverantwoorde enirreële advies van de gezondheids-raad. Ik heb overigens net contactgehad met letseladvocaat en SP-se-nator Bob Ruers, die onlangs in hetnieuws is gekomen met een proef-schrift over asbest. Hij beschuldigtde Nederlandse overheid ervan to-taal laks te zijn geweest bij het on-derkennen van de grote gezond-heidsgevaren van asbest. In Neder-land waren deze gevaren al halver-wege de jaren zestig goed bekend,maar asbest werd in Nederlandpas in 1993 verboden. We lopen nude kans een soortgelijk gebeurenmee te gaan maken met straling,dat wel eens digitaal asbest zoukunnen blijken te zijn.”

Wat vind je van de actie van Reg-gefiber om de gemeente Tynaarlovan snelle glasvezelkabelverbin-dingen te voorzien?

,,Helemaal prima! Ik raad mensenalleen wel aan om dan een bedra-de verbinding te gebruiken en nieteen draadloos modem. Toen ik eenkeertje op bezoek was in de Reg-gefiber-winkel in Zuidlaren, heeftmen mij verteld dat de bedrade va-riant ook een betere beeldkwali-teit oplevert. Veel mensen ergerenzich aan kabels en gaan daaromvoor het draadloze gemak. Maarwie van de gezondheidsrisico’s af-weet, kan volgens mij beter geenrisico nemen.”

Vorig jaar was je uitermate actiefvoor Stichting Last van de Mast.Liggen er nog meer acties tegenUMTS-masten in het verschiet, af-gezien van de lopende actie in Pa-terswolde?,,Wethouder Henk Kosmeijerheeft ons al in december 2010 la-ten weten dat er van diverse tele-commaatschappijen ook aanvra-gen liggen voor zendmasten inZuidlaren, Tynaarlo en Vries. Kos-meijer heeft destijds echter toege-zegd dat deze aanvragen formeelniet in behandeling zullen wordengenomen voordat de gemeente ac-tueel UMTS-beleid heeft geformu-leerd. Daarvoor wacht de gemeen-te nu de uitkomst af van het burge-rinitiatief over UMTS-masten. Dediscussiebijeenkomst over UMTS-masten in het kader van het bur -ger initiatief heeft echter nogsteeds niet plaatsgevonden, even-als de rechtszaak rond de mast inPaterswolde. Het is dus even af-wachten geblazen.”

Aan de hand van welke boeken ofwebsites zouden belangstellendenzich een beter oordeel kunnen vor-men over de gevaren van straling?,,Wie via het internet meer wil we-ten over gezondheidsrisico’s vanmobiele telefonie, wifi en UMTSkan het best terecht op de dooracademici gerunde websitewww.stopumts.nl. Daar worden deontwikkelingen op dit gebied zo-wel landelijk als internationaal da-gelijks bijgehouden. Een anderezeer goede website iswww.milieuziektes.nl. Mensen metacute stralingsklachten kunnen te-recht bij de Stichting EHS:www.stichtingehs.nl. Wie zich spe-cifiek zorgen maakt over stralingin relatie tot kinderen, vindt veelgoed en kritisch informatiemateri-aal op www.stralendkind.nl. Erzijn diverse goede boeken in hetNederlands beschikbaar. Een zeerinformatief maar lijvig boek overalle vormen van draadloze stra-lingsapparatuur is het boek On-zichtbare risico’s in het DraadlozeTijdperk van de hand van Karel enCaroline van Huffelen. Een twee-de zeer goed en informatief boek isElektrostress en Gezondheid van deDelftse TU-professor Michiel Haasen de webmaster van StopUMTS,drs. Henk Wever. Het boekje Help,de Kerktoren straalt beschrijft zeerkundig en autobiografisch de wan-hopige lotgevallen van de Neder-landse elektrosensitieve dame RiaLuttikhold.”

Wie naar aanleiding van dit artikelcontact wil opnemen met FridesLaméris kan hem bereiken via frideslameris@gmail.com en 050-4096142.

Oostermoer Noordenveld

hoge en onrealistische straling-snormen heeft opgesteld. Het Eu-ropese parlement heeft deze IC-NIRP-normen echter al in 2008achterhaald verklaard. Uit een re-cent door de Amerikanen vrijgege-ven en tot voor kort geheim gehou-den document van de Defense In-telligence Agency uit 1976 blijktdat de internationale stralingsnor-men omwille van onbelemmerdemilitaire en industriële outputkunstmatig hoog zijn gesteld. Erwordt in dit rapport openlijk toe-gegeven dat de normen niet pri-mair zijn opgesteld om de gezond-heidsbelangen van de burgers tebeschermen. Van een Engelse mi-litaire klokkenluider heb ik boven-dien gehoord dat de Amerikaanseinlichtingendienst ook alle wester-se landen heeft geïnstrueerd omdeze gezondheidsrisico’s niet aanhet publiek bekend te maken. Eris dus duidelijk bedrog in hetspel.”

