In gesprekSchrijver Robert Vuijsje (Alleen maar nette mensen, Beste vriend)

gaat voor V in gesprek met bekende en minder bekende Nederlanders over de rol die hun afkomst speelt in hun leven. Hij

spreekt onder anderen nog met Richard Krajicek (Tsjechische ou-ders), directeur van het ATP- tennistoernooi in Rotterdam en het

dj-duo Sunnery James en Ryan Marciano (Surinaams).

Voor het eerst was zebereid het te doen.Toen ik ging acteren,was ik als de dooddat ik zou wordengevraagd voor de rolvan dellebel met een

Oost-Europees accent. Zo wilde ik meniet profileren. Het lag te dicht bijmijn ego en mijn emotie.

Welke emotie was dat?Ik was 12 toen we vanuit Oekrane,het heette nog Sovjet-Unie, naar Nederland verhuisden. Voor mij washet de eerste keer dat ik werd gecon-fronteerd met anders zijn. Ik had ergeen enkel benul van dat ik in een an-der deel van de wereld zou terecht -komen, waar ik werd gereduceerd totperestrojka, wodka en Gorbatsjov.Vaak niet eens slecht bedoeld, maardat was het beeld dat mensen van mijhadden als Rus. Perestrojka, wodka,Gorbatsjov iedere keer weer. Ik bennu 34, twee jaar geleden heb ik voorhet eerst meer dan n slok alcoholgedronken. Ik wilde niet drinken, om-dat ik me moest afzetten tegen hetstereotype van die wodka.

In de Nederlandse film Homies (JonKarthaus, 2015), sinds vorige week inde bioscoop, speelt Victoria Koblenkoeen Russisch personage. Geen snelle-del, maar een Russisch maffiameisjedat geen woord Nederlands spreekt.In de film spreek ik alleen Russisch.

En hoe voelde dat?Die emotie is er voor mij niet meer.Inmiddels heb ik zo veel Nederlandsepersonages gespeeld, dat het niet is:we hebben een Joegoslavische hoernodig, laten we Victoria bellen. Ikweet ook dat wanneer ik bijvoorbeeldnaar Amerika zou gaan om te acteren,ik meer kans maak als ik me speciali-seer in dat typetje. Daar heb ik geenproblemen mee.

Hoe was het om als meisje van12 naar Nederland te komen?Het was niet mijn keuze, dat dedenmijn ouders voor mij. Maar ik vondhet fijn. In die periode zat ik tewachten op een nieuwe uitdaging.Die kreeg ik: een nieuwe school eneen nieuwe taal. Ik ken een hoop

Nederlandse Turken en Marokkanendie hier zijn geboren, maar zich veelmeer allochtoon voelen dan ik. Ikdenk dat het komt doordat zij hieropgroeien in een gemeenschap vanmensen met dezelfde afkomst. InNederland heb ik bijna nooit contactmet andere Russen.

Kan het ook komen doordat zijzich anders behandeld voelendan jij?Dat kan zeker. Als mensen zich ervanbewust zijn dat ik niet uit Nederlandkom, merk ik het meteen. Bij de eerstekennismaking, de eerste handdruk,sta je met 1-0 achter. Ik geloof dat ik erook wel iets van merk tijdens het daten. Laten we elkaar geen mietje

noemen, vrouwen zijn het belangrijk-ste exportproduct van Oekrane. Man-nen benaderen mij alsof ik een haremheb, alsof ik makkelijk ben. Terwijl ikheel fatsoenlijk ben, het braafstemeisje van de klas. Kennelijk suggere-ren mijn afkomst en mijn uiterlijk datik niet preuts ben. Wanneer ik verteldat ik mijn partners makkelijk optwee handen kan tellen, vragen ze:per week?

Heb je zelf een voorkeur?Lev (de Oekraense oud-profvoetbal-ler Evgeniy Levchenko, die ook in Nederland woont, RV) was de enigeman die ik heb gehad uit die streken.Verder waren het allemaal Nederlanders. Lev was veel meer pro-Oekrane dan ik, hij was er meer meebezig. Ik voel me voor 70 procent

Nederlands en voor de rest Russischen Oekraens, bij hem was het omge-keerd. Bij Nederlandse mannen merkik dat ik me meer Russisch voel danbij Lev. Als zij Nederlands zijn, krijg ikmeer de rol van Russische vrouw dieze dingen leert over het land, danwordt mijn afkomst meer bena-drukt.

Voel je een band met anderezogeheten allochtonen?Mijn vriendinnenclub bestaat uitvrouwen van Iraanse, Turkse, Suri-naamse en Marokkaanse afkomst. Wezijn alle vijf boogschutter. Ik denk dathet temperament ons verbindt, wezijn opvliegender. En veeleisenderrichting de mannen.

Kom je uit Rusland of uitOekrane?Ik heb altijd gezegd: ik kom uit Oekrane, want zo heet het nu. Maarik heb het ontstaan van die natie nietmeegemaakt, we waren al weg. Demensen daar kloppen zich op deborst dat ze Russisch zijn of juist Oekrans. Ik ken die gevoelens niet, ikvoel me allebei. Toen ik een Russischefilm opnam, riepen Nederlanders:hoe kun je in Moskou werken? Ik be-grijp dat niet. Tot vorig jaar hoefde iknooit na te denken over de vraag of ikRussisch of Oekraens was. De men-sen die daar wonen ook niet. Nu wor-den we allemaal gedwongen een kantte kiezen. In Rusland zullen ze altijd grappen

blijven maken over Oekraners zoalswij hier doen over Belgen. Mensen uitOost-Oekrane spreken Russisch metzon zwaar accent dat ze nooit Russenzullen worden. In Rusland zullen zealtijd op hen neerkijken, zoals in Nederland gebeurt met Marokka-nen.

Zou je makkelijker naar eenander land kunnen verhuizendan een reguliere Hollander?Nederland voelt als thuiskomen,maar ik zou zo naar een ander landkunnen gaan. Ik heb het al een keergedaan en dat vond ik een mooi en geslaagd experiment, ik denk dat ikme snel ergens thuis kan voelen. Nee,ik zou niet naar Rusland of Oekranegaan. Een ander land.

Land van afkomst INTERVIEW VICTORIA KOBLENKO (34)

Welke rol speelt afkomst in Nederland? RobertVuijsje onderzoekt het in een reeks interviews.

Actrice Victoria Koblenko: Nu worden weallemaal gedwongen een kant te kiezen.

Foto Robin de Puy

Kennelijk suggereren mijnafkomst en mijn uiterlijkdat ik niet preuts ben

Thuiskomst

Victoria Koblenko(Sovjet-Unie,1980) speeldeonder meer in detelevisieseriesFeuten, Vuurzee,Bloedverwantenen Goede Tijden,Slechte Tijden.Ook studeerdeze politicologieaan de Universi-teit Leiden. Zewas te zien infilms en toneel-stukken in Ne-derland en Rus-land. Homiesdraait nu in debioscoop.

Nederlands Als het

Nederlands elftalspeelt.

Russisch/Oekraens

Laat ik het homoSovieticus noe-

men. Als ik inMoskou in hettheater zit en

een voorstellingbekijk van De

Kersentuin of DeDrie Gezusters.

EtenKaviaar met

wodka.