VSN cursus Tribologie
Om de in deze presentatie opgenomen animaties te zien werken, dient de presentatie in presentatiemodus te worden afgespeeld (Shift + F5)
VSN cursus Tribologie
De VSN cursus Tribologie wordt al vele jaren succesvol georganiseerd op basis van het door VSN uitgegeven cursusboek geschreven door Ir. N van Bemmel.
De cursus geeft een duidelijk, uitgebreid en diepgaand inzicht in de tribologie en reikt cursisten de kennis en het inzicht aan om op professionele wijze te kunnen adviseren inzake smering, smeermiddelen en daarmee verband houdende zaken.
Naast de cursus (die in principe als zelfstudie kan worden gedaan) verzorgt de VSN een mondelinge begeleiding. Dat biedt de mogelijkheid om nog gerichter op vragen van cursisten in te gaan en om de meest recente ontwikkelingen op het vakgebied mede onder de aandacht te brengen.
Mondelinge begeleiding
De mondelinge begeleiding is vooral gericht op het bijbrengen van inzicht - kennis zonder inzicht is van weinig waarde in de praktijk
Er is gekozen voor veel additioneel illustratiemateriaal en animaties, alle er op gericht om de begeleiding nog effectiever en doeltreffender te maken
Enkele voorbeelden uit deze opzet maken de meerwaarde ten opzichte van alleen het studieboek duidelijk
Voorbeeld: smering van een kogellager
smeerfilm rond een kogel in een kogellager: een zeer klein deel van het vet dient voor de eigenlijke smering
smeerfilm, vet stroomt van rechts naar links
“overbodig” vet
“overbodig” vet
Dieselmotor
Voorbeelden vetstructuur
Ca skelet
kleivet
Li skelet
Na skelet
Vervaardiging van poly-alfa-olefinen
1 - deceen etheenkatalysator
Stap 1: polymerisatie van etheen tot 1-deceen
Stap 2: polymerisatie van 1-deceen tot een polydeceen
katalysator
polydeceen
Niveau 2
“Water washout resistance test”
Water, 80oC (175oF)
Grease Packed Bearingsmet vet gevulde lagers
waterstraal, water van 80 °C
Motorbouwvormen
4 cilinder boxer4 cilinders in lijn
V-6
API indeling basisolie
API groepsindeling basisolie
zwavelgehalte (%)
verzadigde koolwaterstoffen
(%)
viscositeitsindex
groep I >0.03 en/of <90 80 to 120
groep II <0.03 en >90 80 to 120
groep III <0.03 en >90 >120
groep IV poly-alfa-olefinen (PAO’s)
groep V alle andere, niet behorend tot groep I, II, III of IV (esters)
Common rail inspuiting
pomp, brengt brandstof op hoge druk
gemeenschappelijke hoge druk leiding voor alle cilinders
electronische besturingseenheid: “timing”, “metering”, “sequential injection” “distribution”
electronisch gestuurde verstuivers, inspuitdrukken tot boven 2000 bar, sequentiele inspuitingsmogelijkheid
Inspuitpomp brengt de brandstof alleen nog maar onder druk, regeltaken zijn door electronica overgenomen
Schakelmechanisme (synchromesh)
tandwiel
kraag met inwendige vertanding
blokkeringskogel
synchromeshring
synchromeshring
Werkingsprincipe van een variator
Door de diameter van de beide schijven te veranderen varieert de overbrengingsverhouding
Systeem is bekend van de vroegere DAF personenauto’s en wordt ook in moderne CVT versnellingsbakken toegepast.
pignon
differentieel
kroonwiel
Differentieel
• een differentieel maakt het mogelijk om door een bocht te rijden waarbij de wielen met verschillende snelheid draaien
Differentieel gecombineerd met eindaandrijving (kroon-wiel/pignon)
Elasto-hydrodynamische smering
bewegingsrichting
draairichting kogel
smeerfilm
drukverdeling in de smeerfilm (EHD-smering)
belasting
vervorming van kogel en loopbaan waardoor een “wig” ontstaat!
kogel in een wentellager
Wrijvingsverloop bij ATF
glijsnelheid (m/s)min max
wrij
ving
scoe
ffic
ien
t
GM
Fordmoderne ATF
Viscositeitskeuze bij wentellagers
Smeringsregimes
A
A
B
B
C
C
lage omtrekssnelheid(< 5 m/s)
hoge omtrekssnelheid(> 5 m/s)
EHDsmering
grenssmering
gemengdesmering
A: kopcirkelB: steekcirkelC: voetcirkel
gemengde smering
Niet alleen anders, ook actueel
De wijze van mondelinge begeleiding is niet alleen geheel vernieuwd, maar ook geactualiseerd.