Is het aanbod van al deze appara-tuur - zendmasten, antennes, lap-tops en allerlei andere draadlozetoepassingen - inmiddels niet zogroot geworden dat er geen wegmeer terug is?,,Goede vraag. Ook al zitten we opdit moment in de ijzeren houd-greep van de internationale draad-looslobby, ik geloof toch dat er nogeen weg terug is. We moeten zosnel mogelijk een andere richtinginslaan omdat verdere uitbreidingvan de stralingsbelasting op eenongekende gezondheidsramp zalkunnen uitlopen voor mens, dieren milieu. Ik zie het jaar 2012 van-uit mijn eigen achtergrond als hetjaar van de fluwelen revolutie. Desamenleving is de afgelopen jarenop vele wegen buiten controle ge-raakt van democratische krachtenen de huidige eurocrisis is hier eengoed voorbeeld van. Bewegingenals Occupy zijn begonnen om we-reldwijd te protesteren tegen dedominante invloeden van multina-tionals en banken op regeringen.Alles staat te schudden op zijngrondvesten. We moeten nu ookde lobby in kaart gaan brengenachter de stralingstechnologie.”

Fluwelen revolutie? Leg eens uit.,,Ik heb de term ergens begin ditjaar opgepikt vanuit een artikel ophet internet. Fluwelen revolutiewil zeggen een grote ommekeerdie niet gebaseerd is op geweldmaar op kennis, inzicht en wijs-heid.”

Hoe zou deze fluwelen revolutie erdan uit kunnen zien op het vlakvan straling? ,,Ik denk dan bijvoorbeeld aan deontwikkeling en toepassing van al-ternatieve communicatietechnolo-gie die niet schadelijk is voormens, dier en milieu. Het stralings -protest is inmiddels wereldwijd zosterk is geworden dat men er heelspoedig niet meer onder uit zalkunnen om officieel toe te gevendat de huidige draadloze micro-golftechnologie daadwerkelijkgrote schaduwzijden bevat. Eengroep Duitse wetenschappers istrouwens al meer dan tien jaarlang aan het werk om draadlozecommunicatietechnologie te ont-wikkelen die gebruik maakt van

zwaartekrachtvelden en zoge-naamde lange staande golven diereeds in de natuur voorkomen endie niet interfereren met het men-selijk lichaam. Ook in Japan enAmerika wordt aan nieuwe com-municatietechnologie gewerkt diegebaseerd is op een ander principedan microgolven.”

Heeft het Europees Parlementniet ook al eens bedenkingen geuitten aanzien van draadloze micro-golfstraling?,,Al verschillende keren. In 2008,2009 en 2011 zijn belangrijke kriti-sche uitspraken over stralingsrisi-co’s van draadloze technologie ge-daan. Het probleem is dat de Ne-derlandse autoriteiten daar totdusver niet naar willen luisteren.In Nederland ligt met name de Ge-zondheidsraad al jaren lang dwarsen zij blijft iedere vorm van ge-zondheidsrisico’s door straling ba-gatelliseren of ontkennen. Eindmei 2011 heeft het Europees Parle-ment unaniem een resolutie aan-genomen, waarin wordt aangera-den om op scholen alle draadlozewifi apparatuur - wifi - te verwijde-ren vanwege de gebleken gezond-heidsrisico’s voor scholieren enpersoneel. In datzelfde rapportwordt ook verwezen naar het feitdat de draadloze stralingstechnolo-gie zeer energie-inefficiënt is enveel technisch veroorzaakte elek-tro smog in het milieu brengt.”

Elektrosmog?,,Elektrosmog of elektrostress is deongeziene maar toch heel goedmeetbare invloed die een kunst-matig opgewekt elektrisch of elek-tromagnetisch veld uitoefent opmens, dier of plant. De mens is eenbio-elektrisch of bio-elektromagne-tisch wezen. Kunstmatig opgewek-te straling, ver boven de hoeveel-heid die in de natuur zelf aanwezigis veroorzaakt onvermijdelijk eenzekere mate van stress of belastingvoor het biologisch organisme. Erzijn sinds de jaren dertig van devorige eeuw vele duizenden stu-dies naar de invloed van stralingop het lichaam verricht. Al in 1932viel voor het eerst het woord micro-golfsyndroom of microgolfziekte.Een flinke groep mensen bleek bijexperimenten zeer gevoelig te zijnvoor deze elektromagnetische,hoogfrequente microgolfstralingen ontwikkelde een scala van ge-zondheidsklachten.”

