Het gebruik van “wild cards”in toekomstverkenning
Interne presentatiet.b.v.
Staf AWT5 januari 2012
Victor van Rij
5 januari 2012 1Wildcards- Victor van Rij
Deze presentatie
• Toekomst verkennen
• Horizonscans
• Het gebruik van het “wild cards” concept
5 januari 2012 2Wildcards- Victor van Rij
Toekomst verkennen
• Toekomst verkennen ---- Foresight --- Forward looking activities (Futures en soms Future studies)
• EC: „Thinking, debating and shaping the future“ (with all available knowledge)
• Dus in principe met benutting alle wetenschappelijke kennis maar ook de “tacit knowledge”
5 januari 2012 3Wildcards- Victor van Rij
Toekomst verkennen(benaderingen en terminologie)
• Kwantitatief - kwalitatief
• Normatief – Exploratief
• Expert – Participerende benadering
• Invalshoeken: Disciplinair, Thematisch, Technologie, Omgeving (milieu) , Sociaal economisch , integraal.
___________• Terminologie: modelling, simulatie en gaming, forecasting, scenario‘s,
backcasting, roadmapping, future (horizon-environment)scanning, trendanalyse,weak signals, early warning signals, wild cards, disruptions , transitions etc
5 januari 2012 5Wildcards- Victor van Rij
Toekomst verkennen(toekomstgeorienteerde beroeps tradities)
• Ingenieurs traditie (natuur wetenschappelijke benadering , duurzaam ontwerp )
• Militaire traditie (scanbenadering en scenario benadering, gaming ,kennisvoorsprong)
• Plan traditie (van statistiek naar modellen bouw, functies, fysieke omgeving , economisch aspecten )
• Sociale traditie (leren van historie , participatie, meten wenselijkheid, beleving, gedragsbeinvloeding etc)
5 januari 2012 6Wildcards- Victor van Rij
Toekomstverkenningsactiviteiten voor beleid
• Planning en scenario’s (ingenieurs, militaire en plan traditie) – het verschaffen van beleidsopties
Geaccepteerd, volledig in de besluitvorming geïncorporeerd Wetenschappelijk advies –Planbureau’s – CBS etc
• Toekomst verkennen (benutting sociale traditie) – nadruk op de rol van meerdere actoren met wellicht tegengestelde wensen – participatie – inbreng van het creatieve aspect
Geaccepteerd in veel landen , maar slechts op enkele plaatsen volledig geïncorporeerd (Finland) in besluitvorming , verder vaak ad hoc
sommige landen hebben speciale verkenningseenheden (VK, Zwitserland) verder zijn activietiten verspreid over departementen en denktanken
• Horizon scanning (gebruik van alle tradities op integrale wijze – nadruk op veerkracht , complexiteit onzekerheid maar ook het scheppende karakter – wat dreigt wat biedt kans )
Geaccepteerd in enkele landen : VK, Singapore, Nederland , Denemarken – geïncorporeerd in Singapore en in de het VK
5 januari 2012 7Wildcards- Victor van Rij
8
Horizon scannenHorizon scannen
Integrale benadering van de Toekomst
5 januari 2012 8Wildcards- Victor van Rij
9
Horizon scanHorizon scan is een instrument dat kan worden benut om de toekomst meer langs gemeenschappelijke wensen te laten verlopen na een gemeenschappelijk denk proces en debat met benutting van zoveel mogelijk relevant informatie over de toekomst
Horizon scanning
Systematische zoektocht naar (toekomst)onderwerpen met een grote impact op de gemeenschappelijke wenselijkheden
Toekomst onderwerpen zijn verklaringen en verhalen over de toekomst die gebaseerd zijn op (wetenschappelijke) waarnemingen en ontdekkingen, trend analyse, scenario studies, signaal analyse maar ook menselijke verbeeldingskracht
Toekomt onderwerpen zijn daardoor vaak een mix van wetenschappelijke feiten , ervaringskennis maar ook beeldvorming
5 januari 2012 9Wildcards- Victor van Rij