Met name op het gebied van specificaties zijn er natuurlijk volop veranderingen, vaak als gevolg van het strenger worden van de milieuwetgeving
Die veranderingen worden ivolledig meegenomen, zoals blijkt uit de volgende voorbeelden
Ontwikkeling ACEA specificatiestijd
kwa
lite
it
E1
E3
E2
(standaard olie voor niet-opgeladen diesels)
(als E2, maar lange verversingstermijnen,“SHPD”-olie)
(standaard olie voor diesels met turbo en/of intercooling)
Ontwikkeling ACEA specificatiestijd
kwa
lite
it
E3
E2
(als E2, maar lange verversingstermijnen,“SHPD”-olie)
(standaard olie voor diesels met turbo en/of intercooling)
(langere verversingstermijnen, extreem hoge zuigerreinheid)E4
E1 (standaard olie voor niet-opgeladen diesels)
Ontwikkeling ACEA specificatiestijd
kwa
lite
it
E3
E2
(als E2, maar lange verversingstermijnen,“SHPD”-olie)
(standaard olie voor diesels met turbo en/of intercooling)
(langere verversingstermijnen, extreem hoge zuigerreinheid)E4
E1
(“E3 plus”, betere “soothandling” )
(standaard olie voor niet-opgeladen diesels)
E5
Ontwikkeling ACEA specificatiestijd
kwa
lite
it
E3
E2
(als E2, maar lange verversingstermijnen,“SHPD”-olie)
(standaard olie voor diesels met turbo en/of intercooling)
E4
E1
(“E3 plus”, betere “soothandling” )
(standaard olie voor niet-opgeladen diesels)
E5
( E4, compatibel met uitlaatgasnabehan-deling, “lowSAPS”-olie)
( E5, compatibel met “high-EGR motoren”)E7
E6
(langere verversingstermijnen, extreem hoge zuigerreinheid)
SAE J306 indeling transmissieolie
SAE getal
maximum temperatuur waarbij viscositeit 150.000 cP (°C)
kinematische viscositeit
bij 100 °C (mm2/s)minimum
kinematische viscositeit
bij 100 °C (mm2/s)maximum
70W -55 4.1 -75W -40 4.1 -80W -26 7.0 -85W -12 11.0 -80 7.0 <11.085 11.0 <13.590 - 13.5 <18.5
110 - 18.5 <24.0140 - 24.0 <32.5190 - 32.5 <41.0250 - 41.0 -
SAE-indeling transmissie-olie: twee nieuwe soorten (SAE 110 en SAE 190), het viscositeitsbereik van SAE 90 en SAE 140 is verkleind.
Actueel, maar ook de achtergronden
Niet alleen worden actuele ontwikkelingen volledig geintegreerd in de mondelinge begeleiding, ook worden de achtergronden en het waarom belicht.
Immers, kennis zonder inzicht leidt tot starheid die in een professionele omgeving ongewenst is.
Een voorbeeld van achtergrondinformatie ziet u op de volgende slide.
Achtergrond van “lowSAPS”
“AdBlue” tank op bedrijfsauto
modern deeltjesfilter “DPF”
Effect van asgehalte in de smeerolie op de hoeveelheid deeltjes (in poedervorm) die achterblijven op het deeltjesfilter in de uitlaat van een bedrijfswagen. Links bij gebruik van een moderne ACEA E6 “lowSAPS”-olie, rechts bij gebruik van een ACEA E4 olie met relatief hoog asgetal.
Samenvatting
Het ondersteuningsmateriaal bij de mondelinge begeleiding voor de VSN cursus Tribologie vormt een zeer uitgebreide aanvulling op het studieboek.
Er is aandacht voor zowel basisprincipes als actualiteit, voor zowel achtergronden als ontwikkelingen.
Voor inlichtingen:
Vereniging Smeerolieondernemingen Nederland (VSN) Bezuidenhoutseweg 12, 2594 AV Den Haag Postbus 93002, 2509 AA Den Haag Telefoon: 070-3490752 Fax.: 070-3490775
Top Related