Zijn de klachten uit die onderzoe-kingen vergelijkbaar met de klach-ten die in deze tijd door mensenworden ervaren?,,Ja, voor een groot deel zijn ze ge-lijk. Het grote verschil met de be-ginjaren van onderzoek in de 20eeeuw is dat mensen tegenwoordigdag na dag blootgesteld wordenaan diverse stralingsbronnen.Daarom zijn de stralingsklachtentegenwoordig vaak ook ernstigeren vaak ook chronisch van aard.Steeds meer mensen worden watwe noemen elektrosensitief of elek-trohypersensititief. Voor deze elek-trohypersensitieve mensen kun-nen de gezondheidsklachten zosterk worden dat hun hele levenerdoor ontregeld wordt. Sommigemensen krijgen een aangepastewerkomgeving, anderen zitten ziek

STRALING

door Ronald Veenstra

Theoloog en stralingsactivist Fri-des Laméris uit Zuidlaren is in2011 zeer actief geweest als secre-taris van de Stichting Last van deMast Tynaarlo. Deze stichting isvoortgekomen uit een actiegroepdie tegen de plaatsing van eenUMTS-mast bij sportcomplex DeMarsch in Paterswolde is. Inmid-dels is er bij de rechtbank in As-sen een beroepschrift van de stich-ting ingediend tegen het besluitvan de gemeente Tynaarlo om deplaatsing van de mast door te latengaan. Laméris is inmiddels terug-getreden als secretaris, maar isnog wel als adviseur voor de stich-ting beschikbaar. Dit jaar wil hijnieuwe wegen bewandelen om debevolking en de politici van Ne-derland duidelijk te maken datmensen beter beschermd moetenworden tegen de dreigende ge-zondheidsgevaren van straling.Om de kennisverspreiding vanuitzijn eigen specifieke invalshoekmogelijk te maken, heeft Lamérisonlangs een nieuwe website onlinegezet met de opmerkelijke naamwww.burgerministerievoorstralingsbescherming.nl.

Een burgerministerie? Wat beoogje daarmee?,,Mijn website Burgerministerievoor Stralingsbescherming wil dat-gene gaan doen wat overheid entelecom nalaten, namelijk burgerscorrect en realistisch voorlichtenover de mogelijke negatieve ge-zondheidsrisico’s van dit type stra-ling. De stralingsniveaus moetenvolgens het burgerministerie sterkomlaag worden gebracht. In Ne-derland valt de toepassing van mi-crogolftechnologie onder de ver-antwoordelijkheid van het Minis-terie van Economische Zaken. Devoorlichting over straling die deoverheid geeft loopt via het zoge-naamde Antennebureau, dat inGroningen is gevestigd. Dit bureauspreekt gelijktijdig met één mondvoor overheid en telecom. Doordatde industriële stralingslobby nep-veiligheidsnormen heeft opgestelden via het Antennebureau blijftrondpapegaaien dat er ondanksduizenden klachten van stralings-gevoelige burgers niets aan dehand zou zijn, leek het mij eengoed idee om een website te begin-nen die het één en ander zo duide-lijk mogelijk aan de kaak stelt. Zo-lang overheid en telecom zich nogachter de al lang achterhaalde zo-genaamde ICNIRP-normen ver-schuilen, zal er niets aan de dage-lijks toenemende stralingsbelas-ting gedaan worden en dat is eenslechte zaak.”

ICNIRP? Waar staat dat voor?,,ICNIRP is een internationalecommissie voor de beschermingmet betrekking tot niet-ioniseren-de straling. De ICNIRP is een inMünchen gevestigde private orga-nisatie, die voornamelijk uit inge-nieurs bestaat. Er hebben geenartsen zitting in deze club. Bij na-der onderzoek blijken we hier temaken te hebben met een verkap-te lobbygroep, die in het belangvan telecom en overheid absurd

het digitale asbest van de toekomst?

Tien tips voor mobiele bellers

• Bel zo weinig mogelijk. Voer lange gesprekken alleen via vaste telefoon.

• SMS als bellen niet nodig is.

• Hou mobieltje op enigeafstand van het hoofd of gebruik tussensnoertje of headset.

• Zet mobieltje ‘s nachts uit. Bel niet voor het slapen gaan.

• Draag mobieltje in aparte tas; niet op het lichaam of in broekzak.

• Schaf devies voor mobieltje aan die elektrostress kan beperken (googelen voor info).

• Schaf mobieltje aan met lage SAR-waarde (info op internet).

• Bel niet of zo weinig mogelijk in afgesloten ruimten als auto, trein, lift.

• Bel niet of zo weinig mogelijk vlak in de buurt van andere mensen (te vergelijken met passief roken).

• Onderzoek of je verslaafd bent aan je mobieltje en zo ja: begin met afkicken!

www.burgerministerievoorstralingsbescherming.nl

ZUIDLAREN - Weinig mensen zijn zich bewust van het feit dat blootstelling aan micro-golfstraling door middel van draadloze apparatuur - zendmasten, mobieltjes, snoerlozetelefoons, iPads, routers - gevaar zou kunnen opleveren voor de gezondheid van mens,dier en milieu. Dat zegt theoloog en stralingsactivist Frides Laméris uit Zuidlaren. Over-heid en telecom stellen zich op het standpunt dat er niets aan de hand is, zolang ze zichhouden aan de stralingsnormen die door bepaalde internationale en nationale autori-teiten zijn opgesteld. Een heel ander geluid op dit gebied is echter te horen van de stra-lingsactivisten die zich in binnen- en buitenland steeds luider laten horen.