Kansen/oplossingen :Kansen/oplossingen : bedreigingen/uitdagingen :bedreigingen/uitdagingen :
And Ecology,And Ecology,
EcosystemEcosystem
BiodiversityBiodiversity
Human:Human:
Survival , HealthSurvival , Health
Welfare, wealthWelfare, wealthWellbeingWellbeing
Democracy, lawDemocracy, law
Self-realizationSelf-realization
Culture, ethicsCulture, ethics
Physical environmentPhysical environment
Natural resources from Natural resources from
(Outer) Space, Sun(Outer) Space, Sun
SpaceSpace
Sea and watersSea and waters
Earth and soilEarth and soil
Atmosphere Climate Atmosphere Climate
Living worldLiving world
Physical environmentPhysical environment
Shortage/destruction/Shortage/destruction/
(Outer) Space(Outer) Space
SpaceSpace
Sea and waters Sea and waters
Earth and soilEarth and soil
Atmosphere climateAtmosphere climate
Living worldLiving world
Menselijke actie/geestMenselijke actie/geest
Science & TechnologyScience & Technology
EducationEducation
Social systemSocial system
Political, Government, legal, Political, Government, legal,
economy, financeeconomy, finance
Other Systems Other Systems (infrastructures, production, (infrastructures, production,
transport, ICT, energy, transport, ICT, energy, industry, healthcare, industry, healthcare,
agriculture)agriculture)
Menselijk actie/geestMenselijk actie/geest
Science, technologyScience, technology
Education Education
Social systemSocial system
Political, Government, legalPolitical, Government, legal
Economy, financeEconomy, finance
Systems (infrastructures, Systems (infrastructures, production, transport, ICT, production, transport, ICT,
energy, industry, health care, energy, industry, health care, agriculture)agriculture)
COMMONCOMMON
LONG TERMLONG TERM
DESIRESDESIRES
& VALUES& VALUES
With expected With expected large impact onlarge impact on
society:society:
5 januari 2012 10Wildcards- Victor van Rij
11
Nationale horizon scansNationale horizon scans
United kingdom Netherlands Denmark
5 januari 2012 11Wildcards- Victor van Rij
13
Definitie and criteria toekomstonderwerpen in horizon scans
Toekomstonderwerpen zijn verhaallijnen (Future Narratives) met:
• Hoge Impact (op gemeenschappelijk waarden en gerelateerde activiteiten)
• Plausibel (denk aan feiten basis –betrouwbare bronnen)
• Nieuwe blik op zaken (met name voor beslissers)
• Veranderbaar (kan menselijk actie invloed hebben op verloop of impact?)
• Beleidrelevant (sluit het aan op huidig beleid op een van de beleidsniveaus?)
• Emotionale aspecten en kritische aspecten (raakt het onderwerp emoties, ethische of wettelijke onderwerpen?)
• Belangen (raakt het onderwerp belangen conflicten)5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij
14
DimensiesIMPACT : grootte van de impact op wat we belangrijk vinden (waarden)
(ON)ZEKERHEID PLAUSIBILITEIT : het verhaal is plausibel gelet op... feiten, logica of zelfs kansberekening, hoe zeker zijn we dat het al of niet kan gebeuren
WENSELIJKHEID : het onderwerp heeft aantrekkelijke of minder aantrekkelijke kanten (hangt samen met de waarden )
VERANDERBAARHEID : het onderwerp en/of wat eruit voorvloeit is beinvloedbaar door menselijk handelen (changeability)
TIJD : moment van observatie, tijdsverloop van het verhaal
COMPLEXITEIT: samenhang met andere onderwerpen 5 januari 2012 14Wildcards- Victor van Rij
15
+ Issues with Potential high Impact on what we consider to be important
certainty
desirability
changeability
Climate Change
Nuclear War
NBIC convergence
The Internet
Migration
Ageing society
Toekomst onderwerpen
Size of objects is size of Impact5 januari 2012 15Wildcards- Victor van Rij
16
Bronnen en instrumenten Niet participatief/ geschreven en (alle digitale) bronnen• Systematische internet scanning (google, bing etc)• Literatuur studie• Text mining
Participatief/ stakeholders & experts • Survey/interviews• Geïnitieerde Wiki• Geïnitieerde Blogs/linked In /and others like Facebook• Geinitieerde Twitter• Workhops etc
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij
Definitie wild cards• Een (plotsklapse) gebeurtenis of serie (cascade) van gebeurtenissen
met een kleine waarschijnlijkheid die door een grote disruptieve impact het heersende wereldbeeld veranderen – vaak met een grillig in zichzelf onvoorspelbaar verloop -
• Die we nauwelijks aan zien komen of niet aan willen zien komen
• Aardbevingen van het mentale landschap (Karlheinz Steinmuller), zwarte zwanen “black swans” (Nassim Nicholas Taleb)
• Subjectief begrip , lokaal tot wereldwijd (ww 2 tot 3 p jaar)
• Voorbeelden – Berlijnse muur – 9/11 - financiële crisis – IJslandse Vulkaan – Olielek golf van Mexico – Fukushima kernreactor
5 januari 2012 17Wildcards- Victor van Rij
Wildcards- Victor van Rij
Typen wild cards (1)
• Tipping point: Spanning opbouw – vaak (on-) of slecht zichtbare trend of set van gebeurtenissen bouwen naar een “tipping point”(Arabische lente, suppose: long term effect of UMTS causes infertility, Stille lente (silent spring))
• Plotsklapse gebeurtenis waarvan we weten dat ze kunnen gebeuren (doordat ze in de historie ooit zijn gebeurd) , ongelukken in de industrie, grote aardbevingen, doorbraken in onderzoek (peniciline).
• Plotsklapse veranderingen die wellicht nooit optreden maar die we ons kunnen inbeelden (buitenaardse intelligentie land op aarde)
• Echte onbekende verrassingen (the real black swan?) ??????
5 januari 2012 19
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij 20
Typen wild cards (2 en 3)
• Natuurlijke oorzaken (vulkaan, aardbeving etc.)
• Menselijke oorzaken (zonder intentie: industrieel ongeluk, paniek in de menigte, berlijnse muur , met intentie: terroristische aanval, staatsgreep)
___________________________________
• Gebeurde Wild cards
• Wild cards die we ons kunnen voorstellen of die mensen menen te voorzien : Imaginary Wild cards
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij
“Imaginary-Imaginative wild cards”• Plausibele nieuwe toekomst narratieven over plotsklaps optredende
veranderingen met een verwachte grote impact (+ zowel als
• Instrumenten om de toekomst te beinvloeden door een schokwerking (vaak conform de wens het ideaal of het belang van de kaarinitiator)
______________________________• De sterkte van een imaginary wild card is slecht zeer ten dele afhankelijk
van de feitelijke juistheden > bij beoordeling van de sterkte moet gelet worden op : feiten en logica van de verhaallijn maar ook naar de redenen van de initiator, welke waarden en belangen zijn in het geding , wie versterkt het verhaal wie verzet zich ertegen , wat voor een emotionele effecten roept het onderwerp op (ook qua vorm ) angst, beloftes etc.
21
VERLEDEN HEDEN TOEKOMST
REALITEIT
PENICILINEONTDEKKING DNA
INTERNETCUBA CRISIS
GLASNOST-BERLIJNSE MUUR9-11
SUBPRIME FINANCIELE CRISISICE LAND VOLCANO
GULF OF MEXICOARAB SPRINGFUKUSHIMA
MAJOR POPULATION AREA EARTH QUAKE EPIDEMIC , VOLCANO etc
OCEANEN VOL VISCOLD NUCLEAR FUSION
DESERTEC
IMAGINARY
SILENT SPRING (1962)CLUB VAN ROME
NUCLEAIRE WINTERI HAD A DREAM
THE DAY AFTER TOMORROWGLOBAL WARMING
IMMUNITEIT KANKER
MAJOR EARTH QUAKE, VOLCANO, EPIDEMIC etc?
VISLOZE-OCEANEN?SUDDEN CLIMATE CHANGE?
SUDDEN INCREASE MIGRATION PRESSURE?COLD NUCLEAR FUSION?HYBRID FISSION-FUSION?
DESERTEC?REGREENING THE WORLD?KURZWEILS SINGULARITY?
NUCLEAIRE OORLOG?OUDERDOMSHAAT?
VREEMDELINGENHAAT?SLUIPENDE EFFECTEN OVERDOSIS
RADIOSTRALING tgv ICT?MAGIC BULLET KANKER?
HYDROGEN disturbs ATMOSPHERE?
SUDDEN CLIMATE CHANGE?SUDDEN INCREASE MIGRATION PRESSURE?
HYBRID FISSION-FUSION?REGREENING THE WORLD?KURZWEILS SINGULARITY?
NUCLEAIRE OORLOG?OUDERDOMSHAAT?
VREEMDELINGENHAATSLUIPENDE EFFECTEN OVERDOSIS
RADIOSTRALING tgv ICTMAGIC BULLET KANKER
EFFECT VAN HYDROGEN INATMOSPHERE
Wild cards als “shakers” en “shapers”
5 januari 2012 22Wildcards- Victor van Rij
PAST PRESENT FUTURE
REALITY
PENICILINEDICOVERY DNA
INTERNETCUBA CRISIS
GLASNOST-BERLIN WALL9-11
SUBPRIME FINANCIAL CRISISICE LAND VOLCANO
GULF OF MEXICOARAB SPRINGFUKUSHIMA
MAJOR POPULATION AREA EARTH QUAKE EPIDEMIC , VOLCANO etc
OCEANEN RESTOREDCOLD NUCLEAR FUSION
DESERTEC
IMAGINARY
SILENT SPRING (1962)I HAD A DREAM (KING)
CLUB OF ROMENUCLEAR MUTUAL DESTRUCTION
THE DAY AFTER TOMORROWGLOBAL WARMINGIMMUNITY CANCER
MAJOR EARTH QUAKE, VOLCANO, EPIDEMIC etc?
OCEANS WITHOUT FISHSUDDEN CLIMATE CHANGE?
SUDDEN INCREASE MIGRATION PRESSURE?COLD NUCLEAR FUSION?HYBRID FISSION-FUSION?
DESERTEC?REGREENING THE WORLD?KURZWEILS SINGULARITY?
NUCLEAIRE WAR?AGEISM?
MIGRANT-EXPULSION?SNIPING HEALTH EFFECTS
RADIOTRANSMISSION UMTS-BROADBAND?MAGIC BULLET CACER?
HYDROGEN disturbs ATMOSPHERE?
SUDDEN CLIMATE CHANGE?SUDDEN INCREASE MIGRATION PRESSURE?
HYBRID FISSION-FUSION?REGREENING THE WORLD?KURZWEILS SINGULARITY?
NUCLEAIRE WAR?AGEISM?
MIGRANT EXPULSIONSNIPING HEALTH EFFECTS
RADIOTRANSMISSIONMAGIC BULLET CANCER
HYDROGEN DISTURBS ATMOSPHERE
Wild cards als “shakers” en “shapers”
5 januari 2012 23Wildcards- Victor van rij
Twee werkwijzen
• Scanning van media om “wild cards” die door mensen beschreven zijn te identificeren , te analyseren en eventueel (creatief) te combineren
• Brainstorm met de vraag om creatief “wild cards” te bedenken
5 januari 2012 24Wildcards- Victor van Rij
Where to look (systematically)NATURAL CAUSES • Earth, land (volcano’s, landslides, gas eruption, mud volcano’s,earth quakes)• Air (climate change, dust, tornado, storms, poisening)• Water (draught, floods , pollution natural causes)• Biosphere (epidemics, plagues, zoo-noses, mass-starvation, infertility etc)• Outer space (asteroids, extraterrestrial live, no or sudden solar activity)
HUMAN CAUSES
• Society (Value shifts, movements , hypes social trends, demography,social conflict)• Technology and Science (breakthrough’s, new technologies etc)• Economy & business (crisis, prosperous developments etc)• Politics/Policy/Public services (everything that can go wrong and right in
policymaking and , warfare)
POLITICS/PUBLIC SERVICES
ENVIRONMENT
TECHNOLOGY and SCIENCE
ECONOMY
SOCIETY/VALUES
5 januari 2012 25Wildcards- Victor van Rij
26
Het gebruik van imaginary wild cards in toekomstverkenningen
Alarmeren (vroegtijdige waarschuwingssignalen)• Signalering van mogelijke rampen en optredende plotselinge kansrijke
gebeurtenissen (monitoring van eventuele realisatie) om “niet wenselijke” gebeurtenissen te voorkomen , hun schade te beperken dan wel om “positieve gebeurtenissen” te bevorderen en zo goed mogelijk te benutten
• Strategieën te toetsen en te ontwikkelen die zoveel mogelijk “wild card” resistent zijn
Inspireren en scheppen• Nieuwe ideeën te ontwikkelen , het openen van nieuwe verrassingsvolle
mogelijkheden• De toekomst actief te beinvloeden door het scheppen van imaginary
(counter) wild cards (angst, beloftes, lobby verkoop)
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij
SESTI –Vroegtijdige alarmering nature caused wild cards
• Primair signaal: fysieke precursors van de calamiteit -- op basis van empirisch (en indien mogelijk experimenteel) onderzoek is gezocht naar indicatoren die voorafgingen aan een calamiteit liefst in samenhang met een hypothese over het aan een calamiteit voorafgaande zodat meer gericht naar vroegtijdige signalen gezocht kan worden
• Secundaire signalen: met het primaire signaal samenhangende signalen die het verdere verloop al of niet bevestigen
Voorbeeld 1: vroege waarschuwingPinatubo vulkaan eruptie –Phillipijnen 1991
IASPEI real time seismic monitoring system + SO2 measurement
Source: http://pubs.usgs.gov/pinatubo/harlow/5 januari 2012 28Wildcards- Victor van Rij
SESTI –Vroegtijdige alarmering sociaal• Primair signaal: iemand vraagt nadrukkelijk aandacht voor een nieuwe
wild card (via een al dan niet wetenschappelijk artikel, boek, speech , film of documentaire ) dat wil zeggen een plausibel verhaal over wat zou kunnen gebeuren gezien de onderbouwing die feiten met logische lijnen verbindt ( het kan daarbij gaan om een enorme breakthrough in wetenschap of techniek maar ook om sluipende trends , kansrijke ontwikkelingen bedreigende signalen enzovoort , vaak bevat het verhaal aanbevelingen mbt, monitoring van secundaire signalen maar ook eventuel beleids-acties )
• Secundaire signalen: (wetenschappelijk) artikelen, reacties, discussie met argumenten, waarnemingen die het voorspelde verloop weerleggen of bevestigen
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij
SESTI –Verschil bij vroegtijdig signaleren Natuur/Mens veroorzaakte Wild cards
• Primair signaal: bij de natuur is het de natuur de disruptie brengt bij de mens gaat het om wie initieert om welke reden (gelet op idealen, belangen, vooroordelen , angsten) wat wordt door de initiator beoogt (waarschuwen voor … , emoties oproepen, mensen winnen voor een idee of iets verkopen)
• Secundaire signalen: wie valt aan en wie verstekt (weer gelet op mogelijke motieven) om welke redenen met welke argumenten
• Wat is de sterkte van de signalen????
______________
Who is signalling for what reason!!!
5 januari 2012 30Wildcards- Victor van Rij
SESTI – Wat bepaalt de Sterkte van signalen bij door Mens veroorzaakte Wild Cards
• De boodschapper , zijn volgelingen en tegenstanders (autoriteit, charisma, beheersing Persuasive (mass) psychology)
• Timing (van communicatie aansluitend op actualiteit)• De situatie van de ontvangers (ontvankelijk bijvoorbeeld crisis, verveling,
overlast)• Plausibiliteit verhaal (voor het publiek waartoe het zich richt)• Vorm en inhoud (taal – beelden – emoties oproepend inspelend op
angst /hoop enz)
5 januari 2012 31Wildcards- Victor van Rij
Past Present Future
Emerging issue BB
= Primary signal (full or partial future issue or wild card description)= Affirmative Secondary signal
= Not affirmative Secondary signal
= Expected affirmative signal not showing up
= Analysis of Primary signal (leading to indication of
Secondary signals to watch for)
The principles of Issue / Wild card Centered Scanning
WCC
5 januari 2012 32Wildcards- Victor van Rij
News on public risks subprime loans sample on News google timeline
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
years/quarters
arti
cles
Number of articles in sample
percentage not paying back(subprime/alt a)
Amount loaned subprime andalt-a (x100 million US dollars)
Voorbeeld 2 vroege waarschuwing-Sub prime crisis VS - 2007
Financial crisis 2007-2008
Source - Victor van Rij - SESTI
5 januari 2012 33Wildcards- Victor van Rij
34
Voorbeeld 3 vroege waarschuwingHybrid Fission-Fusion
2009-2010
WC
FUKUSHIMA
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij
35
Test on 28th of October 2011
Rossi's 1 MW Cold Fusion E-Cat Reactor
Voorbeeld 4 vroege waarschuwing:Koude kernfusie goedkope schone energie
1989-2011 -nu
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij
Voorbeeld 5: vroege waarschuwing wild cardthe selfdenying prophecy
5 januari 2012 36Wildcards- Victor van Rij
Voorbeeld 6: persuasive wild cardinspiratie: DESERTEC North Africa solar energy for
Europe 2009 -nu
5 januari 2012 37Wildcards- Victor van Rij
http://emden-weinert.de/Namibia/intro.html
Voorbeeld 7: persuasive wild cardInspiratie: Meer energie en voedsel door Vergroening
van de wereld – SESTI 2011
20 % land is woestijn
5 januari 2012 38Wildcards- Victor van Rij
Most of the land is not very productive
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij 39
Figure 5. Average world net primary production of various ecosystems.
Regreening the earthcould solve energy/food en climate problems
5 januari 2012 Wildcards- Victor van Rij 42
Keine
Voorbeeld 8 :persuasive wild cardsNegatieve politieke beinvloeding (propaganda)
5 januari 2012 43Wildcards- Victor van Rij
Voorbeeld 9 : persuasive wild cardsInfluencing buying behaviour
doing some business on the financial armageddonSelf fullfilling Prophecies
Published January & March 2007
5 januari 2012 44Wildcards- Victor van Rij
Nano saves our lives Bioinspired nanotechnology creates nano - vehicles for
targeted drugs application and diagnosis. We will be able to
cure cancer?
TECHNOLOGY and SCIENCE
Voorbeeld 8 : persuasive wild cardswetenschappelijke lobbies
5 januari 2012 45Wildcards- Victor van Rij
Conclusion 1• Imaginary wild cards and imaginative wild cards as well as emerging
issues are important elements in envisioning the future and to create more resilience as well as in shaping futures. They can however be also very disruptive (because of their self fulfilling and self denying character)
• Horizon scanning focuses on the continuous identification of the most impact rich ones and tries to raise awareness of policy makers and researchers to provide appropriate actions, this may be concerning very different policy areas
• Difficulties are the complexity (interactions of issues wild cards etc) and the barriers for issues and wild cards that people do not want to see but need to see
• Human initiated wild cards may be based on ideologies, particular interests, fears or hopes and should always be assessed very critically5 januari 2012 46Wildcards- Victor van Rij
Conclusion 2• Imaginary wild cards and imaginative wild cards can be used to test
strategies and policies on robustness but also to envision new option for existing challenges.
• Envisioning what “”may be”” and what we would like “’to be there in the future”” is a very important aspect of foresight that goes beyond forecasting and planning
• However it should be connected with what we already got and want and how to get there
5 januari 2012 47Wildcards- Victor van Rij